I*
PZC
I 1
I
I
sr
Birma laat Aung Sim Kyi Vliegtuigbouwers denken al
stiekem aan hogere verkoop
Amerikanen met razzia's aanhangers van Saddam te lijf
Meeste Tsjechen voor
toetreding tot de EU
Kans op Palestijnse
machtsovername in
Gaza en Bethlehem
t
Saoedische politie schiet vijf verdachten van mogelijke aanslag neer
Spoor tussen Korea's hersteld
pas gaan na normalisatie
JJ
3em
maandag 16 juni 2003
Rebellen Liberia
willen slechts
bestand als
Taylor opstapt
Veiligheid
1
Duurste kaartje
Duitse Groenen
akkoord met
harde ingrepen
Autobom ontdekt in Noord-Ierland
Zuid-Afrika belooft aids-remmers
Zelfmoord na geboorte dochter
Tamil-politici geliquideerd
President Peru kort zijn salaris
Concorde
Vermeende terroristen gedood
va n onze
redactie buitenland
KI VA - Vijf vermoedelijke ter
roristen die van plan waren een
aanslag te plegen, zijn zaterdag
gj een grote politieactie in de
Saoedische heilige stad Mekka
doodgeschoten. Dit heeft het
ministerie van Binnenlandse
Zaken in Riyad gisteren be
kendgemaakt.
Behalve de vijf verdachten
kwamen ook twee leden van de
Saoedische veiligheidstroepen
omhet leven.
Tijdens de actie arresteerde de
politie 'een aantal' vermoedelij
ke terroristen, onder wie twee
inwoners van Tsjaad, een Egyp-
AKOSOMBO - De rebellen in
Liberia willen alleen een be
standsakkoord met de regering
sluiten, als president Charles
Taylor aftreedt.
Dat hebben ze zaterdag laten
weten. De Liberiaanse minister
van Defensie, Daniel Chea,
noemde de eis 'volstrekt waan
zinnig'.
Gezanten van de twee rebellen
groepen die in Liberia actief
zijn zeiden dat Taylor binnen
tien dagen na de ondertekening
van een bestandsakkoord moet
aftreden en dat een door de Ver-
enigde Staten geleide vredes
macht op de uitvoering van een
dergelijk akkoord moet toezien.
„Gezien Taylors verleden van
j gebroken beloften menen we
dat een succesvol bestand alleen
i mogelijk is als Taylor vertrekt
'en er een door de VS geleide
westerse stabilisatiemacht
(komt", zei Kabineh J'aneh, lid
van de delegatie van de rebel
lengroep Model, die in Ghana
met de Liberiaanse regering on-
i derhandelt.
Model is een betrekkelijk nieu-
we en onbekende rebellengroep
AP
tenaar en een Saoedi. Vijf agen
ten en vier burgers zijn bij de po
litieactie gewondgeraakt. Over
een mogelijk verband tussen de
arrestanten en de bomaansla
gen van vorige maand in Riyad
staat niets in de verklaring.
De krant Okaz had gisteroch
tend al melding gemaakt van
tien doden - onder wie vijf ver
dachten - en gewonden bij een
actie van de politie tegen een
aantal verdachten. De krant
schreef dat de politie een auto
met verdachten had willen aan
houden. De chauffeur zou het
stopteken hebben genegeerd.
Na een achtervolging vluchtten
de mannen een appartement in
de wijk Al Khalidiya in.
De politie omsingelde het ge
bouw, ontruimde het en viel het
appartement binnen. Daar trof
zij 72 bommen van uiteenlopen
de grootte, wapens, communi-
catie-apparatuur, chemicaliën
en maskers aan. Een van de ver
dachten droeg een riem met ex
plosief materiaal, zoals daders
van zelfmoordaanslagen ge
bruiken. Het appartement was
met boobytraps beveiligd.
Volgens het ministerie van Bin
nenlandse Zaken stonden de
terroristen op het punt een aan
slag te plegen. Later op de dag
zou een uitgebreider communi
qué worden verspreid.
De aanwezigen in het apparte
ment zouden het vuur hebben
geopend op de agenten, van wie
er twee werden gedood.
Na de inval werd op andere
plaatsen in Mekka nog een aan
tal arrestaties verricht, zei een
medewerker van het ministerie.
Hij weide daarover niet uit.
Gisteren waren de veiligheids
maatregelen in Mekka opge
schroefd. Op verschillende
plaatsen in en langs de stad wer
den auto's aangehouden voor
doorzoekingen en moesten in
zittenden hun papieren tonen.
Het ziekenhuis Al Nur, waar de
gewonde arrestanten liggen,
was voorzien van extra politie
bewaking. AFP/RTR/AP
'LONDEN - De Britse trein-
Jkaartjes zijn de duurste van Eu-
ropa. Dat blijkt uit een studie
waaruit de krant Independent
on Sunday gisteren citeerde.
Voor 14 euro reist een Brit
slechts 67 kilometer ver. Een
Italiaan legt voor dat bedrag
maar liefst 295 kilometer af.
Britse treinkaartjes zijn 2,2 keer
duurder dan Belgische of
Zweedse. ANP
Zuid-Koreaanse soldaten staan op wacht op het treinstation van Dorasan, vlakbij de gedemilitariseerde zone tussen Noord- en Zuid-Korea.
foto Choi Jae-Ku/AFP
door Peter van Nuijsenburg
TOKIO - Vijftig jaar na het einde van de
Koreaanse burgeroorlog (1950-1953)
hebben Zuid-Korea en Noord-Korea za
terdag de spoorwegverbinding tussen
hun landen hersteld.
Beide regeringen hadden vijftig gasten
uitgenodigd voor een korte plechtigheid
bij de gedemilitariseerde zone, waarbij
de laatste meters rails door arbeiders uit
beide staten aan elkaar werden geklon
ken.
Noord-Korea had een groot evenement
van de gebeurtenis willen maken die de
delegatieleider 'een ware hereniging'
noemde, maar vond daarvoor geen ge
hoor bij de regering in Seoul. De span
ningen rond het Noord-Koreaanse kern
wapenprogramma hadden de gebeurte
nis van elke feestelijkheid beroofd. Aan
vankelijk had ook Seoul ingestemd met
een grootschalige viering van het herstel
van de spoorlijn, die zou samenvallen
met de herdenking van de eerste top tus
sen Noord en Zuid sinds de burgeroorlog,
drie jaar geleden.
De opening betekent niet dat er nu trei
nen rijden tussen Noord en Zuid. Zuid-
Korea heeft zijn deel van de werkzaam
heden klaar, maar het noorden heeft het
schema niet kunnen of willen aanhou
den. Het zal vermoedelijk tot het eind
van het jaar duren voordat de eerste trein
de gemilitariseerde zone, de laatste
scheidslijn van de koude oorlog tussen
noord en zuid, zal kunnen oversteken. En
dan nog is het de vraag of die trip door
gaat en méér dan een eenmalige symboli
sche reis zal worden.
De plechtigheid van zaterdag was een
kort moment van ontspanning in een ui
terst gespannen situatie. Het stalinisti
sche regime in het noorden heeft met zijn
verklaring, dat het over kernwapens be
schikt, een potentieel explosieve crisis
veroorzaakt. GPD
van onze redactie buitenland Volgens de minister is de opslui
ting van Suu Kyi bedoeld om
PHNOM PENH - De Birmese haar tegen'moordenaars'te be-
oppositieleidster Aung San Suu
Kyi komt pas vrij als de situatie
in het land is genormaliseerd.
Dat heeft de minister van Bui
tenlandse Zaken van Birma
(Myanmar), U Win Aung, giste
ren in de Cambodjaanse hoofd
stad Phnom Penh gezegd.
COTTBUS - De Duitse bonds
kanselier Gerhard Schroder
kan zijn hervormingsprogram
ma Agenda 2010 met instem
ming van beide coalitiepartijen
omzetten in wetgeving. Twee
weken na de SPD stemden gis
teren ook de Groenen in met
karde ingrepen in de sociale
voorzieningen.
Joordat de afgevaardigden op
ketbuitengewoon partijcongres
m Cottbus met grote meerder
heid met de plannen instemden,
wilden zij evenwel toezeggin
gen over correcties op enkele
Pinten om de scherpe kantjes
eraf te halen. Zij eisten verder
®et grote meerderheid herin
voering van de vermogensbe
lasting,
Derood-groene regering gaat al
®el wetsvoorstellen indienen
e ek hervormingen mogelijk
moeten maken. Al binnen enke-
e dagen komt de hervorming
jan de gezondheidszorg in de
ondsdag aan de orde. Andere
jdsontwerpen staan op de
agenda voor het najaar. Op
roder rust nu de taak zijn
pannen door het parlement
oodsen, waar de groen-rode co-
a die slechts een meerderheid
jan vier zetels heeft. Later moet
j Bondsraad nog over de voor
dien oordelen. De meerder-
md van de senatoren is van
cDU/CSU-huize. DPA
schermen. „Ik weet niet op wie
zij het gemunt hebben, maar als
er iets met haar gebeurt, krijgen
wij de schuld", zei de bewinds
man.
Win Aung bevestigde dat de op
positieleidster spoedig wordt
vrijgelaten, zoals eerder was
aangekondigd, maar voegde er
aan toe dat niet bekend is wan
neer dat gebeurt. „Ik kan niet
zeggen hoe snel, morgen, over
morgen of wanneer, maar we
kunnen verzekeren dat we bezig
zijn de situatie te normalise
ren", aldus Win Aung. Hij is in
Cambodja voor een ontmoeting
met regeringsleiders van andere
Aziatische landen.
Eerder deze week kreeg VN-ge-
zant Ismail Razali de toezegging
dat de Birmese Nobelprijswin
nares spoedig in vrijheid wordt
gesteld. De voormalige Maleisi
sche diplomaat had de Birmese
junta om haar onmiddellijke
vrijlating gevraagd.
Razali kreeg dinsdag aan het
eind van een vijfdaagse missie
op de valreep toestemming om
met Suu Kyi te spreken. In dat
gesprek constateerde de VN-ge-
zant dat ze ongedeerd is en in
een goede gezondheid verkeert.
Over haar gezondheid bestond
in het buitenland bezorgdheid
na berichten dat zij op 30 mei
aan hoofd en schouder gewond
was geraakt tijdens rellen.
DPA/RTR
door Henk Glimmerveen
PARIJS - Airbus en Boeing, de
twee grote vliegtuigbouwers,
zijn voorzichtig optimistisch
over de verkoopmogelijkheden
van hun toestellen.
De luchtvaartindustrie was
door een reeks van omstandig
heden - oorlog in Irak, economi
sche crisis, sars-epidemie en
vrees voor terroristische aan
slagen - in zwaar weer terecht
gekomen maar woordvoerders
van beide giganten lieten zich
dit weekeinde op de luchtvaart
show in het Franse Le Bourget
van hun positieve kant zien.
Noël Forgeard, voorzitter van
de raad van bestuur van Airbus,
verklaarde zelfs dat zijn maat
schappij verwachtte dit jaar 300
toestellen te kunnen leveren. In
januari ging men er bij Airbus
nog van uit dat dit aantal dit
jaar niet boven de 175 zou ko
men. „De markt reageert beter
dan we een paar maanden gele
den nog verwachtten", aldus
Forgeard gisteren.
Eerder had ook Boeing-topman
Alan Mulally zich optimistisch
over de verkoopkansen van zijn
onderneming uitgelaten.
Boeing verwacht dit jaar 280
toestellen te kunnen verkopen.
Als de cijfers kloppen - dat kan
in de komende dagen tijdens de
De Franse Concorde, vlak nadat hij is geland op het vliegveld van Le
Bourget. Het toestel vloog zaterdag voor het laatst.
foto Remy De La Mauviniere/EPA
Parij se luchtshow nog verande
ren - zou dat de eerste keer zijn
dat Airbus in één jaar meer toe
stellen verkoopt dan Boeing.
Boeing is dit jaar de enige grote
Amerikaanse onderneming met
een volwassen aanwezigheid op
Le Bourget. Het aantal expo
santen uit de VS bedraagt niet
meer dan 183, iets meer dan de
helft (350) van twee jaar gele
den. Grote afwezige is de mili
taire industrie; naar verluidt op
aandrang van het Pentagon, dat
van onze redactie buitenland
BAGDAD - De Amerikaanse
militairen in Irak hebben afge
lopen weekeinde opnieuw met
grootschalige operaties gepro
beerd Saddam-loyalisten op te
pakken. Daarnaast probeerden
zij een einde te maken aan het il
legale wapenbezit.
Operatie Woestijnschorpioen is
de overkoepelende naam van dit
optreden. Ze is een reactie op de
aanslagen die de afgelopen we
ken veertig Amerikaanse solda
ten het leven kostten.
Operatie Woestijnschorpioen is
een vervolg op de acties verle
den week waarbij vierhonderd
volgelingen van de voormalig
leider Saddam Hoessein werden
gearresteerd. Zo'n honderd Ira
kezen vonden de dood toen ze
zich verzetten tegen de militai
ren. De controleacties namen
dit weekend in hevigheid en fre
quentie toe.
Voor de eerste keer sinds het ein
de van de oorlog op 1 mei zetten
de Amerikanen zo massaal
tanks en vliegtuigen in. Verzets-
haarden in de steden rond
hoofdstad Bagdad waren het
doel van deze razzia. Zaterdag
nacht cirkelden helikopters
rond, werden straten afgezet en
huizen doorzocht.
Gisterochtend werden enkele
arrestaties verricht, toen Fallu-
ja en andere steden het doelwit
LONDONDERRY - De Noord-Ierse politie heeft gisteren in
de stad Londonderry een zware autobom onderschept. Het
voertuig bevatte bijna 300 kilo explosieven, zo bleek nadat de
explosievendeskundigen van de Britse strijdkrachten hun
werk hadden gedaan.
Wie achter de autobom zit en waarvoor die bedoeld was, is
niet duidelijk. De politie vermoedt dat tegenstanders van het
vredesproces ermee te maken hebben. ANP/AFP
PRETORIA - De Zuid-Afrikaanse regering heeft zaterdag
aangekondigd dat binnenkort in heel het land een aids-be-
strijdend middel gratis zal worden verstrekt.
De verklaring van de Zuid-Afrikaanse Nationale Aids-raad
volgt op een gesprek met de Behandelings Actie Campagne,
een groepering die de regering ertoe probeert te zetten seropo
sitieve Zuid-Afrikanen van medicijnen te voorzien. In het
verleden zei de regering dat het landelijk verstrekken van
aids-remmers te duur is en trok het de efficiëntie van de mid
delen in twijfel. In Zuid-Afrika zijn naar schatting 4,7 mil
joen mensen, een op negen inwoners, besmet met HFV, het vi
rus dat aids veroorzaakt. AP
CAIRO - Een Egyptische vrouw heeft zaterdag enkele uren
nadat zij was bevallen van een dochter zelfmoord gepleegd.
Volgens de politie was de vrouw bang voor de reactie van haar
echtgenoot, die had gedreigd van haar te scheiden of haar te
vermoorden als zij het leven zou schenken aan een meisje.
Drie uur na de bevalling sprong de 27-jarige vrouw zaterdag
in een irrigatiekanaal en verdronk. Zij was de vierde echtge
note van de 38-jarige man, die uit zijn drie voorgaande huwe
lijken al zes dochters had. Hij was van alledrie de vrouwen ge
scheiden omdat zij hem geen zonen schonken. AP
COLOMBO - Het afgelopen weekend zijn in Sri Lanka twee
Tamil-politici vermoord die zich verzetten tegen de rebellen.
Zaterdag is een schip van de Tamil-rebellen geëxplodeerd tij
dens een confrontatie met een marinepatrouille voor de
noordoostkust. Vermoedelijk zijn alle twaalf opvarenden van
het ontplofte schip om het leven gekomen. De incidenten heb
ben het bestandsakkoord dat de rebellen en de regering in fe
bruari vorig jaar sloten verder in gevaar gebracht.
Twee schutters vermoordden gisteren in de stad Batticaloa
Ponniah Ramachandran, een voormalig rebel die zich aan
sloot bij een gematigde politieke partij, de Democratische
Volkspartij van Eelam. AP
LIMA - Het salaris van de Peruaanse president Alejandro To
ledo gaat bijna 30 procent omlaag, als onderdeel van bezuini
gingsmaatregelen die de kwakkelende economie er bovenop
moeten helpen. Dat maakt minister van Financiën Javier Sil-
va Ruete gisteren bekend.
Toledo, een van de bestbetaalde presidenten van Latijns-
Amerika, verdient nu nog 10.000 euro per maand, maar dat
wordt 7000 euro. Twee jaar geleden werd het salaris van de
president ook al verlaagd. Hij verdiende eerst 15.000 euro.
Ook de ambtenarensalarissen gaan geleidelijk omlaag, zei
Ruete. Daarbij gaat de premier 25 procent minder verdienen
en de overige leden van het kabinet 20 procent. AP
alsnog de Fransen een lesje wil
leren voor de politieke opstel
ling in het Irak-conflict. Ameri
kaanse generaals zijn niet aan
wezig op Le Bourget en
Amerikaanse straaljagers zul
len er geen shows geven. Presi
dent Chirac nam bij zijn bezoek
aan de vliegbeurs op zijn manier
wraak door ostentatief geen be
zoek te brengen aan hal nummer
5, waar de meeste Amerikaanse
bedrijven hun producten expo
seren.
Voor Frankrijk was het zater
dag een bijzondere dag omdat
de supersonische Concorde
uitgeleide werd gedaan. Een
Franse Concorde landde op Le
Bourget, tijdens de luchtvaart
tentoonstelling. Het was de
laatste keer dat een Concorde
van Air France aan de grond
werd gezet. De luchtvaartmaat
schappij schenkt het toestel aan
een museum dat op het vliegveld
is gevestigd.
Het ging de laatste tijd niet goed
meer met de Concorde, die ruim
dertig jaar dienst heeft gedaan.
Er rezen vragen over de veilig
heid van het toestel, nadat er
drie jaar geleden één bij Parijs
was neergestort. De enige ande
re maatschappij die met Con
cordes vliegt, British Airways,
stopt er in oktober mee. GPD
door Runa Hellinga
BOEDAPEST - Ruim driekwart
van de Tsjechen heeft dit week
end vóór aansluiting bij de Eu
ropese Unie gestemd. Daarmee
is Tsjechië het zevende toekom
stige EU-lid dat via een referen
dum voor het lidmaatschap
heeft gestemd.
Ruim 55 procent van de Tsje
chen nam vrijdag en zaterdag de
moeite om naar de stembus te
gaan. Het aantal voorstemmers
overtrof de algemene verwach
tingen, want Tsjechië geldt als
een van de landen waar de be
volking de minste verwachtin
gen van de aansluiting heeft en
de tegenstand vrij groot is. „De
ze uitslag betekent een duide
lijk mandaat voor de regering",
zei minister van Buitenlandse
Zaken Cyril Svoboda.
De communistische partij, een
van de vier partijen in het parle
ment, is vrij openlijk tegen EU-
lidmaatschap. Toch blijkt uit
een opiniepeiling die aan de uit
gang van de stembus werd ge
houden, dat toch nog zo'n 44
procent van de aanhangers van
die partij vóór aansluiting heb
ben gestemd.
Ook president Vaclav Klaus is
geen warm voorstander van
aansluiting. De president liet
zich er dit weekend echter niet
over uit wat hij uiteindelijk ge
stemd heeft. „Ik weet zeker dat
ik het juiste gestemd heb, en u
mag raden wat", antwoordde
hij op vragen.
Premier Vladimir Spidla noem
de de uitslag van het referen
dum een overwinning voor het
Tsjechische volk. „Tsjechië zal
een zelfbewust en onafhanke
lijk EU-lid worden dat bereid en
in staat zal zijn de besluitvor
ming binnen de unie te beïn
vloeden."
Hoewel sommige commentato
ren de opkomst van 55 procent
gezien het belang van deze
stemming aan de lage kant
noemden, vond Jana Adamco-
va, de verantwoordelijke voor
de informatiecampagne van het
ministerie van Buitenlandse
Zaken, het opkomstpercentage
'zeer positief'.
Bij eerdere volksraadplegingen
was de deelname nooit boven de
twintig procent. GPD
waren van verdere controles, nu
gericht op het vinden van wa
pens. Op 14 juni liep het gene
raal pardon voor illegaal
wapenbezit af. Twee weken ge
leden gaf de Amerikaanse be
windvoerder in Irak, Paul
Bremer, de Irakezen de moge
lij kheid om hun wapens af te ge
ven. AFP/ANP
door Ad Bloemendaal
TEL AVIV - Israël is in principe
bereid nog deze week de beveili
ging van het noorden van de
Gazastrook en van de stad Beth
lehem, op de Westelijke Jor-
daanoever, over te dragen aan
de Palestijnse politie. De Pales-
tijnen willen het aanbod onder
voorwaarden aanvaarden.
Onder zware druk van Was
hington hebben de partijen af
gelopen weekeinde geheim
overleg gevoerd in de residentie
van de Amerikaanse ambassa
deur in Tel Aviv. De VS hebben
hun diplomatieke inspanningen
opgevoerd in een poging het
vredesproces van een wisse
dood te redden.
Israël heeft al voor de top van
Akaba aangeboden de Palestij-
nen de verantwoordelijkheid
voor het noorden van de Gaza
strook over te laten nemen. Die
weigerden dat toen. In de loop
van de opstand heeft Israël de
infrastructuur van de Palestijn
se politie en veiligheidsdiensten
zwaar beschadigd, vooral op de
Westelijke Jordaanoever. In Ga
za zijn nog politie-eenheden ac
tief.
Israël wil het noorden van de
Gazastrook het eerst aan de Pa-
lestijnen overdragen, omdat de
verzetsbeweging Harnas vanuit
dat gebied haar primitieve, zelf
gefabriceerde Kassem-raketten
lanceert tegen doelen in het
westen van de Negev-woestijn,
binnen Israel.
Of het in Gaza en in Bethlehem
inderdaad van een machtsover
name zal komen, hangt af van de
formulering van een Palestijns
antwoord en van de afloop van
Palestijnse pogingen de Harnas
en andere radicale organisaties
te bewegen tot een staakt-het-
vuren.Premier Ariel Sharon
vertelde gisteren zijn ministers
dat hij bereid is op het punt van
de liquidaties toe te geven. GPD