Franz Ferdinand is niet
stem van een generatie
Je klem zuipen
op het internet
Van kindsterretje tot professioneel dj
13
The Darkness fascineert
SlPserf U
Ygdrassil weinig origineel
Jonnson breekt poolijs
zaterdag 10 december 2005
Hun debuut ging drieën
eenhalf miljoen keer
over de toonbank, ze toer
den een jaar lang non-stop
en worden beschouwd als
vaandeldragers van de ar-
trock. Wat de Schotse band
Franz Ferdinand betreft, is
het met de in oktober uitge
brachte cd You Could Have
It So Much Better afgelo
pen. Morgen treedt Franz
Ferdinand op in de Hei-
neken Music Hall in Amster
dam.
Toen ze begin 2004 op het Eu-
rosonic Festival in Gronin
gen speelden, waren ze al een hy
pe in Engeland. Maar dat ze
daarna wereldwijd zouden uit
groeien tot de hotste gitaarband
sinds Nirvana, hadden de vier
vrienden uit Glasgow nooit ver
wacht. En dat ze de gillende
meisjes, de mediagekte en de
overvolle tourschema's eerder
hebben ervaren als 'a lot of fun'
dan als een stressvolle aangele
genheid, heeft volgens
gitarist/songschrijver Nick Mc
Carthy vooral te maken met hun
Schotse nuchterheid. „We staan
met beide benen op de grond. Ei
genlijk zijn we ook helemaal
niet geïnteresseerd in roem."
Begin dit jaar nam de band zijn
intrek in de nieuwe thuisstudio
van zanger Alex Kapranos om
te gaan werken aan de opvolger
van het succesvolle debuutal
bum. Tijdens het toeren hadden
ze in de dode uurtjes wel een
paar songs of eerste aanzetten
daartoe geschreven. Maar in
Glasgow viel alles op zijn
plaats, aldus McCarthy, en werd
duidelijk wat het 'algemene ge
voel' van de nieuwe plaatrm'oest
worden. Dat kwam vooral door
de oude, vertrouwde manier van
werken. „We hadden besloten
dat we weer songs gingen schrij
ven zoals we 'dat in het begin de
den. Gewoon bij elkaar thuis
een beetje naar muziek luiste
ren, lekker eten, goed glas wijn
erbij en dan de inspiratie laten
komen. Puur om te kijken of we
het nog konden." Het is ze uitste
kend bevallen. „Het leek wel va
kantie!"
Hoe goed hij de songs van het
vorige album ook vindt, over de
productie is hij niet zo tevreden
meer. Het klinkt hem allemaal
De Schotse formatie Franz Ferdinand moet niets hebben van etiketten als 'artrock' en 'punkfunk'. „We
wilden gewoon mooie nummers schrijven en zien hoever we konden komen." foto GPD
te koud, te afstandelijk. De nieu
we plaat moest daarom warmer,
echter, meer alsof ze live aan
het spelen zijn. „We wilden de
opwinding die er is als we met
ons vieren in een ruimte zijn,
zien vast te leggen.
Ook moest er meer variatie in de
muziek en wilden ze af van de
typerende hoekige gitaarsound.
Niet in de laatste plaats om de
etiketten 'artrock' en 'punk
funk' - McCai-thy spuugt de
woorden bijna uit - af te schud
den. „We zijn nooit van plan ge
weest de vaandeldragers van
een zogenaamde nieuwe bewe
ging te worden. Of erger nog, de
stem van een generatie. We wil
den gewoon mooie nummers
schrijven en zien hoever we kon
den komen."
You Could Have It So Much Bet
ter heeft hier en daar nog wel
een beetje die staccato jaren-
tachtig-sound waarmee Franz
Ferdinand een trend zette. Maar
er zijn deze keer ook invloeden
uit de jaren zestig te ontdekken.
Ze hebben het afgelopen jaar
dan ook veel naar Bob Dylan ge
luisterd, verklaart hij. Ook zo
iemand die het haatte om de
stem van een generatie genoemd
te worden, weet hij. „The Fallen
heeft een beetje een Dylanvorm.
Het is een omstandig verhaal
over een outsider, dat wel wat
heeft van The Ballad Of Billy
The Kid. En Fade Together is in
derdaad geïnspireerd door de
Beatles, terwijl Evil And A Heat
hen zo ongeveer een rockabilly-
nummer is. „We zijn eigenlijk
beïnvloed door de jaren vijftig,
zestig, zeventig én tachtig." Hij
lacht. „Maar met die laatste pe
riode moet je tegenwoordig voor
zichtig zijn."
Zelf vindt hij het nieuwe album
zowel ruiger, als losser en war
mer. „Ik vind het een vreselijke
term, maar zou bijna zeggen:
bluesy. We zijn natuurlijk geen
fucking bluesband. Maar ik
denk dat we vooral een bétere
band zijn geworden, de afgelo
pen anderhalf jaar. We hebben
zoveel gespeeld dat we ons to
taal op ons gemak voelen met el
kaar. Iedereen weet precies wat
de ander doet. Op een bepaalde
manier speel je dan veel intuïtie
ver."
Rob Broere
Franz Ferdinand speelt 11 de
cember in de Heineken Music
Hall in Amsterdam.
Eerst was er dat jochie uit
Het Zakmes. Nu is Olivier
Tuinier dj O.Boogie. Met film
heeft hij niets meer te maken,
met muziek des te meer.
Wie denkt aan Seattle, denkt
aan de grunge, een muziekstijl
die opkwam in de jaren negen
tig als reactie op de materialisti
sche en muzikaal armoedige ja
ren tachtig. Wijlen Kurt Co-
bain, zanger van Nirvana en ko
ning van de grunge, woonde er.
Seattle is dit jaar ook de stad
van de Music Academy. Deze
maand staat de stad in het te
ken van deze jaarlijkse interna
tionale muzikale broedplaats.
Dj's, muzikanten en producen
ten, talent en oude rotten uit de
hele wereld worden twee weken
bij elkaar gebracht om muzika
le kennis, ideeën en technieken
uit te wisselen, ieder jaar in een
andere stad.
Uit duizenden aanmeldingen
zijn zestig muzikale talenten uit
23 landen geselecteerd die zich,
verdeeld over twee periodes van
veertien dagen, mogen onder
dompelen in muziek. Overdag
krijgen de studenten colleges.
Tussen de lessen door wordt er
geëxperimenteerd, 's Avonds
staan de jonge dj's achter de
draaitafels in lokale clubs en
discotheken om te laten zien
wat ze kunnen.
De Amsterdamse dj en produ
cent O.Boogie zit op een bank
in de collegezaal samen met
zijn Ierse collega Ishfaq. Beiden
turen naar het computerscherm
van een laptop waarop streep
jes en lijntjes bewegen. „We ma
ken een edit van een nummer
van Michael Jackson. Daar gaat
dj Sister Soul uit Parijs dan
overheen zingen als ze moet
draaien in een van de clubs
hier."
Dj O.Boogie heet eigenlijk Oli
vier Tuinier (23). Muziek maken
en draaien is niet zijn eerste car
rière. Als jongetje van acht jaar
debuteerde hij als acteur in de
televisieserie De kinderen van
Waterlandonder regie van Ben
Sombogaart. Die vroeg hem ver
volgens voor de hoofdrol in zijn
De vroegere hoofdrolspeler in de film Het Zakmes, Olivier Tuinier (links), is tegenwoordig succesvol dj
in Seattle. foto GPD
speelfilm Het Zakmes. De film
won een Gouden Kalf voor bes
te film, niet in de laatste plaats
door de acteerprestaties van de
kleine Tuinier, die met zijn gro
te bruine ogen en zijn trommel
tje een even verpletterende als
vertederende indruk achterliet.
De Shirley Temple van Neder
land was opgestaan, zogezegd.
Niet dat Tuinier daar nou di
rect op zat te wachten. „Ik was
gewoon aan het spelen bij een
vriendje, wiens moeder de
schmink deed voor De kinderen
van Waterland. Zij nam ons
mee naar de audities en ik werd
eruit gepikt." Na Het Zakmes
volgden meer films met Tuinier
als het hartveroverende kind
sterretje, zoals De kleine blonde
dood.
In zes jaar tijd speelde hij in zes
films, daarna werd het stil en
verdween Tuinier uit het zicht.
„Ik had er geen zin meer in",
zegt Tuinier. „Ik werd ontzet
tend gepest op school, jongens
stonden me op te wachten om
de hoek van de school of mijn
huis, omdat ze me in elkaar wil
de slaan. Op die leeftijd wil je
erbij horen en geen buitenbeen
tje zijn. Het was niet dat ik acte
ren niet leuk vond, maar de be
kendheid en de publiciteit vond
ik echt verschrikkelijk."
Verkeerd begrepen
Na zijn middelbare school ging
hij naar de kunstacademie in
Breda. Hij bleef er maar ander
half jaar omdat hij zijn stad Am
sterdam te veel miste.
„Mensen begrijpen mij wel
vaak verkeerd, ook in Neder
land", vervolgt Tuinier. „Zelfs
bij simpele dingen, zoals een
broodje bestellen, kan het al
misgaan. Mensen denken ook
vaak dat ik arrogant ben, ter
wijl dat echt niet zo is. Ik ben
eerder naïef."
Tuinier inmiddels allang profes
sioneel, als producent en dj. Hij
draait op vaste avonden in club
Panama in Amsterdam, maakte
een plaat onder zijn persoonlij
ke label DrieKeerRaden, gedis
tribueerd door het prestigieuze
Rush hour. Verder wordt hij ge
regeld gevraagd als gast-dj op
te treden in New York.
Wat het dan ook precies mag
zijn, in Seattle wordt zijn mu
ziekstijl gewaardeerd. Een Por
tugese deelnemer van de Music
Academy kwam hem na een
paar dagen uitzinnig van vreug
de een plaat laten zien die hij
had gevonden in een platenwin
kel in Seattle. Het bleek Tui
niers eigen plaat te zijn. „Hoe
vet is dat?"
Els Quaegebeur
Doedelzakken, glamrock en
oosterse melodieën, de
combinatie is nauwelijks voor
stelbaar. Er is maar één band
die dat schaamteloos kan bren
gen: The Darkness is terug. Met
een nummer, Hazel Eyeszo ver
bijsterend wanstaltig dat het fas
cineert.
En met een album, One Way
Ticket To Hell ...And Back, dat
helaas niet consequent zo'n inno
vatieve slechte smaak ten
toonspreidt.
The Darkness is iets vlakker en
flauwer dan op het succesvolle
debuut Permission To Land, en
probeert te veel verschillende
stijlen te integreren in het on
miskenbare Darkness-oeuvre.
Maar het trucje blijft leuk, om
dat The Darkness niet alleen
grappig is, maar ook akelig aan
stekelijke melodieën schrijft en
Justin Hawkins als glamrocker
in de 21ste eeuw geen concurren
tie kent.
Maaike Borst
The Darkness: One Way Ticket
To Hell ...And Back - Atlantic,
35.11 min.
Puur, sober, echt. Al die kwa
lificaties zijn van toepas
sing op Ygdrassil, het Groningse
folkduo dat met Easy Sunrise
zijn vijfde cd in twaalf jaar
heeft afgeleverd.
In de (bijna) vier jaar tussen
voorganger Nice Days Under
Darkest Skies en hun nieuwe
easy sunrise
plaat lijkt er voor Annemarieke
Coenders en Linde Nijland nau
welijks iets veranderd.
De altijd ingetogen en meestal
tweestemmig gezongen liedjes
liggen in de lijn van het eerdere
werk.
De samenzang is vlekkeloos
en prachtig, maar na al die ja
ren ontbreekt de echte verras
sing.
Ook de keuze van enkele covers
- van onder anderen Sandy Den
ny en Neil Young - ligt te zeer
voor de hand, al worden ze
smaakvol ingekleurd door top-
muzikanten als Rens van der
Zalm en Bert Ridderbos.
Martin Groenewold
Ygdrassil: Easy Sunrise - Roun
der Europe/Munich, 46.37 min.
Jazeker, ook in Zweden wordt
Americana gemaakt. De jon
geman die het daar doet heet
Thomas Denver Jonsson. Hij
doet het alsof het de gewoonste
zaak van de wereld is. Jonsson
zou dan ook zo kunnen door
gaan voor de zoveelste Ameri
kaanse liedjesschrijver met een
hang naar alternatieve country
en folk.
Hij verdient met Barely Tou
ching It het voordeel van de twij
fel. Een vleugje van Palace
Brother Will Oldham hier, wat
flarden Jay Farrar (Son Volt) en
Jeff Tweedy (Wilco) daar.
Deze tweede cd mag wat moei
zaam op gang komen, bij de sa
men met Nina Kinert gezongen
nümmers breekt het Zweedse
poolijs. Er schuilt warmte in de
mooie melancholieke kampvuur
liedjes, die zowel in bandvorm
als in kleinere bezetting over
eind blijven. Thomas Denver
Jonsson treedt op 12 januari op
tijdens EuroSonic in Gronin
gen.
Peter van der Heide
Thomas Denver Jonsson 'Barely
Touching It' (Kite/Sonic Rende
zvous) Speelduur: 49.35 min.
Een café binnenlopen, aan de
bar gaan zitten, veel bier en
andere drankjes bestellen en
maar eens kijken wat er ge
beurt. Jongeren kunnen op de
website www.mazzle.nl virtueel
spelen met de gevolgen van alco
holgebruik.
In een spel op de jongerenwebsi-
te www.mazzle.nl kan de bezoe
ker een virtuele stapavond bele
ven. Je bestelt een drankje aan
een bar en kan het op een zui
pen zetten. Binnen vijf minuten
kan de speler de status van dron
kenschap behalen.
Dansen gaat niet meer en ver
sierpogingen zijn zonder resul
taat. De speler valt na nog een
laatste drankje neer, en dan is
het 'game over'.
Wetenschappelijk onderzoek
naar het effect van alcoholvoor
lichting aan jongeren heeft aan
getoond dat de traditionele cam
pagnes zoals het bekende
'Drank maakt meer kapot dan
je lief is' niets hebben uitge
haald. De traditionele voorlich
ting veranderde wel de houding
tegenover alcohol bij jongeren
maar had geen invloed op het ge
bruik van alcohol
Stichting Maatschappij en On
derneming (SMO) en een aantal
grote alcoholproducenten sta
ken daarom de koppen bij el
kaar en bedachten een nieuwe
formule, „niet met de middelen
van gisteren, maar met die van
vandaag zoals internet en ga
mes", zegt Jeroen Duijvestijn
van SMO.
Mazzle wil jongeren door het
spel het inzicht geven dat zij
zelf bepalen hoe hun stapavond
eruit ziet.
„Zestienjarigen die vijftien gla
zen bier drinken op een avond
zijn geen uitzondering", weet
Duijvestijn. „De vraag is of ze
dat zelf wel zo leuk vinden. Via
het spel kunnen zij ook eens pro
beren hoe het is om uit te gaan
met een paar glazen bier min
der."
Realiteit
Aan het eind van het spel wor
den de spelers geconfronteerd
met foto's uit de realiteit die ver
band houden met wat ze in het
spel hebben gedaan. Heb je bij
voorbeeld (virtueel) veel gedron
ken, dan zie je iemand die met
zijn hoofd in zijn eigen kots ligt.
De website is bedoeld voor jon
geren tussen de twaalf en twin
tig jaar. Twaalf jaar is jong,
vindt ook Duijvestijn. „De site
is ook bedoeld om jongeren voor
te bereiden op het uitgaan en de
daarmee gepaard gaande alco
holconsumptie. Jongeren begin
nen vaak op hun dertiende al
voorzichtig met drinken. Van de
vijftienjarigen drinkt 90 pro
cent al in meer of mindere mate.
Bovendien zijn jongeren van eer
jaar of zestien al moeilijker te
beïnvloeden", denkt hij.
Elske Minnenu