de victorie
15 reizen
reizen@wegener.nl
|jgg| 024-3650360
PZC
Zaterdag 14 februari 2009
zegt ze. „Nu willen we hier la
ten zien hoe de staat met be
hulp van het veiligheidsappa
raat de bevolking hun vrijheid
en grondrechten heeft: ontno
men."
Foto's laten de gebeurtenissen
in 1989 zien. Er zijn originele
Stasi-werkkamers, een nage
bouwde cel, afluisterapparatuur
en foto's van Verdachte' ont
moetingen. Bijna lachwekkend
zijn de vermommingen die de
Stasi gebruikte: opvallende prui
ken, plaksnorren en voorzetbui-
ken. Dat het fenomeen 'briefge
heim' in de DDR niet bestond,
tonen apparaten waarmee brie
ven opengestoomd werden. An
dere apparaten dienden om de
brieven na controle weer netjes
dicht te plakken.
Even verderop, naast de Madler-
passage (de mooiste winkelpas
sage van de stad) zit het Zeitge-
schichtliches Forum. Hier wordt
de recente Duitse geschiedenis
verteld: van de Tweede Wereld
oorlog, opkomst en ondergang
van en het leven in de DDR en
de hereniging tot Gerhard Schro
der en Angela Merkel.
In het Museum voor Beeldende
Kunsten zijn de sporen van de
DDR ook nog zichtbaar. Hoe
wel de Communistische Partij
had voorgeschreven hoe kunst
eruit moest zien, gaven sommi
ge kunstenaren verkapte kritiek
op het bewind. Zo vielen de
schilderijen van Wolfgang Mat-
theuer, Bernhard Heisig en Wer
ner Tübke, representanten van
de Leipziger Schule, niet altijd
onder de noemer 'propaganda-
kunst'. Mattheuer schildert Leip
zig bijvoorbeeld als een grauwe
stad, waar de bevolking bomen
in de tuin moet kappen om hun
huis te kunnen verwarmen. Het
museum, dat sinds 2004 in een
grote glazen kubus gevestigd is
en door sommigen 'de kunst
bunker' wordt genoemd, bezit
één van de grootste collecties
DDR-kunst.
Van de kunstbunker ga ik naar
de Stasi-bunker bij Machern, 25
kilometer van Leipzig. Bij aan
komst zie ik een paar loodsen
en drie gebouwtjes in het bos,
maar niets dat op een bunker
lijkt. „Dat is precies de bedoe
ling", vertelt de gids. „De bun
ker zit onder de grond. Com
pleet onzichtbaar, ook voor Wes-
Reageren?
redactie.reizen@wegener.nl
De rondleiding is elke zater
dag om 14.00 uur vanaf de
Nikolaikirche. Op andere da
gen ook vanaf het VW-kan-
toor tegenover het treinsta
tion. Individuele audiotours
starten ook bij de VW. De
bunker is ieder laatste week
einde van de maand te be
zichtigen. Gewoon de route
bordjes volgen.
www.saksen.info (Neder
landstalige website over
deelstaat Saksen, waartoe
Leipzig behoort)
www.ltm-leipzig.de (VW)
www.leipzig-erleben.com
(audiotour)
www.runde-ecke-leipzig.de
(Runde Ecke museum en
Stasi-bunker)
www.hdge.de (Zeitge-
sChichtliches Forum)
www.mdbk.de (Museum
voor Beeldende Kunsten).
Foto boven: De Nikolaikirche is de ouste kerk van de stad.
foto LTS Lenkeit/Drescher
Foto onder: Het Museum voor Beeldende Kunsten, gevestigd in een grote
glazen kubus. foto LTM Schmidt
terse satellieten. De Stasi deed
alsof dit een waterbedrijf met va
kantiepark was. Dat was niet
vreemd, want grote bedrijven
hadden in de DDR-tijd vaak va
kantiehuizen voor hun werkne
mers. Ze hebben zelfs drie bun-
galowtjes gebouwd, om het echt
te laten lijken."
We lopen door een loods en ko
men via een trap onder de
grond. Achter een metalen gas-
deur is een sluis waar officieren
zich, in geval van een chemi
sche, biologische of atoomaan-
val, konden ontsmetten. Daar
achter een tiental kamers met
stapelbedden en bureaus met
typemachines en telefoons.
Overal is aan gedacht: wasruim
ten, toiletten, een keuken, een
luchtverversingssysteem, nood-
aggregaten, water- en medicijn
voorraden. De bunker moest in
geval van een aanval direct ope
rationeel zijn als schuilplaats en
communicatiecentrum voor
honderd Stasi-kopstukken uit
Leipzig. De betonnen kolos is
nooit gebruikt.
Hamburg
Bremen
München