Toekomst
voor kerk
op afroep
ecco
PZC varia
Canadese veteranen
komen over voor
laatste grote onthaal
Evangelisch-Lutherse Kerk verliest vierhonderd leden
levensbeschouwing
Gemeenteopbouw jubileert
Acht Mei Beweging richt
zich op levensvragen
Heer Bommel en het Nieuwe Denken Toonder Studio's
puzzel
recept
Fritots van asperges
Twist
het weer
at
van onze redactie binnenland
Het aantal lutheranen in
Nederland is vorig jaar
met 420 gedaald tot ruim
14.900. Dat is een afname van
2,7 procent. In slechts negen
van de 44 lutherse gemeenten
groeide het ledental.
Dat blijkt uit de cijfers over
1999 van de Evangelisch-Lu
therse Kerk in Nederland
(ELK). Het kerkgenootschap
telt 7314 belijdende leden en
7614 doopleden. De grootste
lutherse gemeenten zijn te vin
den in de Randstad. Amster
dam telt 2771 lutheranen en
Rotterdam 1005.
Ondanks de algemene tendens
van ontkerkelijking is het aan
tal lutheranen in het oosten
van Nederland behoorlijk ge
groeid, jubelen de Samen-op-
Wegkerken, waarvan de ELK
een van de partners is. In De
venter nam het ledental met
negentien procent toe tot 178
en in Zwolle steeg het aantal
lutheranen met 4 procent tot
369. Het aantal lutheranen in
de hele wereld ligt volgens de
Lutherse Wereldfederatie op
63,1 miljoen. In vergelijking
met de Nederlandse Hervorm
de Kerk kenden de lutheranen
vorig jaar een procentueel ho
gere daling van het ledental.
Het aantal hervormden nam af
met 1,81 procent en kwam
daarmee uit op 2,15 miljoen.
ANP
Hogedrukgebieden kijken over het algemeen van de zijlijn toe als
we het "luchtdrukveld" van morgen, de weerkaart, aanschouwea
Lagedruk is het kernwoord voor de meeste Europese landen en re
gio's. Nu is het daardoor niet overal alleen maar kommer en kwel,
want zo beïnvloedt een zwakke hogedrukuitloper Oost- en Zuid
oost-Europa positief en daar heeft april inmiddels al zomerse allu
res gekregen! Zondag werd het in Cuprija (Servië) bijna 29 graden
en voorlopig blijft het in deze hoek van Europa warm bij volop zon
neschijn. Elders zijn deze omstandigheden nog niet aan de orde en
op de grens tussen de minder warmere lucht boven West- en
Noord-Europa kleven pittige regen- en onweersbuien. Die grens
ligt morgen overZuid-Duitsland, de centrale Alpen, Italië en Malta,
Het westen van Duitsland, Centraal- en Oost-Frankrijk profiteren
van enkele opklaringen bij temperaturen die gezien de fase van
april niet misstaan. De buien komen we weer tegen in Engeland,
Schotland, Ierland, westelijk Frankrijk en het Iberisch schiereiland.
De temperatuur blijft over het algemeen onder 15 graden steken.
De Spaanse costa's evenals de Franse Rivièra komen daar echter
onderuit. Daar is het goed toeven met flinke zonnige momenten
en temperaturen van 18 tot 23 graden.
De Samen op Weg-kerken vie
ren op 19 mei een feestje: 'Veer
tig jaar gemeenteopbouw'.
Maar gemeenteopbouw is geen
tovermiddel gebleken. Joke en
Albert Ploeger uit het Friese
Steggerda komen met een
nieuw ontwerp: de kerk op af
roep.
door Wim Schrijver
Het tij van de kerkverlating
is niet gekeerd. Veel mensen
hoopten dat die ontwikkeling
kon worden tegengegaan door
gemeenteopbouw, met als twee
grote idealen: geestdriftige ge
loofsbeleving en betrokkenheid
van zo veel mogelijk mensen.
In 1960 openden de gerefor
meerden een speciaal bureau,
dat inmiddels opging in de sec
tie gemeenteopbouw van Sa
men op Weg (ook hervormd en
luthers). Er werd veel verwacht
van gemeenteopbouw. „Maar
we moeten nuchter constateren
dat weerstanden tegen veran
dering taai zijn en kerkelijke
molens langzaam malen", con
stateert Joke Ploeger-Grote-
goed. Ploeger is hervormd ge
meentepredikant en lid van de
sectie gemeenteopbouw.
In het SoW-tijdschrift 'Ouder
lingenblad' staat de jubilerende
gemeenteopbouw centraal en
Ploeger maakt daarin een tus
senbalans op. Volgens haar is
het voor veel gemeenten onver
standig om vast te houden aan
de twee idealen. Zeker in de
Hervormde Kerk werd gemeen
teopbouw zelden een succes.
Veel gemeentes hebben een klei
ne actieve kern en een brede
rand van 'slapende' leden.
Die randleden, vaak een veel
voud van de actieve, worden
nogal eens minderwaardig be
handeld. Ten onrechte, vindt
Ploeger. „Zij doen niet mee, zij
willen een kerk die 'op afroep'
beschikbaar is." En dan echt
niet alleen bij rouw- en trouw
dagen, is haar indruk.
„Bij een aantal leden is er ook
behoefte om op andere momen
ten bezig te zijn met normen en
waarden.
Model
Volgens Ploeger is er toekomst
voor een kerk op afroep. Maar
een goed model is daarvoor ont
breekt nog. Zij hoopt daar eind
dit jaar mee te komen, samen
met haar man Albert Ploeger,
kerkelijk hoogleraar praktische
theologie in Groningen. „Het
model heeft als uitgangspunt
dat er een klein deel van de le
den actief deelneemt aan het
kerkelij k leven en daarin het ge
loof beleeft. De 'eigenlijk-zou-
het-moeten' idealen in ontwer
pen voor gemeenteopbouw
moeten verdwijnen." GPD
Aanhangers van de Acht Mei Beweging bezoeken een bijeenkomst in Zwolle in 1997. foto Ed Oudenaarden/AN P
door Dirk Visser
De komende Acht Meimani
festatie richt zich vooral op
levensvragen en minder op
maatschappelijke thema's. Ge
loven doe je niet vanzelf, maar
leer je van elkaar. De manifesta
tie wordt volgens voorzitter
Henk Baars een dag voor alle
generaties.
De vijftiende manifestatie van
de vernieuwingsgezinde Acht
Mei Beweging (AMB) op zater
dag 27 mei in Utrecht heeft als
thema Op-tocht met hart en ziel.
„We gaan op zoek naar een gelo
ven dat aansluit bij de levens en
de vragen van de mensen nu",
aldus Baars.
Zo is er op de Acht Mei Baan een
oefentocht in het 'overleven'
voor alle generaties. Daarbij be
horen ook een yogaoefening en
een joodse maaltijd tot de moge
lijkheden. Om de tocht succes
vol te kunnen voltooien, moet
elke generatie in het team zijn
opgenomen. Sommige routes
eindigen in 'de Hemel'.
Jongeren
De AMB werkt samen met de
Stichting Godsdienst en Opvoe
ding in Hoevelaken. De bewe
ging streeft ernaar meer ouders
met jonge kinderen en meer jon
geren te trekken. De beweging,
voortgekomen uit de manifesta
tie 'Het andere gezicht van de
kerk' tijdens het pausbezoek in
1985, heeft te maken met ver
grijzing en teruglopende deel
name.
Het aantal deelnemers is lang
zaam gedaald van 10.000 naar
4400 in 1998 in Maastricht,
maar die plaats van samen
komst was voor veel traditione
le bezoekers te ver weg. Vorig
jaar waren er regionale bijeen
komsten. Baars durft geen uit
spraak te doen over het aantal
belangstellenden dit jaar.
Het bestuur van de beweging,
waarbij 117 vernieuwingsge
zinde rk organisaties en groepen
zijn aangesloten, bezint zich op
de toekomst van de manifesta
ties. Het aantal aanwezigen is
geen criterium. Wel zal het be
stuur goed bekijken of de nieu
we aanpak aanslaat of dat het
andere wegen moet zoeken.
„Wij strepen de trouwe achter
ban niet door. Daar is die te
kostbaar voor", stelt Baars.
„Van opheffen is dus geen spra
ke."
Voor de AMB is een eenvormige
kerk geen ideaal. Pluriformiteit
hoort erbij. „Wij zijn voor een
gezonde spanning met de kerk
als instituut."
Baars vernacht niet dat er bis
schoppen op de manifestatie
komen. De dialoog met de bis
schoppenconferentie is als een
nachtkaars uitgegaan. „Dat
was trekken aan een dood
paard." Het was vruchteloos via
die lijn naar vernieuwing te
streven. ANP
door Dolf Ruesink
Het Nationaal Comité
'Thank You Canada' zet na
de komende herdenking van de
bevrijding een punt achter de
grootscheepse ontvangst van
veteranen. Veel van de oor
spronkelijke bevrijders leven
niet meer, anderen ondervinden
steeds vaker fysieke beperkin
gen en zien daarom af van een
reis naar Nederland.
„Over vijf jaar ligt de gemiddel
de leeftijd al ruim boven de
tachtig jaar", zegt jhr. Beelaerts
van Blokland, voorzitter van
het inmiddels twintig jaar oude
comité, dat in 1980, 1990 en
1995 enkele tienduizenden Ca
nadezen liet overkomen. „Voor
de veteranen wordt het steeds
moeilijker om de lange reis te
ondernemen. Ook in het pro
gramma merk je dat. We moeten
steeds meer rustdagen inlas
sen." Om die reden is het 'Mil
lennium Programma 2000'
noodgedwongen de laatste gro
te reünie met de Canadese oud-
militairen.
In totaal drieduizend veteranen
- van wie ruim tweeduizend uit
Canada - komen van eind april
tot 10 mei naar Nederland. Dat
is een forse daling vergeleken
met vijf jaar geleden toen er
twaalfduizend belangstellen
den waren. „De veteranen wil
len nog graag, maar het lichaam
laat ze in de steek", stelt Ted
Meines, generaal b.d. en voor
zitter van het ook bij de activi
teiten betrokken comité Thank
You Liberators.
Partners
Lang niet alle Canadezen die
ditmaal komen, zijn overigens
oud-strijders. De helft van de
geïnviteerden zijn partners,
kinderen of begeleiders van de
toenmalige militairen die Ne
derland hielpen bevrijden.
Secretaris Hartkamp verwacht
dat het een emotioneel weerzien
en afscheid wordt. „De Canade
zen beseffen maar al te goed dat
dit waarschijnlijk de laatste
keer is dat ze bij het graf van hun
hier gesneuvelde kameraden
staan."
Met de overtocht naar Neder
land en het aangeboden pro
gramma is een bedrag van ruim
twee miljoen gulden gemoeid.
Sponsors brengen dit op. Defen
sie stelt materiaal en personeel
beschikbaar. Gastgezinnen in
45 gemeenten verlenen onder
dak- Dat gebeurt niet alleen in
het oosten van het land, waar de
Canadezen een hoofdrol speel
den bij de bevrijding, maar ook
in Rotterdam, Utrecht, Haar
lem, Aalsmeer, Den Helder,
Drachten en Groningen. Alle
oud-strijders krijgen een herin
neringsmedaille.
Op het programma staan onder
meer een bezoek aan de Canade
se Erebegraafplaats in Holten,
de viering van Bevrijdingsdag
in Wageningen, het bijwonen
van een grote parade in Apel
doorn en een gezamenlijke bij
eenkomst met Nederlandse ver
zetsstrijders uit de oorlogs
jaren.
„Voor de eerste keer willen we
de interne bevrijders (uit het
verzet) en de externe bevrijders
(uit het buitenland) bij elkaar
brengen", zegt Beelaerts van
Blokland. Dat gebeurt dinsdag
2 mei in de Jaarbeurshal
Utrecht. Het is de bedoeling dat
de oud-strijders uit Nederland
en Canada samen het slotlied
Old soldiers never die ten geho
re brengen. GPD
(Advertentie)
Heer Bommels woede duurde maar kort. Het drong met een schok
tot hem door, dat hij geen mooi voorbeeld gaf en daarom beheerste
hij met grote moeite zijn ontstemming. „Haltriep hij met krachti
ge stem. „Stilte, bedoel ik. Wij moeten eens even rustigmet elkander
spreken..." Het publiek vond het natuurlijk vervelend, dat er zo
plotseling een einde aan het musiceren kwam. Er daalde dan ook
een regen van rottend ooft en ledige flessen op het zangpodium ne
der. De kunstenaar liet zich hierdoor niet afschrikken. „Ik moet
mijn boodschap brengen", prevelde hij, zich met enige moeite uit
zijn instrument losmakend. „Er ligt een taak voor me..." Hij sprong
op het toneel, maar helaas, een onbekende hand opende op dat mo
ment een luikje in de vloer, zodat de concertgever onverwacht uit
het gezicht verdween. Een hoge kreet en een donderende slag waren
de laatste geluiden die men van hem vernam; daarop namen de ge
luiden uit de zaal de overhand. Heer Ollie hoorde ze slechts vaag.
Een schemerige duisternis omringde hem, toen hij tot zichzelf
kwam - en hij was zich bewust van een hand, die hem driftig aan de
kraag sjorde. „Kom gauw, heer Ollie", hoorde hij Tom Poes zeggen.
„We moeten opschieten! Er is geen tijd te verliezen, want binnen
kort wordt alles hier afgebroken..."
Sleutelwoord
In sommige vakjes staat een getal dat correspondeert met een getal in de balk
onderaan. De letters die ingevuld worden in de vakjes met een getal, kunnen
ook op de balk worden ingevuld.
Verticaal vormen de letters in de eerste en derde kolom ook een woord. Hoe
luidt het sleutelwoord?
1. Vogel; 2. deel v.e. diergaarde; 3. deel v.e. damesschoen; 4. zitmeubel; 5. be
waren; 6. deel v.d. dampkring; 7. rauw toebereid gerecht; 8. centrale opslag
plaats voor informatie (in computers).
5
2
8
9
7
7
2
10
2
9
3
8
3
3
2
2
10
4
1
2
4
9
8
6
9
10
9
1
6
4
9
3
6
6
3
10
2
2
7
2
5
6
8
4
2
8
2
2
9
Oplossing
maandag
Hans Belterman
Een nieuwe bereidingswijze voor asperges. Niet helemaal
écht nieuw, want meesterkok Henk Savelberg (Voorburg) en
ik presenteerden het recept voor het gerecht al in een serie, ge
combineerd met videoprogramma's, die in 1986 werd uitgege
ven. Niettemin is het een aantrekkelijk warm voorgerecht, waar
bij een saus (op kamertemperatuur) met verse kervel goed past.
Voorgerecht voor 4 personen:
750 gram asperges, geschild, houtige ondereinden (ca. 4 cm)
weggenomen; zout; 150 gram zelfrijzend bakmeel; 1 ei, losge
roerd; 2 dl melk; witte peper uit de molen; 2 theei. (olijf)olie;
(zonnebloem(olie voor het frituren. Voorts: 1 dl. crème fraïche; 1
dl. mayonaise; 1 theel. droge witte vermouth (Noilly Prat); 1
eetl. fijngehakte verse kervel.
Zet de asperges op met ruim kokend water waaraan een schepje
zout is toegevoegd. Laat de asperges niet langer dan 10 minuten
koken. Neem de pan van de warmtebron, leg het deksel op de
pan en laat alles staan tot de asperges koud zijn geworden. Maak
de asperges stuk voor stuk droog met keukenpapier. Snijd ze
daarna in gelijke stukken van ca. 6 cm.
Maak tijdens het koken van de asperges een volkomen glad be
slag van bakmeel, ei en melk. Voeg een mespuntje zout en wat
pepertoe. Laat het beslag een half uurtje rusten. Roerde olie vlak
voor het gebruik krachtig door het beslag.
Maak de saus door eerst crème fraïche even flink op te kloppen.
Spatel het door de mayonaise en voeg vervolgens zout, peper,
vermouth en kervel toe. Verdeel de saus over vier eenpersoons
kommetjes (soufflëpotjes).
Verhit de olie in een frituurpan tot ca. 175 aeC. Haal de aan een
vork gestoken asperges door het beslag en laat ze voorzichtig in
de hete olie glijden. Bak niet meer dan 8 stukjes tegelijk. Geef de
stukjes een klein zetje wanneer ze zich niet zelf omkeren. Bak ze
mooi licht goudbruin en knapperig.
Laat de stukjes op keukenpapier uitlekken.
Presentatie: schik de gefrituurde asperges op een schaal die met
een (mooi gevouwen) servet is belegd. Schik er eventueel een
flinke toef krulpeterselie als garnering bij. Plaats de kommetjes
met de saus naast de bordjes.
Tip: geef erin repen gesneden, in eigen oven afgebakken, focac-
ciabrood bij. U kunt echter ook kiezen voor het platte brood van
de Turkse bakker. Liefhebbers en zij die daarvoor door willen
gaan, besprenkelen het brood aan tafel graag met wat olijfolie
(extra vergine), anderen zijn al tevreden wanneer ze er een zacht
boterballetje over mogen uitstrijken.
Voor vrouwen die
zich jong voelen
en dat ook
willen uitstralen.
Shoes for Life
Voor info: Ecco Benelux B.V.
tel. 073 - 52 30 343
e-mail info@ecco-bnl.nl
internet: www.ecco.com/nl
Europa: Zomerallures
dinsdag 18 april 2000
L Lagedrukgebied
H Hogearukgebied
_AA_
lichle sneeuw
matige sneeuw
-5(6- -34e zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
Zeeland: Licht wisselvallig
j
De lente laatzich deze week van zijn Door: Hans
groeizame kant zien. Dit houdt in dat
het de komende dagen zacht is in Zeeland en dat er elke dag een
kan vallen. Ook de wind doet het na een paar vrij winderige dayen
wat rustiger aan en heeft voorkeur voor de zachte zuidhoek. VanH,,.»
staat er op de Zeeuwse wateren eerst nog een vrij krachtige zuide
wind maar deze neemt in de loop van de dag af naar matig. De zonij !'o
vanmorgen nadrukkelijk aanwezig maar moet vanmiddag veelvuld; a
plaatsmaken voor stapelwolken. Waarschijnlijk heeft het strand de ;je
meeste uren zon. De wolken ontstaan doordat de zon de eilanden -1
sterk opwarmt. Het gevolg is stijgende luchtbellen die doordat ze
vochtig zijn een wolkje kunnen vormen. Boven zee is het een stuk j
koeler en zijn er geen stijgende luchtbellen waardoor zich geen vr'^
ken vormen. Het is mogelijk dat een enkele stapelwolk tot een
uitgroeit maar waarschijnlijk blijft het droog. Het wordt circa 14gra- f-*'
den. Woensdag doet de temperatuur er nog een schepje bovenop,t(C
zijn zonnige perioden waar
door het kwik nog een paar
graden winst boekt en rond de
16 graden uitkomt, 's Middags Geregeld
wordt de kans op een bui wat
groter. Donderdagnacht raakt
het bewolkt en valt er wat re
gen. Overdag komen opklarin
gen vanaf de Noordzee bin
nendrijven en krijgen we typi
sche Hollandse luchten te zien
waaruit een enkele bui kan
vallen. De temperatuur doet
wel een stapje terug en komt ■ffill^t- dii
uit op 15 graden. De dagen lltlFrtsT'
hierna blijft het licht wisselval- jF r_>. i- -:Vj§j| u,
lig in Nederland. De wind 24 -15
houdt een sterke voorkeur
voor de zuidhoek waarmee
zachte lucht naar ons land ysBw*cHiiH6voo«rn
wordt gevoerd.
Vanochtend staat er een vrij krachtige zuidenwind, 5 Beaufort.
Vanmiddag neemt de wind af naar matig, kracht 4. Het zicht is goe
en de temperatuur van het kustwater bedraagt 9 graden.
Vooruitzichten
woensdag
donderdag
vrijdag
zaterdag
weer
max.
5°
14°
16°
15°
min.
8°
9°
9°
8°
wind
Z 4
ZW 4
Z 3
ZW 4
Nautisch bericht
Waterstanden
DINSDAG Hoog water
18 APRIL
VM uur cm uur cm
Vlissingen 02.37 223 15.01 244
Terneuzen 02.57 247 15.17 267
Bath 04.00 293 16.23 316
Roompot Buiten 02.22 160 14.40 182
Zierikzee 04.30 154 16.50 171
Stellendam Buiten 02.46 152 15.04 182
Wemeldinge 04.25 178 16.50 195
Krammersl. West 04.51 170 17.13 189
Hansweert 03.38 256 16.06 277
Laag water
uur cm uur c
09.10 228 21.22
09.36 240 21.48
10.46 268 22.56
08.56 162 21.05
10.30 163 22.40
08.44 105 21.06
10.30 178 22.45
10.26 170
10.01 257 22.16
WOENSDAG Hoog water
19 APRIL
uur cm uur cm
Vlissingen 03.16 234 15.37 244
Terneuzen 03.36 25815.56 268
Bath 04.39 301 16.59 314
Roompot Buiten 02.57 170 15.17 183
Zierikzee 05.05 161 17.25 168
Stellendam Buiten 03.24 161 15.44 182
Wemeldinge 05.05 186 17.25 194
Krammersl. West 05.33 173 17.56 184
Hansweert 04.16 263 16.36 275
Laag water
uur cm
09.45 228 21
10.15 23722.27 lY
11.21 261 23.33
09.29 163 21.42
11.05 161
09.35 104
11.10 177
11.00 165 23.15 1'
10.40 253 22.51 2!
Zon
onder
O woensdag
op 6.40
Maan..
dinsdag
onder7.00
woensdag
op 22.40
