io zorgpremie
-18 euro per maand
De controversiële zorgplannen van het nieuwe kabinet
kunnen wel eens een verrassend effect hebben op de
zorgpremie. In theorie valt zelfs niet uit te sluiten dat
verzekeraars een premie aan hun klanten gaan betalen.
donderdag 1 november 2012
De premie?
door Sander van Mersbergen
en Paulus Smits
illustratie Mark Reijntjens
Een zorgverzekering af
sluiten voor nul euro
per maand. Of, gekker
nog, iedere maand
geld toe krijgen als je
je als klant aan een be
paalde verzekeraar verbindt.
Het klinkt onwaarschijnlijk. Maar
toch zou het, als alle stofwolken
zijn opgetrokken, wel eens het re
sultaat kunnen zijn van de afspra
ken in het regeerakkoord omtrent
de zorgkosten. Dat stelt Erik
Schut, hoogleraar zorgeconomie
aan de Erasmus Universiteit.
Waf verandert er precies voor
de zorgverzekeraars?
Om bij het begin te beginnen: het
regeerakkoord. Dat voorziet er in
dat zorgverzekeraars een veel klei
ner deel van hun inkomsten direct
bij de consument op gaan halen.
Nu is dat nog de helft, het wordt
15 procent.
In euro's: consumenten maken nu
rond de 110 euro per maand over
op de rekening van de verzekeraar,
in 2014 zal dat ongeveer 22 euro
per maand zijn. Dat wordt de no
minale premie genoemd.
Het andere deel van haar inkom
sten haalt de zorgverzekering uit
inkomensafhankelijke premies.
Die worden door de Belasting
dienst geïnd bij de burger en in
een fonds gestort Via een ingewik
kelde verdeelsleutel krijgt iedere
zorgverzekeraar uit dat fonds het
bedrag waar zij op basis van het
aantal verzekerden recht heeft. Die
uitkering is niet te herleiden tot in
dividuen, zodat de privacy van de
verzekerden gewaarborgd is.
Het aandeel dat zorgverzekeraars
op deze manier ophalen stijgt in
2014 van 50 naar 85 procent.
Ok. Maar hoe zit het nou met
die nul euro premie?
Iedere zorgverzekeraar is in begin
sel vrij om zijn eigen nominale
premie te bepalen, ook nu al. Prijs
vechters als Zekur.nl en Anders-
zorg bieden premies aan die per
maand 10 tot 15 euro goedkoper
zijn dan gemiddeld. Dat kunnen
ze doen door te besparen op de in
koop van zorg. Bovendien geven
ze extra kortingen in ruil voor een
hoger eigen risico. Dat loopt op tot
25 euro per maand.
Het Centraal Plan Bureau (CPB) re
kent voor dat consumenten in de
huidige situatie, wanneer zij de al
lergoedkoopste verzekering afslui
ten, bijna 40 euro per maand kun
nen besparen.
Vergeleken met een nominale pre
mie van 110 euro resulteert dat in
een maandbedrag van 70 euro.
Vergelijk je dat echter met een
maandbedrag van 22 euro, de nieu
we nominale premie, dan blijft er
onder de streep een positief be
drag van 18 euro staan.
Met andere woorden: verzekerden
betalen niet aan de verzekering,
maar krijgen iedere maand geld op
hun rekening gestort. De verzeke
raar heeft door zuinig inkopen ge
noeg aan de bulk geld die de Belas
tingdienst op haar rekening bij
schrijft. Een extra bijdrage van de
individuele verzekerde is dus niet
nodig. Integendeel.
Gaat dit ook gebeuren
Dat is aan de verzekeraars. In een
reactie stelt VGZ, dat de afgelopen
jaren onder meer de prijsvechters
Zekur.nl en VGZ Blue in de markt
heeft gezet, dat het 'theoretisch in
derdaad kan'. „Maar op dit mo
ment is het allemaal nog zo vers
en zo pril, dat we nog niet kunnen
zeggen of we het ook daadwerke
lijk gaan doen."
Marcel Canoy, hoogleraar Zorgeco
nomie op de Universiteit van Til
burg, denkt dat verzekeraars 'er
niet zo'n trek in zullen hebben'.
„Het leidt ook tot een aparte dyna
miek. Daarom is dit een controver
sieel systeem. De waarheid is dat
niemand weet hoe het precies gaat
uitpakken."
Hoogleraar Schut stelt dat het
voor de verzekeraars een mooi
marketingmiddel is. „Doordat hèt
een kleiner bedrag betreft, komt er
een vergrootglas op te liggen. Een
besparing van tien euro per verze
kerde heeft relatief veel meer ef
fect op een premie van 20 euro
dan op een premie van 120 euro."
Volgens Schut zijn mensen gevoe
lig voor de grote relatieve prijsver
schillen, en zou de concurrentie
tussen de verzekeraars op deze ma
nier toenemen. Ook dat wordt be
streden door Canoy. „Het is niet
aangetoond dat mensen bij zo'n la
ge premie extra gevoelig zijn voor
prijsveranderingen. Ik denk juist
dat de concurrentie minder wordt.
Doordat verzekeraars grote bedra
gen automatisch binnenkrijgen,
worden het betaalkantoren. De
prikkel om scherp in te kopen ver
dwijnt."
Stel: die nulpremie komt er. Ben
ik dan goedkoper uit dan nu?
Niet per definitie. Dat hangt er
maar net van af welke verzekering
je nu hebt, en vooral wat je ver
dient. Doordat de premie voor een
groter deel dan nu inkomensafhan
kelijk wordt, bepaalt vooral je sala
ris je toekomstige zorgkosten.
Hoogleraar zorgeconomie Marcel Canoy: 'Dit is een controversieel systeem.
De waarheid is dat niemand weet hoe het precies gaat uitpakken'
Elke Nederlander betaalt op dit mo
ment (en ook nog in 2013) een
maandelijks bedrag: de nominale
premie. Elke zorgverzekeraar re
kent hiervoor een eigen bedrag,
rond de honderd euro voor een ba
sispakket. Daarnaast kennen we
het 'inkomensafhankelijke deel van
de Zorgverzekeringswet'. Dat
wordt geïnd door de Belasting
dienst. In 2012 bedroeg dat deel
van de zorgbijdrage 7,1 procent
van de eerste 50.000 euro ('het pla
fond') van het inkomen. Die bijdra
ge wordt bij mensen in loondienst,
uitkeringsgerechtigden of gepensio
neerden elke maand rechtstreeks
ingehouden van het salaris. Men
sen met inkomen uit een eigen be
drijf of alimentatie voldoen dit inko-
mensgerelateerde deel zelf aan de
Belastingdienst.