Akkerbouwers zijn in de
2
Museumbezoek voor kinderen
Natuurspreekuur schedels en botjes
Oliebollenwandeling
Ding mee naar de Erftrofee
Het is tijd voor...champignons!
dinsdag 22 december 2009
Op maandag 28 december organiseert Terra Maris in Oostka-
pelle van 14.00 tot 15.30 uur voor kinderen vanaf 8 jaar een
speciaal museumbezoek. Samen met een gids wordt kennisge
maakt met de ontstaansgeschiedenis van het Zeeuwse land
schap. Zo kan bij het onderdeel over de Verdronken dorpen in
Zeeland een poging gedaan worden om, als een heuse archeo
loog, van oude potscherven weer één geheel te maken. Laden en
kasten op de collectiezolder die normaal gesproken op slot blij
ven voor bezoekers gaan die dag speciaal voor de kinderen open.
Bij het grote zoutwater aquarium, waarin het leven in de Zeeuw
se wateren van dichtbij bekeken kan worden, mogen de kinde
ren een kijkje achter de schermen nemen. Ook worden de vissen
gevoerd. Deelname kost 4,50 euro.
Op zondag 27 december houdt Terra Maris een natuurspreek
uur schedels en botjes. Het gratis spreekuur begint om
14.00 uur in de ontvangsthal van het museum aan de Duinvliet-
weg 6 in Oostkapelle en duurt tot 16.00 uur. Verzamelaar Dinge-
man Steijn, die als vrijwilliger al jarenlang aan het museum ver
bonden is, beantwoordt vragen over schedels en botjes. U kunt
ook vragen over uw eigen vondsten aan hem voorleggen.
Verder kunnen er onder zijn leiding braakballen worden uitge
plozen. De bekendste dieren die braakballen produceren zijn
uilen. Een braakbal bestaat uit de onverteerde resten zoals haren,
veren en botten van de prooi die verorberd is. Met een pincet
worden de botjes uit de braakbal geplozen. Aan de hand van de
botjes en de schedel kan bepaald worden welk dier verorberd is.
Tot dinsdag 5 januari kunnen erfeigenaren inschrijven om
mee te dingen naar 'De Erftrofee'. Wie een erf heeft met een
mooie haag, een hoogstamboomgaard, een groene oprijlaan, een
fraai ijzeren hek, een historische steen, een poel met salaman
ders of andere streekeigen elementen, kan meedingen. De Erftro
fee is een waardering die door Stichting Landschapsbeheer Zee
land (SLZ), de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO)
en de Boerderijenstichting Zeeland (BSZ) uitgereikt wordt aan
het erf waar de aanwezigheid van streekeigen cultuur en flora
fauna het meest in evenwicht is. De winnaar mag aangeven hoe
hij het erf verder wil verfraaien. Op basis hiervan zal SLZ een
voorstel maken en samen met de eigenaar de wens realiseren.
Vraag een inschrijfformulier op via 0113 230936 of download het
vanaf de website: www.landschapsbeheerzeeland.nl.
Op donderdag 31 december wordt in natuurmuseum Terra
Maris bij Oostkapelle van 13.00 tot 14.30 uur een rondlei
ding gehouden door museum en tuin, met na afloop een warm
drankje en oliebollen. Onder begeleiding van een gids wordt er
'een reis door natuur en tijd' gemaakt.
Tijdens de wandeling langs het zeeaquarium, panelen en wan
den met foto's, vitrines met voorwerpen, geprepareerde dieren,
strandvondsten, thematuinen en Zeeuwse landschapselementen,
geeft de gids uitleg over de ontstaansgeschiedenis van het Zeeuw
se landschap.
De kosten voor deelname bedragen 8,50 euro per persoon.
Aanmelden is noodzakelijk en kan via 0118-582620.
Een laatste gang met de ploegschaar.
door Hans Noot
Zodra de Zeeuwse akkers
hun zwarte winterkleed
aantrekken en zich te
rusten leggen om krach
ten op te doen voor het
nieuwe groeiseizoen, dringt de
vraag zich op of de Zeeuwse akker
bouwers hetzelfde doen. Op het
land is na de laatste gang met de
ploegschaar weinig meer te doen,
maar wat zijn dan hun bezigheden
in de winter?
Akkerbouwer Lies Hage schiet met
een een gat in het beeld dat een
boer in de winter genoeglijk pijp
rokend vanuit de warme woonka
mer uitkijkt over de zwarte, verstil
de akkers. Zijn buurman Paul Ver-
sluys, met wie Hage al sinds 1972
een samenwerkingsverband heeft,
was begin deze week nog steeds
op het gezamenlijke bedrijfsareaal
van 175 hectare te vinden. „Maan
dag rooide hij nog knolselderij en
bieten, dinsdag heeft hij tarwe ge
zaaid en dan moet er ook nog hier
en daar geploegd worden."
Hage (63) ziet een duidelijk ver
schil met vroeger: „De toegeno
men snelheid van deze maatschap
pij is zeker niet aan het boerenbe
drijf voorbijgegaan. De akkerbou
wer rent in de winter van voorlich
tingsbijeenkomst naar gewasstu
dieclubs, moet spuitcertificaten ha
len of kennis verversen, beurzen
bezoeken en vergaderingen bijwo
nen.
Hage: „Ik was gisteren nog op
proefboerderij De Rusthoeve waar
een bijeenkomst was voor akker
bouwers die zijn aangesloten op
Mijnakker. Dit systeem houdt met
satellieten de groei van verschillen
de gewassen in het oog en levert
informatie over groei, vochtgehal
te en mineralen in de gewassen.
De satelliet maakt van iedere akker
Champignons zijn, net als al
le paddestoelen, eigenlijk
de vruchtlichamen van
een schimmel: Agaricus bisporus.
Net zoals bij onze groenten is de
roomwitte, vlezige en geurige pad
destoel die wij als champignon
kennen, het resultaat van een zorg
vuldig veredelingsproces.
Vroeger werden ze (in Limburg)
in grotten gekweekt, maar tegen
woordig gebeurt het allemaal in
hypermoderne loodsen. Bij
Braam Champignoncultuur in Yer-
seke wordt het hele jaar door ge
teeld. Op in totaal 530 vierkante
meter teeltruimte, verdeeld over
tien 'cellen' met stellingen van zes
'bedden'.
Elke week komt er een vrachtwa
gen vol champignoncompost bin
nen. De exacte samenstelling is
het geheim van de leverancier,
maar in grote lijnen kunnen we
het wel raden. Champignons wor-
den'gekweekt op een mengsel van
paardenmest, stro, piepkuiken-
mest en gips. Dat alles zorgvuldig
gefermenteerd, omgezet, uitge
zweet en gepasteuriseerd.
Het kant en klare mengsel gaat in
een dikke laag op de bedden. Er
overheen komt vijf centimeter
dekaarde. Daarna is het een kwes
tie van controleren. Hoe warm is
het in de cel? Is de compost wel
nat genoeg? Hoe staat het met het
C02-gehalte? Bij de ingang van el
ke cel hangt een 'teeltcomputer'
waarmee al die zaken te beïnvloe
den zijn.
Zijn de omstandigheden opti
maal, dan is binnen een dag of zes
de dekaarde dooraderd met witte
myceliumdraden. De cel wordt
dan gelucht om het 'knoppen'
van de paddestoelen te bevorde
ren. Na een dag of twaalf zijn de
bedden bedekt met piepkleine
paddestoeltjes en weer vijf dagen
later kan er voor het eerst geplukt
worden: de 'eerste vlucht', in vak
taal. Vijf dagen later is het bed
leeggeplukt. Daarna wordt de aar
de weer 'op vocht gesproeid', en
vier dagen later kunnen de eerste
champignons van de 'tweede
vlucht' geoogst worden.
Na vijf dagen wordt de hele cel
grondig gereinigd. En vijf dagen la
ter begint de hele cyclus opnieuw.
Champignons met gember
Snijd champignons in vieren en bak
ze op hoog vuur. Voeg gehakte no
ten, gembersiroop, wat honing en ro
zijnen toe, en kruid met zout en pe
per naar smaak. Een heerlijk (vege
tarisch) bijgerecht.
Knoppende champignons bij Braam in Yerseke.
foto Willem Mieras