Gebrandmerkt en verbannen
PZC
Van ambtenaar tot voorganger
PZC"
CAMBODJA
zeeland woensdag 13 september 2000 b 27
bezoektijden
ziekenhuizen
'EV'L9i OMZIEVj
ZEELAND HELPT
Steun het Kinderfonds!
lezingen
marktberichten
agenda
Vogelasiel
cursussen
collecte
Bloktijden bruggen en
sluizen in Zeeland
(periodes dat de bruggen en slui
zen altijd voor wegverkeer be
schikbaar zijn)
Kanaal door Walcheren:
Keersluisbrug Vlissingen, dage
lijks van .17 tot 25 en van .47 tot
.55
Draaibrug Souburg, dagelijks
van .26 tot .32 en van .49 tot .56
Stationsbrug Middelburg, dage
lijks van .29 tot .37 en van .53 tot
.05
Ameverkeersbrug Middelburg,
dagelijks van .13 tot .17
Zeelandbrug, dagelijks van .07
tot 29 en van .37 tot .59
Zeelandbrug, maandag tot en
met vrijdag van 7.30 tot 09.00
Zeelandbrug, zaterdag/zondag/
feestdagen van 17.30 tot 19.00
Zandkreeksluis Kats, dagelijks
van .25 tot .35 en van .55 tot .05
Zeeland
Ziekenhuis Walcheren
Koudekerkseweg 88,
4382 EE Vlissingen
tel. (0118) 425000
dag. 15.00-20.00 uur
afd. Psychiatrie dag. 19.00-20.00
uur, woe, za en zo 14.00-16.30 uur
afd. IC/CCU dag. 15.00-16.00 en
19.00-20.00 uur
Kinderafd. ouders gehele dag,
overig bezoek 14.00-19.00 uur
Oosterschelde
ziekenhuizen
Oosterscheldeziekenhuis
's Gravenpolderseweg 114,
4462 RA Goes tel. (0113) 234000
dag 13.00-13.45 en 18.30-
19.45 uur
Kinderafdeling (afd. A) ouders
gehele dag. Overig bezoek 14.30-
Kinder/Kraamafdeling (afd A/B)
ouders kinderen en partners
zwangeren gehele dag, overig
14.30-19.30 uur
I Hartbewaking (afd. H) dag. 11-
11.30. 14-14.30 en 19-19.30 uur
Zweedse Rode Kruis Ziekenhuis
Koning Gustaafweg 2,
4301 NPZierikzee
tel.(0111)430000
dag. 15-16 en 18.30-19.45 uur
Emergis
Oostmolenweg 101,4481 PM
Kloetinge tel. (0113) 267000
woe. zat en zo 14 00-21 00
maa. din, don en vrij 18.30-
21.00 uur
Ziekenhuis
Zeeuws-Vlaanderen
Locatie De Honte
Wielingenlaan 2,
4535 PATerneuzen
tel.(0115)688000
dag. 14.00-14 45 en 19.00-
20.00 uur; afd. Psychiatrie dag.
18.00-20.00 uur; woe, weekeinde,
feestdagen 14 00-16.30 uur en
18.00-20.00 uur; afd. IC/CCU dag
14.00-14.30 uur en 19.00-1945
uur. kinderafd. ouders gehele
dag. overig bezoek 14.00-19.00
uur.
Locatie Antonius
Pastoor van Genklaan 6, 4501 AJ
Oostburg tel (0117)459000
dag. 14.00-15.00 en 18.30-
19.30 uur; Kinderafd. ouders
800-20.00 uur, overig bezoek
(afd. 4) dag. 9.00-21.00 uur.
Goeree-Overflakkee
Ziekenhuis Dirksland
Stationsweg 22, 3247 BW Dirks
land tel. (0187) 607300
dag. 16.00-17.00 en 17.45-
19.30 uur, zo idem tot 20.00 uur
Bergen op Zoom
Ziekenhuis Lievensberg,
Boerhaaveplein 1
4624 VT Bergen op Zoom
tel.(0164) 278000
dag. 14.30-15.15 en 18.30-
20.00 uur
za en zo 14.30-16.00 en 18.30-
20.00 uur
Psychiatrisch Ziekenhuis
Vrederust
Hoofdlaan 8,4661 AA Halsteren
tel, (0164) 289100
woensdag, zaterdag en zondag
13.00-17.00 uur
l Brugge
Academisch Ziekenhuis Sint Jan
Ruddershovelaan
tel. (0032)50 452111
dag. 14,00-20.00 uur (m.u.v. IC en
hartbewaking)
Academisch Ziekenhuis
Sint Lucas
Sint Lucaslaan 29
tel. (0032) 50 369111
dag. 14.00-20.00 uur (m.u.v. IC en
hartbewaking)
l Gent
Universitair Ziekenhuis Gent
De Pintelaan 185
tel.(0032)9 2402111
dag. 14,30-20.00 uur
l Rotterdam
AZR-Dijkzigt
Dr. Molewaterplein 40
3015 GJ Rotterdam
Centraal telefoonnummer (010)
4639222 (voor inlichtingen be
zoektijden van alle afdelingen)
AZR-Sophia
Dr. Molewaterplein 60
3015 GJ Rotterdam
tel.(010)4636363
Bezoektijden ouders: 07.00-
12 00 uur. Bezoektijden iedereen:
14.00-20.00 uur.
Afd Verloskunde: dag. 11.00-
12 00 en 18.00-20.00 uur.
Voor partner/echtgenoot: 09.00-
12.00 en 15.00-21.00 uur
AZR-Daniël den Hoed
Groene Hilledijk 301
3075 EA Rotterdam
tel.(010)4391911
dag. 16.00-20.00 uur
internet:
http://www.pzc.nl
e-mail:
redactie@pzc.nl
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
De Provinciale Zeeuwse Cou
rant - waarin opgenomen de
Middelburgsche, Vlissingsche,
Goesche en Breskensche Cou
rant, Vrije Stemmen en de Zie-
rikzeesche Nieuwsbode - is een
onafhankelijk dagblad, dat zich
niet bindt aan levensbeschou
welijke en politieke opvattin
gen. stromingen of partijen.
De redactie van de Provinciale
Zeeuwse Courant maakt naast
de eigen nieuwsgaring gebruik
van de volgende bronnen:
Geassocieerde Pers Diensten
IGPDI. Algemeen Nederlands
Persbureau (ANP). Associated
Press (AP), Bridge, Deutsche
Presse Agentur (DPA), Agence
France Press (AFP), Reuters
(RTR), Belga en European
Press-photo Agency (EPA).
BEELDRECHT
De publicatierechten van werken
van beeldende kunstenaars aan
gesloten bij een CISAC-organisa-
tie zijn geregeld met Beeldrecht
te Amstelveen.
Ook in het jaar 2000!
Wie helpt het kind van de rekening?
Geef een kind een toekomst.
Kosten: één gulden per dag.
Adoptie betekent: onderwijs, voeding, medische
zorg, een menswaardig bestaan.
Elke gulden wordt rechtstreeks aan het kind
besteed.
Inlichtingen: Stichting Sawasdee, Groenedijk 2A,
4438 NN, Driewegen (Zuid-Beveland).
'Telefoon: 0113-655784
'Telefax: 0113-655461
Bank: ING 65.07.90.782
(met steun van de Stichting IflAa Helpt)
door Frank de Klerk
In een eerdere bijdrage maakten we
kennis met Jan Albert van Nieuwen-
huijzen, verloskundige in dienst van de
stad Goes. In 1796 verliest hij zijn be
trekking en raakt in financiële proble
men. Door opeenvolgende tegenslagen
dreigt een ondergang.
Om zijn geld veilig te stellen vormt hij
samen met Willem Polderman uit Kloe
tinge en de Goesenaars Geerardus Kod
de, Johannis Pilaar en Pieter Proos
Gzn. een compagnieschap in aandelen.
Door geld te beleggen hoopt dit clubje
winsten te maken. Verder worstelt hij
met hoge belastingaanslagen, de kos
ten van zijn gezin worden steeds hoger,
het wegvallen van zijn salaris is een
zware tegenvaller en hij verliest 1000
gulden.
Vermoedelijk door vrienden bij de pro
vincie wordt hem in 1797 een nieuw
baantje in de schoot geworpen: dat van
ontvanger van de straatgeldbelasting
in Goes. Daarmee zal hij zijn status
kunnen herstellen. Probleem is echter
dat hij hiervoor 250 pond vooruit moet
betalen, welk bedrag hij uit de belas
tingaanslagen met winst terug moet
zien te krijgen. Bijkomende kosten zijn
dan nog 20 pond voor een akte van aan
stelling en 60 pond voor een schrijver en
schrijfbehoeften.
De problemen worden alleen maar gro
ter als in 1797 het compagnieschap in
aandelen uiteen valt. Van Nieuwen-
huijzen heeft zwaar verlies geleden en
zit aan de grond. Op dat moment trekt
hij zich terug in zijn kantoortje, neemt
een pennenmes en ganzenveer en be
gint de geldwaarde op zijn waardepa
pieren te veranderen. Na een middagje
wegkrabben en schrijven heeft hij zijn
vermogen opgewaardeerd tot 715
pond.
Gevangenis
Met deze documenten, die hij vermengt
met onbewerkte waardepapieren, gaat
hij naar Middelburg, waar hij ze bij ma
kelaar in aandelen Pieter Tak Anth-
.zoon te koop aanbiedt. Een deel wisselt
hij in voor andere aandelen. Al snel na
zijn terugkeer in Goes komt het bedrog
aan het licht en even later zit de gewe
zen stadsvroedmeester in de gevange
nis in het stadhuis.
In een uitvoerig smeekschrift aan het
stadsbestuur, dat hem zal berechten,
zet Jan Albert zijn financiële proble
men uiteen en voert hij allerlei verzach
tende omstandigheden aan. Hij heeft
het bedrog slechts bedreven om zijn
schulden m te lossen, niet om geld te
verdienen. Met zijn nieuwe baantje zou
*De afdeling Walcheren van Groei
Bloei verzorgt vanavond een lezing over
'Vlinders in de Zeeuwse tuin'. Een verte
genwoordiger van de Nederlandse Vlin
derstichting geeft de lezing, die om 20
uur begint in De Zandput in Serooskerke
(W).
*De Spirituele Sociëteit Zeeland houdt
zondag 17 september van 10.30 tot 13.00
uur een lezing in de Stadsschouwburg in
Middelburg. Daarspreekt pyscholoogen
therapeut Pieter Langedïjk over 'spiritu
ele ontwikkeling en stress'.
'Eef de Jonge-Everaert geeft op dinsdag
19 september in de aula van de Zeeuwse
bibliotheek in Middelburg de lezing
'Door mijn gedaen'. De lezing begint om
20.00 uur.
•Pirn Fortuyn, onder meer columnist
voor Elsevier, geeft dinsdag 19 septem
ber een lezing tijdens de Algemene Ver
gadering van Rabobank West-Zeeuws-
Vlaanderen. Dit gebeurt in sporthal
Scheldeveste aan de Nieuwesluisweg 1
in Breskens. De lezing, die zowel bedoeld
is voor leden van de bank als voor andere
belangstellenden, begint om 21 00 uur.
Fortuyn gaat 19 september (Prinsjesdag)
in op de miljoenennota, de nieuwe eco
nomie, de euro en andere actuele onder
werpen.
*Voor leden van de Heemkundige Kring
Walcheren en andere belangstellenden
houdt P. A. van der Vlies, hoofd project
leider verdieping Westerschelde afde
ling Wrakkenopruiming, woensdag 20
september een lezing over wrakkenop
ruiming. Er zal een videofilm getoond
worden en uitgelegd worden hoe dit pro
ject tot stand is gekomen. De lezing be
gint om 20.00 uur in de aula van de
Zeeuwse bibliotheek in Middelburg.
Beursbericht markt Goes
Aardappelen: bintjes friet geschikt 7-8
bintjes wasserij geschikt direct van het
land 10-11. Plantuien uit de schuur 9-10
directe levering, zaaiuien af land 7,5-9,5
directe levering. Hooi en stro oogst 2000:
weidehooi 125-140, roodzwenk Engels
rooigras 40-50, veldbeemd 70-75, tarwe-
stro grote pakken 95-105, kleine pakken
90-105, gerstestro grote pakken en kleine
pakjes 90-100.
Advertentie
I EVENEMENTEN
GOES Molenplein, 15.00 uur: Groot
Russisch Staatscircus,
KAPELLE - Tuiderskas Vroonlandseweg,
20.15 uur: Theater Split speelt 'De
Drang';
MIDDELBURG - Zeeuws Museum, 15.00
uur: Abdijrondleiding;
Stadsschouwburg, 15.00 uur: Muzikale
familievoorstelling 'Koning van Kato
ren'; 19 30 uur: Lezing 'Ontdek de magiër
in jezelf' door Paul Liekens;
RITTHEM - Fort Rammekens, 13.00-17.00
uur: Bezichtiging Fort (t/m 31/10),
ZOUTELANDE Lunchcafé de Babbe
laar. 16.30 dur: Daddy Multiplex;
Muziektent, 19.30 uur: Stable Roof Jazz
band;
STREEKACTIVITEITEN
BERGEN OP ZOOM VVV, Stationsstraat
4, 13.00-16.30 uur: Bezichtiging Monu
menten;
Sint Gertrudiskerk, 13.00-16.30 uur; To
renbeklimming;
GOES - Sportpunt Zeeland, 09.30 uur.
Start 55-plus wandelmorgen,
Ambachtscentrum van de Hollandsche
Hoeve, 13.00 uur: Demonstratie oude
ambachten;
Openbare bibliotheek, 14 00 uur: Voorle
zen voor kinderen van 5 t/m 8 jaar;
HEINKENSZAND - De Stenge. 9.00-11.00
uur Ouderen peutergymnastiek;
Scouting aan 't Dijkje, 10.00-15.00 uur
Kinderkledingbeurs;
KAPELLE - De Vroone, 13.30 uur: Biljar
ten en kaarten voor ouderen; 14.00 uur:
Sjoelen; 14,00 uur: Ouderenkoor; 19.30
uur: Clubavond van de Bridgeclub Kapel-
le-Biezelinge;
KRABBENDIJKE - Gymzaal, Nieulande
straat, 16.00 uur: Galmproject 'Meer be
wegen van 55-plus'; 21.00 uur: Aerobic
voor alle leeftijden;
KRUININGEN Ons Dorpshuis, 13 00
uur: 8iljarten en/of kaarten voor
WAO'ers 50-plus of ouderen vanaf 57
jaar, Koersbal voor 50-plussers;
Sporthal, 19.00-20.30 uur. Gymnastiek
lessen voor dames;
OUD-VOSSEMEER Vossenkuil, 14.00
uur- Koersballen ANBO;
SCHORE - Dorpshuis, 13.15 uur: Volks
dansen;
THOLEN Ichtuskerk, 19 30 uur- Oecu
menisch avondgebed;
WEMELDINGE Het Nieuwe Anker,
13 00-17 00 uur: Kaarten en biljarten;
YERSEKE - De Zaete. 16,00-17.00 uur
Volksdansen voor 50-plussers; 20.00
uur: Bingo bij korfbalvereniging Volhar
ding.
FILMS
BERGEN OP ZOOM Roxy, 14.00 uur: De
Teigertjes Film; 14,00 en 20.00 uur: Hol
low Man; 20.00 uur: Gone in 60 seconds;
Cinemactueel, 14.00 uur: De Flintstones
in Viva Rock Vegas; Teigertjes Film;
14.00 en 20.00 uur: Scary Movie; 20.00
uur: Romeo must die; The Perfect Storm;
HULST - De Koning van Engeland, 14.00
uur: Teigertjes Film; De Flintstones,
20.00 uur- Hollow Man; Keeping the faith;
Romeo must die; Perfect Storm; Gone in
60 seconds, The Patriot;
MIDDELBURG Cinema, 20.30 uur; Vatel,
Tent Damplein, 21.30 uur: Wonderboys;
VLISSINGEN Cine City, 13.30 uur: The
Hudsucker Proxy; 14.00 uur: Chicken
Run; 14.30 uur: Nora; 15.00 uur: Innocen
ce; 18.45 uur: U571; The Road Home;
House of Mirth; 19.00 uur: Drowning Mo-
na; Innocence; Boiler Room; 21.00 uur:
Maybe Baby; 21.15 uur: La Veuve de St.
Pierre; Abre los ojos; Fargo; 21.30 uur
Saltwater; 22.30 uur: Maybe Baby party
met Wipneus Pim,
TENTOONSTELLINGEN
AARDENBURG - Archeologisch Muse
urn, 10.00-12.30 en 13.30-17 00 uur: Ver-
sterckt Zeeland. Vestingwerken in Zee
land (t/m 30/9);
Bezoekerscentrum 't Zwin, 10.00-17.00
uur: Natuurfoto's van Izaak Vermeulen
en Martin Hol (t/m 8/11
AXEL Watertoren, 13.30-17 00 uur.
'Vleermuizen, het mysterie ontrafeld'
(t/m 16/9);
Streekmuseum 'Het land van Axel',
13.30-17.00 uur: 'Ellis Island behing the
facade' Leendert van der Pool, pastelte
keningen (t/m 28/10);
BERGENOPZOOM-Interium, 9.00-17.00
uur: Yolanda Phillippens, schilderijen in
gemengde technieken op linnen en
bronzen beelden van Wu Ching Ju (t/m
18/9);
Markiezenhof, 11.00-17.00 uur: Vrou
wenmode van 1780 tot en met 1930 in
beeld (t/m 1/1);
BURGH-HAAMSTEDE De Burghse
Schoole, 13.30-16.00 uur. 'Meer dan een
eeuw leren lezen 'aap noot mies' (t/m okt.
DOMBURG Museum Marie Tak van
Poortvliet, 13.00-17 00 uur: Werk rond
om kunstenaarsfamilie Góth (t/m 3/11
GOES - Museum voorZuid- en Noord Be
veland, 10.00-17.00 uur: Kralenbeursjes
en kralenbreiwerk van mw. N. Ruissen-
Westveer (t/m 16/9); De Verheerlijkte Be-
velanden, ouden prenten van stad en
dorp van Zuid- en Noord Beveland (t/m
20/10);
Stadskantoor, 9.00-17.00 uur: Schilderij
en en objecten van Danny van Rijt (t/m
3/11);
GROEDE Galerie d'Ouwe Smisse.
10.30-17.00 uur; Jean-Marie Strebelle,
zee- en portretschilderijen (t/m 30/9),
GRIJPSKERKE - Imkerij Poppendamme,
10.00-17 00 uur: Huisslacht op Walche
ren en 50 jaar Zeeuwse Ringrijders Ver
eniging (t/m 1/11);
Zijdemuseum, 13.30-17.30 uur. 'Oude
zijden weefsels voor een nieuw millenni
um' en 'zijden weefsels uit Oman' (t/m
30/9);
Boerderijgalerie 'De Osseberg', 14.00-
17.00 uur: Jetullah Haliti-Eti, schilderijen
en Jean Pierre Roose, keramische beel
den en sieraden (t/m 30/9);
HEINKENSZAND - Gemeentehuis, 8.30-
12.30 uur: Marian Aerssens 'Brief aan
mijn zusters', diverse technieken (t/m
28/9);
't Kunstuus, 13.00-18.00 uur; Jopie Min-
naard, aquarellen en gemengde technie
ken (t/m 7/10),
HULST - Oudheid Museum De 4 Am
bachten, 14.00-17.00 uur: v.m. gemeente
Clinge, oude klederdrachten, klompen
makerij en heringerichte vestingkamer
(t/m 29/10);
Galerie Rattenfanger. 13.30-17.00 uur:
Francoise Duerïnck. aquarel-olieverf
(t/m 7/10);
Galerie Labyrint, 10.00-18.00 uur: Werk
van Luk Poelmans (t/m 8/10):
Art Colour, 10.00-17.00 uur: Germain
Coeckelberghs (t/m 30/9);
KAPELLE Gemeentehuis. 8.30-12.00 en
13.00-16.00 uur: Anna Kecka, aquarellen,
pentekeningen en schilderijen (t/m 22/9),
Fruitteeltmuseum, 13.00-17.00 uur:
Fruitkunst(t/m 30/9);
KATS - De Zeeuwse Rozentuin, 10.00-
17.00 uur. Beeldententoonstelling met
meerdere exposanten (t/m 15/9);
MIDDELBURG Galerie Icon, 12 00-16.00
uur Oude en moderne Zeeuwse kunst
tussen 1900 en 2000 (t/m dec.);
De Drvkkery, 9 00-18.00 uur: Ruden Rie-
mens, fotografie (t/m 14/9);
Zeeuwse Bibliotheek, 10.00-21.00 uur:
Dorpen in Zeeuws-Vlaanderen (t/m
11/11);
De Vleeshal, 13.00-17,00 uur: Terug van
School, groepstentoonstelling door di
verse kunstenaars (t/m 15/10);
De Kabinetten van de Vleeshal, 13.00-
17.00 uur: Terug van School, groepsten
toonstelling door diverse kunstenaars
(t/m 15/10);
Kloveniersdoelen, 9.00-17.00 uur: Frits
van Til, schilderijen (t/m 30/12);
NEELTJE JANS Waterland Neeltje
Jans, 10 00-17.30 uur: Muskusratten en
beverratten (t/m 4/10);
OOSTBURG - Galerie Zorkow. 10 00-
12 30 en 14 00-18.00 uur' Werk van Elsa
Zorkow, Vera Dedeurwaerdere, René de
Wolf en Co v Driel (t/m okt.);
OOSTKAPELLE - Zeeuws Biologisch Mu
seum. 10.00-17.00 uur: POEPgoed, expo
sitie over de stoelgang bij mens en dier
(t/m 29/10); 'Vlinders in Zeeland' (t/m
17/9);
Toeristisch Centrum Oranjezon, 10.00-
16.00 uur: Cornelis Markusse, schilderij
en (t/m nov.);
RITTHEM - Fort Rammekens, 13.00-17.00
uur. Odysseus, mens mythe, een ver
haal in keramiek en schilderingen door
Rijn Schregardus (t/m okt.);
SINT-ANNALAND Streekmuseum De
Meestoof, 13.45-16.45 uur: Chris
Lanooy, 'Tussen twee vuren' (t/m okt.);
SINT ANNA TER MUIDEN Streekland-
bouwmuseum, 10,00-1230 en 13.00-
17.00 uur: Baas, bazinne, knecht en meid
(t/m 30/9);
VEERE - Galerie d'Oude Lantaarn, 11.00-
17.00 uur Wisselexposities van heden
daagse beeldende kunstenaars (t/m
sept
Museum De Schotse Huizen, 12.00-17.00
uur Schilders uit Schotland (t/m 30/9);
VLISSINGEN - Stedelijk Museum, 10,00-
17.00 uur; 'Verdwenen maar niet verge
ten' Vlissingen in de 19e eeuw (t/m 1/10);
Galerie El de Seco, 14.00-18.30 uur: Glas
kunst en sieraden van diverse kunste
naars (t/m 10/10),
Bibliotheek, 12.30-20.00 uur: Fototen
toonstelling 'Vergeten Vluchtelingen'
(t/m 28/9),
VOGELWAARDE Bibliotheek, 15.00-
17.00 en 18.00-20.00 uur: Mw. de Vries,
mozafkschilderijen (t/m sept.);
IJZENDIJKE - Streekmuseum, 13.00-
17,00 uur: Werk van Peter Verdurmen
(t/m 29/10);
ZIERIKZEE Galerie Alexandra, 11.00-
17.00 uur' Katten in de hoofdrol, werken
5 kunstenaars (t/m 7/10);
(Galerie Beddeweeg, 11.00-17.00 uur: Ro1
mee Kanis, bronzen en Maria de Ruiter-
de Witt, schilderijen (t/m 23/9);
Galerie Galerij, 8.30-16.30 uur' Artis-
tamp, postzegels ontworpen door kun
stenaars (t/m 1/10).
HULPCENTRA
Alarmnummer voor geheel Zeeland: tel.
112.
Centraal Meldpunt Milieuklachten Zee
land, tel. 0118 412323.
SOS Telefonische Hulpdienst Zeeland,
tel. 0118 615551 (dag en nacht bereik
baar).
Stichting Blijf van m'n lijf Zeeland, tel
0118 469869 (dag en nacht bereikbaar).
Hulp-en advieslijn Blijf van m 'n Lijf Zee
land, tel. 0118 467003 (ma., wo. en vr.
9.00-12.00 uur).
Kindertelefoon Zeeland, tel. 0800 0432
(gratis), dag. van 14.00-20.00 uur.
Advies Meldpunt Kindermishande
ling, tel. 0118628800.
Aids Infolijn, tel. 0118 638384.
Ouders van Drugsverslaafden Zeeland,
tel. 0118 623817 (dag en nacht bereik
baar).
MIDDELBURG - Vogel- en ege
lasiel De Mikke in park Tooren-
vliedt aan de Koudekerkseweg
in Middelburg houdt zaterdag
16 september tussen tien en vier
uur open dag.
POORTVLIET
Keramiek en boetseren, voor beginners
en gevorderden. Jenaplanschool, start
donderdag 21 september 19.30-22.00
uur. Duur 24 lessen. Informatie en aan
melding 0113-231170.
Boetseren, kennismakingscursus. Jena
planschool, start dinsdag 26 september
19.30-21.30 uur: Duur 10 avonden Infor
matie en aanmelding 0113-321170
I RILLAND ~l
Ouderen achter de computer, Multi Busi
ness Center. Hoofdweg 60. introductie
middag woensdag 27 september 14 00
uur. Cursusdagen dinsdag en woensdag
van 10.00-12.00 uur n 14.00-16.00 uur. In
formatie en aanmelden Stichting Senio
ren Web Reimerswaal, 0113-556666.
Kankerbestrijding: Kattendijke ƒ715,05.
Fragment van een opvoedkundige prent, uitgegeven te Utrecht in het midden van de 18de eeuw door Dirk Kemink: 'Steelt
men voort, en raakt in lei, een brandmerk komt er dan nog bij.'
hij in staat zijn weer in het reine te ko
men met zijn schuldeisers.
Met deze overwegingen heeft baljuw
Hendrik Speleveld weinig te maken.
Zijn eis liegt er niet om: op een schavot
op de Grote Markt moet hij aan een paal
worden gebonden, waarna hij tot bloe
dens toe door de scherprechter zal wor
den gegeseld. Vervolgens dient hij het
stadsbrandmerk te krijgen. Daarna zal
hij tien jaar in een tuchthuis moeten
werken, om uiteindelijk voor de rest
van zijn leven uit Zeeland en Holland
verbannen te worden.
Littekens
Als Van Nieuwenhuijzen de geseling
met 'de kat met de negen staarten' moet
ondergaan zal dit ongeveer 10 minuten
duren. Zodra zijn beurse huid het eerste
bloed verliest zal dit onderdeel van de
bestraffing achter de rug zijn. Voor de
rest van zijn leven zal zijn rug vol litte
kens zitten. Voor het brandmerken
wordt het brandijzer van Goes ge
bruikt, een gesmeed gansje.
Vlak voordat het stadsbestuur in de
vierschaar het vonnis zal uitspreken,
worden er van verschillende zijden ac
ties ondernomen om tot een mildere
straf te komen. Zo zijn er drie doktoren
uit Goes, D. Noels, H. J. Tielens en J .W.
Hecking, die het opnemen voor hun af
gedwaalde vakbroeder. Ze verklaren
dat ze Van Nieuwenhuijzen in de stad
huistoren lichamelijk hebben onder
zocht, en daarbij hebben geconstateerd
dat hijgebrokenis, dat wil zeggen een
breuk heeft. De liesbreuk die ze hebben
onderzocht dreigt bovendien naar het
scrotum te zakken.
Het drietal is van mening, dat als Jan
Albert zal worden gegeseld, hij onge
twijfeld zijn lichaam zal wringen en
uitrekken, hetgeen de breuk zeer zal
verergeren. Ontstekingen zullen ver
moedelijk het resultaat zijn, gevolgd
door afsterven en tot slot wellicht een
haastige dood.
Smeekbede
Van Nieuwenhuijzens vrouw, Susanna
Elisabeth van der Hoeven, vrouw en
moeder van vier teedere wigjes", laat
zich evenmin onbetuigd. In enkele
smeekbedes aan de magistraat, ge
schreven enkele dagen voor de uit
spraak, neemt ze het op voor haar man.
Ze wil vrije toegang tot haar man, zo
wel voor haarzelf als voor zijn vrien
den. Verder smeekt ze om hem niet in
het openbaar te bestraffen omwille van
de eer van haar man en zijn gezin.
Kort voor de uitspraak toont de baljuw
zich niet onder de indruk van de smeek
bedes van de moeder, noch van de reac
tie van de doktoren. Familie en vrien
den worden nooit voordat een vonnis is
gewezen toegelaten tot een gevangene.
Naar de burgerij, die het proces op de
voet volgt, moet niet de schijn worden
gewekt dat iemand die vroeger geld en
vrienden had nu een voorkeursbehan
deling krijgt.
Het vonnis moet naar de mening van de
baljuw in het openbaar worden vol
trokken.
Op 6 februari 1798 spreekt de vier
schaar van Goes recht: Jan Albert van
Nieuwenhuijzen zal op een schavot
worden gegeseld tot bloedens toe, daar
na worden gebi'andmerkt, en vervol
gens levenslang verbannen. De tien
jaar tuchthuis zijn geschrapt.
meer of afspraken tussen de
overheid en de visserij worden
nagekomen. „Een mooie baan",
zegt hij zelf. Maar niet mooi ge
noeg nu hij de meerwaarde kent
die de Here Jezus hem geeft. Dat
de functie voor evangelist/ha
venpastor voorbij kwam, is dan
ook geen toeval volgens hem.
De grootste uitdaging waar Van
den Boogaart nu voor staat, is
het uitbreiden van zijn protes
tante gemeente in het overwe
gend katholieke België. „De ge
meente telt 45 leden. In de wijk
waar de kerk staat, wonen
50.000 mensen, waaronder veel
allochtonen. Overal stromen de
kerken leeg. Alleen is het daar
zichtbaarder, omdat de ge
meente zo klein is. Als er iemand
vertrekt, merk je dat meteen. Er
ligt wel een goede basis voor uit
breiding en groei. En alle natio
naliteiten zijn welkom, want Je
zus zei dat Hij voor allen was.
Zonder aanzien des persoons."
"Ik verwacht dat de gemeente
groeit, maar als dat niet zo is,
blijf ik volharden in mijn geloof.
Ik blijf een mens met al mijn te
kortkomingen, maar ik blijf het
Woord van de Heer uitdragen.
Ik blijf ook niet lijdzaam in een
hoekje zitten. Je moet zelf iets
ondernemen. De dingen die op
aarde gebeuren, komen voort
uit mensenhanden. God wil alle
ellende in de wereld niet. De
mens veroorzaakt die. Ik denk
ook wel eens van 'Hoe is dit mo
gelijk', maar ik geef God daar
niet de schuld van."
door Marco de Swart
SINT-MAARTENSDIJK - Ge
loof in God, maar zet wel je fiets
op slot. Oftewel, vertrouw in
God, maar wees verantwoorde
lijk voor je eigen daden. Zo kun
je de levenswijze van Dick van
den Boogaart uit Sint-Maar
tensdijk omschrijven. Op 8 ok
tober wordt hij bevestigd als
evangelist-voorganger en ha
venpastor van de protestantse
gemeente, ontstaan door evan
gelisatie aan de Linkeroever in
Antwerpen.
„Het is door de hand van God
dat ik deze baan heb", vertelt
hij. „Ze zochten een afgestu
deerd theoloog, wat ik niet ben.
En toch kozen ze, na een uitge
breide sollicitatieprocedure,
mij. Dat is geen toeval. Mijn
vrouw zei, toen ze de adverten
tie zag, dat dit iets voor mij was.
Ik ben opgegroeid met het wa
ter. Mijn wieg stond namelijk op
een schip. Daarom trok de func
tie van havenpastor mij zo aan.
Sinds enkele jaren is Van den
Boogaart actief in het evangeli
satiewerk. „Toen ik in een diep
dal zat, ben ik tot de Here geko
men. Ik ging wel naar de kerk,
maar ik had God nodig om uit de
problemen te komen. Nu dat is
gelukt, blijf ik Hem trouw. Het is
toch uit de hand van God gege
ven dat ik hier ben en mijn din
gen kan doen. Ik blijf het Woord
van de Heer uitstralen."
Visserij
Van den Boogaart werkt nu nog
als ambtenaar op het ministerie
van Landbouw, Natuurbeheer
en Visserij. Vanaf het schip de
Kokhaan controleert hij onder
Dick van den Boogaart uit Sint-Maartensdijk wordt havenpastor in Antwerpen.
foto Dirk-Jan Gjeltema