Nederlanders klaar voor vertrek
i-mode nu ook op
KPN PrePay
€99/
Troepen Amerika
schieten Iraakse
agenten dood
Wallraff zou toch voor Stasi hebben gewerkt
VS vrezen
aanslag in
Jakarta
President Pakistan pleit
voor vrede met India
Omstreden Charles Taylor wijkt voor internationale druk
Primafoon
dinsdag 12 augustus 2003
Einde
Beweging meldt
dood honderden
burgers in Atjeh
Onrustig
Stabieler
Vanaf
Café na werk goed voor carrière
Drie doden op Russisch zeiljacht
Legerbasis in Servië aangevallen
Thaise nummerborden geveild
Tsjech in Dagestan vermoord
Schwarzenegger
ligt zeer goed
bij Californiërs
k
i 20
een
•log
we
lek-
wee
oet.
(la:
ge
ien,
ren
wel
di-
eest
rij-
ing.
rij.
fin
'Ver
we-
'er-
elft
500
:ich
i de
'de
!en,
igd
.en.
de
oe-
;rs,
ren
re-
Ie-
aar
van
onze redactie buitenland
BERLIJN - Elf jaar geleden
verbood een rechter het om
de Duitse schrijver Günther
Wallraff te betichten van een
Stasi-verleden. Gisteren deed
de Duitse krant Die Welt het
toch.
De krant zegt documenten te
hebben die zouden bewijzen
dat Wallraff wel degelijk op de
loonlijst stond bij de vroegere
Oost-Duitse veiligheidsdienst.
In 1992 klaagde Wallraff, be
kend van onder meer 'Ik Ali',
het boulevardblad Super met
succes aan. Het blad had ge
meld dat Wallraff voor de Stasi
had gewerkt, maar daar bleef
tijdens het proces niets van
over. Wallraff heeft altijd ge
zegd dat voor die stelling geen
enkel bewijs was te vinden.
Die Welt beweerde gisteren dat
bewijs nu wel te hebben opge
doken. Daaruit blijkt volgens
de krant dat Wallraff in 1968
geregistreerd stond als 'onoffi
ciële medewerker' van de bui-
tenlandse-spionagedienst van
het ministerie van Staatsvei
ligheid. De schrijver zou inge
schreven staan onder nummer
XV/485/68. Op het inschrij-
vingsbewijs staan Wallraffs
naam en geboortedatum. Vol
gens een ander Stasi-docu
ment moest Wallraff foutieve
informatie in het Westen ver
spreiden om verwarring te ver
oorzaken. Ook zou hij informa
tie hebben verzameld, hoewel
er in een rapport wordt ge
klaagd over de slechte kwali
teit van die inlichtingen.
De schrijver zelf heeft tegen
Die Welt verklaard de kaart
niet te kennen. „Ik heb niet be
wust met Stasi-medewerkers
gewerkt. De mensen die ik des
tijds heb ontmoet, waren werk
zaam voor het DDR-archief."
Wallraff kreeg midden jaren
tachtig veel internationale be
kendheid door zijn onder
zoeksjournalistiek. Zo stapte
hij in het leven van een gastar
beider om misstanden aan de
kaak te kunnen stellen. ANP
Liberiaanse president treedt af
van
onze redactie buitenland
m-
dat
ijk
ze.
mg
ve-
et
en
MONROVIA - De omstreden Li
beriaanse president Charles
Taylor is gisteren onder forse in -
ternationale druk afgetreden.
Na weken van speculaties of hij
de stap zou zetten, droeg Taylor
de macht officieel over aan zijn
voormalige plaatsvervanger,
vice-president Moses Blah.
Later op de -dag verliet de ge
wezen president zijn land en
vloog hij naar Nigeria. Dat land
bood de voormalige krijgsheer
asiel aan, nadat hij door een
Speciaal Hof in het buurland
Sierra Leone was aangeklaagd
wegens daar gepleegde wanda
den.
Een aantal Afrikaanse staats
hoofden, onder wie de Zuid-
Afrikaanse president Mbeki en
zijn Ghanese collega Kufour,
woonde de feestelijke machts
overdracht bij in de Liberiaanse
hoofdstad Monrovia. Het ver
trek van Taylor wordt gezien als
een belangrijke voorwaarde om
een einde te kunnen maken aan
het geweld in het West-Afri
kaanse land, dat al veertien jaar
onder een burgeroorlog gebukt
gaat.
De belangrijkste rebellenbewe
gingvan Liberia, Lurd, reageer
de prompt. Plaatsvervangend
secretaris-generaal Sekou Fo-
fana stelde dat met het aftreden
van Taylor er, wat de Lurd be
treft, een einde aan de oorlog is
gekomen. „Op het moment dat
hij vandaag Liberia verlaat,
zullen we niet langer vechten.
ure'
Het lijden van de Liberianen is
voorbij", aldus de voorman van
de Liberianen Verenigd voor
Verzoening en Democratie.
Blah riep de rebellenbewegin
gen in Liberia op tot het voeren
van vredesoverleg. „U heeft
geen reden meer om niet op
de vredeswagen te springen",
aldus het nieuwe staatshoofd.
De 56-jarige Blah is een oude
strijdmakker van Taylor. Als
22e president van Liberia heeft
hij het in ieder geval tot 14 okto
ber voor het zeggen. Op die da
tum zullen er volgens de Ghane
se president verkiezingen in
Liberia worden gehouden.
In zijn afscheidsrede als presi
dent haalde Taylor als vanouds
uit naar zijn tegenstanders.
Daarbij kreeg ook de Ameri
kaanse president Bush er van
langs. Taylor treedt onder meer
onder druk van Washington te
rug, maar hij zei 'terug te komen
als God het wil'.
Taylor toonde zich positief over
zijn rol als president van het
verscheurde land. „De geschie
denis zal goed over mij oorde
len", aldus de in het wit gesto
ken Taylor. „Ik heb mijn taak
volbracht en accepteer de rol
van offerlam."
Secretaris-generaal Annan van
de Verenigde Naties riep alle
lidstaten van de VN op alle mo
gelijke steun te verlenen aan het
Liberiaanse volk om vrede en
veiligheid in het land te bewerk
stelligen. Hij doelde daarbij
vooral op het leveren van mili
tairen aan de internationale
vredesmacht. ANP/AFP/RTR
LOS ANGELES - De Zuidoost-
Aziatische terreurgroep Je-
maah Islamiyah (JI) bereidt
aanslagen voor op kantoren van
Amerikaanse concerns in de In
donesische hoofdstad Jakarta.
Dat meldde gisteren The Los
Angeles Times. De krant baseert
zich op vertrouwelijke stukken
van de Amerikaanse overheid.
JI wordt verantwoordelijk ge
houden voor de recente aanslag
op het Marriott Hotel in Jakarta
en voor de aanslagen in oktober
vorig jaar op Bali. Onder de po
tentiële doelen die de groep nu
op het oog heeft, zijn volgens het
dagblad kantoren van Exxon
Mobil, Unocal en Halliburton,
de oud-werkgever van de Ame
rikaanse vice-president Cheney.
De namen van de ondernemin
gendoken op in documenten die
onlangs zijn gevonden tijdens
huiszoekingen in Centraal-Ja-
va. Bij die acties zijn toen ver
scheidene vermeende JI-leden
opgepakt.
De Australische krant The Syd-
ney Morning Herald meldt in de
editie van vandaag dat de aan
slag in Jakarta is gepleegd door
een lid van de Laskar Khos. Dat
is een nieuwe 'elitebrigade' van
JI die uit tien tot vijftien leden
zou bestaan. ANP/AFP
JAKARTA - In de eerste twee
Maanden van de oorlog in de op
standige Indonesische provin
cie Atjeh zijn bijna driehonderd
burgers omgekomen. Dat meld
de gisteren de lokale mensen-
fechtengroepering Sira.
Volgens de gegevens van het le
ger zijn sinds 19 mei 653 rebel
envan de Beweging Vrij Atjeh
(LAM) omgekomen. De militai
ren geven echter geen informa-
'eover burgerslachtoffers. Vol
gens GAM zijn veel van de door
et leger gemelde doden bur
gers.
u'r^' kreeft naar een onaf-
ankelijk referendum in de re-
P°' neeft niet aangegeven wel-
e partij verantwoordelijk is
oor de burgerslachtoffers. Be
kenten over slachtoffers zijn
oeilijk te controleren, omdat
leger verslaggevers en hulp-
Jganisaties nauwelijks bewe
gingsvrijheid gunt. AFP
De net afgetreden president Charles Taylor (1) praat met zijn opvolger Moses Blah in Monrovia.
door Jaco van Lambalgen
KABOEL - De missie zit er bijna
op en dat is te zien. Op de weg
naar het café van Dutchbat op
het Isaf-kamp in de Afghaanse
hoofdstad Kaboel staan drie
containers. Een zit vol brand
blussers, in de ander zijn veld
bedden opgestapeld. De derde is
gevuld met ventilatoren, die
continue hebben gedraaid bij
temperaturen van boven de
veertig graden.
De militairen zijn al aan het in
pakken. 's Ochtends hebben de
Duitse en Nederlandse troepen
het commando van de interna
tionale vredesmacht Isaf over
gedragen aan de Navo en dat
betekent het vertrek van de Ne
derlanders. Binnen twee weken
zullen alle 650 militairen die
aan Isaf hebben deelgenomen
weer thuis zijn. Er blijven nog
35 Nederlanders in Kaboel ach
ter, maar die zitten bij het
hoofdkwartier van de Navo in
Afghanistan.
„Geen opdrachten meer, geen
patrouilles", zegt commandant
Chris Sutherland van de 188 mi
litairen tellende infanteriecom-
pagnie opgelucht. Hij zit in kor
te broek op een stoffig bankje
voor het café. Binnen kijken mi
litairen voor de zoveelste keer
naar de Vietnam klassieker
Apocalyps Now. Achter hem is
een lege plek te zien waar eens
tenten stonden. Inderdaad, in
gepakt en op weg naar Neder
land.
„Het was absoluut een geslaag
de, maar vermoeiende missie",
zegt Sutherland. „Mijn mannen
hebben in drie maanden tijd
ruim 800 patrouilles gereden en
140.000 kilometer afgelegd."
Ook inhoudelijk was het werk
zwaar. De situatie in en rond de
hoofdstad blijft onrustig. Daar
kan Sutherland over mee pra
ten, „Toen de aanslag op de
Duitse bus werd gepleegd, afge
lopen juni, was ik net een paar
dagen waarnemend comman
dant van de Duitse eenheid die
daarbij was betrokken", vertelt
hij. Bij de zelfmoordaanslag
kwamen vier Duitsers om het le
ven en raakten velen gewond.
„Dan moet je je gezicht in het
veldhospitaal laten zien. Er
staan daar allemaal bedden a la
MASH, met 29 zwaar- en min
der zwaargewonden erin. Dat is
indrukwekkend."
Of de missie in Kaboel gevaar
lijk is? „Dat is een kwestie van
perceptie. Mijn vader heeft ook
Defensie gebeld om te vragen of
alles goed was. Maar wij hadden
een ander beeld. Wij zaten er da
gelijks in." De laatste weken
zijn er minder incidenten ge
weest maar ze waren wel direc
ter gericht op Isaf.
„Kaboel is wel stabieler gewor
den", zegt commando John van
achter het stuur van de burger
auto waarin hij en zijn collega's
de regio buiten de hoofdstad
verkenden. „Ik was hier al in Is
af I, begin 2002. Toen liepen alle
vrouwen in burka en wilden ze
absoluut geen contact met ons.
Nu zijn er steeds meer vrouwen
die open en bloot hun gezicht la
ten zien en soms zelfs een praat
je maken. Dat wil zeggen dat ze
zich veilig voelen." En er is mu
ziek. „De vroegere machtheb
bers, de Taliban, hadden mu
ziek verboden. Laatst waren we
ergens in de bergen en hoorden
we keihard Céline Dion. Dan
weet je dat het goed zit."
Hij mag pas over twee weken
naar huis. De commando's be
horen bij de laatste lichting.
„Kaboel is nu rustig maar dit
wil niet zeggen dat het morgen
ook zo is", zegt de commandant
van de Nederlandse eenheid
brigadegeneraal Robert
Bertholee. De eremedaille die
hij zo juist samen met de Duitse
generaal Norbert van Heijst van
de Afghaanse president Karzai
Advertentie
Gratis 10,- i-rnodemtegoed en 15,- PrePay
tegoed
Zonder abonnement gebruik maken van i-mode
Toegang tot de beste en meeste sites
Voordelig e-mailen
Gemakkelijk en snel
Bellen, SMS-en en i-mode op het beste en
snelste netwerk in Nederland
Vraag in de winkel naar de
voorwaarden of kijk op www.kpn.com
Maakt contact
Toshiba TS2li
€99,99
NEC N2231'
€199,99
i-mode en het i-mode logo zijn merken of
geregistreerde merken van NTT DoCoMo.
Inc. in Japan en andere landen.
LONDEN - Mensen die geen alcohol drinken, kunnen een leu
ke carrière en opslag wel vergeten. Drankjes na het werk zijn
een voorwaarde voor promotie en een goed salaris, zo blijkt
uit onderzoek aan de universiteit van het Schotse Stirling.
Mensen die regelmatig na het werk met collega's het café be
zoeken en daar alcoholische versnaperingen tot zich nemen,
verdienen gemiddeld 17 procent meer dan geheelonthouders.
Dat gaat dan alleen op voor matige drinkers, dat wil zeggen
mannen die niet meer dan 50 'eenheden' per week drinken en
vrouwen die maximaal 35 eenheden innemen, meldde de Brit
se krant The Times gisteren. ANP
MOSKOU - Drie opvarenden van een Russisch zeiljacht zijn
omgekomen toen het schip in de buurt van de Siberische stad
Novosibirsk een elektriciteitskabel raakte. Dat meldde het
Russische persbureau Interfax gisteren.
Twee van de slachtoffers werden geëlekrocuteerd toen de acht
meter hoge mast van de boot de hoogspanningskabel raakte.
Dat gebeurde in een gedeelte van de rivier waar het jacht niet
had mogen varen. Een derde opvarende verdronk. Twee ande
ren passagiers zijn met brandwonden naar een ziekenhuis
vervoerd. DPA
BELGRADO - Een legerbasis in het zuiden van Servië is gis
terochtend met granaten beschoten. Niemand raakte ge
wond, maar de basis werd deels beschadigd. Volgens de eerste
aanwijzingen zijn de granaten afgevuurd door militante et-
nisch-Albanezen uit de regio of het naburige Kosovo.
De basis ligt 280 kilometer ten zuidoosten van Belgrado, in
een strook land waar etnisch-Albanese bewoners in 2000 een
opstand begonnen voor aansluiting bij het aangrenzende
Kosovo. In 2001 trof de Navo er een vredesregeling, maar on
danks pogingen Serviërs en Albanezen dichter bij elkaar te
zijn er soms schermutselingen. AP
BANGKOK - Zeker duizend Thais hebben gisteren tijdens
een veiling van kentekenplaten een bod gedaan op een speci
aal nummerbord. Minister Suriya Jungrungraungkit van
Communicatie bracht met 4 miljoen baht (84 euro) het hoog
ste bod uit, op een kentekenplaat met het getal 9999.
De Thais geloven dat het cijfer 9 geluk brengt. De minister
sprak van een goede investering. De veiling is georganiseerd
als reactie op klachten van het Thaise publiek dat bijzondere
nummerplaten door corrupte ambtenaren voor goud geld
worden verkocht en de man in de straat er nooit aan te pas
komt. AP
MACHATSJKALA - In de rivier de Avarskoje Koisoe nabij de
grens met Tsjetsjenië in de Zuid-Russische republiek Dage
stan is eind vorige week het lijk gevonden van een Tsjech,
maakte de politie gisteren bekend. De man is met messteken
en schoten uit een vuurwapen om het leven gebracht.
De Tsjechische ambassade in Moskou zei dat het ministerie
van Binnenlandse Zaken van Dagestan de naam van het
slachtoffer heeft doorgegeven als Matin Kraus, die bij de
plaatselijke autoriteiten bekend stond als zakenman. Mede
werkers van het federale ministerie van Binnenlandse Zaken
meldden dat twee verdachten zijn aangehouden. AP
foto Ben Curtis/AP
heeft gekregen, blinkt in de zon.
„We hebben goed werk gedaan,
de missie heeft zeker zin gehad.
Maar het gaat stapje voor stap
je. Karzai zal de hulp van de in
ternationale gemeenschap nog
voor geruime tijd heel hard no
dig hebben. Als Isaf weg zou
gaan, dan ben ik bang dat Ka
boel weer terugvalt." GPD
WASHINGTON - Bijna drie
kwart van de Californische kie
zers neemt de kandidatuur voor
het gouverneurschap van Ar
nold Schwarzenegger serieus.
Dat blijkt uit een gezamenlijke
enquête van televisiezender
CNN en de krant USA Today
waarvan gisteren de resultaten
bekend werden gemaakt.
Van de 801 ondervraagden gaf
73 procent te kennen in de Re
publikein Schwarzenegger een
serieuze kandidaat te zien voor
het gouverneurschap, terwijl 42
procent zegt waarschijnlijk op
'Conan the Republican' te zul
len stemmen.
Volgens het onderzoek staat de
Democratische kandidaat Cruz
Bustamante op de tweede plaats
met 22 procent. De Republi
keinse zakenman en miljonair
Bill Simon krijgt 13 procent van
de stemmen. Bijna 64 procent
van de ondervraagden vond dat
de huidige gouverneur Gray
Davis moet vertrekken.
Volgens CNN isArnie' veruit de
rijkste van alle 150 kandidaten
in de race voor het gouverneur
schap van Californië. Schwar
zenegger zou een gemiddeld in
komen hebben van 30 miljoen
dollar per jaar.
Slechts vier andere kandidaten
zijn miljonair. De bekendste
hiervan is porno-uitgever Larry
Flint. AFP
van onze redactie buitenland
BAGDAD - Amerikaanse mili
tairen hebben in de Iraakse
hoofdstad Bagdad per ongeluk
drie Iraakse politieagenten on
der vuur genomen. Twee van
hen overleefden de schietpartij
niet.
Volgens de enige overlevende
van het incident achtervolgden
hij en zijn collega's al schietend
een verdacht voertuig toen de
Amerikanen hen op de korrel
namen. Overlevende Hamza
Atiya Muhsen vertelde gisteren
dat een van zijn collega's werd
doodgeschoten toen hij met de
armen in de lucht en zijn pen
ning in zijn hand uit de auto
stapte. Het voertuig was niet
herkenbaar als politiewagen.
Muhsen zegt zelf tijdens het in
cident zaterdag te zijn geschopt
en geslagen.
Een hulpcommissaris van de
politie in Bagdad bevestigde dat
twee van zijn mensen zijn dood
geschoten door de Amerikanen.
Hij zei te geloven dat de militai
ren de politieagenten voor
mogelijke belagers hebben aan
gezien. Volgens hem is een dele
gatie van de Amerikaanse ma-
rechausse inmiddels bij hem
langs geweest om te condoleren.
Een woordvoerder van het
Amerikaanse leger zei op de
hoogte te zijn van het incident
maar hij weigerde meer infor
matie te verstrekken. De Arabi
sche nieuwszender Al Jazeera
stelde dat de Amerikanen ver
moedden dat het trio met een
explosief een aanslag op Ameri
kaanse militairen wilde plegen.
Een Duitse regeringswoord
voerder sloot gisteren uit dat de
Bondsrepubliek in de nabije
toekomst troepen naar Irak
stuurt om de VS dasr e onder
steunen. Volgens de zegsmai
heeft Washington Duitsland
ook niet gevraagd militairen te
leveren. Met zijn verklaring wil
de de woordvoerder mogelijke
misverstanden over uitlatingen
van minister Struck van Defen
sie uit de weg ruimen.
Zondag had de bewindsman in
een vraaggesprek laten door
schemeren dat Duitse troepen
eventueel zouden kunnen mee
doen aan een Navo-missie in
Irak, mits daaraan een VN-
mandaat ten grondslag ligt.
Berlijn was een van de grootste
tegenstanders van gewapend
ingrijpen in Irak. AFP/ANP
van onze redactie buitenland
ISLAMABAD - De Pakistaanse
president Musharraf heeft gis
teren in Islamabad tegenover
Indiase en Pakistaanse parle
mentsleden en journalisten een
pleidooi gehouden voor bevor
dering van het vredesproces
tussen zijn land en India.
Musharraf beantwoordde daar
mee indirect een verklaring die
zondag namens de Indiase pre
mier Vajpayee op de vredescon
ferentie was voorgelezen.
Musharraf zei dat Pakistan 'de
weg van vrede en dialoog' zal
volgen, ook met betrekking tot
het conflict om de tussen India
en Pakistan opgedeelde regio
Kashmir. Vajpayee had zondag
gepleit voor samenwerking en
vreedzame coëxistentie tussen
beide landen, die beide in het
bezit zijn van kernwapens. Het
Pakistaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken toonde zich
minder verzoeningsgezind dan
Musharraf. Een woordvoerder
van het ministerie, Khan, be
schuldigde India van terreur
in het Indiase gedeelte van
Kashmir.
Een Pakistaanse leider, Makki
van de militante beweging Ja-
mat-ud-Dawat, voorspelde dat
de conferentie niets zal opleve
ren, omdat alleen 'praktische
maatregelen' de vrede kunnen
bevorderen. Makki eiste dat In
dia een einde maakt aan 'het
vermoorden van moslims' in
Kashmir. De Jamat-ud-Dawat
(Partij van Predikers) werd op
gericht nadat de beweging
Lashkar-e-Tayyaba na de aan
slagen van 11 september 2001 in
de Verenigde Staten was verbo
den. AP
