Burger is doelwit digitale spion
PZC
Bezettingen Zimbabwe maken
blanke Zuid-Afrikanen nerveus
A
Nietzsche-kenner
pleit voor eerherstel
van Duitse filosoof
Italië is terug bij af
na verkiezingszege
Bossi en Berlusconi r
1
feiten en meningen
Organisatie waarschuwt voor controle in monitormaatschappij
v
16 april 1950
dinsdag 18 april 2000
doorFerdi Schrooten
Tolpoorten en mobiele telefoons die
verraden wie waar uithangtaf luis
tercomputers die berichten en gesprek
ken scannen, de baas die zijn werkne
mer digitaal bespiedt en bedrijven die
klanten waardevolle gegevens ontfut
selen.
De nieuw opgerichte digitale burger
rechtenorganisatie Bits of Freedom
(BoF) waarschuwt voor de ■moni
tormaatschappij', waarin tal van par
tij en het privéleven van de burger bela
gen.
„Big Brother is achterhaald. De grote
boze overheid is al lang niet meer de
enige die in de privésfeer penetreert,"
zegt BoF-oprichter Maurice Wessling.
Tot voor kort werkte de Amsterdam
mer bij XS4all, Nederlandse eerste in
ternetaanbieder.
Met een begroting van drie ton en een
man of vier moet BoF binnen een jaar
argeloze burgers bewust maken van tal
van 'little brothers', zoals allerlei over
heidsdiensten. Wessling waarschuwt
onder meer voor een explosieve toena
me van het aantal afluistertaps op
communicatieverkeer. „De FBI heeft in
haar begroting voor 2001 gesteld dat
het aantal taps zal verdrievoudigen.
Niet omdat er meer geld komt, maar
omdat de techniek het makkelijker
maakt. Kim je nagaan wat dat betekent
als je weet dat er in het kleine Neder
land meer getapt wordt dan in de Ver
enigde Staten."
Zo complex als de technologie, zo inge
nieus worden de tapmethodes.,De Ne
derlandse politie mag sinds 1 februari
microfoontjes plaatsen om af te luiste
ren. Sommige van die 'bugs' kun je in
een toetsenbord aanbrengen. Zo omzeil
je handig allerlei coderingsprogram
ma's en beveiligingssoftware." Je ziet
precies wat iemand intikt voordat de
computerprogramma's de tekst gaan
coderen.
Stofkam
Wessling maakt zich vooral zorgen
over wat hij de 'sleepnetmethode'
noemt. Door speciale programma's
herkennen computers geschreven en
gesproken woorden en kunnen ze een
voudig de stofkam halen door enorme
communicatiestromen. „De Binnen
landse Veiligheidsdienst krijgt door
een nieuwe wet straks de mogelijkheid
om grootschalig satellietverkeer en
mobiele telefoons af te luisteren." Wes
sling vindt dat vreemd. „Het Europar
lement is kritisch over Echelon, het spi-
onagenetwerk van de VS en Groot-
Brittannië. Die zouden dat onder meer
gebruiken voor economische spionage.
aS»-;-
^12^ - V,'
2^ v
Vier verschillende consortia plaatsten in februari vorig jaar elf tolpoorten op de A12 bij Harmeien in het kader van het project rekeningrijden. De digit
tenorganisatie Bits of Freedom (BoF) stelt dat tolpoorten kunnen worden gebruikt om te onderzoeken waar iemand uithangt.
fotoTous:
tlebu
itKlui
irrech-
s/ANP
En nu gaan we hier op kleinere schaal
hetzelfde doen."
Ook de mobiele telefoon met beltegoed,
die anoniem kan worden aangeschaft,
is tegenwoordig af te luisteren. Crimi
nelen die handig steeds weer van tele
foonnummer wisselen, kunnen nu ge
peild worden met een zogeheten IMSI-
catcher. „Dat apparaat verraadt ge
woon het f abrieksnummer van de tele
foon, genoeg om de beller toch te kun
nen tappen." Er bestaat ook een IMSI-
catcher die alle telefoonverkeer in een
bepaald gebied kan afluisteren. „Dus
ook telefoontjes van gewone burgers.
Als eenbeller te tappen is, kan ook wor
den achterhaald waar hij zich be
vindt."
In een aantal rechtszaken is de GSM in
middels gebruikt als bewijs om crimi
nelen te kunnen veroordelen. Reke
ningrijden biedt opsporingsinstanties
vergelijkbare mogelijkheden. „Wie ge
registreerd wordt door een tolpoort,
staat in een bestand. Komen er meer
tolpoorten, dan krijg je ook een betere
geografische dekking. Natuurlijk, re-
keningrijden is officieel bedoeld om het
fileprobleem aan te pakken. Maar ik
sluit niet uit dat er ook in dit geval een
verborgen agenda is", meent Wessling.
De meeglurende baas is een andere op
rukkende 'little brother'. „In Amerika
zijn al mensen de laan uit gestuurd, om
dat ze in werktijd seksplaatjes bekeken
en naar een goedkope vakantiereis
speurden. Maar ook onderschepping
van kritiek op de werkgever is al reden
voor ontslag geweest."
Regels
Dat soort ontwikkelingen zijn in Ne
derland nog maar mondjesmaat naar
buiten gekomen en met name bij Ame
rikaanse bedrijven. „Maar als er niet
snel afspraken over worden gemaakt,
gaat het steeds verder," zegt Wessling
die voor duidelijke regels pleit. „We
gaan steeds meer thuis telewerkenGe
loof me, straks wil de baas kunnen zien
wat jij thuis vanachter je computer uit
spookt. Leuk als je even een vriend een
e-mailtje wil sturen."
Wessling ergert zich ook ^an de ge
avanceerde wijze waarop bedrijven
(potentiële) klanten gegevens ontfut
selen. ,Dat begint bedreigende vormen
aan te nemen. Bij al die gratis diensten
of productaankopen op internet moet
je eerst een vragenlijst invullen. Maar
wat ze er precies doen? Als er al een pri-
vacyparagraaf is, is die opgesteld door
een advocaat in onbegrijpelijk politbu
reau-Chinees." GPD
door Alexander Münninghof
De Haagse Nietzsche-kenner
Raymond Benders heeft
een alles omvattend naslagwerk
samengesteld over de omstre
den Duitse filosoof.
Afgelopen weekeinde werd in
'Kulturhauptstadt' Weimar het
boek met de titel 'Friedrich
Nietzsche. Een kroniek in
woord en beeld' officieel ten
doop gehouden. De minister van
Cultuur van de deelstaat Thü-
ringen, mevrouw Schumanski,
nam het kloeke werk (bijna dui
zend pagina's, ruim een kilo
zwaar) in ontvangst tijdens de
opening van een tentoonstelling
over Nietzsche, wiens honderd
ste sterfdag dit jaar wordt her
dacht.
Ook voor die tentoonstelling le
verde Benders, die al ruim een
kwart eeuw intensief met Nietz
sche bezig is, het merendeel van
het materiaal.
Aan alles was evenwel te mer
ken, dat het de Duitsers toch
niet helemaal lekker zat dat uit
gerekend een buitenlander zich
met zoveel autoriteit over 'htm'
bedenker van de Übermensch-
theorie had ontfermd. Met name
in kringen van de Duitse kwali
teitsuitgever Hanser, gespecia
liseerd in wetenschappelijke
publicaties en de bezorger van
deze kroniek, bleek nog heel wat
onderhuidse kinnesinne te be
staan over het feit, dat het uit
eindelijk geen puur Duits werk,
geschreven door en voor Duit
sers, was geworden.
Gedreven
„Wij beschouwen de heer Ben
ders in de eerste plaats als een
gedreven Nietzsche-enthousi-
ast", luidde in Weimar, nog
steeds zuinigjes, het antwoord
van de uitgever op de vraag of de
Hagenaar nu als een verzame
laar dan wel als een onderzoe
ker van Nietzsche gezien moet
worden.
Benders, een internationaal
consultant met een professione
le achtergrond van taalweten
schap en filosofie, is zelf de eer
ste om toe te geven dat hij in elk
geval niet als Nietzsche-onder-
zoeker kan gelden: „Want i k heb
niets over hem gepubliceerd. Ik
heb alleen alle gegevens om
trent Nietzsche's leven verza
meld en geverifieerd. Dat staat
nu allemaal ordelijk in dit
boek."
Een standaardwerk, is de kwa
lificatie die inmiddels uit de
eerste commentaren in de Duit
se pers begint op te klinken.
Benders is daar uiteraard blij
mee: „Want je moet wel beden
ken dat ik er jarenlang al mijn
vrije dagen en vakanties aan
heb opgeofferd. Steeds maar
weer moest ik naar Weimar om
in de archieven te duiken. Geen
gemakkelijke taak, vooral niet
omdat mijn naspeuringen voor
namelijk in de DDR-tijd plaats
vonden. En de Oost-Duitse bu
reaucratie was bepaald niet
welwillend tegenover wester
lingen die een kijkje achter de
schermen kwamen nemen.
Zeker niet waar het ging om
Nietzsche, die in de officiële
DDR-visie een verwerpelijk ge
dachtegoed had en daaróm
werd doodgezwegen."
Verering
Het was Benders' idee geweest,
om de honderdste sterfdag van
de filosoof aan te grijpen om
hardnekkige misverstanden
over Nietzsche uit de wereld te
helpen. Hij wijst op de schande
lijke manier waarop, door toe
doen van Nietzsche's zuster
Elisabeth, die een ziekelijke
verering voor haar broer had,
het concept van de Übermensch
tot een soort nazi-ideologie
werd vervormd, compleet met
een antisemitische lading, die in
het boek 'Die Wille zur Macht'
tot uitdrukking werd gebracht.
„Dat was je reinste vervalsing.
Nietzsche was juist een anti-an
tisemiet en dat boek is nooit
door hem geschreven", stelt
Benders verbolgen. „Elisabeth
heeft na zijn dood een aantal uit
het verband gehaalde fragmen
ten in een nazistische context
geplaatst. En zo is Nietzsche
met een geheel verkeerd beeld
opgezadeld de geschiedenis in
gegaan.'.
Corrigeren
Om deze flagrante misvattingen
te corrigeren had Benders nog
ruim tweehonderd pagina's ver
klarende tekst geleverd over de
ontwikkelingen na Nietzsche's
dood. Maar dat werd de Duitse
uitgever Hanser, die toch een
flinke pil niet a priori uit de weg
pleegt te gaan, net iets teveel
van het goede.
Dat een Nederlander nu, naast
de 'endgültige' biografie, ook
nog eens het eerherstel van
Nietzsche zou bewerkstelligen,
was niet te verteren. Het laatste
hoofdstuk werd, onder het mot
to 'te lang' uit de eindtekst ver
wijderd. GPD
door Peter ter Horst
Het is een diepe, primitieve
angst onder blanke land
eigenaren in Zuid-Afrika. Op
een dag komen 'ze' - honder
den, zo niet duizenden zwarte
landgenoten. Ze bezetten het
land, en gaan nooit meer weg.
De regering laat het gebeuren,
want het zwarte electoraat telt
veel zwaarder dan de blanke
minderheid.
Nu deze nachtmerrie zich af
speelt in Zimbabwe, neemt de
nervositeit onder blanke
grondbezitters in Zuid-Afrika
toe. Dag in, dag uit zien ze op
de televisie hoe de anarchie in
het buurland toeneemt. In
middels houden zo'n 50.000
zwarte Zimbabweanen zeker
negenhonderd boerderijen
van blanken bezet. En de rege
ring laat het gebeuren. Sterker
nog: president Moegabe moe
digt het aan in een poging zijn
populariteit voor de verkie
zingen van mei op te vijzelen.
Foto's van zwaar mishandelde
blanke boeren in Zimbabwe
stonden gisteren op de voorpa
gina's van de meeste Zuid-
Afrikaanse kranten. Met het
nieuws over de verdere escala
tie van het conflict: de moord
op de blanke boer David Ste
vens, die door gewapende
zwarte mannen door het hoofd
werd geschoten. Is dit het
voorland? Met die vragen wor
stelden blanke Zuid-Afrika
nen al eerder: bij de bloedige
Mau-Mau-guerrilla-oorlog in
Kenia en de overhaaste vlucht
van de Portugezen uit Angola
en Mozambique, bij voor
beeld.
Het opvallende aan Zuid-
Afrika is dat blanke doem-
voorspellingen er zelden uit
komen. Op het oog hebben
blanke landeigenaren in Zuid-
Afrika niets te vrezen. De sta
tus quo na de Apartheid - 87
procent van de grond in han
denvan de blanke minderheid
(10 procent van de 40 miljoen
inwoners) - is feitelijk in de
grondwet vastgelegd, en de re
gering houdt zich eraan.
Het proces van landhervor
ming is een schoolvoorbeeld
van bestuurlijke behoedzaam
heid. Zwarten kunnen het land
waar ze onder de Apartheid
gedwongen van werden ver
wijderd, terugeisen bij een
speciale commissie die onder
handelt met de blanke eige-
Zimbabweaanse oorlogsveteranen hebben bezit genomen van het land van de vermoorde blanke
boer David Stevens. Blanke landeigenaren in Zuid-Afrika volgen de ontwikkelingen in Zimbabwe
met argusogen. foto Juda Ngwenya/RTR
naar. Als deze toestemt in de
verkoop van zijn land, dan be
taalt de staat de marktprijs.
Op deze manier hoopten depo-
litiei de angel uit de landkwes
tie te halen. Dat is immers het
gevoeligste onderwerp in
postkoloniaal Afrika. De
landhervorming verloopt tot
nu toe zonder grote conflicten.
Maar de traagheid begint
zwarten te irriteren. Sinds het
einde van de Apartheid in 19 94
wist de zogeheten Land
Claims Commission pas 231
van de ruim 64.000 claims van
zwarten af te handelen.
Irritatie
Door die irritatie kan het Zim-
babweaanse voorbeeld aan
slaan. Een organisatie in de
Kaap, die opkomt voor 3000
gezinnen, zonder land, waar
schuwde president Mbeki vo
rige week al in een brief voor
Zimbabwaanse toestanden.
„Dat schijnt onze enige uitweg
te zijn", aldus de briefschrij
vers. Onder Zuid-Afrikaanse
zwarten bestaat zeker sympa
thie voor de Zimbabwaanse
landbezetters. Die herhalen
immers wat de blanken deden
bij de kolonisatie van Afrika.
Volgens een opiniepeiling in de
zwarte woongebieden steunt
54 procent van de Zuid-Afri
kanen de acties van de landbe
zetters in Zimbabwe, en is 48
procent het ermee eens dat
Moegabe niet tegen hen op
treedt.
Gezien dat onderhuidse zwar
te sentiment letten blanken
natuurlijk extra scherp op de
reactie van de zwarte ANC-re-
gering. Het stelt hen tot nu toe
niet gerust. De Zuid-Afri
kaanse regering heeft zich
voornamelijk gehuld in stil
zwijgen. Het gedrag van 'ka
meraad' Moegabe, zoals de
president van Zimbabwe bin
nen het ANC wordt genoemd,
is niet openlijk veroordeeld.
En de enige keer dat president
Thabo Mbeki zich over Zim
babwe uitliet, drong hij er
vooral bij Groot-Brittannië en
de Verenigde Staten aan de
landhervormingen in Zim
babwe te financieren.
Stille diplomatie
De ANC-regeringlijkt te gelo
ven in stille diplomatie om
president Moegabe niet verder
op de kast te jagen. Zuid-Afri
ka heeft veel te verliezen in
Zimbabwe. Als het buurland
instort, verliest het niet alleen
een belangrijke handelspart
ner, maar kan het een invasie
van vluchtelingen verwach
ten, blank én zwart. Het zal
ook het einde betekenen van
Mbeki's droom van de 'Afri
kaanse renaissance'. Gisteren
werd bekend dat Mbeki begin
mei op staatsbezoek gaat naar
HarareHet zal een tour de for
ce worden: de anarchie in Zim
babwe voorkomen, Moegabe
te vriend houden, en tegelijk
thuis niemand op een idee
brengen. GPD
door Hans Geleijnse
Politici hebben de naam
draaikonten te zijn. In
Italië lijken de kiezers er dui
zelig van te worden. Zondag
hielpen zij mediagmagnaal
Berlusconi en zijn nog recht
sere gelegenheidsvriend
Umberto Bossi aan een dave
rende overwinning bij regio
nale verkiezingen.
Zes jaar geleden noemde
Berlusconi diezelfde Bossi
nog een Judas. Dat was toen
Bossi namens de separatis
tenbeweging Lega Nord uit
de één jaar oude regering?
Berlusconi stapte. De onbe
rekenbare populist Bossi had
daar geen andere reden voor
dan angst. Berlusconi's partij
Forza Italia bleek teveel aan
hang te krijgen in Bossi's ei
gen gelederen.
Berlusconi heeft nooit kun
nen verkroppen dat zijn pre
mierschap dankzij Bossi van
zeer korte duur was. Maar de
kans op een come-back wilde
hij zich niet laten ontnemen.
Begin dit jaar sloot hij Bossi
weer in de armen, omdat opi
niepeilingen uitwezen dat hij
de in verval geraakte Lega
Nord hard nodig had om cen
trum-links bij verkiezingen
te kunnen overvleugelen.
De kiezers straften deze ma
noeuvres niet af, integendeel.
Vooral in het rijke noorden
was de afkeer van de steile en
arrogant overkomende D'
Alema zo gegroeid, dat er be
hoefte was aan een bedwel
mingsmiddel. In grote delen
van het armere zuiden was
dat ook het geval. Vier jaar
centrum-linkse regeringen
hebben daar immers niet de
beloofde - met het noorden
vergelijkbare - welvaart ge
bracht.
Haider
Onder invloed van het grote
succes van de Oostenrijker
Jorg Haider besloten Berlus
coni en Bossi die onvrede te
gebruiken door tijdens de
verkiezingscampagne natio
nale 'problemen' aan de kaak
te stellen. Hoge belasting
druk, opgelegd door de 'cen
tralisten' in Rome ,was een
populair thema. En natuur!
lijk de buitenlanders. Links'
trad te laks öp tegen de 'enor
me toevloed' aan immigran
ten.
De formule werkte. En dus
trad D' Alema aan voor een
stukje Romeins theater. Gis
teravond diende hij zijn ont-
slag in bij president Ciampi, ,ies
voormalig minister van Pi'
nanciën in het centrum-link
se kabinet. Ciampi weigerde!
dat even demonstratief. Laat
het parlement zich maar over
het voortbestaan van uw re
gering uitspreken, was zijn
advies.
Dat wordt pas een echte lak
moestest. D' Alema heeft in
zijn coalitie minstens zes
partijtjes die alles te vrezen
hebben van een volgende
maand te houden referen
dum over de een nieuwe kies
wet. Hoe die er ook uit komt
te zien, zeker is dat er een sys
teem komt dat een einde „jj
maakt aan de traditionele
versplintering van de Itali
aanse politiek. Vandaar dat
Berlusconi c.s. heftig aan
dringen op verkiezingen nu.
De grondwet schrijft voor
dat nationale verkiezingen
en een referendum niet ge
lijktijdig gehouden kunnen
worden. De kleine partijen
kunnen dus hun leven rekken
door de onvermijdelijke
rechtse motie van wantrou
wen te steunen en vervroegde
verkiezingen af te dwingen.
Instabiel
De kans is groot dat het land
dan net als in 1993 weer een
zeer rechts kabinet krijgt,
Destijds ging Berlusconi in
zee met Bossi en Gianfranco
Fini, de leider van de vroege
re fascistenpartij -MSI, door
hem herdoopt in Nationale
Alliantie. Maar na Oosten
rijk en Haider zou een recht
se, xenofobe regering grote
problemen met de rest van
Europa kunnen krijgen.Bo-
vendien zijn er de onderlinge
tegenstellingen. De nationa
list Fini en de separatist Bos
si kunnen eikaars bloed wel
drinken. Italië lijkt dus weer
terug bij af, compleet met in
stabiele kabinetten en gele
genheidscoalities. GPD
Defensieplan
De vijf landen van de West-
Europese Unie hebben een de
fensieplan voor West-Europa
bedacht. Ze willen in totaal 36
legerdivisies leveren. Die moe
ten tijdens een oorlog met de
Sovjet-Unie de Russische
troepen lang genoeg tegen
houden om Amerikaanse en
Canadese versterkingen te la
ten aam-ukken.
Bom in vliegtuig
Een Amerikaan heeft op het
laatste nippertje de start van
een vliegtuig van United Airli
nes tegengehouden. Hij had
een tijdbom in het toestel ge
legd: bij de ontploffing zouden
zijn vrouw en twee kinderen
af
om het leven komen. Hij hai
op hen een levensverzkerinj
van 25.000 dollar afgeslote
en hoopte op deze manier va;
zijn schulden af te komen
maar kreeg op het laatste mo
ment wroeging.
Overbevissing
Een visserij deskundige heeft
de vrees uitgesproken dat d jt
Noordzee wordt leeggevist 6
Veel schepen gebruiken nette: a
met te kleine mazen, zodat t
veel jonge vis wordt gevangen
Meisjesschool
In Middelburg is het nieuw e
gebouw van de meisjes-ulo i
gebruik genomen. De 'schoo
voor jonge jufvrouwen' be
staat al sinds 1817.
Uitgever:
J C. Boersema
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A L, Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AAVIissingen
Tel. (0118) 484000
Redactiefax: (0118) 470102
Vlissingen:
Postbus 18
4380 AAVIissingen
Tel. (0118) 484000
Fax. (0118)472404
Goes: Voorstad 22
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)273000
Fax. (0113) 273010
Terneuzen: Axelsestraat 16
Postbus 51
'4530 AB Terneuzen
Tel (0115)686000
Fax. (0115) 686009
Hulst: 's Gravenhofplein 4
4561 AJ Hulst
Tel. (0114) 373839
Fax. (0114)373840
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111)454659
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30-17.00 uur
Zaterdags in Vlissingen
van 8.00 tot 10.30 uur
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Wegener NV
Internet (http://www.pzc.nl):
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
redactie: redactie@pzc.nl
exploitatie: internet@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231 of maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openingstijden,
zaterdags tot 14 00 uur:
op de kantoren door de klacht in te
spreken op de band of de
verwijzing op te volgen
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
uitsluitend maandag-
t/m vrijdagavond van 20.30
tot 22.00 uur en zondagavond
van 20,00 tot 22.00 uur:
Tel. (0118) 484000.
Fax(0118)470100.
Abonnementsprijzen
bij automatische incasso:
(tussen haakjes prijs met acceptgiro)
per maand: 36,70 (n.v.t.)
perkwartaal: 100,00 101.65)
per jaar: 380,00 (ƒ381,65)
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode
Losse nummers:
maandag t/m vrijdag: 1,85 per stuk
zaterdag 2,75 per stuk
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties
ABNAMRO 47 70.65.597
Postbank 35.93 00
Advertenties
Alle advertentieopdrachten worden
uitgevoerd onder toepassing van
de algemene voorwaarden van
Uitgeverij PZC BV alsmede de
regelen voor het advertentiewezen,
Tarieven kunnen tijdens kantooruren
worden opgevraagd
bij de advertentieorderafdeling.
Tel: 0118-484321
