Bloed smoort initiatief Peres
haast zich traag naar Macedonië
Navo
PZC
ETA-bom jaagt toeristen
uit Spaans hotel in Salou
Tientallen doden
door hotelbrand
op Filipijnen
Leger en rebellen van Atjeh
schuldig aan moorden en folteren
Dialoog tussen Israëli's en Palestijnen zo goed als dood
Ulster Freedom Fighters paraderen door Belfast
Ikea wil grond van Rusland
Saddam krijgt weer een jumbojet
Gat in muur om buur te bestelen
Ontstekingremmers tegen kanker
Zambianen levend verbrand in bus
Ontploffing in Oekraïnse
kolenmijn eist 27 levens
Twee mensen
geëlektrocuteerd
in Frankrijk
maandag 20 augustus 2001
BELFAST - Onder het toeziend oog van twee ouderen nemen leden van de loyalistische paramilitaire groep Ulster Freedom Fighters (UFF) deel aan een parade in de overwe
gend protestantse wijk Shankill Road in Belfast in Noord-Ierland. Duizenden loyalisten gingen zaterdag de straat op om een man te herdenken die afgelopen zomer werd ver
moord toen Noord-Ierse loyalisten een interne vete uitvochten. foto Peter Morrison/AP
MOSKOU - De Zweedse meubelgigant Ikea heeft aan de Rus
sische regering voorgesteld een deel van de Russische buiten
landse schulden te betalen. Russische media meldden zater
dag dat het zou gaan om een bedrag van 2 miljard dollar. Dat
is een deel van het bedrag dat Moskou nog schuldig is aan de
zogenoemde Club van Parijs waarin de overheden zich heb
ben verenigd die nog geld van Rusland tegoed hebben.
In ruil hiervoor wil Ikea-Rusland grond van de Russische
overheid krijgen, en aandelen in dertig bedrijven die aan de
meubel winkel leveren. Om hoeveel grond en aandelen het
gaat, is onbekend.
Een woordvoerder van de Moskouse vestiging van Ikea zou
zaterdag hebben verklaard dat het Kremlin nog niet op het
aanbod heeft gereageerd. ANP
BAGDAD - De Iraakse leider Saddam Hoessein heeft zater
dag wederom een jumbojet cadeau gekregen, ditmaal van een
groep zakenlieden uit Egypte, Marokko, de Verenigde Arabi
sche Emiraten, Libanon en Jordanië. Ze wilden met de gulle
gift 'een bescheiden bijdrage leveren aan het beëindigen van
de al elf jaar durende VN-sancties'.
Volgens het Iraakse persbureau IN A is de Boeing 747 door de
president toegevoegd aan de vloot van Iraqi Airways. Deze
nationale luchtvaartmaatschappij heeft overigens als gevolg
van de internationale sancties maar weinig te doen. In het af
gelopen jaar kwamen de eerste vluchten wel weer op gang.
Een lid van de koninklijke familie van het oliestaatje Qatar
gaf Saddam vorig jaar ook een Amerikaanse jumbo. RTR
TOKIO - Een Japanse vrouw heeft twee weken lang met een
schaar een gat in een tien centimeter dikke zijmuur van haar
flat geboord om haar buurman te kunnen bestelen. Zij kwam
volgens de politie op deze wijze aan videobanden en software
voor computerspelletjes.
De 28-jarige vrouw maakte het gat in de muur van de toilet
ruimte. Zij sloot het gat telkens met karton af, zodat de buur
man geen argwaan zou krijgen. Na twee weken had zij een gat
van dertig bij veertig centimeter geboord, waardoor zij naar
de woning van haar buurman kon kruipen. RTR
LONDEN - Gewone ontstekingsremmers, variërend van as
pirine tot kurkuma of oenjit (een van de kruiden in kerrie),
kunnen kanker voorkomen en zelfs stoppen. Dit zeggen twee
Britse onderzoekers in een artikel in het British Journal of
Cancer van deze maand.
De Britten menen dat kanker ontstaat doordat het immuun
systeem door gewone ontstekingen overbelast raakt. Daar
door gaat het immuunsysteem kankercellen niet meer te lijf.
Ontstekingsremmers zouden een kalmerend effect hebben op
het immuunsysteem, dat dan niet meer zo hard zou hoeven te
werken en daardoor niet van slag zou kunnen raken. ANP
LUSAKA - Bij een ongeluk met een bus in Zambia zijn zater
dag zo'n veertig mensen levend verbrand. Dat heeft de rege
ringskrant Sunday Mail gisteren gemeld. Het is het derde on
geluk met een bus in het land in minder dan een maand.
Het ongeluk deed zich voor in het gehucht Kapiri Mposhi, on
geveer 200 kilometer ten noorden van Lusaka. In de bus zaten
meer dan zeventig mensen. Het voertuig raakte in brand na
dat het na een klapband van de weg was geraakt. Vierendertig
inzittenden zijn in het ziekenhuis opgenomen. AFP
van onze redactie buitenland
JERUZALEM - Israël en de Pa
lestijnse gebieden waren in het
weekeinde opnieuw het toneel
van bloedvergieten. Zeker zes
Palestijnen kwamen om het le
ven en twee Palestijnse baby's
werden door Israëlische kogels
getroffen. Een Palestijnse mor
tieraanval op een joodse neder
zetting werd dit weekeinde ver
golden met Israëlische raketten
op onder meer een politiepost.
Een poging van de Israëlische
minister Peres van Buitenland
se Zaken om de dialoog met de
Palestijnen nieuw leven in te
blazen, strandde op Palestijnse
wegwerpgebaren.
Peres hamerde zaterdag op de
noodzaak van een nieuw diplo
matiek initiatief. Hij zei met de
Palestijnse leider Arafat te
zullen spreken over een wapen
stilstand. Volgens Peres is de Is-
raëlisch-Palestijnse dialoog op
enkele fronten nog gaande,
maar volgens Palestijnse func
tionarissen stelt dat allemaal
niets,yöór. Arafat zou via een
buitenlandse gezant wel con
tacthebben gehad met Peres.
De Palestijnse minister van In
formatie Rabbo omschreef de
stap van Peres gisteren als
waardeloos en als een publici
teitsstunt. „Niets anders dan
het maskeren van de fascisti
sche bezettingspolitiek", aldus
VANNES - Aan de Bretonse
kust zijn gisteren twee mensen
gedood doordat de mast van hun
boot een hoogspanningskabel
raakte.
De twee, een 56-jarige man en
en 54-jarige vrouw, waren net
bezig om hun vaartuig het
strand van de plaats L'ile d'Arz
op te trekken. Twee andere op
varenden, eveneens van middel
bare leeftijd, werden door de
elektrische schok ernstig ver
band en zijn naar het zieken
huis overgebracht.
Cp de kabel stond een spanning
van20.000 volt. AFP
door Hetty van Rooij
BRUSSEL - Het lijkt een keuze
uit twee kwaden. Is Macedonië
veilig genoeg om er 3500 licht
bewapende Navo-militairen
heen te sturen, die de wapens
van Albanese rebellen moeten
inzamelen? En als het antwoord
op die vraag 'neen' is, dreigt dan
niet het gevaar van een nieuwe
oorlog op de Balkan?
Deze week moeten de ambassa
deurs van de Navo-landen in
Brussel een definitief besluit
nemen over de troepenmacht
voor Macedonië. Er is haast bij;
het staakt-het-vuren is te wan
kel om het moment verloren te
laten gaan. Het kabinet heeft
vrijdag gezegd dat Nederland
met 250 militairen wil meedoen,
als de betrokken Kamercom
missies deze week akkoord
gaan. Ruim vierhonderd Britse
militairen, plus een aantal Tsje
chen en Canadezen die hen moe
ten beschermen, arriveerden in
het Weekeinde in Skopje. Zij
zijn vooruit gestuurd om een
hoofdkwartier op te zetten en
om een antwoord te vinden op
de vraag of de situatie voldoen
de stabiel is. Of beter gezegd: of
door Henk van den Boom
SALOU - Ruim twintig Neder
landse vakantiegangers moes
ten zaterdagochtend vroeg, sa
men met achthonderd gasten uit
andere landen, hals over kop
hun hotel in de badplaats Salou
verlaten na een bommelding
van de ETA. Toen iedereen bui
ten was, ontplofte 50 kilo
springstof in een auto die voor
het hotel stond geparkeerd. Een
paar mensen liepen lichte ver
wondingen op door rondvlie
gend glas. De Nederlanders ble
ven ongedeerd. De schade was
enorm.
Zes Nederlandse toeristen
moesten later naar een ander
hotel verhuizen omdat hun ka
mers waren vernield. De ande
ren konden naar hun eigen hotel
terugkeren. „Ik sta verbaasd
hoe rustig de mensen hebben ge
reageerd. Er was helemaal geen
paniek", zegt P van Heusden,
reisleidster van Solmar Tours.
Om zeven uur zaterdagochtend
kreeg de politie een anoniem te-
Rabbo. Zijn collega Erekat zei,
iets diplomatieker, dat de Pa
lestij nen best bereid zij n tot her
vatting van de dialoog maar dan
zonder Israëlische voorwaarden
vooraf.
Andere hoge Palestijnse func
tionarissen stelden juist Pales
tijnse voorwaarden, Een ge
sprek kan pas plaatshebben als
Israël de bezetting van het Ori
ent House in Oost-Jeruzalem
opgeeft, zei onder anderen de
voorzitter van het Palestijnse
parlement. Het officieuze
het afgesproken staakt-het-vu-
ren leidt tot een serieus bestand,
of de Macedonische regering
haar afspraken nakomt en of de
Albanese rebellen bereid zijn
hun wapens in te leveren.
Geen mens in Brussel gelooft
dat de Albanezen braaf al hun
wapentuig zullen overhandi
gen. Een Navo-woordvoerder
schatte het aantal wapens dat
mogelijk wordt ingeleverd rond
de 3000, wat gezien de 3500
Navo-militairen die daarvoor
op pad worden gestuurd wel
heel erg weinig is. Het gaat ook
niet echt om het ontwapenen
van rebellen. De Navo wil de
Macedonische regering en de
Albanezen de kans geven te la
ten zien dat ze echt vrede willen.
De internationale troepen
macht zal die vrede niet afdwin
gen; ze zal niet eens als een buf
fer tussen de partijen fungeren.
Als het staakt-het-vuren niet
wordt nageleefd, dan gaat de
hele operatie 'Essential Har
vest' ('Noodzakelijke Oogst')
mogelijk niet door. Met het risi
co dat Macedonië nog verder af
glijdt naar een burgeroorlog.
De hoogste Navo-generaal in
Europa, de Amerikaan Joseph
Ralston, vliegt vandaag naar
lefoontjé met de melding dat
over een uur een bom zou ont
ploffen bij hotel Cala Font in het
centrum van Salou. De autori
teiten sloegen onmiddellijk
groot alarm en begonnen met de
ontruiming van de kamers. Gas
ten en personeelsleden werden
binnen twintig minuten naar
buiten gebracht. Om acht uur
ontplofte de bom in een witte
Renault. De auto stond tussen
een stuk of tien andere wagens
voor het hotel geparkeerd. De
andere voertuigen werden to
taal vernield. De klap was in
heel Salou te horen.
Voor ongeveer de helft van de
hotelgasten moest een ander on
derkomen worden gezocht, om
dat de ramen aan de kant van de
explosie allemaal waren ver
nield. Volgens een woordvoer
der van het hotel hebben weinig
mensen hun vakantie voortijdig
beëindigd. Ook Van Heusden
zegt dat de organisatie waar zij
voor werkt geen afzeggingen
heeft binnengekregen. „Het
scheelt dat de meeste vakanties
al voorbij zijn. We hebben mp-
hoofdkwartier van de PLO in
het oostelij k stadsdeel van Jeru-
zalem werd ruim een week gele
den door de Israëli's ingenomen
in reactie op een Palestijnse
zelfmoordaanslag in de stad.
Landbouw
Gisteren was er wel een ontmoe
ting tussen de Israëlische be
windsman van Landbouw en
zijn Palestijnse ambtgenoot.
Het was de eerste ontmoeting op
ministersniveau sinds medio ju
li. Ze spraken over een door de
Skopje. Zijn mening legt voor de
Navo-ambassadeurs in Brussel
het zwaarste gewicht in de
schaal. Vanaf vandaag legt de
Britse kopgroep contacten met
de Macedonische regering, de
Albanese politieke partijen en
de leiders van het Albanese be
vrijdingsleger NLA. „Als een
van de partijen niet bereid is om
mee te werken, dan hebben we
hier niets te zoeken", bevestigt
de Britse generaal White-Spun-
ner die het commando voert.
Het bondgenootschap worstelt
met het probleem dat geen van
de partijen uit volle overtuiging
'ja' heeft gezegd tegen een be
stand. De Macedonische rege
ring is vanuit Brussel met grof
geweld over de streep geduwd:
niet meewerken betekent geen
geld meer van de Europese
Unie. De Albanese minderheid
vertrouwt de Slavische Mace-
doniërs niet en de rebellen heb
ben ingestemd in de wetenschap
dat er een achterdeur voor hen
open staat. Ze kunnen altijd
voor onbepaalde tijd de grens
over, naar Kosovo, mèt de wa
pens die ze niet willen inleveren.
'Begeef je nooit in een conflict
als je niet weet hoe je er weer uit
moet komen', is een van de doc-
menteel niet zoveel boekingen."
Behalve hotel Cala Font heeft
ook 'Font de Mar' aan de andere
kant van de straat zware schade
opgelopen. De Nederlandse ma
nager Adrian Janssen vertelde
dat hij de helft van zijn Britse
gasten bij collega's heeft moeten
onderbrengen. Vandaag wordt
begonnen met het herstel van de
ramen en deuren. „Dan zal ik
ook weten of er annuleringen
zijn, want dan komen de nieuwe
gasten."
De bomaanslag van zaterdag is
de vierde dit seizoen waarmee
de Baskische afscheidingsbe
weging ETA probeert de inter
nationale aandacht te trekken.
In maart werden bommen tot
ontploffing gebracht in de bad
plaatsen Rosas en Gandia. In
Rosas werd een politieman ge
dood die bezig was met de ont
ruiming.
Een paar weken geleden werd
het vliegveld van Malaga een
halve dag gesloten wegens een
bom, die later door de politie
onschadelijk kon worden ge
maakt. GPD
Palestijnse minister uitgeroe
pen boycot van Israëlisch land
bouwproducten
De actie is bedoeld om te protes
teren tegen de Israëlische
blokkade van de Palestijnse ge
bieden. Israël 'exporteert' dage
lijks 1600 ton groente en fruit
naar de Palestijnse gebieden,
andersom is dat 800.ton. Twee
commissies zullen de problema
tiek nu nader in kaart brengen,
zo spraken de ministers af.
Israël heropende gisteren de
grenspost bij Rafah. Palestijnen
trines van Colin Powell, minis
ter van Buitenlandse Zaken van
de Verenigde Staten en opper
bevelhebbertijdens de Golfoor
log. De terugweg uit Macedonië
is dus heel precies uitgestippeld.
De operatie mag niet langer dan
dertig dagen duren. De Navo-
militairen zamelen alleen de
van onze redactie buitenland
JAKARTA - Zowel het Indone
sische leger als de rebellen van
de Beweging Vrij Atjeh (GAM)
maken zich schuldig aan grove
schendingen van de mensen
rechten in Atjeh. Dat consta
teert Human Rights Watch, de
in New York gevestigde organi
satie voor de mensenrechten.
Human Rights Watch schrijft
dat Jakarta 'jammerlijk' heeft
gefaald bij de bestrijding van
schendingen van de mensen
rechten. Het heeft de militairen
en agenten niet in de hand. De
nieuwe president, Megawati
Soekarnoputri, moet daarom
snel rechtbanken instellen die
het optreden van de veiligheids
diensten beoordelen.
Megawati sprak donderdag in
kunnen daardoor weer van de
Gazastrook naar Egypte gaan
en omgekeerd, zo heeft een
functionaris van de Egyptische
grenspolitie bekendgemaakt.
Force 17
Israël sloot de grenspost vorige
week maandag om verdere on
geregeldheden in het gebied te
voorkomen. Israëlische ge
vechtshelikopters beschoten la
ter op de dag een post van Force
17de Palestijnse elite-eenheid
De Palestijnen zetten hun di-
wapens in die hen worden aan
geboden en het rechtstreekse
contact met de rebellen wordt
zo beperkt mogelijk gehouden.
„Het is een kwestie van vertrou
wen", zegt Brodeur. En daarmee
legt hij de vinger op de zere plek.
Als de ontwapening van de re
bellen een uiting is van het ver
een toespraak tot het parlement
haar spijt uit over de schendin
gen van de mensenrechten in
Atjeh. Maar zij sloot uit dat het
gebied onafhankelijk wordt, zo
als de GAM wil. De inwoners
zullen genoegen moeten nemen
met een grote mate van autono
mie.
Sinds januari heeft het geweld
in Atjeh aan meer dan 1500
mensen, voornamelijk burgers,
het leven gekost. Human Rights
Watch constateert dat het ge
weld de afgelopen tijd is toege
nomen, waarbij de mensenrech
ten steeds meer met voeten
worden getreden.
Volgens Human Rights Watch
hebben de rebellen een groot
deel van het gebied in handen,
vooral die delen die rijk aan
delfstoffen zijn. Hun populari
teit is de laatste twee jaar onder
plomatieke offensief vandaag
voort in de VN-Veiligheidsraad.
Ze pogen daar voor de derde
keer een resolutie aangenomen
te krijgen die zich (impliciet)
uitspreekt voor de komst van in
ternationale waarnemers naar
de autonome Palestijnse gebie
den.
Israël voelt daar helemaal niets
voor. Een Amerikaans veto
blokkeerde de jongste Pales
tijnse poging bij de Veiligheids
raad vijf maanden geleden.
DPA/RTR/AFP/ANP
trouwen tussen de partijen, dan
heeft de Navo bar weinig in Ma
cedonië te zoeken. Maar als dat
vertrouwen niet bestaat, dan
steekt de Navo zich mogelijk in
een wespennest. En daarom
haasten de Navo-ambassadeurs
zich traag naar hun definitieve
beslissing. GPD
de inwoners van de provincie
toegenomen, juist omdat Jakar
ta niets tegen schendingen van
de mensenrechten deed. Zo zijn
er vele voorbeelden dat veilig
heidsdiensten met opzet en sys
tematisch executies uitvoeren
om burgers ervan te weerhou
den de rebellen te steunen. Dit
j aar is voor zover Human Rights
Watch weet geen enkele militair
of politieman die burgers heeft
gefolterd of gedood, voor de
rechter gebracht.
De rebellen vermoorden vol
gens het rapport mensen die er
van worden verdacht militairen
informatie te hebben verstrekt.
Ook familieleden van militairen
en agenten zijn hun leven niet
zeker. Bovendien worden al
lochtonen, vooral Javanen, met
geweld uit de provincie gezet.
RTR
KIEV - Een explosie gister
ochtend in een mijn in Oe
kraïne heeft aan zeker 27
mijnwerkers het leven ge
kost. Tweeëntwintig kom
pels zijn opgenomen in het
ziekenhuis.
Zeker veertien anderen zit
ten nog opgesloten, heeft het
ministerie voor Noodsitua
ties meegedeeld. Maar vol
gens anderen zouden er veel
meer mijnwerkers onder de
grond vastzitten. Het aantal
slachtoffers zou verder kun
nen stijgen, omdat er na de
explosie een brand uitbrak,
waardoor de reddingswerk-
van onze redactie buitenland
MANILA - Door een hotelbrand
op de Filipijnen zijn zaterdag
ochtend zeker 7 8 mensen om het
leven gekomen. Bijna zestig an
deren liggen in ziekenhuizen,
velen met derdegraads brand
wonden. De ramp gebeurde in
Quezon City, vlakbij de hoofd
stad Manila.
Zo'n twintig mensen konden uit
het brandende gebouw worden
gered. Het is niet duidelijk of er
nog mensen worden vermist. Er
stonden 172 gasten geregi
streerd in het hotel, maar moge
lijk logeerden er veel meer men
sen.
Volgens de politie zijn de slacht
offers waarschijnlijk allen Fili
pijnen, leden van de katholieke
groep De Getrouwen van God
die voor een driedaagse bijeen
komst naar Quezon City waren
gekomen.
Onder de doden zijn zeker zes
kinderen. Volgens de Filipijnse
rampenbestrijding staan er
geen buitenlanders op de voor
lopige dodenlijst.
Volgens de politie is de brand in
hotel Manor mogelijk ontstaan
door oververhitting van de air
conditioning. CNN maakte
melding van een mogelijke ex
plosie. Andere bronnen hebben
het over een brand in een karao-
kebar op de derde verdieping
van het gebouw. Het vuur was
na twee uur geblust.
zaamheden slecht verlopen.
De Sasjadko-mijn ligt in het
Donbass-bekken in het oos
ten van Oekraïne. Hij is met
ongeveer 3,5 miljoen ton ge
dolven kolen per jaar de
grootste van het Oost-Euro-
pese land. De technisch ver
ouderde mijnen worden als
de gevaarlijkste van Europa
beschouwd. Twee jaar gele
den kwamen in de Sasjadko-
mijn door een explosie 39
mijnwerkers om. De Oekra-
inse regering stelt een onder
zoekscommissie in. Ook
helpt Kiev de familie van de
slachtoffers. AFP/DPA
Volgens een brandweerman
konden de slachtoffers wegens
dichte rook de nooduitgangen
niet vinden, De meeste slachtof
fers kwamen volgens de politie
door verstikking om het leven
Veel doden zijn in badkamers
gevonden. „Een van hen had
zijn gezicht in een wc-pot gesto
ken", aldus een brandweerman.
Achttien mensen konden wor
den gered doordat brandweer
lieden metalen staven voor de
ramen wegzaagden. Buren ver
telden verslaggevers dat zij
wakker werden door hulpge
roep. Een ooggetuige zag een
hotelgast uit een raam op de
derde verdieping springen.
Waarschuwing
President Arroyo van de Filipij
nen heeft een onderzoek gelast.
De chef van de brandweer van
Quezon City vertelde op de Fili
pijnse televisie dat het hotel al
eens was gewaarschuwd we
gens het niet naleven van de
brandveiligheidsvoorschriften.
Daarnaast zijn er klachten dat
nooduitgangen op slot zouden
zijn geweest.
Ook zou er geen brandalarm
aanwezig zijn. Volgens een an
dere zegsman was er wel een
brandalarm, maar werkte het
niet. Een bewaker zou met scho
ten getracht hebben de gasten te
wekken, maar klaarblijkelijk
hoorde niemand dat door het
geluid van de airconditioning.
AFP/RTR/ANP
Van de kant van de Slavische Macedoniërs was er in het weekeinde geen onverdeeld enthousiasme over
de Navo-interventie. Nationalistische betogers in Macedonië hielden gisteren voor de tweede achter
eenvolgende dag de grensovergang Blace met Kosovo bezet. Daardoor kunnen Navo-voertuigen de
grens niet over. foto Georgi Licovski/EPA
