5 spectrum
Een bestseller schrijven; hé, dat kan ik ook!
RUDEN RIEMENS FOTOGRAFIE
hoogwerkers
PZC
Zaterdag 18 oktober 2008
Met regelmaat word ik gemaild of ge
beld door mensen, die aan het schrij
ven zijn geslagen en mij om een oor
deel vragen. Hoe graag ik op al die ver
zoeken zou ingaan, tijdgebrek maakt dat onmoge
lijk. Het is niet anders, mijn leven is nog steeds
een door vele bezigheden goed gevulde koek, er is
geen ruimte om mij intens bezig te houden met
het werk van anderen, hoe leuk dat ook zou zijn!
Ik verwijs dan altijd naar de schrijfopleidingen in
ons land, die tegenwoordig een bloeiend bestaan
leiden. Toch krijg ik met enige regelmaat boeken
toegestuurd, die op de moderne manier zoals 'wri
ting on demand', via het internet zijn gedrukt, er
prachtig uitzien en zeker tot lezen noden. En wat
ook duidelijk is, het autobiografische verhaal staat
bij de schrijvers hoog genoteerd. Hoe nieuwsgierig
ik ben, mijn gedisciplineerd schrijversleven en de
deadline houden mij weg van het mij verliezen
aan deze onbekende vergezichten op papier.
Nu zijn er gelukkig literaire agenten, die altijd
open staan voor nieuw werk van nieuwe schrij
vers. Eén daarvan is Paul Sebes, van Sebes en Van
Gelderen, een gerenommeerd bureau waar men
dagelijks vele manuscripten ontvangt van hoopvol
le nieuwe schrijvers. Paul Sebes is op het ogenblik
de succesvolste literair agent van Nederland. Door
hem opgeleide of ontdekte schrijvers vinden stee
vast onderdak bij voorname uitgeefhuizen. Nu
heeft hij dan een gids geschreven voor de begin
nende schrijver met de wervende titel Bestseller.
Ook geeft hij schrijfworkshops en een cursus 'Lite
rair debuteren'. Hij plukt geregeld zijn vrucht,
wanneer er weer een van zijn discipelen is onder
gebracht bij een degelijke uitgever, zoals ook bleek
bij de presentatie van zijn boek, waar al dat vers
ontdekte en uitgegeven literaire vlees vrolijk rond
liep om het verschijnen van Bestseller te vieren.
En hoewel Paul Sebes zelf intense afkeer voelt bij
het nogal eens waarderend geuite cliché: 'het leest
als een trein!', moet mij van het hart dat zijn eigen
boek óók leest als een trein! Bestseller begint met
het hoofdstuk: 'Weet waar je aan begint: tien tips',
waarvan er twee mij bijzonder aanspreken. 'Sans
gêne: schrijf schaamteloos', en 'Manipuleer de wer
kelijkheid: wat je schrijft is nep'. In hoofdstuk 3:
Het schrijven zelf: eindelijk aan de slag, is de tip:
'let op leestekens', nog steeds een waarschuwing
voor mijzelf. Door het schrijven van meer dan
honderd scenario's heb ik de rare gewoonte ont
wikkeld om zogenaamde 'luftpauses', via het ge
bruik van geweldige hoeveelheden puntjes aan te
geven. Wanneer een scenario voor het eerst door
de acteurs werd gelezen, wilde ik door middel van
die 'luchtpunten' als het ware de adempauzes in
de tekst duidelijk maken. Uiteindelijk werd ik nog
al berucht door die puntjes. En daar ik in mijn
boekmanuscripten die punten ook veelvuldig aan
bracht, dreef ik mijn uitgever menigmaal tot grote
wanhoop wanneer hij weer een vers werk van
mij, doorspekt met eindeloze hoeveelheden stip
pels, ter redactie ontving!
Uit pure ijdelheid citeer ik hier mijn eigen bijdra
ge aan Bestseller, "zoek de redacteur die bij je past.
Het is een kwestie van chemie. Luister goed naar
zijn of haar kritiek. Wees niet eigenwijs. En durf
vervolgens totaal eigenwijs te zijn. Op het snijvlak
van dat spanningsveld ontstaat jouw boek."
Amen.