Het hart van Yerseke kwijnt weg 3 spectrum Een oesterpalet om de smaak te ontwikkelen PZC Zaterdag 18 oktober 2008 Naam: Platte Zeeuwse oester Latijnse naam: Ostrea edulis Smaak: Delicaat, zilt en fruitige tinten Prijs: Ongeveer twee euro per stuk Naam: Creuse of Japanse of holle oester Latijnse naam: Crassostrea gigas Smaak: Stevige smaak van de zee Prijs: ongeveer 70 cent per stuk Naam: Zeeuwse oester speciale Latijnse naam: Crassostrea gigas Smaak: Romige volle zilte smaak Prijs: Ongeveer één euro. Deze oester krijgt een speciale behandeling en wordt verwaterd op de meest voedselrij ke plekken van de Oosterschelde. Wie over de Havendijk in Yerse ke loopt en naar de oesterput ten kijkt ziet het in één oogop slag. Het is geen vetpot in de oesters. Kan toren op de dijk zijn dichtgetimmerd. De oesterloodsjes zien er vervallen uit. Wat zo mooi en sfeervol zou kunnen zijn kwijnt weg. Waar zelfs nu op een willekeurige maandagochtend in de herfst drie bussen met toeristen lopen, heeft het geen enkele uitstraling. Het is symbolisch voor de oes tercultuur uit het Oosterscheldedorp. Cees van Liere herhaalt het nog maar eens. Het is geen vetpot. Hij is precies een jaar voorzitter van de Vereniging Nederlandse Oester en heeft de branche voor zichzelf aardig in kaart. Er moet heel wat gebeuren om de oesters uit Zeeland duidelijk op de kaart te zetten, is zijn conclusie. „Waarom de oestersector niet wat meer aan de weg timmert? Ach, je praat over amper 30 be drijven. Het is een kleine sector. Je kunt niet veel doen." Van Liere heeft met zijn vereniging een aantal speerpunten bepaald. Zo moet er meer voedsel in de Oosterschelde komen. Alle voedzame stoffen die de oesters en mosselen op de percelen goed zouden kun nen gebruiken worden opgegeten door de wilde oesters die in de Oosterschelde een ware plaag veroorzaken. Sportduikers ko men onder water riffen tegen van twee tot drie meter hoog met alleen maar wilde oes ters. Daarom moet er hoognodig voedsel, bijvoorbeeld afkomstig uit de Brabantse ri vieren en sloten, in de kom van de Ooster schelde terechtkomen. Verder wil Van Liere een herschikking - hij spreekt over een optimalisatie - van de oesterpercelen. Voor het Grevelingenmeer heeft 'zijn vereniging inmiddels een plan ingediend. En voor de Oosterschelde is al nagegaan of zo'n herschikking geen signifi cante nadelige effecten oplevert voor het ecosysteem. Daarnaast pleit de vereniging voor lagere pachtprijzen voor de percelen. De mosselkwekers betalen ruim 10 pro cent van hun opbrengsten aan pacht. De oesterkwekers 20 procent. De oesterkwekers kampen natuurlijk met het feit dat de platte Zeeuwse oester zo langzamerhand met uitsterven bedreigd wordt. Van Liere heeft het over een pro ductie van 30 miljoen creuses, tegenover 2,5 miljoen platte Zeeuwse oesters. Maar ook de alsmaar sterker wordende concur rentie vanuit Frankrijk wordt een steeds grotere bedreiging voor de Zeeuwse oester cultuur. Van Liere ziet met lede ogen hoe je in Frankrijk wel een glaasje witte wijn met een paar oestertjes kunt bestellen en in Nederland bijna nergens. En dat daar de mandjes met oesters niet alleen rond Kerst mis in de supermarkten liggen. „Waarom bestelfen Nederlanders als ze op vakantie in Frankrijk zijn wel een plateau met Fruits de mer, in een restaurant? Waarom nemen ze daar wel een paar oesters en een wit wijntje op een dorpsplein?" Een van de meest sfeervolle plekjes van Yerseke ligt er verwaarloosd bij. foto's Dirk-Jan Gjeltema Naam: Franse oester Atlantique Latijnse naam: Crassostrea gigas Smaak: Stevige smaak met vleugje jodium Prijs: Ongeveer 1,10 euro. Er zijn verschillende soorten Franse oesters verkrijgbaar zoals de Gillardeau, Fines de clai- res en Perle blanche. Prins en Dingemanse uit Yerseke heeft een plan om de oester een gro tere populariteit bij de consument te bezorgen. Het bedrijf introduceert aan het begin van. het oesterseizoen vier verschil lende soorten oesters. Eigenlijk is er niet veel nieuws onder de zon.. Drie van de vier zijn de bekende platte Zeeuwse oes ters en de creuses, zoals we die al langer kennen. De vierde soort wordt geïmpor teerd uit Frankrijk onder de verzamel naam Franse oester Atlantique. Maar met één oestersoort wordt iets spe ciaals gedaan. Ook bij Prins en Dingeman se kennen ze de Oosterschelde op hun duimpje. Ze weten waar de meest voedsel rijke plaatsen zijn en waar de oesters het best kunnen verwateren. Daarom worden deze oesters, die op de markt worden ge bracht onder de naam Zeeuwse oester speciale, enkele malen opgevist en weer op de beste percelen teruggestort. Daar mee wordt voorkomen dat de oester gelei delijk steeds meer onder het zand komt te liggen en al zijn energie moet gebruiken om letterlijk het hoofd boven water te hou den. Deze oesters hebben dan ook aanzien lijk meer vis dan de doorsnee creuses. Ook de Fransen krijgen een speciale behan deling. Edwin Foudraine van Prins en Din- gemansed: „Vroeger al nam Jan Prins oes ters mee uit Frankrijk. Hij liet ze een paar dagen achter het bedrijf in een put liggen en als hij er in het weekeinde zin in had, at hij ze op. Dat waren prima oesters. Daar hebben we van geleerd. We laten de Fran se oesters nu als het ware ook eerst bijko men van het transport, door ze enkele da gen in het water met rust te laten. Dat komt de smaak ten goede." Door de vier verschillende oesters in één palet aan te bieden kunnen mensen de ver schillende smaken (leren) onderscheiden. Foudraine kan niet zeggen dat de ene oes ter lekkerder is dan de andere. De een smaakt anders dan de andere, is zijn oor deel. Foudraine realiseert zich dat de platte Zeeuwse oester een kwijnend bestaan leid de als gevolg van de oesterziekte. Toch is hij niet somnber gestemd: „Op de een of andere maniert duikt er altijd wel weer er gens een populatie gezonde platte Zeeuw se oesters op. Het zou me niet verwonde ren als er zo ook een tegen de ziekte resis tente populatie gevonden wordt." Deson danks besluit Prins en Dingemanse daar niet op te wachten De voorbereidingen zijn in gang gezet om een eigen oesterkwe kerij op het land te beginnen. En voor de oesters ingepakt worden krij gen ze allemaal nog even de 'tik van Prins'. De oesters worden even tegen elkaar ge tikt en aan het geluid dat daarbij klinkt is te horen hoe de kwaliteit van de oesters is. Een jarenoude traditie.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2008 | | pagina 99