Veiligheid Schiphol
Zwanenburgers wonen
1 in
met samengeknepen billen
'Alle risico's worden geba
gebeurt er: dat ding ploft
Ik wil weg van deze onvei
Vrijdag 27 februari 2009 PZC
Het vrijwel onmogelijk geachte is waarheid geworden. Jarenlang hebben omwonenden en bedrijven rond
Schiphol zich veilig gevoeld. Even ondoorzichtige als ingewikkelde kansberekeningen maakten een crash
vrijwel hypothetisch. De luchthaven geldt dan ook als een van de veiligste ter wereld. Eventuele
angstgevoelens werden diep weggestopt. Tot afgelopen woensdag. De neergestorte Boeing 737-800 van
Turkish Airlines bracht de harde realiteit terug.
Burgemeester Bert Bruijn van
de kleine plattelandsgemeen
te Haarlemmerliede en
Spaarnwoude stapt de dag na
de crash van een vliegtuig
van Turkish Airlines om ne
gen uur 's morgens het dorps
huis van Spaarndam binnen. Zoals gebruike
lijk houdt hij er spreekuur voor bewoners
van zijn gemeente. Ze wonen op het grondge
bied onder de aan- en afvliegroute van de
Polderbaan en Zwanenburgbaan. Toen hij
die ochtend zijn ambtswoning in Half-
weg-Zwanenburg verliet, werd hij aangespro
ken door de buurman. Het vliegverkeer naar
en van de Zwanenburgbaan was in volle he
vigheid hervat. „Die man zei: 'Waarom zijn
ze nu al weer begonnen. Hadden ze niet een
paar dagen kunnen wachten?' Ik heb hem
nooit gehoord over vliegtuigoverlast. Bewo
ners rond Schiphol die een beetje murw zijn
geworden, zijn in paniek. Wij zijn niet zulke
klagers, maar dit ongeval triggert sluimeren
de angstgevoelens. En die nemen we niet
meer weg door het aanscherpen van veilig
heidsnormen." 'Veiligheid is ons grootste ge
vaar' stond er vorige maand nog boven een
artikel in de Nieuwsbrief Schipholbeleid van
het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Fre-
derik Blaauw van het programma Luchtvaart
veiligheid van het ministerie legt uit dat de
Nederlandse luchtvaart zó veilig is geworden
dat het draagvlak voor nieuwe preventieve
veiligheidsmaatregelen afneemt.
„Dat is nou juist het gevaar. We moeten alles
op alles zetten om de risico's beperkt te hou
den. Als het een tijd lang goed gaat, bestaat
de kans dat de aandacht verslapt, en er soepe
ler met regels omgegaan wordt. De kredietcri
sis kan de veiligheid rond Schiphol ook par
ten gaan spelen. Als luchtvaartmaatschappij
en moeten bezuinigen, zoeken ze naar manie
ren om kosten te besparen."
Het wrange is dat ongevallen als de crash
met het toestel van Turkish Airlines nodig
blijken om het systeem "scherp te houden. De
veiligheidsdiscussie is de afgelopen jaren
naar de achtergrond gedrongen door klach
ten over de leefbaarheid rond de snel groeien
de luchthaven. Dat komt volgens burgemees
ter Bruijn omdat het veiligheidsvraagstuk
veel te mathematisch wordt benaderd. Het is
voor de leek bijna niet meer te bevatten. Het
gaat over formules als de '10 tot de min vijf
de' contour. Daarmee wordt de kans uitge
drukt dat een persoon overlijdt door een
vliegtuigongeval in de buurt van een vlieg-
tuigbaan. In het rekenmodel is die kans eens
in de 100.000 jaar. Maar met dergelijke cijfer
matige verhandelingen moet je nu even niet
in Zwanenburg aankomen.
De onrust in het dorp is groot, vertelt Peter
Vreeswijk, voorzitter van de dorpsraad Zwa-
nenburg-Halfweg. „Bewoners hebben het
zien gebeuren. Alle rekenmodellen ten spijt,
heb ik altijd rekening gehouden met de moge
lijkheid dat een vliegtuig bij Schiphol zou
neerstorten. De gedachte: 'Dit gaat een keer
gebeuren', speelde altijd in mijn achter
hoofd." Volgende week komt de dorpsraad
door Jacob van der Meulen illustratie Chantal van Wessel
in een reguliere vergadering bijeen in Cultu
reel Centrum De Olm. Verhalen doen de ron
de dat de dorpen in actie zullen komen.
Vreeswijk: „Er wordt al geroepen dat we met
een stel Zwanenburgers Schiphol komen plat
gooien. Maar dat lijkt me niet reëel."
Voormalig huisarts Cees van Ojik uit Zwa
nenburg was veertig jaar geleden de strijdba
re woordvoerder van dorpsgenoten die on
der de naam De Lastige Zwanenburger het
gevecht met de luchthaven aanbonden. Ze lie
ten ballonnen los om het vliegverkeer te hin
deren. En muizen in de vertrekhal van Schip
hol. Met zeven plagen wilden ze de ongebrei
delde groei van de luchthaven een halt toe
roepen.
Van Ojik ontwikkelde zich van geëngageerde
dorpsarts tot kritisch gespreksgenoot van
Schiphol. De afgelopen jaren zat hij aan de
Alderstafel waar de groei van de luchthaven
werd besproken met omliggende gemeenten
en bewonersorganisaties. Uiteindelijk legden
zij een bovengrens vast van 510.000 vliegbe
wegingen tot 2020. Van Ojik ziet vanuit zijn
woning het neergestorte vliegtuig liggen.
„Wist je dat onderzoek heeft aangetoond dat
bij 70 procent van de mensen latent de angst
leeft dat een vliegtuig neerstort. Die gevoe
lens worden nu manifest. Maar het ebt ook
weer langzaam weg. Zo zitten we als mens
nu eenmaal in elkaar. Zwanenburgers zijn
realistische mensen. Schiphol is belangrijk
voor ons en hoeft ook helemaal niet dicht.
Maar we moeten de bomen niet tot in de he
mel laten groeien en de grens van 510.000 nu
al weer oprekken. Er wordt al gesproken over
een miljoen. Dit ongeluk bewijst dat dit on
verantwoord zou zijn."
Burgemeester Bert Bruijn scherpt de woor
den van Van Ojik aan. „Is het werkelijk moge
lijk om Schiphol in dit gebied in zijn huidige
omvang te laten bestaan? Hoe gaan we met
de schaarse ruimte om in dit gebied? De in
vulling daarvan moet niet altijd worden aan
gepast aan Schiphol. Ik denk dat delen van
de luchthaven langzamerhand verplaatst
moeten worden. Daar moeten we het over
hebben en niet over het verder aanscherpen
van veiligheidsnormen. Deze crash toont de
grenzen van de groei aan. We willen hier al-
les in een dichtbevolkt gebied. Neem de
structuurvisie van de provincie. Daar n
groeit de luchthaven. Net als het Amstei
se havengebied. De bloemensector in A;
smeer moet worden versterkt. En dan n
ten hier ook nog eens tienduizend nieir
woningen worden gebouwd. Dat kan ni
lemaal. Ik hoop dat dit besef met deze r.
doordringt. In die zin zou je kunnen ze
dat het dan iets heeft opgeleverd." I
Helemaal mee eens, zegt de Vereniging,
menlijke Platforms, waarin een kleine 0
dorpsverenigingen, wijk- en buurtradel
rond Schiphol zijn verenigd. „De ramp
de Boeing 737-800 van Turkish Airlines
dersteunt het standpunt van de Verenig
Gezamenlijke Platforms dat voor de per
na 2020 een nieuwe luchthaven moet w
den aangelegd buiten dichtbevolkt gebit
Aanvliegroutes
Uitvliegroutes
n n irc r - J-r i - f t f r' it - IV "*-> v - rVePyt-* n-v- Vr róA:,cnv
