Zwakbegaafden willen vaker kind
PZC
Casper Hobbes
varia
Kale agent eist vergoeding haartransplantatie
Zorg voor baby is voor verstandelijk gehandicapten veelal te moeilijk
recept
Lamsschnitzels van de schouder
puzzel
O
het weer
Heer Bommel en Bombom de Geweldige
zaterdag 17 juni 2000
van onze redactie binnenland
Een kale politieman uit
Friesland heeft een rechts
zaak aangespannen om een
haartransplantatie vergoed te
krijgen. De ziektekostenverze
keraar van de Nederlandse po
litie, weigert de laserbehande
ling te betalen.
Volgens de Dienst Genees-
kundige Verzorging Politie
(DGVP) heeft de politieman op
basis van de polisvoorwaarden
maximaal recht op een pruik.
„Een haartransplantatie kost
30.000 tot 50.000 gulden. Bij
geen enkele ziektekostenver
zekeraar krijg je laserbehan
delingen en hairfusions ver
goed", stelt woordvoerder A.
Wennekes van de DGVP. „Een
pruik is nog steeds een adequa
te voorziening", meent Wenne
kes. Transplantatie van haar
ziet de DGVP als een cosmeti
sche ingreep. „De vergoedin
gen daarvoor liggen toch al
stukken lager dan voor medi
sche behandelingen. Boven
dien is de politieman door erfe
lijkheid kaal geworden. Zelfs
extra bijverzekeren is dan on
mogelijk", zegt Wennekes.
Als de kaalheid leidt tot psy
chische klachten, moet de
werkgever van de man zorgen
voor een oplossing. Een thera
pie om van het minderwaar
digheidscomplex af te komen,
kan volgens de DGVP een al
ternatief zijn.
De rechtbank in Leeuwarden
kan op de zitting over twee
weken niet teruggrijpen op
eerdere zaken. Er is geen juris
prudentie over geweigerde
vergoedingen van ziektekos
tenverzekeraars voor haar-
transplantaties. ANP
Een 'eigen' huis, een baan en een
partner. Verstandelijk gehandi
capten hebben volgens de over
heid dezelfde rechten als 'gewo
ne burgers'. Maar hoort bij die
verworvenheden ook automa
tisch het krijgen van een kind?
door Anouk Middelkamp
Wilma en Johan zijn zwak
begaafd en wonen in een
gezinsvervangend tehuis. Ze
zijn hevig verliefd en na een
tijdje blijkt Wilma zwanger te
zijn. Ze besluiten te trouwen en
mogen van de leiding, samen
met hun kind, in het tehuis blij
ven wonen.
Maar als het kind eenmaal is ge
boren, blijken Johan en Wilma
nauwelijks voor het kind te
kunnen zorgen. Ze laten de baby
soms hele dagen in bed liggen,
'want het huilt immers niet'. En
ze beseffen niet dat ze babyvoe
ding en luiers moeten kopen.
De begeleiders nemen noodge
dwongen de verzorging van het
kind op zich, maar hebben ei
genlijk geen tijd voor een 'extra
bewoner'. Als andere zwakbe
gaafden aangeven dat ze ook
wel 'zo'n lief kindje' willen, zit
ten ze met de handen in het haar.
Want nog een baby erbij is écht
onmogelijk.
Verontrust
Groepsmaatschappelijk werk
ster Ineke Verdonk, die bij de
Sociaal Pedagogische Dienst
(SPD) De Gelderse Poort in
Arnhem werkt, wordt dagelijks
gebeld door verontruste hulp
verleners. Over zwakbegaafde
bewoners, die graag een babytje
willen om 'erbij te horen', maar
in de praktijk geen idee hebben
wat ze met het kind aan moeten.
De bewoners geven de baby een
flesje lauwe thee of vergeten het
in bad te doen. „Ze bedoelen het
goed, maar zonder hulp van bui
ten loopt het vaak uit op een
chaos."
Verdonk praat regelmatig met
minderbegaafde jonge stellen
over hun kinderwens. Soms
wordt ze gealarmeerd door de
aanstaande grootouders, die het
onverantwoord vinden dat hun
zwakbegaafde kind zelf een ba
by krijgt. Dikwijls blijkt het stel
helemaal niet te weten wat er bij
de verzorging van een kind
komt kijken en wat die kost. Als
ze de kosten op een rijtje zien
staan, besluiten ze soms om het
toch maar niet te doen", zegt
Verdonk. Tijdens de gesprekken
met de aanstaande ouders kij
ken de hulpverleners vooral of
er familie en viïenden zijn op
wie de zwakbegaafden kunnen
terugvallen. „Een goede opvoe
ding valt of staat bij het sociale
netwerk van de ouders", zegt
prof.dr. Hans Reinders, die on
derzoek doet naar de zorg voor
verstandelijk gehandicapten.
„Grootouders, zussen of buur
vrouwen kunnen heel veel op
vangen."
Volgens de hoogleraar is er geen
absolute IQ-grens vast te stellen
waarboven zwakbegaafden"
kinderen mogen krijgen. „Dan
zou je moeten zeggen: 'Jij mag
niet zwanger worden, want je
hebt een puntje te weinig.' Dat is
niet te doen."
Een enkele keer kiezen de zwak
begaafden ervoor om zichzelf te
laten steriliseren. De meeste
vrouwen gebi'uiken echter an
dere anticonceptiemiddelen,
zoals de prikpil. „Maar dat gaat
ook niet altijd goed", weet Rein-
ders.
Omdat veel ouders en hulpver
leners bezorgd zijn over het
groeiend aantal zwangerschap
pen bij mensen met een verstan
delijke handicap, heeft staats-
Hans Belterman
Ukunt profiteren van het feit dat
de wat minder malse delen van
het lam doorgaans veel lager ge
prijsd worden dan bijvoorbeeld de
lamshaasjes, koteletten, lambs-
racks en achterbouten. Door het
vlees van de schouder eerst in een
kruidige bouillon gaar te laten wor
den en daarna in plakken te snijden,
verkrijgt u ideale lapjes die het
waard zijn om als schnitzels te wor
den gepaneerd en te worden gebak
ken.
Hoofdgerecht voor 4 personen:
500 - 600 gram lamsschouder; 1,5 li
ter vleesbouillon (tabletten); 3 tak
jes verse rozemarijn; 1 grote ui, grof
gesnipperd; 2 teentjes knoflook, in
plakjes gesneden; 3 eetl. bloem, ge
zeefd; 2 eieren, losgeroerd; zwarte
peper uit de molen; 1 theel. verse
tijmblaadjes, fijngewreven; ca. 75
gram droog kruim van wittebrood;
4 eetl. (olijf)olie; zout. Voor de gar
nering: 1 bosje waterkers en enkele
radijsjes.
Breng de bouillon aan de kook en
voeg het vlees toe. Wacht tot de
bouillon opnieuw aan de kook
komt. Schuim het oppervlak enkele
malen zorgvuldig af. Voeg na het af
schuimen (2 a 3 maal) rozemarijn, ui
en knoflook toe. Houd alles gedu
rende 60 - 70 minuten (kooktijd is af-
HORIZONTAAL:
1. Berghol; 7. hemellichaam; 8. kraaiachtige vogel; 10. rivier in
Oostenrijk; 12. ik (Lat.); 13. iedere dag terugkomend; 16. meer in
Kazachstan; 18. nuttigen; 20. koeienmaag; 21. dunne gesleten
plek in kleding; 23. Oudnoors prozawerk; 26. geloofsbelijdenis;
28. gehoororgaan; 30. familielid; 32. godin van de tweedracht;
34. palmsoort; 35. grondstof voor kleurstoffabricage.
VERTICAAL:
1. Rivier in Polen; 2. bamboebeer; 3. voegwoord; 4. onderne
mingsraad; 5. ijverig; 6. wig; 7. glimmer; 9. dapper; 11. familiel
id; 14. voorvoegsel; 15. bede; 17. opstootje; 19 slot; 21. wilde
beest; 22. juwelenkistje; 24. puntig uitsteeksel; 25. plaats in
Frankrijk; 27. oude lengtemaat; 29. bid; 31. honingdrank; 33.
muzieknoot; 34. tandeloos zoogdier.
secretaris Vliegenthart de
Gezondheidsraad gevraagd
advies te geven over de moge
lijkheden van anticonceptie bij
deze groep. Een speciale com
missie gaat deze zomer nog aan
het werk, „Misschien dat er dan
wat duidelijke richtlijnen ko
men", zegt Reinders. „Al blijft
het een moeilijk onderwerp,
want het is nooit zwart-wit."
Hulp
Zwakbegaafde stellen die zelf
standig wonen en voor een kind
kiezen, kunnen met de juiste
hulp vaak wel een heel eind ko
men. Zo geeft de SPD prakti
sche woonbegeleiding en op
voedingsondersteuning. Vooral
het laatste is vaak nodig, omdat
de oudere het al druk hebben
met de praktische verzorging
van hun kind. Aan het bijbren
gen van normen en waar-den ko
men ze niet toe. „En we moeten
voorkomen dat kinderen hun
ouders de baas worden", zegt
Verdonk. „Dat gebeurt nogal
eens."
Het uitgangspunt van de hulp-
vei'leners is om de ouders en kin
deren zolang mogelijk bij elkaar
te houden. „Desnoods komt er
een hulpverlener voor tien uur
per week in het gezin", zegt de
maatschappelijk werkster. Pas
als het helemaal misgaat wordt
de Raad voorde Kinderbescher
ming ingeschakeld. Dat gebeurt
op landelijk niveau zo'n dui
zend keer per jaar.
„Dat zorgt vaak voor groot ver
driet", zegt Verdonk. „Zwakbe
gaafde ouders hechten zich
enorm aan hun kinderen. De
liefde voor hen is grenzeloos.
Maar helaas heeft een kind meer
nodig dan alleen liefde. En dat
andere kunnen ze juist niet ge
ven." GPD
*De namen Wilma en Johan zijn ge
fingeerd.
hankelijkvan de dikte van het vlees)
tegen de kook aan. Schakel daarna
de warmtebron uit en laat het vlees
in de bouillon koud worden.
Maak het vlees droog met keuken
papier. Snijd het in plakken, die niet
veel dikker dan 1/2 centimeter mo
gen zijn.
Maak de plakken droog. Wentel ze
door het bloem. Schud overtollige
bloem eraf. Roer fijngewreven tijm
blaadjes en wat peper door de los
geroerde eieren. Haal de schnitzels
erdoor en druk ze daarna aan
weerszijden stevig in het broodk
ruim. Laat de gepaneerde schnitzel
10 minuten liggen. Keer ze na 5 mi
nuten om.
Verhit een koekenpan. Laat de olie
er even door walsen. Bak de lams
schnitzels snel in ca. 5 minuten aan
weerszijden goudbruin. Bestrooi de
schnitzels met wat zout.
Presentatie: schik de schnitzels op
de borden. Leg er wat waterkers en
radijsjes als garnering bij.
Tip: geef er een frisse gemengde sla
(rucola, tomaten, bleekselderij en
groene olijven) of mesclun (ge
mengde sla- en bladgroentensoor
ten verschillende tuinkruiden) en
knapperig gebakken (kriel)aardap-
peltjes bij.
„Vooruit! Loop! Rechtdoor het pad af. Daar staat een wagen!"
„Parbleu", sprak de markies koel. „Uw wagen interesseert mij niet.
Verdwijn, amice. Uw verschijning doet mijn ogen pijn." Nu verloor
de vreemdeling zijn geduld. Hij floot snerpend en op dat geluid be
gon het te ritselen in het woud. Van achter de stammen verschenen
hoofden, die met zwarte kappen gedekt waren en ruwe scheldwoor
den en bedreigingen verstoorden de stilte.
„Je maakt geen kans, dat zie je", hernam de ongure gedaante grijn
zend. „Vroeger zetten we alléén onze kraakjes, maar tegenwoordig
doen we samen aan groter werk. Dit is de bende van de Zwarte Gru-
door Bill Watterson
10 11 12 13
HORIZONTAAL:
1. Iemand die lang blijft zitten, dunne uit
stekende rand; 2. evenaar, ontkenning, half
aap; 3. regelmaat, uitgezette lijn, tijdelijk
gebruiken; 4. draaikolk, hol gezegde, azijn;
5. smeerbaar hartig broodbeleg, meubel
stuk; 6. loog, leemte, werpkoord; 7.
extreem, genodigde, zangstuk; 8. levendige
waakhond, durende vijandschap, éénjarig
dier; 9. uitgebrande steenkool, voornaam
genodigde.
VERTICAAL;
1. Val in het water, vuurwapen; 2. vreemde
munt, foltertuig; 3. niet dezelfde, vuurwa
pen; 4. smalle opening, aanvankelijk; 5.
insnijding, sierplant; 6. eerbied, insectene
ter; 7. oude munt, Zuid-Amerikaanse drank;
8. tocht, rechtspartij; 9. pot, boerenplaats;
10. droogveld, angstig; 11. vakvereniging,
slagader; 12. ooit, waterplant; 13. gevaar
lijk, gebak.
-h-l-c-b-
hypotheek
-pat-aida
bod-ark-p
-c-engel-
oranjerie
-inter-ar
pet-reine
-tel-noen
Kapel
Cryptogram:
Horizontaal: 1. Stipo; 3.
argon; 4. snit; 7. pruim; 10.
ontzetten; 11. vertonen.
Verticaal: 1. Shampoo; 2.
prooi, 5. nieten; 6. tinnen; 8.
uitje; 9. meest.
Vooruitzichten
zondag
maandag
dinsdag
woensdag
weer
O
O
max.
26°
co
CM
21 o
19°
min.
15°
17°
15°
13°
wind
Z 3
Z 4
W 4
W 3
Zon
zaterdag
onder 22.04
zondag
op 5.27
Maan
zaterdag
onder 5.50
zondag
op 23.14
Nautisch bericht
Weinig wind. In de ochtend is de wind zwakke en zuidoostelijk.
In de middag neemt de wind toe tot matig. Het zicht is goed.
De temperatuur van het kustwater is 14tot 16 graden.
Waterstanden
wel! Kom mee, je gaat naar een rustig plaatsje en dan zullen we eens
kijken hoeveel je betalen wilt om weer vrij te komen." Het is moge
lijk, dat de edelman nog iets in het midden had willen brengen, maar
daar kreeg hij de tijd niet voor. Een ander bendelid maakte zich los
uit de boomgroep - en samen voerden zij de heer De Canteclaer naar
een gereedstaande auto. Nu wilde het geval, dat heer Ollie zich juist
weer huiswaarts begaf en vanuit de verte getuige was van de ont
voering. Zonder zich te bedenken stormde hij voorwaarts om de
helpende hand te bieden, doch nu drong van alle kanten de Zwarte
Gruwel op hem toe.
ZATERDAG
Hoog
water
Laag
water
17 JUNI
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
03.16
217
15.35
215
09.32
189
21.52
200
Terneuzen
03.32
243
15.56
241
09.58
197
22.15
208
Bath
04.35
282
16.56
280
11.03
217
23.22
228
Roompot Buiten
02.58
163
15.18
161
09.25
136
21.41
149
Zierikzee
05.00
161
17.10
156
10.45
135
23.10
150
Stellendam Buiten
03.22
155
15.43
150
09.45
084
21.56
097
Wemeldinge
05.00
182
17.15
178
10.50
152
23.10
166
Krammersl. West
05.16
168
17.31
166
10.45
139
23.05
154
Hansweert
04.05
252
16.26
251
10.22
212
22.45
223
ZONDAG
Hoog
water
Laag
water
18 JUNI
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
03.51
220
16.12
214
10.08
184
22.29
201
Terneuzen
04.08
246
16.29
241
10.35
192
22.55
209
Bath
05.07
287
17.27
280
11.37
213
23.58
230
Roompot Buiten
03.35
166
15.58
160
10.00
131
22.25
150
Zierikzee
05.30
162
17.40
155
11.15
131
23.45
154
Stellendam Buiten
03.59
159
16.18
147
10.15
077
22.25
098
Wemeldinge
05.35
183
17.45
176
11.30
147
23.55
168
Krammersl. West
05.56
170
18.01
165
11.20
135
23.51
158
Hansweert
04.46
256
17.06
251
10.57
208
23.20
225
MAANDAG
Hoog
water
Laag
water
19 JUNI
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
04.25
219
16.46
209
10.46
177
23.10
199!
Terneuzen
04.46
247
17.02
237
11.08
186
23.36
207
Bath
05.43
288
18.03
276
12.13
208
--I
Roompot Buiten
04.15
166
16.35
156
10.40
125
23.10
150
Zierikzee
06.05
161
18.15
151
11.55
127
Stellendam Buiten
04.35
160
16.53
143
10.34
070
22.44
099
Wemeldinge
06.10
182
18.20
173
12.05
142
Krammersl. West
06.26
171
18.14
163
11.55
131
Hansweert
05.15
257
17.35
248
11.32
202
23.55
223'
Europa: Warmer
We zien momenteel een volop zomerse luchtdrukverdeling op de
weerkaart. Een krachtig hogedrukgebied is de afgelopen dagen van
af het zeegebied tussen Schotland en IJsland in de richting van ons -
land afgezakt Wel is het zo dat er een duidelijke tweedeling is te vin
den in het weer. Aan de noordflank van het hoog voert een westelij
ke stroming frisse lucht van de Atlantische Oceaan aan. Een fronten
systeem beweegt op zaterdag via Schotland in de richting van
Noorwegen. Met name in het zuidwesten van Noorwegen gaat het
af en toe flink regenen. Verder naar het oosten, vinden we in Zwe
den en Finland zonnige perioden en blijft het vrijwel overal droog.
Het is wel fris met maxima uiteenlopend van 8 graden bij de Noord
kaap tot 19 graden in het uiterste zuiden van Zweden. Boven heel
Oost-Europa en Europees Rusland vinden we ook tamelijk koel zo
merweer met veel wolkenvelden. Op de grens met veel warmere
lucht boven het zuidoosten van Europa, zien we een zone met flinke
regen- en onweersbuien die zich uitstrekt van Griekenland via de
Zwarte Zee tot in het zuiden van Rusland. In het hele Middellandse
zeegebied, Iberisch Schiereiland en in Frankrijk is het hoogzomer
met veel zon en overal temperaturen van 25 graden of hoger.
Zwakbegaafde stellen die een kind willen, kunnen met de juiste hulp een eind komen.
foto Jan Meeusen/GPD
Door: Wim Zikkenheime
Oostburg
Hoewel de astronomische zomer nog
niet eens is begonnen, staat de regio
opnieuw een aantal warme dagen te wachten. In de vroege
ochtend zijn er nog enkele wolkenvelden, maar die trekken naar
zee weg. Vandaag al loopt de temperatuur na en frisse start in de
ochtend plaatselijk tot 24 graden op, morgen en maandag is hier I
en daar 30 graden mogelijk. De snelle opwarming heeft te maken
met een hogedrukgebied dat langzaam over onze omgeving in
de richting van Midden-Europa trekt. De wind draait daardoor
vandaag al geleidelijk naar het zuiden of het zuidoosten en uit
die hoek komt warme lucht naar ons toe. Het zal dit weekeinde
waarschijnlijk dan ook druk worden op en nabij de waterge
bieden en de recreatiepiassen. Zowel vandaag als morgen speelt
de zon een hoofdrol. Omdat, zeker vandaag de lucht nog vrij
schoon is, is het risico van verbranden groot. De UV-index komt
op ongeveer 7 uit. Voor de watersporters waait er niet meer dan
een zwakke tot matige
zuidoostelijke wind.
Ook morgen houdt het
warme weer aan. De tempe
ratuur schiet omhoog. In de
middag wordt het plaatselijk
30 graden. De zuidelijke wind
is nog steeds niet meer dan
matig. De warmste dag uit de
reeks lijkt de maandag te
worden. Bij nog steeds
zonnig weer in een
benauwde atmosfeer, is hier
en daar31 graden mogelijk.
De verkoeling volgt waar
schijnlijk dinsdag met een
paar onweersbuien. De wind
draait naar het westen.
Daarna is het een aantal
dagen wisselvalliger en vrij
koel.
Zeeland: Warme dagen
D Toonder Studio's
OUDERS ZIJN TOCH ONDOOR
GRONDELIJK, HÈ? RIJD JE
HUN AUTO EEN GREPPEL IN,
KRIJG JE NIET EENS EEN
UITBRANDER
...NAAR ALS
JE LEVENDE
WORNEN IN
JE VADERS..
LATEN (JE'T
DAAR NIET
OVER HEB-
TJONGE HOBBES, GRAPPIG
HÈ, HOE SOmiGE DINGEN
VANZELF GOED KONEN?
NANA EN PAPA ZAGEN NE-
TEEN DAT HET NAAR EEN
ONGELUKJE WAS, NET
DE AUTQ
ZE OJAREN ZO OPGELUCHT DAT
ER NIENAND GEJOND (JAS DAT i
(JE ALLEEN NAAR EEN PREEK j
KREGEN OVER VEILIGHEID EN i
TOESTENNING VRAGEN. ZE I
SCHREEUWDEN NIET EENS.