BINNEN&BUITEN
D,
onaa
A
22
Romke van de Kaa
Slapen Zomernachten zijn vaak zo heet dat
je amper de slaap kunt vatten - zeker in deze
uitzonderlijk warme maanden. Met deze tips
lig je niet te woelen tijdens weer zo'n
plaknacht.
Romke van de Kaa over de rage
rondom de boomvaren.
Hij wint nog steeds aan populariteit: de
ponga. Ponga is het Maori-woord voor
boomvaren. De boomvarens die in onze
tuincentra te koop zijn, komen vaak uit Nieuw-
Zeeland, het land van de Maori's. Soms uit
Tasmanië, al wordt die daar in zijn bestaan be
dreigd. Die bedreiging komt vooral van tuinlief-
hebbers die graag een ponga in hun tuin willen.
Boomvarens zijn reusachtige varens die op
een stam groeien. In de tuin maken ze een
dramatische indruk - een reden waarom je ze
vaak tegenkomt in de tuinprogramma's op de
Britse televisie. Door die programma's is in
Engeland een ware boomvarenrage ontstaan,
hoewel boomvarens niet gemakkelijk in gevan
genschap te houden zijn. Van de tien geplante
exemplaren gaan binnen een paar jaar zeker
negen dood. Hierdoor ontstaat een constante
vraag naar boomvarens; de planten worden met
containers vol naar
Europa verscheept.
Intussen hebben
Australië en
Nieuw-Zeeland
wetgeving in het
leven geroepen die
de boomvaren
bescherming moet
bieden. De boom
varenrage heeft ook
het vasteland van
Europa bereikt. In
België is al een boomvarenvereniging opgericht.
In ons land vinden liefhebbers informatie over
de verzorging bij de Nederlandse Varenvereni
ging. De boomvaren is inmiddels bij elk
tuincentrum te koop.
Van de tien
planten gaan
binnen een jaar
negen dood
De laatste jaren worden boomvarens ook in
Nederland gekweekt, al duurt het even voor
dat zo'n zaailing groot is. In elk geval zijn de
planten door de vaderlandse kweek sterk in
prijs gedaald. Zo kan iedereen met boomvarens
experimenteren, zonder dat een gestorven plant
een financiële aderlating betekent. Vooralsnog
zie ik meer toekomst voor de boomvaren als
kantoor- of kamerplant. De meest verkochte
boomvaren heet Dicksonia antarctica.
- een reis per container van het andere einde
van de wereld is niet duurzaam. Zet de
Dicksonia in een grote pot in een mengsel van
potgrond en boomschors of bladaarde. Houd
het stammetje van de plant permanent nat;
huur bij een afwezigheid van langer dan een
paar dagen een vrijwilliger in die het nathou
den kan overnemen. En hoop er het beste van.
elfs in bed gutst het
zweet nog over je ge
zicht. Je blijft woelen
en draaien en als je de
slaap eindelijk weet
I te vatten, word je
I weer wakker van een
zoemende mug of je lawaaiige venti
lator. In deze uitzonderlijk warme
zomer hebben we er bijna allemaal
last van.
„In deze periode slapen veel mensen
minder goed", weet Annelies Smol-
ders, psycholoog en slaapspecialist.
„Je lichaam moet ongeveer één graad
Celsius afkoelen om in slaap te kun
nen vallen. Een paar uur voordat je
gaat slapen, begint je lijf daar al mee.
Maar als het te heet is in de slaapka
mer, heeft je lichaam moeite met af
koelen."
Het gevolg: je kunt de slaap niet
vatten. En als je eenmaal vertrokken
bent, slaap je slechter. Helemaal
voorkomen kun je deze problemen
niet, maar je kunt wel veel doen om
beter te slapen in de zinderende
hitte. Bijvoorbeeld:
Niet naakt slapen
Een goede voorbereiding voor een
fijne zomernacht begint al ruim
voor het naar bed gaan. Een verfris
sende douche kan je lichaam helpen
af te koelen. Trap alleen niet in de val
van de koude douche. „Hierdoor ver
nauwen je bloedvaten, omdat je li
chaam probeert warmte vast te hou
den", vertelt Annemarie Luik, slaap-
onderzoeker bij het Erasmus MC
Universitair Medisch Centrum. „Ook
een te warme douche is af te raden,
Neem geen te koude
douche. Die vernauwt
je bloedvaten
want ook dit warmt je lichaam op.
Een lauwwarme douche werkt het
best."
Je kunt ook een glas koud water
drinken vlak voordat je naar bed gaat.
Alcohol kun je beter laten staan,
hoezeer dat biertje of koud wit wijn
tje op het terras ook lonkt.
Alcohol zorgt er weliswaar voor dat
je beter inslaapt, je slaap is meer ge
fragmenteerd, waardoor je minder
uitrust.
Ga iets later naar bed
Een andere tip: ga pas naar bed als je
echt moe bent. Smolders: „Sommige
mensen denken: door de hitte slaap
ik minder goed, dus ik duik er lekker
vroeg in. Maar zo bouw je geen slaap-
druk op en je hebt juist slaapdruk
nodig om goed te slapen. Als het
warm is, kun je daarom beter iets
langer buiten in de tuin blijven zitten
en wat later naar bed gaan."
Eenmaal in bed ben je misschien
geneigd om zo weinig mogelijk of
helemaal geen kleren te dragen, maar
het is toch verstandig om een pyjama
of nachtjapon te dragen, vertelt
Smolders. „Hoe warm het ook is, 's
nachts koel je af. En als je te koud
wordt, ontwaak je."
Kleding van katoen of een ander
vrijdag 10 augustus 2018
GO
Koop een plant die in Nederland gekweekt is,
want ook al is de ponga legaal geïmporteerd
Zwoele
nacht?
Pyjama
aan!
Carin Röst
—Annemarie Luik
Reage
ren?
r.vandekaa
@persgroep.nl
