Skioord kan
niet zonder
thermaalbad
PZC
W16
ReisHoeken
Comforthotel pept toerisme op
zaterdag 10 december 2005
Niet iedereen staat de hele dag op de lange
latten. Leuk voor een paar uur en dan op naar de
wellness. Met sauna's, whirlpools, buitenbaden,
massagetafels of met de billen bloot in de
sneeuw. Het kan allemaal en nog veel meer in
het Oostenrijkse Gasteinertal.
Statige herenhuizen, fraai gelegen villa's en neogotische hoogbouw.
door GERARD CHEL
I
Wij willen wellness! Ook
Nederlanders hebben
ontdekt dat moderne
wintersport meer is
dan lange latten. Skioorden met ther-
maalbaden zijn waanzinnig populair.
Tussen elf en drie op de piste en daar
na hup in het bubbelbad. Skiën en
wellness of is het andersom? Weg van
de stress, is de boodschap, ontspan
ning voor geest en lichaam.
Veel wijn in oude zakken, al die ver
nieuwingen met wintersport.
Sneeuwschoenen lopen deden we in
een grijs verleden al: op een soort van
tennisracket. Tele-marken, de eerste
houten ski's lieten de hak ook vrij en
Nordic walking is vooral een slimme
zet van de stokkenfabrikant. Zo is het
ook met wellness.
Zwembaden waren er altijd al, sau
na's idem, de masseur is ook niet
nieuw en aan fitness doen we dage
lijks. Gooi het zaakje bij elkaar en zie
daar: wellness! Is dat erg? Nee hoor,
integendeel. Wij zijn er inmiddels
aan verslaafd en als we voor de keuze
staan nog een uurtje doorskiën of
naar de thermen, houden wij de piste
voor gezien.
Op naar de thermen van het Gastei
nertal. Keuze genoeg, want elk zich
zelf respecterend hotel in deze Oos
tenrijkse vallei in het Salzburgerland
heeft op z'n minst een saunawereld,
zwembad, solarium, whirlpool en
Wenen
#,urg OOSTENRIJK
een badkuip voor het geneeskrach
tige bronwater. Wij hebben kaartjes
voor twee nieuwe thermencentra: Fel
sen in Bad Gastein en Alpen in Bad
Hofgastein.
Gebaseerd op het all inclusive princi
pe krijg je bij binnenkomst het ge
bruikelijke polsbandje omgegespt
waarin een chip bijhoudt wat je uit
spookt en vooral uitgeeft. Bij het weg
gaan volgt de afrekening. Je kunt er
binnen en buiten zwemmen in water
dat 34 graden is of 24. Wij trekken
een paar baantjes in het koudere wa
ter, voelt lekkerder aan dan dat lauwe
Niet druk bij de Goldbergbahn in Sportgastgein. (foto's GPD)
bassin, dat bovendien vooral gebruikt
wordt om er in te dartelen. Familie-
pret genoeg met ook nog watervalle
tjes, 'n glijbaan en hete fonteintjes.
Natuurlijk is er een beautycentrum -
voor haar én hem - een fitnessruimte
en een wellness-restaurant.
Sauna's, vanwege de blote lichamen
keurig gescheiden van de rest van de
thermen, zijn er in alle soorten en
temperaturen. Infrarood cabines zijn
helemaal in, zeker nu menig arts en
fysiotherapeut de heilzame werking
ervan prijst. Zo ook hier. Beide ther
men hebben buitensauna's en zo stap
pen wij naakt en met ferme tred door
de kou om ons in een soort van mijn-
sauna, Stollen, te laten opwarmen tot
over de 80 graden. Vervolgens buiten
eerst een sprong in koud water om
daarna de verschrompelde ledematen
weer wat te laten bijkomen in een
warm bassin.
Je kunt je ook in de sneeuw wentelen,
maar de aanwezige ijskristallen date
ren al van enige weken geleden en
ogen allesbehalve wit, dus kiezen wij
voor de ligstoel. De zon schijnt en het
lijkt een weldadig vooruitzicht hier
het lichaam ietwat te laten bijbrui-
nen en onderwijl op 1110 meter hoog
te te genieten van een panoramisch
uitzicht. Maar al snel moet de badjas
aan. Het verdere 'ruhen' doen we bin
nen en ter afsluiting pikken we een
massage mee. 't Gaat er aan de lopen
de band.
Achttien bronnen
Bad Gastein, geneeskrachtig stadje
rond de in Oostenrijk wereldberoem
de waterval. Inspiratiebron voor dich
ters, schrijvers, componisten als Tho
mas Mann en Schubert. Oudere inwo
ners koesteren melancholisch het ver
leden toen koningen en keizers de
stad grandeur en aanzien gaven. Hun
koetsen ratelden dagelijks door de
passage, onderweg van villa naar
kuuroord. Koningin Sissi had er een
optrekje en gravin Lehndorff. Belle
Epoque, maar dat is voorbij.
'We hadden het Sankt Moritz van Oos
tenrijk kunnen zijn', moppen ie
mand. 'Gelukkig dat we dat nooit ge
worden zijn', reageen een ander.
De zilver- en goudmijn op berg Rad-
haus brachten rijkdom en weivaan.
En natuurlijk de genezende werking
van het warme water dat uit 18 ver
schillende bronnen opwelt. Een aan
geschoten hert nam er ooit een duik
waarna de wond plotsklaps genas.
Een arts onderzocht de bron en stelde
vast dat er radon in zat. Goed tegen
reuma bij voorbeeld. Al zo lang dat
niemand weet hoelang, bonelt dage
lijks vijf miljoen liter water van 42
graden op, waarvan liefst tweederde
onbenut direct in de Aache vloeit, de
rivier die het dal beheerst.
Bad Gastein is een atypisch Oosten
rijks stadje. Een chalet vind je er nau
welijks, wel statige herenhuizen,
fraai gelegen villa's en neogotische
hoogbouw, oftewel de hotels die er in
de 19e eeuw werden gebouwd. De
voorlaatste generatie hoteliers heeft
het een beetje laten verslonzen,
klaagt de VW. Reden waarom hier en
daar verpaupering heeft toegeslagen
en leegstand heerst. Zoals te zien aan
het ooit keizerlijke Badeschloss of het
tegenovergelegen hotel Straubing.
Scandinavische investeerders bren
gen er al wel hun geld naar toe. Ze zor
gen voor nieuw elan in de hotels en
brengen 's avonds de noodzakelijke
levendigheid: nachtclub, levende mu
ziek en de verlichte rodelbaan.
Gure wind
Op de flanken van Fulseck staat een
kapelletje. Op onze hightech
sneeuwschoenen stappen we door de
mulle sneeuw. In de vene gloort de
Gross Glockner, Oostenrijks hoogste
alp. Hier buiten is het zo'n graadje of
min zeven, maar de gure wind maakt
het allemaal een stuk kouder. Onze
vingers liggen als dood in hun hand
schoenen. Gids Gerhard krijgt erbar
men en gebaart naar de kapel. Even
warm worden. Wij dreigen zowaar
van ons stokje te gaan, maar liggend
met de benen omhoog stroomt het
bloed ras weer de goede kant op. We
noteren wel even de naam van het
reddende godshuisje: Arltörl.
We lopen langs de almboerderijen
waar 's zomers kaas wordt gemaakt
en de boer op de koeien past. Nu is
het leeg en op slot en het enige levens
teken dat we ervaren zijn de sporen
van reeën en hazen. Tweemaal in de
week lopen Gerhard en een collega
met kleine groepjes door deze witte
heuvelen. Tochten van steeds zo'n
drie uur. Tevreden stelt hij vast dat
het sneeuwschoenwandelen steeds
populairder wordt.
Druk is het niet, deze januariweek, in
het dal. Zelfs als wij op een zonovergo
ten zaterdagochtend over de fraai be-
tunnelde tolweg afreizen naar het
hooggelegen Sportgastein, staan we
met maar een paar honderd skiërs op
de pistes. Voor de meesten net iets te
ver. weet skileraar Ernst. Als de par
keerplaatsen vol zijn staat de teller op
4000 skiërs, maar door de uitgestrekt
heid van de pistes merk je daar wei
nig van, doet hij geloven.
Ernst geeft een privé-les car-
ving-voor-gevorderden en bijna op
zijn hakken rutschen we wijd uit
waaierend achter hem aan. Over de di
verse harde, brede en uitstekend ge
prepareerde pistes. Optimale sneeuw-
condities. Niet veel vaker zo fantas
tisch geskied.
De pols-gps verraadt later onze snel
heid: net geen 70 km per uur.
Het Gasteinertal - op vijf kwartier rijden van
Salzburg - bestaat uit de dorpen Bad Gas
tein, Bad Hofgastein en Dorfgastein. Met
vier grote skigebieden: Dorfgastein-Gros-
sarltal (2027m), Schlossalm (2050m), Stubnerkogel
(2246m) en SportgasteirVKreuzkogel (2686m) en het
wat kleinere Graukogel (2492m), waar het indertijd
allemaal begon en in 1958 het eerste WK-ski in Oos
tenrijk werd afgewerkt. Alle gebieden zijn aangeslo
ten bij het samenwerkingsverband Ski Amade
Liften: 18 sleep-, 19 stoeltjes- en 9 cabineliften en 1
gondelbaan
Pistes: 201 km, 60 blauw, 117 rood en 24 zwart
Scholen. 5
Kunstsneeuw: ja
Avondski: 1 piste in Bad Gastein.
Kinderopvang: ja Prijsvoorbeeld 6 dagen: skipas
€171, skihuur€130 en skiles €145 Thermen dag
kaart Felsen €19,50, Alpen €22. Zie www.felsen-
thermen.at en www.alpenthermen.at Informatie
over Gasteinertal www.qastein.com. www.ski-
qastein.com. over Salzburgerland www.salzbur-
qerland.com
Algemeen: Oostenrijks Verkeersbureau, tel.
0900-0400181, www.austria.info/nl
Kids ver op reis
'Ik had de hoop dat het zou helpen haar hang
naar kleding en spulletjes wat te verminderen
maar die hoop bleek tevergeefs.' De vader van
de 16-jarige Maud ging met enige verwachtin
gen met z'n gezin op reis naar Bangladesh en
Thailand. Ook om dat verwend Nederlands
kroost eens eventjes flink met de neus op de
harde feiten te drukken en ze erop te wijzen
dat het leven meer is dan mobieltje, iPod en
MSN. Maar eenmaal thuis, blijkt dat leventje
weer snel opgepikt.
Wie 'Kids ver op reis' leest - een lijvig boek
met reisverhalen van kinderen en hun ouders
stuit al snel op een rode draad: dat de Neder
landse jeugd zich, ondanks onze digitale infor
matiemaatschappij, rot schrikt wanneer ze
oog-in-oog staan met zieke, blinde, arme,
schaars geklede, bedelende, werkende en dak
loze leeftijdgenootjes in Afrika, Azië ofLa-
tijns-Amerika. Misschien denken ze dat al die
ellende, toch vrijwel dagelijks te zien op het
(Jeugdjournaal fake is, een grote soap? 'Dit
was toch wel even wat anders als ik mij had
voorgesteld', a»-*"''
schrijft de Jfg.
14-jarige Eva
na aankomst
in India, dan
ook.
Deze voortdu
rende confron
tatie, onbevan
gen en in eer-
lijke emoties f~ x
door kinderen fim
zelf opgeschre-
ven, is mis- [1
schien wel
een van de
meest interes- j
santé leeserva-*
ringen. Bijna geen hoofdstuk of het gaat erwri
over. Inderdaad, de kloof tussen 'noord' en
'zuid' is nog steeds onoverbrugbaar groot.
Toch heeft het zin naar ontwikkelingslanden
op vakantie te gaan, zoveel is ook duidelijk bij
het lezen van het boek, zolang het eigen ple
zier niet ten koste gaat van het welbevinden
van de eigen bevolking. Duurzaam toerisme
dus. Komt er alleen maar drama aan bod? Ge
lukkig niet, op vakantie gaan is ook avontuur,
spanning, sensatie, lol maken of ziek worden
En dat wordt allemaal ruimschoots en enthou
siast beschreven.
Volgens de uitgever - bekend van de leerzame
reeks 'Te Gast' - is het boek vooral bedoeld
voor ouders die overwegen met hun kinder»:
een verre reis te maken. Daarmee doet ze zc-
zelf echter te kort: 'Kids ver op reis' is een
mooi reisverhalenboek voor iedereen. Cade:.-
tip voor onder de kerstboom.
'Kids ver op reis', reisverhalen van avontuurlijke gezin
nen, uitgeverij Informatie Verre Reizen, 176 blz.,
€23,90, ISBN 90-76888-58-2, www.kidsverop-
reis.nl
Dagstappergids Vlaams-Brabant
Niet voor iedereen zijn de lange afstandswan
delpaden (Grote Routepaden of Grandes Ran-
données) weggelegd. Vrijwilligers van de
GR-paden in Vlaanderen begrepen dat en stel
den 14 kleinere dagtochten samen. Gebaseerd
op de échte GR-routes maakten zij zogenoem
de lusvormige tochten (dwz begin- en endpuni
zijn hetzelfde) van zo'n 20 tot 30 km. Goed te
doen, ook voor de minder ervaren wandelaar.
De 14 rondwandelingen door Vlaams-Brabant
worden netjes be
schreven, voorzien
van alle noodzake
lijke informatie -
inclusief de coördi
naten voor de GPS
- kaartjes en prakti
sche info. Prima
Vlaams-
Brabant
'Dagstappergids
Vlaams-Brabant', uit
gave van Lannoo,
190 blz., €17,95, IS
BN 90-209-5969-7,
www.lannoo.com
GERARD CHEL
door KARIN QUINT
Chateau De Raay in het Limburgse
Baarlo hangt vol met kunst. Geen in
gelijste postertjes op de hotelka
mers en in de gangen, maar échte
schilderijen en zeefdrukken van he
dendaagse kunstenaars als Clemens
Briels en Ron van der Werf. De tuin
staat vol met sculpturen en wie zijn
hart op wil halen, kan binnenlopen
bij het International Artcenter waar
nog meer kunst te zien is. Toch wil
Chateau De Raay geen kunsthotel he
ten. Comfort en luxe voor iedereen,
kunstliefhebber of niet, staat voor
op. De trap is nog origineel dertien-
de-eeuws. Houten balken werden tij
dens de verbouwing verwijderd, ge
restaureerd en weer teruggeplaatst,
de oude tegeltjes op de vloeren ko
men uit alle uithoeken van Europa:
kosten noch moeite zijn gespaard
om Chateau De Raay de sfeer en uit
straling te geven die bij het voormali
ge riddergoed past.
Vier jaar lang werd er gebouwd aan
het opmerkelijke kasteel met het
chaletvormige dak in de bossen bij
Baarlo. Het restaurant - onder lei
ding van chef-kok Thorsten Huck-
schlag - is nu ongeveer een jaar
open, een paar maanden geleden
werd ook het hotelgedeelte in ge
bruik genomen. Maar exploitant
Guy de Vries ziet nog veel meer mo
gelijkheden op het 35 hectare tellen
de terrein. Het volgende 'project'
wordt een beautycentrum, in de kel
der van het International Artcenter,
dat recht tegenover het hotel ligt.
'Nu gaan onze gasten naar beauty
centra in de omgeving. Maar de
vraag is groot, voor ons een reden
om samen met een topmerk een ei
gen beautycentrum te beginnen.'
Een beautycentrum op het terrein:
de nonnen die tot 1999 het ridder
goed als klooster gebruikten, zullen
het zich niet hebben kunnen voor
stellen. Het kasteel moest na het ver
trek van de nonnen van boven tot on
der gerestaureerd en verbouwd wor
den om het de uitstraling te geven
die het nu heeft. 'Onze gasten moe
ten het gevoel hebben dat het au
thentiek is', zegt De Vries.
Chateau De Raay werd rond 1256 ge
bouwd en was eigendom van een
adellijke familie. In 1850 werd het
gebouw gerenoveerd, waarbij de ei
genaar het huidige chaletvormige
dak liet plaatsen. In de jaren dertig
van de vorige eeuw werd er een zus-
ter-klooster gehuisvest.
Eind jaren negentig vestigde het In
ternational Artcenter zich op het ter
rein van het chateau. Al snel ontston
den er plannen om van het voormali
ge kloostergebouw een hotel te ma
ken. Geen kunsthotel, maar wel een
hotel met heel veel kunst.
Tijdens de grote restauratie is op ie
dere manier rekening gehouden
met de geschiedenis van het ge
bouw. Waar het kon, werden origine
le elementen gerestaureerd en her
gebruikt. Wat ontbrak, werd ergens
anders gezocht en gevonden. Ver
schillende bijgebouwen worden nu
door een grote glazen wintertuin
met elkaar verbonden.
Maar daarmee was hotelier De Vries
er nog niet. Want een authentiek ge
bouw is prachtig, maar de hotelgas
ten van deze tijd willen luxe en com
fort. 'Wie goud en glitter wil, zal dat
hier niet vinden', zegt De Vries.
'Maar wie van luxe slapen houdt, zit
hier goed.' Veren kussens, donzen
dekbedden, een inrichting die bij al
le vijftig kamers weer totaal anders
is en natuurlijk de kunst die boven
de bedden tegen de muur hangt. Een
aantal kamers is zelfs ontworpen en
ingericht door befaamde kunste
naars.
Voor iedere kamer geldt: overal is
over nagedacht, tot aan de gordijnen
van Designers Guild toe.
De doelgroep waar Chateau De Raay
op mikt, is breed. Van kunstenaars
die actief zijn in het Artcenter, tot za
kenmensen die in de regio aan het
werk zijn, bedrijven die met het per
soneel 'de hei op gaan' of mensen
die de omgeving van Noord-Limburg
willen leren kennen.
Groeiende regio
Het hotel heeft momenteel een be
zetting van meer dan zeventig pro
cent. De locatie is volgens De Vries
ideaal. 'Het Ruhrgebied is hier vlak
bij, net als Eindhoven en Venlo, ste
den die steeds meer internationaal
gericht zijn. Bovendien is Noord-Lim
burg de snelst groeiende regio op
het gebied van toerisme. Veel van on
ze gasten komen hier voor de omge
ving. De Peel ligt hier vlak achter,
een prachtig natuurgebied.'
Dat Chateau De Raay nu open is voor
publiek, voegt ook zeker iets toe aan
het toerisme in de regio, zegt Marian
ne Laarakkers, marketingmanager
van de VW Noord- en Midden-Lim
burg. 'Limburg staat bekend om zijn
kastelen. Maar vele zijn nog in parti
culier bezit en niet toegankelijk. Het
is goed dat mensen nu Chateau De
Raay kunnen bezoeken, er kunne:
eten of slapen én van kunst kunnö
genieten.'
www.chateauderaay.nl, www.jek
ker-qenieten.nl, www.limburqsgkjf
telen.nl