België stelt gebruik
van IJzeren Rijn uit
Schaars geklede dames houden
Turkse politie niet voor de gek
Rijksten van China
maken snel vijanden
5
Meer rust
voor dier op
transport
Dag met nieuwe aanslagen eist 23 levens
Strijdende partijen Liberia leggen wapens neer
Zes doden bij treinongeval Duitsland
Blix haalt fel uit naar VS
Tsvangirai
voorgeleid
donderdag 12 juni 2003
Voortgang
Möllemann had
miljoenen aan
zwart geld liggen
Poolse minister Financiën stapt op
Eerste homohuwelijk in Canada
Militairen Korea steken grens over
Kwallen overspoelen Menorca
Opec handhaaft productie
Charmes
BRUSSEL - Diertransporten in
de Europese Unie mogen in de
toekomst niet langer duren dan
negen uur. Daarna moeten die
ren verplicht in de vrachtwagen
e|f uur kunnen rusten. Vervol
gens mogen zij nog eens negen
uur vervoerd worden.
Dat is de kern van een nieuw
voorstel van eurocommissaris
Bvme (Volksgezondheid en
Dierenwelzijn). Als het voorstel
wordt aangenomen, heeft dat
grote gevolgen voor Nederland
seexporteurs en zou het het ein
de kunnen betekenen van Ne
derlandse 'Parmaham'.
Byrne komt met zijn voorstel,
dat hij eind volgende maand of
ficieel zal presenteren, groten
deels tegemoet aan het voltalli
ge Europees Parlement. Dat
pleitte eerder deze maand voor
veel strengere regels voor dier
transporten. Parlement en EU-
lidstaten moeten nog instem
men met de voorgestelde regels.
Nederland, Duitsland en Dene
marken pleiten ook voor een
verscherping. Spanje, Italië en
Ierland willen de huidige regel
handhaven om gedurende
maximaal 29 uur dieren te mo
gen vervoeren.
Volgens Europese bronnen in
Brussel denkt Byrne op het ge
bied van de duur van transpor
ten een compromis te hebben
gevonden, dat uiteindelijk voor
iedereen aanvaardbaar is. De
Ierse eurocommissaris stelt
daarnaast ook voor om dieren in
vrachtwagens tot 40 procent
meer ruimte te geven. Dieren
moeten ook verplicht in de wa
gen rusten. Veel ongelukken met
dieren gebeuren juist bij het in-
en uitladen.
Chauffeurs dienen verder veel
specifiekere logboeken bij te
houden dan nu het geval is. Ook
dient een waarschuwingssys
teem in de cabine hen te melden,
dat de temperatuur in de
vrachtwagen te hoog oploopt.
Daarnaast dienen alle chauf
feurs een speciale opleiding te
volgen. Voor pluimvee komen er
minder strenge regels, waar
door er weinig ten opzichte van
nu zou veranderen. Voor jonge
dieren komen er wel zeer stren
ge regels, zoals een verbod op
vervoer van meer dan vijftig ki
lometer. ANP
HARARE - De Zimbabwaanse
oppositieleider Morgan Tsvan
girai is gisteren aan handen en
voeten geketend in de Zimbab
waanse hoofdstad Harare aan
een rechter voorgeleid.
Het hooggerechtshof moet zich
uitspreken over een verzoek tot
voorlopige invrijheidstelling
van de leider van de Beweging
voor Democratische Verande
ring (MDC). AFP
Geweld in Israël escaleert
door Ad Bloemendaal
TEL AVIV - Het roadmap-vre-
desproces en de topconferentie
van Akaba ten spijt lijken Israë
liërs en Palestijnen begonnen
aan een nieuwe ronde van ge
welddaden. Zeventien Israë
liërs kwamen gistermiddag om
het leven en meer dan 90 raak
ten gewond toen een Palestijnse
zelfmoordterrorist zich opblies
in een stadsbus in het centrum
van Jeruzalem. De dader was
gekleed als een orthodoxe jood.
Een uur later liquideerde Israël
een Hamas-militant in Gaza en
diens broer. Bij de aanval vanuit
helikopters op hun auto, kwa
men vijf Palestijnse voorbijgan
gers om het leven. De gedode
militant was Tito Massaoud,
één van de commandanten van
Izadin al-Kassem, de gewapen
de vleugel van de Harnas. De Pa
lestijnen zeggen dat ze hun po
gingen de radicale milities te
bewegen tot een wapenstilstand
zullen voortzetten, met bemid
deling door Egypte. Maar de
kans op een bestand lijkt na de
gebeurtenissen van gisteren zo
goed als verkeken.
Harnas, de Palestijnse islamiti
sche verzetsbeweging, liet we
ten dat de aanslag in Jeruzalem
'een antwoord' is aan het adres
van Ariel Sharon en de Israë
liërs. Vertegenwoordigers van
de organisatie verschenen in de
straten van Gaza-stad om via
luidsprekers het nieuws over de
geslaagde terreuractie te mel
den. Volgens de Hamas is de
aanslag het begin van een serie
wraaknemingen voor een Israë
lische poging één van haar poli
tieke leiders, Abdelaziz Rantisi,
te liquideren. Rantisi raakte
dinsdag licht gewond bij een
aanval op zijn auto. Drie Pales
tijnen, onder wie een driejarig
meisje, kwamen daarbij om het
leven.
Israëlische woordvoerders zei
den gisteravond dat er geen ver
band bestaat tussen de terreur
aanslag in Jeruzalem en de
liquidatiepoging in Gaza van
een dag eerder. „De Harnas heeft
al na de top van Akaba duidelijk
gemaakt dat ze haar terreur-
campagne zal voortzetten en
dat zien we nu"zei Raanan Gis-
sin, woordvoerder van premier
Ariel Sharon.
Volgens Sharon zijn de liquida
tie-acties tegen militante Pales
tijnen niet gericht tegen het vre
desproces, maar bevorderen ze
juist de vrede „omdat er geen
voortgang kan worden gemaakt
met overleg zo lang de terreur
voortduurt". De Amerikanen
hebben de Israëlische acties
veroordeeld omdat ze de nieuwe
Palestijnse premier, Machmoud
Abbas (Abu-Mazen) geen kans
laten de gewapende milities te
bewegen tot een wapenstil
stand.
Kort voor de aanslagen in Jeru
zalem en Gaza van gisteren zei
de Palestijnse president, Jasser
Arafat, dat vertegenwoordigers
van zijn bestuur opnieuw con
tact willen opnemen met leiders
van de Harnas en andere radica
le groepen. De Palestijnse presi
dent Yasser Arafat keerde zich
ook af van de aanslag van giste
ren. Hij riep op tot een wapen
stilstand en een einde aan alle
militaire vuurgevechten en aan
vallen. De Amerikaanse presi
dent Bush keurde de gebeurte
nissen af. GPD
Evacuees uit Liberia bereiden zich voor om vanuit de Ivoriaanse stad Abidjan te vertrekken met het Franse marineschip Orage.
van onze redactie buitenland
MONROVIA - De Liberiaanse presi
dent Charles Taylor en de LURD-rebel-
len hebben gisteren in principe inge
stemd met een staakt-het-vuren. Dat
heeft de minister van Buitenlandse Za
ken van Ghana, die bemiddelt in het Li
beriaanse conflict, gezegd.
Daarmee lijkt de weg geëffend voor
vredesbesprekingen tussen de regering
en de rebellen die sinds gisteren de
hoofdstad Monrovia belegeren.
„We werken toe naar een staakt-het-
vuren", aldus de Ghanees Addo Akufo-
Addo. Een definitieve overeenkomst
zou aan het einde van de week getekend
kunnen worden. Het bestand moet de
vredesbesprekingen in Ghana uit het
slop halen. Die werden vorige week zin
loos doordat de LURD-rebellen bij de
start ervan begonnen met een opmars
naar Monrovia. Inmiddels is het enige
ziekenhuis dat in de door vluchtelingen
overstroomde stad nog open was, geslo
ten. Staf en patiënten zagen zich dins
dag gedwongen om het Redemption
foto Ben Curtis/AP
ziekenhuis te verlaten, omdat het bij
kans in de vuurlinie was komen te lig
gen, zo maakte de organisatie Artsen
zonder Grenzen gisteren bekend. Vol
gens het plaatselijke hoofd van de art
senorganisatie ligt het noorden van de
stad er verlaten bij. „Er liggen lijken in
de hoofdstraat en op veel plaatsen ruik
je de dood." RTR/AFP/ANP
door Pascale Thewissen
BRUSSEL - De IJzeren Rijn, het
oude spoorwegtracject van Ant
werpen naar het Ruhrgebied,
dwars door het natuurgebied De
Meinweg bij Roermond, blijft
nog zeker tot 2007 buiten ge
bruik. Topman K. Vinck van de
verlieslijdende Belgische
spoorwegmaatschappij NMBS,
BERLIJN - De omstreden Duit
se toppoliticus Jürgen Mölle
mann, die vorige week na een
parachutesprong te pletter viel,
blijkt miljoenen euro's zwart
geld te hebben gehad. Dat heb
ben Duitse tijdschriften giste
ren gemeld.
Op een rekening in Luxemburg,
die Möllemann van 1993 tot
1997 had, werd 8,95 miljoen eu
ro gestort. Ook zou er 2,54 mil
joen euro vanaf een rekening in
Liechenstein naar zijn Duitse
firma zijn overgemaakt. Vol
gons de Duitse weekbladen Die
Zeit en Stern werden de reke
ningen gespekt met smeergeld
dat vloeide rond de verkoop van
Duitse pantservoertuigen aan
Saoedi-Arabië in 1991.
Enkele uren voordat Mölle-
■nann stierf, had de Bondsdag
de parlementaire onschend
baarheid van de liberale afge
vaardigde opgeheven. De stap
maakte een onderzoek naar de
zakelijke en politieke handel en
wandel van de ex-minister en
voormalig vice-kanselier moge
lijk. De politie onderzoekt of het
oij de dodelijke val van de erva
ren parachutespringer om zelf-
doding ging. AFP
heeft bekendgemaakt dat er tot
die tijd geen geld is voor de acti
vering van het goederenspoor.
De IJzeren Rijn is al jaren inzet
van een ruzie tussen Nederland
en België. In Nederland bestaat
fel verzet tegen het opnieuw in
gebruik nemen van de verroeste
en overwoekerde spoorlijn, die
dwars door een stiltegebied
loopt. Volgens de Belgen heeft
de Nederlandse houding echter
niks te maken met bescherming
van de natuur maar alles met
oneerlijke concurrentie. Neder
land zou de verdere ontwikke
ling van de Antwerpse haven
dwarsbomen ten faveure van de
haven van Rotterdam.
België beroept zich op een ver
drag uit 1873 waarin staat dat
het land recht heeft op recht
streekse verbinding met Duits
land. De zaak is voorgelegd aan
het Arbitragehof in Den Haag.
Een uitspraak wordt medio
2004 verwacht. Directeur-gene
raal EBruyninckx van het Ant
werpse havenbedrijf heeft al
negatief gereageerd op uitspra
ken van Vinck. Waarom zou het
Arbitragehof akkoord gaan met
activering van de IJzeren Rijn,
als België niet eens geld heeft
om de spoorbaan te renoveren,
vraagt hij zich af.
De Antwerpse havenschepen
(wethouder) L. Delwaide op zijn
beurt noemt de plannen van
Vinck 'onaanvaardbaar'. Vol
gens Delwaide komt de positie
van Antwerpen als vierde haven
in de wereld in het gedrang als
het goederenspoor er niet snel
komt. Dat ook de bouw van een
nieuwe spoortunnel onder de
Schelde - ten behoeve van het
containervervoer tussen de
Antwerpse linker - en rechter
oever, wordt uitgesteld, is vol
gens Delwaide 'ecologisch en
economisch onverantwoord'.
door Fidan Ekiz
ISTANBUL - Sexy gekleed het
vliegveld oplopen, een beetje
flirten met de luchthavenpolitie
om de aandacht van de bagage
af te leiden en zo 24 kilo heroïne
het land uitsmokkelen. Dat was
waarschijnlijk het plan van de
vijf Nederlandse dames (in de
leeftijd tussen 18 en 27 jaar) die
dinsdag in een hotel in de Zuid-
Turkse stad Antalya zijn opge
pakt wegens verdenking op
drugssmokkel.
Tenminste, zo verklaarde de
bendeleider (afkomstig uit
Schiedam) van de zes Turken
die tegelijk werden opgepakt:
„We hadden afgesproken dat ze
hun charmes in de strijd zouden
gooien bij de luchthavencontro
les." Vrouwen zijn minder snel
verdacht, dus het is niet zo
vreemd dat de Turkse drugsben
de Nederlandse vrouwen had
ingezet in Antalya, vindt Hilmi,
een medewerker op het vlieg
veld. Alleen moet de vrouw dan
wel netjes gekleed zijn en zich
kalm voordoen, meent hij.
Ondanks de enorme drukte op
SCHROZBERG - Reddingswerkers zoeken naar slachtoffers in het wrak van de trein die gisteren bij
Schrozberg in de Duitse deelstaat Baden-Württemberg op een andere passagierstrein reed. Daarbij
kwamen zes mensen om en vielen 25 gewonden, van wie er enkelen slecht aan toe zijn. Over de oorzaak
van de frontale botsing die om twaalf uur gistermiddag plaatshad, is nog niets bekend. Ook is nog niet
vastgesteld hoeveel mensen zich in de twee treinen bevonden. foto Josef Kurzer/EPA
WARSCHAU - De Poolse minister van Financiën en vice-pre
mier Grzegorz Kolodko heeft gisteren zijn ontslag ingediend
bij premier Leszek Miller. De minister zei te veel van mening
te verschillen met de premier over het te voeren beleid om nog
verder te kunnen samenwerken.
„Ik heb mijn missie voltooid", zei Kolodko op een persconfe
rentie. Het is nog onduidelijk of Miller het ontslag accepteert.
Als Kolodko vertrekt, is hij de elfde minister die opstapt uit de
regering van premier Miller, die ruim een jaar geleden aan
trad. AP
TORONTO - Enkele uren nadat een hof van beroep in Ontario
het Canadese verbod op het homohuwelijk ongrondwettelijk
had verklaard en opdracht had gegeven een trouwvergunning
af te geven aan de bij de rechtszaak betrokken paren, is in To
ronto onder grote belangstelling van de media het eerste ho
mopaar in het huwelijk getreden. De echtelieden, Michael
Leshner en Michael Stark, woonden al 22 jaar samen.
De regering kan de uitspraak aanvechten voor het hoogge
rechtshof, maar volgens Leshner, een advocaat, is een terug
keer naar de oude opvatting over de huwelij kse staat onmoge-
lijk. AP
SEOUL - Officieren uit Zuid- en Noord-Korea zijn gisteren
voor het eerst in vijftig jaar de grens overgestoken die beide
landen scheidt. Ze deden dit om de spoorwegaanleg in de
grensstreek te inspecteren.
De grensoverschrijdende inspectie is het eerste militaire be
zoek sinds het Koreaanse schiereiland rigide in tweeën werd
gedeeld na de oorlog van 1950-1953. De grensstreek is nu een
zwaarbeveiligde gedemilitariseerde zone.
De inspectieploegen bekeken het werk aan een spoorlijn die
dwars door de gedemilitariseerde zone zal lopen. Dit histori
sche treinproject begon in 2000. In december verleden jaar
ontmijnden de troepen hiertoe de zone. Zaterdag volgt een
symbolische ceremonie waarbij twee 25 meter lange sporen
door de grenszone worden gelegd. AFP
PALMA DE MALLORCA - Het Spaanse vakantie-eiland
Menorca is getroffen door een kwallenplaag. Bij de stad
Ciutadella hebben de autoriteiten op een aantal stranden een
zwemverbod ingesteld. De plaag zou zich gisteren uitbreiden
naar andere stranden.
De zeebioloog Xavier Roig zei dat de plaag waarschijnlijk het
gevolg is van de overbevissing van de zee bij de Balearen,
waartoe Menorca behoort. Daardoor zouden de kwallen nau
welijks natuurlijke vijanden meer hebben. DPA
DOHA - Opec, de Organisatie van Olie-Exporterende Lan
den, heeft gisteren op een ministersvergadering in Doha be
sloten het plafond voor haar olieproductie voorlopig te hand
haven op 25,4 miljoen vaten (van 159 liter) per dag.
De Opec hanteert een marge voor de prijs van haar ruwe olie
van22tot28 dollar per vat. Op het ogenblik liggen de noterin
gen aan de bovenkant van die bandbreedte.
Het is waarschijnlijk dat een daling optreedt naarmate de ex
port van lidstaat Irak weer op gang komt. Dat zou aanleiding
kunnen zijn voor een beperking van de productie. RTR/DPA
het Atatürk Airport wordt ie
dereen nauwlettend in de gaten
gehouden. Elke beweging wordt
gevolgd, blijkt al snel als enkele
agenten een zojuist geïnter
viewde medewerker ondervra
gen. Even later lopen de agenten
weer rustig verder zonder ach
terom te kijken. Maar binnen
enkele seconden loopt een ande
re agent zijn kamertje uit. „We
zijn ingelicht door een van de
medewerkers hier", zegt hij.
„Waar dienen al die vragen over
de controle op de luchthaven
voor?"
Na een lange uitleg over de toe
stemming die de pers daarvoor
moet vragen, verleent de agent
toch een beetje medewerking.
„Wij pikken ze er zo uit, de
drugskoeriers. Daarvoor wor
den we natuurlijk getraind."
Volgens de agent wagen Turkse
vrouwen het zelden om drugs te
smokkelen. In de eerste plaats
omdat ze heel goed weten hoe
fors de straffen voor drugs
smokkel is. Buitenlandse vrou
wen zijn koelbloedig, vindt hij.
„Maar ook hen pakken we wel.
De beveiliging hier is om bang
van te worden. Ik wed dat die
veel beter is dan in Nederland.
We hebben meer dan alleen ba
gagescanners en fouillerende
agenten. Er lopen veel agenten
in burger rond en ook honden."
Over het plan van de Neder
landse vrouwen om hun char
mes in te zetten, zegt hij: „We
zien dagelijks vrouwen hier, in
alle vormen en maten. Sommi
gen lopen er half bloot bijGe
loof me, dat heeft geen enkele
invloed. Bovendien worden zij
gefouilleerd door vrouwelijke
agenten. Die zijn al helemaal
niet geïnteresseerd." GPD
doorGert-Jan Broere
PEKING - In de Chinese stad
Shenyang is gisteren het proces
begonnen tegen de Chinees-Ne
derlandse zakenman Yang Bin.
De zaak tegen Yang staat allang
niet meer op zichzelf. Diverse
ondernemers, wier naam op de
lijst van China's rijksten prijkte,
bevinden zich nu in de cel voor
economische delicten.
Een lijst met de honderd rijkste
ondernemers, zoals die door het
Amerikaanse zakenblad Forbes
jaarlijks wordt opgesteld, is er
in eerste plaats voor het 'gewo
ne' publiek, dat zich kan verga
pen aan de enorme rijkdom van
de economische elite. In China,
waar de lijst sinds 1999 wordt
uitgebracht, kreeg de ranglijst
een extra dimensie. Een vermel
ding in de tophonderd is een ga
rantie dat je handel en wandel
door de autoriteiten onder de
loep wordt genomen. Voor een
flink aantal van hen met desa
streuze gevolgen.
Yang Bin, de 40-jarige Chinees-
Nederlandse zakenman die nu
in Shenyang terecht staat voor
omkoping, fraude en illegaal
gebruik van grond, was niet
de eerste die dat overkwam. Liu
Xiaoqing is één van China's
beroemdste actrices, die haar
geld in onroerend goed belegde.
Alleen het betalen van belas
ting ging haar minder af. Nu
wacht ze in een cel 'op haar ver
oordeling voor belastingont
duiking.
Yang Rong, de nummer drie op
de lijst van 2001 direct achter
nummer twee Yang Bin, prijst
zichzelf gelukkig. De oprichter
van een van China's grootste au
tofabrikanten Brilliance voelde
nattigheid en vluchtte naar
Amerika, voordat de autoritei
ten hem konden oppakken voor
economische delicten.
Het laatste slachtoffer is Shang
hais bekendste onroerendgoed-
magnaat Zhou Zhengyi. De
zaak-Zhou is interessant, om
dat hij contacten had met het
hoogste kader in Shanghai. Een
veroordeling van Zhou kan ook
politieke gevolgen hebben die
zelfs in Peking gevoeld zullen
worden.
Vermenging van politiek met
economie is overigens heel ge
woon in China en is een hard
nekkig overblijfsel van de oude
planeconomie. Nog steeds kun
nen ambtenaren bedrijven en
zakelijke overeenkomsten ma
ken en breken. Zaken doen zon
der de juiste contacten is in Chi
na bijna onmogelijk. Het werkt
echter corruptie in de hand.
GPD
van onze redactie buitenland
LONDEN - Hans Blix, de lei
der van de wapeninspecteurs
van de Verenigde Naties in
Irak, heeft kort voor zijn pen
sionering op 1 juli felle kri
tiek geuit op de Verenigde
Staten.
In een vraaggesprek met de
Britse krant The Guardian
van gisteren haalt hij fel uit
naar 'elementen' binnen het
Amerikaanse ministerie van
Defensie die hij ervan be
schuldigt een lastercampag
ne tegen hem hebben ge
voerd.
„In Washington zijn schoften
die dingen rondbazuinen en
die de media kwalijke dingen
vertellen.", aldus Blix in een
geheel ander soort taal dan
de diplomatieke uitingen die
hij tij dens zij n rapportages in
de Veiligheidsraad en in eer
dere interviews liet horen.
Al voor hij in november naar
Irak was vertrokken voor de
hervatting van de wapenin
specties, waren ambtenaren
op het Pentagon (ministerie
van Defensie) begonnen Blix
af te schilderen als de slecht
ste keuze voor de post die hij
bekleedde.
Ook aan de andere kant, in
Irak, voerde het bewind cam
pagne tegen hem. De door de
VN van zijn pensioen terug
gehaalde Zweed vernam dat
Bagdad hem aanduidde als
een 'homoseksueel die iedere
twee weken naar Washing
ton gaat om opdrachten in
ontvangst te nemen'.
Toch is Blix van mening dat
zijn verhouding met de VS in
het algemeen goed was. Wat
hem echter grote zorgen
baart is de toekomst. Hij zegt
zich zenuwachtig te maken
over het geloof van de Ameri
kaanse regering in preven
tieve aanvallen.AlVP