7
Knutselen aan voedsel om het gezonder te maken levert
functional food op. De schappen in de super liggen er vol mee.
Drankjes voor je darmflora, margarine voor je cholesterol.
Zijn ze echt een verrijking?
Blue Band speelt met zijn halvarine Blue Band Idee in op de visoiie-rage. Het visolie-
vetzuur DHA in de halvarine zou bijdragen aan de ontwikkeling van de hersenen. De
Hersenstichting beveelt Idee aan, het Voedingscentrum niet. Het Voedingscentrum*
adviseert één tot twee keer per week vis te eten. Ook de Gezondheidsraad beveelt vis
eten aan. Visolie (met de vetzuren EPH en DPH) is in veel varianten te krijgen; het zit zelfs
in speciale broden. Het bekendst zijn de capsules. Visolie, mits de ingemomen dosis
voldoende hoog is, kan hart- en vaatziekten voorkomen.
8 I Vrijdag 6 maart 2009 PZC
Eet je
gezond
door Joep Trommelen
Illustratie Chantal van Wessel
Professor Frans Kok
foto Wageningen Universiteit
Veertig jaar geleden wil
de geen medische fa
culteit onderdak bie
den aan de vier acade
mische studiecentra
over voeding die Europa moest
krijgen. Medici hadden nog geen
oog voor het verband tussen voe
ding en gezondheid. De opleiding
ging zo naar de Landbouwhoge
school Wageningen. Deze week
viert de afdeling Humane Voeding
van wat inmiddels Wageningen
Universiteit heet het veertigjarig
jubileum met een driedaagse con
ferentie in Burgers' Zoo in Arn
hem. Gastheer is professor Frans
Kok, in 1972 student aan de afde
ling en sinds 1997 de hoogste baas.
Kok ziet vooral een toekomst voor
functional foods.
Welke rol krijgt functional food,
voedsel dat door het te verrijken
'gezonder' is gemaakt, in de toe
komst?
„Als het aan het bedrijfsleven ligt,
een heel grote. De economische be
langen zijn enorm. Dat staat wel
eens op gespannen voet met de
wetenschap. Bedrijven claimen al
lerlei gezondheidseffecten: op
bloeddruk, cholesterol, weerstand,
hersenen, botten. Ze spelen in op
het in vergelijking met veertig jaar
geleden veel grotere bewustzijn
over de relatie tussen voedsel en
gezondheid."
Bent u blij met die rol van het be
drijfsleven?
„Als een claim wetenschappelijk
onderbouwd is, prima. Maar daar
ontbreekt het nogal eens aan. Wat
wel goed is is dat er naast al die
speciale drankjes ook aandacht is
voor beter basisvoedsel. Zoals min
der zout in brood, goede vetten in
margarine, minder verzadigde vet
ten in zuivel en voldoende vezels.
In die zin is het bedrijfsleven de
laatste vijfjaar echt 'om' gegaan en
dat is een goede zaak."
Vandaar al die stickers en logo's
die ons vertellen dat we met gezon
de producten te maken hebben?
„Het 'ik kies bewust' logo is mak
kelijk voor de consument. Maar
een commissie van de Gezond
heidsraad, waar ik inzit, heeft geke
ken of de criteria wel streng ge
noeg zijn, en dat bleek niet zo te
zijn. We adviseren minister Klink
één logo toe te staan dat aansluit
bij de adviezen van de Gezond
heidsraad. Geen sticker die vertelt
dat iets niet gezond is. Je moet het
positief benaderen, anders krijg je
het bedrijfsleven niet mee. Ik ben
voor twee stickers: een met een
groen randje voor de beste produc
ten en een met een geel randje. De
consument weet dan zelf wel wat
géén sticker betekent."
Wat moet je als consument met al
die reclames waarin witte jassen
beweren dat in een laboratorium
bewezen is dat iets gezond is?
„Vroeger mocht je bijna alles onge
straft roepen. In Nederland be
staat nu een gedragscode, waaraan
bedrijven op vrijwillige basis mee
kunnen doen. Dat werkt niet. Er is
nu veel strengere Europese wetge
ving op komst. De European Food
Safety Authority heeft bedrijven
opgeroepen hun claims in te die
nen. Dat leverde een lawine van
6.000 inzendingen op. Slechts 10
procent mag blijven! En Europa
kan dat dwingend opleggen, dat is
bemoedigend."
Wetenschappelijke onderzoeken
spreken elkaar vaak tegen. Wat
moeten we geloven?
„Als er één studie staat tegenover
tachtig andere, is het de vraag of je
die ene moet geloven. Je moet kij
ken naar wat wij 'meta-analyses'
noemen, vergelijkingen van heel
veel studies over een lange perio
de. Dat zijn de analyses waarop de
Gezondheidsraad en het Voedings
centrum hun adviezen baseren.
Maar wetenschap is dynamisch, in
zichten kunnen veranderen. Voe
dingssupplementen zijn zo in het
beklaagdenbankje gekomen. Pillen
Vier sneetjes VitaalbrOOd PfÓ-FIT per dag helpen het slechte (LDL-)cholesterolgehalte van het bloed te verlagen. Het brood is verrijkt
met haver van het merk OatWell. Dat bevat, meer dan normale haver, in water oplosbare vezels die de gezondheid bevorderen. Ook andere
producten met OatWell-haver verlagen het cholesterolgehalte.