'Jongens, patat!'
m wonen@wegener.nl 27 wonen
m 024-3650509
Zaterdag 19 december 2009
door Bauke Boersma
t B ongens, patat!' Kent u die reclame nog?
w B Zo'n idyllisch gezinnetje, waar de kinderen
naar hartenlust mogen ravotten en smerig
B worden en waar moeder het kroost tijdig
B van een natje en een droogje voorziet. Zon-
der boos of zelfs maar licht geïrriteerd te ra
ken over de bende die de boefjes er weer van hebben
gemaakt. En glimlachend van huiselijke gelukzaligheid.
De jongens vallen de frietjes gulzig aan, moeder straalt
van liefde. Romantiek, romantiek!
Ze ziet er ook onberispelijk gekapt en gekleed uit. En
dat maakt één ding kraakhelder: ze heeft de frieten
weliswaar zelf gebakken, maar zéker niet zelf gemaakt.
Was dat wel het geval, dan was op zijn minst het haar
in de war geweest en parelden er met een aan zeker
heid grenzende waarschijnlijkheid enkele druppels
zweet op haar voorhoofd. „Want zeker als het om dik
ke aardappelen ging, was het een behoorlijk zwaar kar
wei", weet ook Monique Mooi, die een meer dan veer
tig jaar oude patatsnijder, gekocht door haar vader,
van het merk Tornado ai bijna dertig jaar in een van
haar keukenkastjes van zijn pensioen laat genieten. „Ik
doe er niets meer mee, maar kan het ook niet over
mijn hart verkrijgen het weg te doen. Want ik heb er
prachtige jeugdherinneringen aan. Mijn broertjes en ik
konden er mooi onze krachten mee meten: wie lukte
het de aardappelen door het roostertje te duwen?"
Slimme moeder trouwens. Die liet de zware arbeid
door Monique en haar broertjes doen. Zo goochem
was de moeder van een vroeger vriendje van mij niet.
Schat van een mens, werkelijk waar. Harde werker
ook, nooit een onvertogen woord over haar lippen.
Maar als ze de patat uiteindelijk aan ons serveerde,
zag ik aan haar verfomfaaide gezicht dat ze dolblij was
dat die klus, haar minst favoriete in het huishouden,
weer was geklaard. Het vrolijke 'jongens, patat!' kon er
echt niet meer vanaf. Pfff... pas over een week weer.
Hoewel toen nog volledig onwetend van het bestaan
ervan, had ik haar met terugwerkende kracht de
kant-en-klare ovenfriet zó gegund. Maar goed, sommi
ge mensen worden nu eenmaal decennia te vroeg ge
boren. Toen de 1-2-3-friet en soortgenoten eenmaal
in zwang raakten, waren haar kinderen de deur al uit.
De patatsnijder volgde vermoedelijk niet lang daarna.
Zoals bij zovelen. Want wie maakt er sindsdien nog
zelf zijn frieten klaar? Een enkele romanticus wellicht.
Of een spaarzame kookgek. En omdat alles tegenwoor
dig retro is, ook patatsnijders, zullen er ook nog wel
wat oudere jongeren en jongere ouderen zijn die zo
nu en dan aan de ouderwetse handenarbeid gaan.
Maar gezien het aanbod op internet zijn dat toch echt
de uitzonderingen die de regel bevestigen: friet wordt
al een paar decennia vooral bij de snackbar gehaald óf
zo vanuit de diepvries in oven of magnetron gemikt.
Geen zere, rauwe handen meer. En geen haren in de
klit of zweetdruppels op het hoofd. Maar een keurig
kapsel en een stralend humeur.
'Jongens, patat!'
Ooit hip en veelgebruikt, nu afgedankt en zieltogend
in een hoekje van de kast: keukenlijken.
In deze aflevering: de patatsnijder.
Perfect Tobies, William Yeoward,
Ryland, Peters Small Ltd. (2006)
William Yeoward on Entertaining,
William Yeoward, Cico Books
(2008)
9 The Perfect Host, your entertaining
planner, William Yeoward, Cico
Books (2009)
Boeken
Het moet een feestje zijn: kerstlunch, oudjaarsfeest of
nieuwsjaarborrel. Maar hoe herkenbaar is het: de
kalkoen is verbrand, er is gekibbel aan tafel... En de
gastvrouw of -heer? Die heeft er zeker geen lol meer
in. Allemaal niet nodig, volgens de Britse decorateur
William Yeoward. Hij bundelde zijn tips in The Perfect
Host en verklapt er hier vast een paar.
door Renske Schriemer
Houd het simpel en mix and match, I
een boekje, maar wel een plaatje.
niet gezellig wordt. Just don't go
mad", aldus Yeoward.
Hij predikt het bijna: hou het sim
pel. Kook iets dat veel mensen lus
ten, en gebruik voor de tafel wat
voorhanden is. Een stenen orna
ment doet het ook leuk op tafel,
wil hij maar zeggen. En wat dacht
je van kruiden uit de tuin als klei
ne tuiltjes bloemen op tafel. Of
met een lint samengebonden als
servethouder.
Yeoward denkt dat meer mensen
dan ooit dit jaar kerst en oud en
nieuw thuis zullen vieren, mis
schien met minder budget dan ze
gewend zijn of prettig vinden.
Zijn boeken zijn bedoeld als hart
onder de riem. „Ik weet heus wel
dat mijn meubels niet voor ieder
een betaalbaar zijn. Maar mijn mis
sie is oprecht en niet aan budget
gebonden. Ik wil heel graag laten
zien dat je met creativiteit en een
ontspannen instelling wonderen
kunt verrichten."
Hij bladert door zijn boeken en
wijst aan. „Kijk, hier heb ik een
aantal van mijn shawls als tafello-
er met blauw, wit en glas. Niet uit
foto's GPD
per gebruikt", zegt hij terwijl hij
een gedekte tafel aanwijst. In
plaats van een (duur) bloemstuk
schikte hij fruit en groente van het
seizoen op tafel en kleine boom
pjes in simpele terracotta potten,
zo van het terras geplukt.
Alle foto's uit zijn eerste boek
The Perfect Host zijn gemaakt tij
dens echte feestjes, picknicks en
diners. „Het zijn geen fotostudio's,
het is allemaal echt. Ik merkte dat
-mensen iets hebben aan mijn ver
haal en besloot een fotograaf mee
te nemen om de mooi gedekte ta
fels vast te leggen, vlak voor we
echt aan tafel gingen."
Benieuwd naar de boeken van Yeo
ward? Ze zijn bijvoorbeeld via
bol.com en amazon.com te bestel
len, maar helaas alleen (nog) in
het Engels.
www.williamyeoward.com
www.wva.nl
Reageren?
redactie.wonen@wegener.nl
Tip van William Yeoward: maak de eerste drankjes
iets te sterk als opwarmertje. Gezelligheid verzekerd.
Durf buiten de hokjes te denken, dan bevat je servieskast meer dan je denkt. Een windlicht doet het
misschien ook goed als vaas, of zelfs als soepterrine.
Gooi een beetje psychologie in de strijd. Weet je dat er verdrietige mensen aan tafel zullen zijn0 Pas je
menu er op aan en verwen ze met feelgoodfood als ijs of chocola.
Denk in simpele oplossingen. Is de tafel te klein? Leg er een groter blad op - ik bewaar een stuk multiplex
voor dat doel in de garage - en dek daarna de tafel.
Een feest aankleden begint niet in de (servies)winkel maar thuis. Loop door je kamers en tuin en durf
ongewone combinaties te maken. Verschillende soorten servies is leuk en als je een thema kiest (blauw,
rood, wit) kun je toch eenheid creëren.
Ook een keukenlijk in huis? Mail info en foto van
het keukenlijk naar redactie.wonen@wegener.nl
foto Monique Mooi
