20
SBM Offshore
schiet omhoog
OPEC-landen op zoek naar andere inkomsten
Actuele beurskoersen op pzc.nl/beurs
w
-
De olieprijs schoot gisteren eindelijk weer
omhoog nadat de OPEC besloot minder olie op
te pompen. Toch zullen de olielanden op termijn
andere inkomstenbronnen moeten vinden.
Iet is de nieuwe olie, als het aan ko
ning Salman van Saudi-Arabië ligt.
Het land dat naar schatting op zo'n
vijfde van de wereldwijde olievoor
raden zit, richt zijn pijlen nu op te
lecom en informatietechnologie.
Ook in mijnbouw, wapenindus
trie (het land spendeert veel aan de
fensie maar produceert zelf amper
wapens) en toerisme (vanwege de
'unieke strategische ligging als hub
tussen de drie continenten Europa,
Azië en Afrika') zit toekomst, vol
gens de visie voor 2030 die 's we
relds grootste olie-exporteur on
langs presenteerde.
De lage olieprijs van de afgelopen
jaren, als gevolg van het overaan
bod, heeft de olieproducerende lan
den in grote problemen gebracht.
Sinds de tweede helft van 2014
schommelt de prijs voor een vat
ruwe olie rond de 30,40 dollar. Dat
zadelt Saudi-Arabië, dat meer dan
85 procent van zijn inkomsten uit
de oliesector haalt, dit jaar op met
een begrotingstekort van 82 miljard
euro.
Het akkoord dat OPEC gisteren
sloot in Wenen kan wat verlichting
brengen. Maar een hogere olieprijs
lost de structurele problemen van
het machtigste OPEC-land niet zo
maar meer op. Zo is de jeugdwerk
loosheid een tikkende tijdbom:
twee derde van de bevolking is on
der de dertig, bijna een derde heeft
geen werk. Als die zich gaan roeren,
dreigt een Saudische lente van op
standen en onrust. Sinds het kli
maatakkoord van Parijs lijkt boven
dien duidelijker dan ooit dat de toe
komst niet aan fossiele brandstof
fen is.
'Ze beseffen
dat de wereld er
over 25 jaar
anders uitziet'
Om de economie een niet-olie-
gerelateerde boost te geven, bouwt
het woestijnland nu onder meer
aan vier nieuwe 'economische ste
den'. De haven van King Abdullah
Economie City, die verrijst aan de
Rode Zee, moet een van de grootste
ter wereld worden en buitenlandse
investeringen aantrekken.
Zonnepanelen
Ondertussen draait Saudi-Arabië
zijn binnenlandse oliekranen ver
der dicht. Inwoners worden aange
moedigd energie te besparen en
zonnepanelen op hun dak te leg
gen. Net als Iran, Koeweit en de
Verenigde Arabische Emiraten
snijdt het land in subsidies voor
energie. Nu ze zoveel last hebben
van de lage olieprijs verkopen de
OPEC-leden hun olie liever aan het
buitenland voor harde dollars dan
dat ze het laten opslurpen door au
to's en airco's, verklaart het Interna
tionale Agentschap voor Her
nieuwbare Energie (Irena).
Oorlog
Niet elk OPEC-land gaat zo ver in
zijn pogingen om minder afhanke
lijk te worden van olie als Saudi-
Arabië. Economisch en politiek zijn
de verschillen tussen de olieprodu
cerende landen groot, verklaart Lu
cia van Geuns, energiedeskundige
van TNO. „De kleine rijke golfsta
ten zijn niet te vergelijken met
grote landen als Irak en Libië, die
bovendien in oorlog verkeren. Ni
geria worstelt met binnenlandse
rebellen. Venezuela zit diep in de
problemen omdat haar socialisti
sche staat zonder olie niet meer be
taalbaar is. Terwijl de economie van
Iran, net bevrijd van de boycot, al
tamelijk divers is."
Het zal hoe dan ook nog een tijd
duren voor de OPEC-landen van
hun nog altijd forse stroom oliedol
lars zijn afgekickt. „Ze beseffen wel
dat de wereld er over 25 jaar anders
uitziet, maar de politiek is vaak op
de korte termijn gericht", zegt Van
Geuns. Ze verwacht dat in 2019 of
2020 opnieuw krapte ontstaat op de
oliemarkt. „De afgelopen twee jaar
is wegens de lage olieprijs niet in
nieuwe velden geïnvesteerd. Be
staande velden raken leeg, terwijl
de vraag naar olie, ondanks de tran
sitie naar duurzame energie, voor
lopig aanzienlijk blijft." De ver
wachting is dat de olieprijs daar
door op de middellange termijn
weer zal stijgen. En daar profiteren
de huidige OPEC-landen van.
donderdag 1 december 2016
PC
AEX
DAX30
DOW JONES
CAC 40
EURO/US DOLLAR
OLIE
457,21
4,71 (1,04%) 10640,30
19,81 (0,19%) 19188,13
66,53 (0,35%) 4578,34
26,88 (0,59%) 1,06
0,01 (0,56%) 50,02
3,64 (7,85%)
n q nnn
mei jun jul aug sep okt nov
mei jun jul aug sep okt nov
mei jun jul aug sep okt nov
mei jun jul aug sep okt nov
1.080
mei jun jul aug sep okt nov
mei jun jul
sep okt nov
naam
sk
omzet
Ijdatum
Ij
hj
hj datum
winst p/a
Aalberts
28,75
-0,36
7761891
06-07-16
25,70
32,00
07-06-16
1,50
ABN AMR0
20,40
2,87
78152882
06-07-16
14,02
22,12
15-11-16
2,04
Aegon
4,80
0,82
54682129
06-07-16
3,00
5,85
01-12-15
0,29
Ahold Delhaize
18,61
-1,64
138248788
20-01-16
18,20
-▼
22,20
07-09-16
1,04
Akzo Nobel
58,76
0,43 1
44796007
12-02-16
49,91
67,79
01-12-15
3,95
Altice
16,25
1,50
37514917
14-12-15
9,98
17,73
24-10-16
-0,30
ArcelorMittal
7,13
1,08
221426584
11-02-16
2,01
7,30
25-11-16
-3,28
ASML
97,62
0,07 1
109744594
11-02-16
70,54
100,50
27-07-16
3,20
Boskalis
29,45
0,89
19082339
09-11-16
27,89
42,31
01-12-15
3,54
DSM
57,22
0,30 1
44166941
11-02-16
40,89
64,39
06-09-16
0,50
Galapagos
56,07
0,701
15178946
11-02-16
32,50
66,19
23-09-16
-3,32
Gemalto
48,121
-1,70
33319805
15-11-16
46,73
66,87
10-03-16
1,51
Heineken
70,72
-0,56
86474972
14-11-16
69,25
-▼
86,95
20-04-16
3,30
ING
12,85
1 7«
279289419
24-06-16
8,30
13,35
10-11-16
1,04
KPN
2,72
0,33 1
61452230
18-11-16
2,56
3,71
23-03-16
0,15
NN Group
30,33
1 -0,03
31310781
06-07-16
22,34
33,07
30-12-15
4,51
Philips Koninklijke
27,14
-1,40
146146747
12-02-16
20,78
28,04
23-11-16
0,70
Randstad
47,91
-0,40
44971042
06-07-16
31,75
59,69
01-12-15
2,83
RELX
15,24
-0,39
50141195
11-02-16
13,54
16,75
03-12-15
0,65
Royal Dutch Shell A
23,98
4,13 U
568621114
21-01-16
16,53
25,40
13-07-16
0,23
SBM Offshore
13,62
4,65
1 24252266
06-07-16
9,59
13,82
24-11-16
0,11
Unibail-Rodamco
208,25
MB -1,26
106666362
14-11-16 203,55
252,95
17-03-16
23,70
Unilever Cert.
37,88
2,30 M
340495681
11-11-16
36,22
43,11
05-09-16
1,72
Vopak
44,10
1,94 H
22870265
14-12-15
35,03
49,18
21-04-16
2,21
Wolters KI uwer
34,02
0,531
44863051
20-01-16
28,24
38,69
07-09-16
1,42
naam
sk
omzet
Ijdatum
Ij
hj
hj datum
winst p/a
Air France-KLM
5,09
-2,47
20960337
10-10-16
4,61
8,84
02-03-16
0,39
Aperam
42,25
0,36
18710698
11-02-16
25,42
43,59
10-11-16
1,63
Arcadis
10,97
0,69
5257315
09-11-16
10,10
23,00
02-12-15
1,20
ASMI
40,08
0,23 1
8593723
07-01-16
32,10
▼-
40,56
10-11-16
2,49
ASR Nederland
19,74
0,081
22114075
14-07-16
17,00
21,60
18-11-16
4,01
BAM
4,08
-1,43
4977028
06-07-16
2,94
5,20
07-12-15
0,04
BESI
31,311
-4,22
20348974
18-01-16
15,59
33,08
25-11-16
1,29
Corbion
23,40
0,52
3836988
11-02-16
18,01
24,75
07-09-16
1,33
Delta Lloyd
5,43
-0,59
10350096
06-07-16
2,58
▼-
5,65
16-11-16
0,56
Eurocomm. Prop.
33,76
M -2,14
4795906
30-11-16
33,68
43,43
30-05-16
4,35
Flow Traders
29,88
0,341
2189218
31-08-16
26,32
51,59
02-02-16
2,25
Fugro
15,51
2,01
20801390
11-02-16
10,04
19,50
15-04-16
-4,40
GrandVision
19,17
1 -0,26
1674974
30-11-16
19,02
27,80
05-01-16
0,84
IMCD
38,17
1,11 HB
1998844
11-02-16
30,00
40,95
21-10-16
1,20
Intertrust
16,45
1,20
3267527
11-11-16
15,36
■y
21,88
08-08-16
0,12
0CI
13,73
1 -0,07
90846717
09-11-16
10,85
24,20
01-12-15
1,84
Philips Lighting
21,60
1,05
19479329
24-06-16
19,41
24,49
19-09-16
PostNL
4,65
0,96 M
14757537
09-12-15
2,91
5,13
07-11-16
0,34
Refresco Group
13,67
0,48
3425015
22-07-16
12,87
16,64
25-04-16
0,53
Sligro
32,31
0,34 1
1055080
20-01-16
31,03
36,00
07-03-16
1,83
TKH
34,95
0,39
1419757
06-07-16
28,45
38,32
19-04-16
2,07
TomTom
7,56
1 -0,32
6608223
06-07-16
6,01
12,44
07-12-15
0,08
Vastned
34,67
1 -0,12
1807783
14-11-16
33,90
-▼
43,95
02-12-15
3,44
WDP
81,00
0,82 M
4066229
21-01-16
68,43
91,95
01-08-16
7,79
Wereldhave
39,41
-1,40
6677492
14-11-16
38,14
54,86
02-12-15
2,35
AANDEEL VAN DE DAG
De Europese beurzen zijn giste
ren eensgezind in het groen ge
sloten. De graadmeters werden
vooruitgeholpen door de stevig
gestegen olieprijzen. De AEX-
index in Amsterdam sloot 1 pro
cent in de plus op 457 punten.
AANDELEN TOP-IO
13,30
0,28 (2,19%)
12,000
8,000
mei jun jul aug sep okt nov
De MidKap zakte daarentegen
0,1 procent naar 651 punten. In
de AEX was SBM Offshore de
sterkste stijgers met een plus
van 4,7 procent.
Grootste stijgers
naam sk
Nedsense 0,09
InverkoNV 0,69
Groothandelsgebo 50,00
Core Laboratories 104,10
Royal Dutch Shell 25,53
SBM Offshore 13,62
AMG 15,06
Royal Dutch Shell 23,98
NSI 3,63
Ajax 8,99
Grootste dalers
+/- naam sk
0,02 28,57 IEX Group 2,75
0,09 15,00 R&S Retail Group 23,01
5,00 11,11 Sif Holding 14,79
5,10 5,15 VanLanschot 18,63
1,25 5,15 Pharming 0,21
Meest verhandelde
0,614,65 Brilï
0,65 4,51 Docdata
0,95 4,13 KasBank
0,12 3,42 Gemalto
0,29 3,30 Ahold Delhaize
naam
-0,50-15,38 ArcelorMittal
-1,19 -4,92 Royal Dutch Shell
-0,61 -3,93 KPN
-0,72 -3,72 ING
-0,01 -2,34 Aegon
sk
7,13
23,98
2,72
12,85
4,80
omzet
221426584
568621114
61452230
279289419
54682129
25,40-0,50-1,93 Unilever Cert.37,88340495681
0,28 -0,01 -1,79 Ahold Delhaize 18,61 138248788
8,35 -0,15 -1,76 Pharming 0,21 1221986
48,12 -0,83 -1,70 PHARMING RIGHTS 0,00 5448
18,61 -0,31 -1,64 Philips Koninklijke 27,14 146146747
EUROTOP
naam
sk
+/-
naam
sk
+/-
naam
sk
+/-
ABB
20,72
0,04
0,19
Deutsche Bank
14,86
0,20
1,36
Orange
13,76
-0,02
-0,11
AB InBev
98,04
-0,86
-0,87
Deutsche Post
29,49
0,21
0,70
RDS'A'
2026,00
77,00
3,95
Air Liquide
96,08
1,23
1,30
Deutsche Telekom
14,87
0,09
0,58
Rio Tinto
2990,00
-77,00
-2,51
ALLIANZ SE NA 0.
149,80
-0,60
-0,40
Diageo Plc
2005,00
-6,50
-0,32
Royal Bank of
194,30
-2,70
-1,37
Anglo American
1185,00-
-19,50
-1,62
E.0NSENA0.N.
6,23
0,01
0,11
RWE
11,86
-0,16
-1,33
AstraZeneca
486,20
-9,40
-1,90
EDF
10,00
0,09
0,89
Saint-Gobain
40,93
0,32
0,79
AXA
22,23
0,23
1,05
Engie
11,65
0,02
0,17
Sanofi
76,11
-0,21
-0,28
Banco Bilb.Viz-
5,83
0,05
0,80
ENI
13,14
0,48
3,79
SAP
78,88
-0,81
-1,02
Banco Santander
4,31
0,05
1,20
Ericsson B
47,49
0,33
0,70
Siemens
106,60
0,50
0,47
Barclays
215,95
1,70
0,79
Generali
11,92
0,28
2,41
Telecom Italia
0,71
0,01
1,49
BASF
80,99
2,31
2,94
GlaxoSmithKline
1495,50
-12,50
-0,83
Telefonica
7,85
-0,05
-0,60
BAYER AG NA0.N.
88,59
-0,18
-0,20
HSBC Holdings
635,20
3,40
0,54
Tesco
208,70
-0,15
-0,07
BMW
80,41
-0,79
-0,97
L'Oréal
161,05
-0,10
v£>
O
O
Total
44,96
1,04
2,36
BNP Paribas
54,78
0,39
0,72
Lloyds Banking
57,87
0,16
0,28
UBS Group AG
16,17
0,38
2,41
BP
459,45
16,90
3,82
LVMH
171,70
0,95
0,56
UniCredit
2,02
0,08
4,23
BT Group
357,10
2,75
0,78
Munich Re
171,85
-1,05
-0,61
Vivendi
17,99
-0,01
-0,06
Carrefour
22,12
-0,08
-0,34
Nestlé N
68,40
0,10
0,15
Vodafone
193,90
-0,35
-0,18
Credit Suisse
13,52
0,06
0,45
Nokia Oyj
4,06
0,04
1,00 Volkswagen
129,20
-0,75
-0,58
Daimler
62,76
-0,78
-1,23
Novartis N
70,25
0,20
0,29
Zurich Insurance
266,50
1,50
0,57
Danone
59,36
-0,52
-0,87
Novo Nordisk B
238,00
7,90
3,43
VALUTA
VERKLARING
GRONDSTOFFEN
naam
aankoop
verkoop
Amerikaanse
1,17
0,98
Australische
1,56
1,24
Canadese dollar
1,57
1,25
Engelse pond
0,94
0,78
Israëlische Shekel
4,52
3,46
Japanse Yen
131,82
104,80
Turkse lira
4,01
3,10
Zwitserse frank
1,18
1,00
Ij laagste koers afgelopen 12 mnd,
Ij datum datum laagste koers afgel. 12 mnd,
hj hoogste koers afgelopen 12 mnd,
.?.'46 datum dat. hoogste koers afgel. 12 mnd,
naam
APX Elektriciteit
APXGas
LME Copper Cash
London Brent Oil
London Gold 15.00
20:01 uur +/-
40,72 -3,89 -8,72
18,20 0,20 1,09
5740,00-38,00 -0,66
50,02 3,64 7,85
1178,10 -8,45-0,71
Platina-Iemaand 921,20 3,50 0,38
Sugar-ICE US Roll 19,81 0,15 0,76
Zilv. $-c./ons Lond. 16,67 0,13 0,79
Saudi's ruilen
olie in voor iet
Bron koersen en grafieken: vwdgroup:
Annemieke van Dongen
Rotterdam
De OPEC-
ministers
waren gisteren
in Wenen. De
komende jaren
zal de overgang
naar duurzame
energie steeds
belangrijker
worden, fotoepa
1,1.1-Dal
