Een rubberen wegdek spectrum 6 O KaAA u mm m ilL* -r i Dagboek van de aarde A /D PZC Zaterdag 14 februari 2009 Het rubber dat asfalt zou moe ten gaan vervangen, is van Japanse makelij en is al ge test op proefvakken bij Kloosterzande. Gemeten is het geluid vlakbij de band en het lawaai bij passage. Hieruit bleek dat rubber 8,5 tot 9 decibel minder geluid produceert dan ge woon asfalt en 3 decibel minder dan zoab (zeer open asfalt beton). Rijkswaterstaat wil de komende jaren de geluidsoverlast van het wegverkeer met 10 decibel omlaag krijgen. Het rubberen wegdek, ook wel PERS (Poro Elastic Road Surface) ge noemd, is daarom veelbelovend. „Dat streven wordt waarschijnlijk niet be reikt met alleen een ander wegdek. Ook de banden zullen aan hoge eisen moeten vol doen", zegt Ysbrand Wijnant, universitair docent Structurele Dynamica en Akoestiek aan de Universiteit Twente te Enschede. „Er komen biijpen een paar jaar strenge Europese regels op dat gebied. Als die naar de letter worden uitgevoerd, mag mis schien wel de helft van alle autobanden die nu in de winkel liggen, niet meer wor den verkocht." Maar zover is het nog niet. Bandenfabri kanten zijn nog in overleg met de Europe se commissie voor mildere eisen. Toch wordt er druk gewerkt om akoestische ei genschappen van de wegen en banden te verbeteren. „Lawaai van het wegverkeer is een interactie tussen band en wegdek", zegt Wijnant. „Er worden eisen gesteld aan het geluid van banden. Deze eisen wor den gewaarborgd door metingen op een standaard asfaltweg. Het is opvallend dat de eigenschappen van de wegen niet wor den meegewogen. Vreemd, want bepaalde combinaties van weg en band zouden juist gunstig kunnen uitpakken. Zo zou een be paalde band, qua geluid, misschien minder goed presteren op het standaard asfalt, maar beter op zoab. Die 'betere' band wordt dan slechter beoordeeld." Om die wisselwerking te bestuderen, is in Enschede een band-wegdek-consortium opgericht. Hierin zitten medewerkers van vier verschillende vakgroepen van de Uni versiteit Twente: rubbertechnologie, tribo- logie (wrijvingsleer), 'construction manage ment 8c engineering' en akoestiek. „We kij ken niet alleen naar bandlawaai, maar ook naar het effect van verschillende soorten rubber op bijvoorbeeld duurzaamheid, vei ligheid en energieverbruik, de wrijving tus sen de band en het wegdek in verband met mogelijke brandstofbesparing en het veranderend proces van het aanleggen van wegen." Zoab heeft nadelen. De poriën van het zoab-wegdek kunnen namelijk na aanleg dichtslibben, waardoor bandenlawaai op dit asfaltbeton alsnog vrij spel heeft. Ook bleek tijdens de recente strenge vorstperio de dat zoab niet altijd bestand is tegen krimp. Hier en daar vielen grote gaten in de weg. „Onderzoek moet uitwijzen of rub ber flexibeler is en de spanningen ten ge volge van thermische uitzetting en krimp beter kan opvangen", zegt Wijnant. Na deel is wel dat rubber een iets hogere rol- weerstand heeft dan asfalt. Dat is deels op te lossen door te spelen met de samenstelling van de rubberen mat. Maar nooit helemaal. „Daarom ben ik benieuwd wat er uit de test bij Apeldoorn, dit voorjaar op de A50, zal rollen. Als er meer energie nodig is om over een rubbe ren weg te rijden, al is het maar een paar procent, dan denk ik dat wegenbouwers en de overheid minder geneigd zijn zulke rubberen wegen in grote hoeveelheden aan te leggen." De eerste toepassingen van het rubberweg dek voorziet Wijnant, vanwege het kosten aspect, op korte trajecten langs een woon wijk of bij op- en afritten, waar geluid een probleem is. „Ik zie het nog niet gauw ge beuren op een snelweg, hoewel Rijkswater staat wel ideeën heeft in die richting." Een aangelegde weg moet minstens tien jaar meegaan. Vroeger was de gemeente, provincie of een andere wegbeheerder ver antwoordelijk voor de kwaliteit van de weg. Zodra de weg was aangelegd, hield de bemoeienis van de wegenbouwer op. Wijnant ziet een verschuiving. „Steeds va ker wordt in contracten vastgelegd dat de wegenbouwer medeverantwoordelijk is voor onderhoud. Daarom is die ook gebaat bij betere wegen. Als de weg niet meer vol doet aanMe geluidseisen die bij aflevering wel golden, kan in de contracten worden vastgelegd dat de wegenbouwer dat op zijn kosten weer in orde moet maken. Ge meentes blijven wel verantwoordelijk voor het gewone onderhoud, zoals schoon maak van de weg nadat een zandauto de helft van zijn lading is verloren. Als je dat op een zoablaag laat liggen, slibt de weg dicht en verliest die zijn voordelen." reageren? spectrum@wegener.nl Op de op- en afrit van tankstation De Brink langs de A50 bij Apeldoorn start dit voorjaar een proef met een rubberen wegdek. Dit wegdek wordt PERS (Poro Elastic Road Surface) genoemd. Uit eerdere proeven blijkt dat de rubberen weg zorgt voor veel minder geluidsoverlast. Nu wordt gekeken of het nieuwe wegdek lang genoeg meegaat en voldoende veilig is. door Peter de Jaeger foto's GPD O Gerommel in Alaska De Mount Redoubt in het zuiden van Alaska rommelde al voor de derde achtereenvolgen de week. De gas- en stoomwolken die uit de krater ontsnappen, duiden op de aanwezig heid van vers magma in de vulkaan. Volgens Stephanie Prejean van het Alaska Volcano Observatory ontstaat de verhoogde seismi sche activiteit mogelijk doordat er, onder druk van dat nieuwe magma, breuken in het inwendige van de vulkaan ontstaan. Aardbevingen De zwaarste van een reeks van twee aardbe vingen in het noordwesten van Peru veroor zaakte flinke paniek. Veel mensen renden van schrik hun huizen uit. Er waren ook aard bevingen in Bulgarije, het noorden van Co lombia en het zuidwesten van Canada. CD Visverbod bij Noordpool De vissers die een begerig oog hadden laten ■-S# ÏV vallen op het gebied rond de Noordpool dat de afgelopen zomers door het afsmelten van recordhoeveelheden ijs bevaarbaar was ge worden, zullen in het Amerikaanse deel van de poolwateren waarschijnlijk niet aan de slag mogen. Dat is het gevolg van een advies van de North Pacific Management Council, de Amerikaanse overheidsdienst die de wate ren rond Alaska beheert. De dienst vindt dat de visserij niet mag worden toegestaan, zo lang niet duidelijk is wat de gevolgen van de - opwarming van de aarde»voor deze kwetsba re regio zijn. Het advies moet nog wel wor den overgenomen door de nieuwe Ameri kaanse minister van Handel. Tropische cyclonen De cycloon Gael spookte voor de tweede achtereenvolgende week rond in de Indische Oceaan en zwol tussen Réunion en Madagas car aan tot een storm van categorie vier. Gael zorgde op deze eilanden en op het na- Bron; Earth Enviroment Service bijgelegen Mauritius voor hoosbuien en zwa re windstoten, maar het oog van de storm bleef een heel eind uit de kust. CD Klimaatverwarring Het extreem koude winterweer in delen van Europa en de Verenigde Staten wordt door klimaatsceptici aangevoerd als bewijs dat er van opwarming van de aarde geen sprake is. Maar klimaatdeskundigen hebben al jaren ge leden voorspeld dat het weer door het broei kaseffect grilliger zou worden, met grotere verschillen in temperatuur, en meer natte of juist droge perioden. Het Goddard Institute van de NASA heeft vastgesteld dat vorig jaar het op acht na warmste jaar was dat ooit is geregistreerd. Die onderbreking in de opwar ming van de aarde is volgens de NASA geen teken dat het broeikaseffect niet bestaat, maar een uitvloeisel van de afkoeling van de temperatuur van het oppervlaktewater van de Stille Oceaan.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2009 | | pagina 54