Schip brengt zoet water naar boeren
Japanse en platte oester lusten elkaar wel
17
dat nu de rwzi verlaat kan niet zo
maar op het land gebracht wor
den. „Het bevat nog medicijnres-
ten, kleine resten bestrijdings
middelen, wat olie en vetten, een
beetje zware metalen. En er kun
nen ziekteverwekkers inzitten."
Geen probleem als het gezuiverde
afvalwater in zee wordt gepompt.
Het is dan niet meer dan een paar
druppels in een zwembad.
Elders in het land lozen rwzi's
op rivieren en vaarten. Daarop
heeft het water uit de rwzi's een
veel grotere invloed. „Er loopt een
landelijk onderzoek naar het nog
schoner maken van het afvalwa
ter. Met ozon, uv-licht en actieve
koolstof kunnen medicijnresten
en andere ongewenste stoffen
eruit worden gehaald. Dat zijn
technieken die worden gebruikt
bij het maken van drinkwater. Tel
je de effecten van alle maatregelen
bij elkaar op dan krijgt het efflu
ent een veel hogere kwaliteit.
Daar kan je echt wel wat mee."
In Terneuzen wordt al 2,5 mil
joen kubieke meter gezuiverd ri
oolwater gebruikt door Evides.
Niet voor drinkwater, al zou dat
perfect kunnen, maar als grond
stof voor gedemineraliseerd wa
ter. Dit demi-water is bijna 100
procent zuiver water, zonder de
kalk en mineralen die in drinkwa
ter zitten, en is bestemd voor de
installaties van Dow. Andere rest
stoffen, zoals zand en fosfaten,
worden al uit het slib gewonnen.
In Ritthem en nog twee andere
zuiveringen wordt het vrijko
mende gas gebruikt om elektrici
teit op te wekken.
Als de eisen voor het zuiveren
van rioolwater worden aange
scherpt zal ook Scheldestromen
zijn installaties moeten aanpas
sen. De prijs van een kubieke me
ter gezuiverd water kan dan zo
hoog worden dat het opslaan van
dit water, in spaarbekkens of,
meer waarschijnlijk, in grondla
gen, financieel interessant wordt.
„We zouden het zelfs als drink
water kunnen gebruiken, astro
nauten doen niet anders dan hun
eigen gezuiverde urine drinken.
Maar dan moeten we nog wel een
psychologische drempel over",
lacht Nieuwlands.
Zul je net zien. Laten twee Wal-
cherse agrariërs een schip met
zoet water aanrukken, komt er
plots een buitje. „Het frist op,
maar het is niet voldoende", zegt
fruitteler Marcel van den Bosse
uit Serooskerke.
Het is al weken droog en het
fruit heeft veel zoet water nodig.
Lokaal is dat niet voorhanden.
Samen met biologische boer Tim
Moerman uit Oostkapelle char
terde hij het binnenvaartschip
Deviant dat zaterdag 4000 ton
water uit het Hollandsch Diep
aflevert bij de Roompotsluis op
Neeltje Jans. De logistieke klus is
geregeld door scheepvaartbedrijf
Lineke in samenwerking met
Bonvent Europe BV en de Han
del en VervoersCoöperatie.
Vanaf Neeltje fans brengen
trucks en tractors met tankwa
gens het water naar beide agra-
riërs. Het kost 42 ritjes om al het
zoete water naar de akkers te ver
voeren. In Oostkapelle wordt een
bassin gevuld. Bij Van den Bosse
belandt het aangevoerde water in
een sloot in zijn boomgaard. Dat
pompt hij vervolgens voor een
deel in het drainagesysteem. Met
de rest vult hij een tankwagen
achter zijn tractor. Daarmee rijdt
hij langs de fruitbomen. Het wa
ter gulpt over de stammetjes.
Een kuub van dit water kost hem
3 tot 4 euro. „Ik heb nu water no
dig. Ik verkoop uitsluitend in
onze boerderijwinkel en aan
Walcherse afnemers. Heb ik
geen fruit in het najaar, dan ver
lies ik mijn klanten en heb ik
geen inkomsten. Je moet iets."
NEELTJE JANS De Japanse of
kromme oester leek lange tijd de in
heemse Zeeuwse platte oester het
leven zuur te maken, maar in na
tuurgebied de Voordelta leven ze
inmiddels samen als broer en zus.
Volgens een onlangs verschenen
artikel in het wetenschappelijk tijd
schrift Marine Biology Research ge
dijt de platte oester opperbest op de
schelpen van levende en dode Ja
panse oesters. Onderzoek in de
Voordelta, het natuurgebied voor de
kust van Zeeland en Zuid-Holland,
wijst dat uit. Volgens de weten
schappers is de symbiose opmerke
lijk, omdat ze jarenlang aannamen
dat de Japanse oester zijn platte fa
milielid het leven niet gunde.
De platte oester werd in de jaren
tachtig gedecimeerd door de oester
parasiet bonamia ostreae. Dat was
een klap voor de natuur, maar zeker
ook voor de oestersector. Wanhopig
probeerden de oesterkwekers het
platte schelpdier te redden door ze
niet meer in de Oosterschelde, maar
uitsluitend in de bonamia-vrije
Het 40 hectare groot
oesterrif is een
kraamkamer voor
allerhande zeedieren
Grevelingen te kweken. Na verloop
van tijd dook de parasiet ook daar
op.
Ten einde raad besloten de oes-
terbedrijven de Japanse of kromme
oester te gaan kweken in de Ooster
schelde. Van oorsprong is dat een
bonkige en ruwe Portugese oester
die qua smaak niet in de schaduw
van de platte oester kon staan. Maar
na verloop van tijd paste de Japanse
oester zich aan en werd de kwaliteit
beter. Tegelijkertijd bleek de oester
zich als konijnen te vermeerderen.
De exoot werd een plaag.
Toch heeft de Japanse oester ook
een plus. In 2016 ontstond spontaan
een 40 hectare groot oesterrif in de
Voordelta. Daar blijken platte oes
ters wonderwel te gedijen op schel
pen van Japanse oesters. Deze
'vreedzame co-existentie' is volgens
de wetenschappers 'opmerkelijk'
omdat de Japanse oester op veel
plaatsen de platte oester heeft ver
dreven. Het rif is daarbij een kraam
kamer voor allerhande waterdieren,
van Europese zeekreeften, Noord
zeekrabben tot zeedahlia's en zee
paardjes. De platte oester is een be
dreigde diersoort waardoor in di
verse projecten de vorming van
oesterriffen wordt bevorderd.
maandag 30 juli 2018
Paul Goeseije, procesopera
tor Waterschap Scheldestro-
men, bij de grootste waterzui
veringsinstallatie van Zeeland,
in Ritthem. foto lex de meester
Frank Balkenende
Serooskerke
A Op Neeltje Jans wordt zoet water met een schip aangevoerd
voor twee agrariërs op Walcheren, foto lex de meester
