Grieken lid Schengen-club
Paus besluit Israëlreis met
interreligieuze pelgrimage
PZC
Reuzenstadion Kingdome in Seattle opgeblazen
Mugabe weigert eind
te maken aan invasie
landerijen blanken
Trimble slaat aanval
op leiderschap van
Unionisten-partij af
buitenland maandag 27 maart 2000
Rellen bij
begrafenis
in New York
Felle kritiek op onschendbaar verklaren Pinochet
Paspoortcontrole verdwijnt voor inwoners van EU-landen
Doorbraak blijft uit op top
tussen Clinton en Assad
Veteranen herdenken bevrijding Hue
van onze redactie buitenland
SANTIAGO - Het verlenen van
nieuwe onschendbaarheid
door het Chileense Congres
aan ex-dictator Pinochet is in
het licht van de voorgewende
plannen om hein rechtvaardig
te berechten in Chili gewoon
een vorm van kuiperij. Dat ver-
'I klaarde gisteren de voorzitster
van het Europese Parlement,
Nicole Fontaine.
Onderzoek politie
naar sabotage
bij Sellafield
LONDEN - De Britse politie on
derzoekt mogelijke sabotage bij
de opwerkingsfabriek in Sella
field. Een medewerker wordt
J ervan verdacht de draden van
een robotarm te hebben doorge
knipt, waardoor een eenheid
rg met opgeslagen kernafval
moest worden stilgelegd.
r In de fabriek werken 10.000
mensen. De sabotage heeft voor
ir overlast gezorgd, maar er is
3' geen sprake geweest van een ge
vaarlijke situatie, zo meldt de
Sunday Telegraph.
Een jaar geleden raakten twee
medewerkers gewond toen ge
concentreerd salpeterzuur weg-
i lekte. Vorige maand bleek dat er
P was geknoeid met veiligheids-
r" documenten. Naar aanleiding
daarvan besloten Japan, Duits
land en Japan om geen nuclair
materiaal meer naar Sellafield
te sturen. RTR/ANP/AFP
NEW YORK - In New York is het
zaterdag tot rellen gekomen bij
de begrafenis van een zwarte
man die door de politie was
doodgeschoten. De politie ar
resteerde 27 mensen. Vier bur
gers en 24 politiemannen raak
ten tijdens de rellen gewond.
De schietpartij deed zich voor
lop 16 maart en heeft de spannin-
I gen tussen de zwarte gemeen-
1 schap en de politie van de stad
vergroot. Het uit Haïti afkom
st/ge slachtoffer was ongewa
pend toen hij voor een bar in
I Manhattan door een lid van de
narcoticabrigade weer neerge
schoten. Het was de derde keer
- in ruim een jaar tijd dat een on
gewapende zwarte door politie
kogels werd gedood. RTR
„Het is een provocatie aan het
adres van de landen die pro
beerden hem te laten vervolgen
voor schendingen van de men
senrechten. De nieuwe inter
nationale orde met zijn tribu
nalen tegen oorlogsmisdaden
en schendingen van de men
senrechten eist dat het geweten
van de wereld hierop eensge
zind reageert", aldus Fontaine.
In Chili reageerde de voorzit
ster van de Groep van Nabe
staanden van Verdwenen
Gevangenen, Viviane Diaz,
woedend: „Het is onbegrijpe
lijk dat het parlement dit be
sluit nam om Pinochet te vrij
waren van rechtsvervolging.
Het is een schande voor het
land."
Het Congres, de gezamenlijke
vergadering van het Huis van
Afgevaardigden en de Senaat,
verleende zaterdag onschend
baarheid aan vroegere presi
denten, met 111 tegen 29 stem
men bij drie onthoudingen. Het
betekent dat ex-dictator Au-
gusto Pinochet binnen Chili zo
goed als zeker niet zal worden
vervolgd wegens schending
van mensenrechten, terwijl
toch ook in Chili al 76 aan
klachten tegen hem zijn inge
diend.
Toen Pinochet in maart 1998
aftrad als opperbevelhebber
werd hij senator voor het leven,
waardoor hij parlementaire
onschendbaarheid genoot. Die
kon door het Hooggerechtshof
worden opgeheven in gevallen
van rechterlijke vervolging.
In hel zaterdag aangenomen
besluit is geen procedure voor
zien om de onschendbaarheid
op te heffen. AFP/EFE/ANP
door Hans Geleijnse
ATHENE - De 'Schengen-club'
van negen EU-landen heeft er
sinds gisteren een volwaardig
lid bij: Griekenland. Voor EU-
burgers zijn er voortaan geen
paspoortcontroles meer aan de
Griekse havens, vliegvelden en
landgrenzen.
Griekenland hoopt deze zomer
ook toe te treden tot de Europese
Monetaire Unie. Deze 'Europe
se successen' zijn een belangrijk
onderdeel van de campagne die
premier Simitis voert voor de op
9 april te houden parlements
verkiezingen. Zonder slag of
stoot is Griekenland echter niet
bij Schengen gekomen. Tot twee
keer toe stuurde Brussel inspec
teurs. Op Duits verzoek blijft
het land bovendien de komende
maanden onder supervisie van
een Brusselse Schengen-com-
missie.
Griekenland herbergt ruim
700.000 (voornamelijk Albane
se) illegalen. De Griekse eilan
den zijn een belangrijke tussen
stop voor immigranten uit
Turkije en Azië.
„De zuidgrens was lek, maar de
Grieken wisten die te dichten.
De controles op vliegvelden, ha
vens en grensposten zijn ver
scherpt, de kustwacht heeft er
een flink aantal patrouillesche
pen bij gekregen. Ik denk zelfs
dat ze nu effectiever opereren
dan de Italianen", zegt een Eu
ropese diplomaat.
Smokkelaars
Eerder deze maand kregen Itali
anen en Grieken het met elkaar
aan de stok, nadat in Calabrië
ruim vierhonderd illegalen door
mensensmokkelaars aan land
waren gezet. De Italiaanse
staatssecretaris van Binnen
landse Zaken Marati wreef dit
de Griekse autoriteiten aan,
maar werd na heftig Grieks pro
test teruggefloten door zijn mi
nister Bianco. In diens excuses
werd toegegeven dat niet de
Griekse kustwacht, maar de
Italiaanse kustwacht had zitten
slapen.
Dit incident was niet het enige
bewijs, van Griekse gevoelig
heid over het immigratie-
vraagstuk. In het noorden kwa
men op last van minister
Chrisohoidis van Openbare Or
de (Griekenland is het enige
EU-land met een dergelijk mi
nisterie) dertig nieuwe grens
posten en ruim 2200 extra
grenswachten. Aan de oost
grens met Turkije zijn bij de ri
vier Evros zelfs mijnen gelegd
om illegale grensoverschrijding
af te schrikken. Nieuwe, harde
immigratiewetgeving is in de
maak.
Razzia's
In het land zelf worden illegale
vreemdelingen hard aangepakt.
Met regelmaat van de klok
houdt de politie razzia's in
Athene, Piraeus, Patras en
Thessaloniki. Met honderden
tegelijk worden illegalen opge
pakt en, als hun land van her
komst is vastgesteld, terugge
stuurd. GPD
SEATTLE - Het enorme overdekte sportstadion Kingdome in Seattle in de Ameri
kaanse staat Washington is gisteren met behulp van explosieven opgeblazen. Slo
pers lieten de 75 meter hoge paddestoel vormige gigant van 130.000 ton staal en be
ton ineenzakken. De slechts 24 jaar oude sportarena gold als het lelijkste element
in de skyline van Seattle. Er komt een nieuw American footballstadion voor in de
plaats. DPA foto Anthony P. Bolante/RTR
Arrestaties na aanslag in disco
JOHANNESBURG - De Zuid-Afrikaanse politie heeft zater
dag vier mannen aangehouden in verband met de aanslag met
een traangasgranaat op een discotheek in Durban. Twaalf
jongeren kwamen daarbij om
In de disco vierden zeshonderd scholieren het eind van het
schooljaar. Toen de ruimte zich met gas vulde, ontstond pa
niek en spoedden discogangers zich massaal naar de uitgang.
Daardoor begaf een wand het. Een aantal bezoekers raakte
bedolven onder de muur. DPA
Opsporen drugs via vliegtickets
LONDEN - Mensen die naar Groot-Brittannië vliegen, moe
ten er rekening mee houden dat hun ticket op sporen van
drugs wordt gecontroleerd.
De Britse krant Sunday Times meldt dat binnenkort proeven
beginnen met een apparaat dat kleine deeltjes van heroïne,
cocaïne, hasj en XTC kan opsporen. De capaciteit is 1200 tic
kets per uur. Aanleiding tot het experiment is een onderzoek,
waaruit bleek dat op tachtig procent van de bankbiljetten die
in het centrum van Londen circuleren sporen van cocaïne zit
ten. Volgens de Sunday Times kan het apparaat ook sporen
van explosieven waarnemen. De regering besloot de machine
met dat doel dit jaar neer te zetten op een Britse luchthaven,
aldus de krant. RTR
Madonna en Stallone het slechtst
LOS ANGELES - Terwijl Hollywood zich opmaakt voor de
toekenning van de Oscars aan de besten uit de filmindustrie,
zijn Madonna en Sylvester Stallone zaterdag in de prijzen ge
vallen bij de uitreiking van de Gouden Frambozen voor de
slechtste acteurs. Zij werden - bij verstek - in Los Angeles niet
alleen uitgeroepen tot slechtste acteurs van dit moment, maar
zelfs van de eeuw.
Geen van de winnaars van een Gouden Framboos was aanwe
zig bij de uitreiking in Hollywood, die desondanks honderden
bezoekers trok. De verkiezing wordt ieder jaar georganiseerd
door een wisselende groep van 450 mensen uit de filmwereld
en journalisten.
Slechtste film van het jaar was Wild Wild West, een 'veel te
dure met bijzondere effecten overladen remake van de tv-hit
van de jaren zestig'. DPA
Lachen goed voor economie
TOKIO - Japan heeft de afgelopen jaren miljarden uitgegeven
omzijn economie te stimuleren. Gisteren kwam directeur Tai-
chi Sakaiya van het economische planbureau (EPA) met een
veel goedkopere oplossing: een goed humeur. „Het zou mooi
zijn als lachen de menselijke geest en de economie van Japan
kan oppeppen", zei Sakaiya.
De EPA-directeur zei te verwachten dat de economie het dit
jaar een stuk beter zal doen dan vorig jaar. Japan belandde in
de tweede helft van 1999 weer in een recessie, maar nu nadert
volgens Sakaiya de economie het punt waarop die op eigen
kracht kan groeien. RTR
Britse vader krijgt betaald verlof
LONDEN - Britten die vader worden kunnen binnenkort met
betaald verlof. Premier Blair zal dat in juni aankondigen, zo
meldt de Sunday Telegraph. Blair zelf zal van de maatregel
niet profiteren. Zijn vrouw is uitgerekend op 24 mei.
De regering heeft nog niet besloten welke vorm de toelage
krijgt: een vast bedrag of een inkomensafhankelijke bijdrage.
De Britten speculeren over de vraag of Blair bij de geboorte
van zijn vierde kind ouderschapsverlof neemt. Het tijdstip
van de bevalling komt politiek gezien slecht uit. In mei zijn er
in Londen burgemeestersverkiezingen. Ook loopt er dan een
ultimatum af in het Noord-Ierse vredesproces. RTR
van onze redactie buitenland
LONDEN - President Mugabe
van Zimbabwe heeft zaterdag
verklaard geen gevolg te geven
aan de opdracht van het Hoog
gerechtshof om de bezetters van
gronden van blanken te laten
verwijderen.
Hij waarschuwde dat er 'chaos'
in Zimbabwe ontstaat, als er
toch buiten hem om een poging
wordt gedaan de blanke grond
eigenaren te ontzetten. „En ik
grijp ik niet in zolang de acties
vreedzaam zijn", aldus Mugabe.
„Een president die de onafhan
kelijke rechter trotseert, is zeer
verontrustend voor de interna
tionale gemeenschap, potentië
le investeerders en het Zimbab
waanse volk", zei de Britse
onderminister van Buitenland
se Zaken Peter Hain in een reac
tie op de woorden van Mugabe.
Oorlogsveteranen hebben in de
afgelopen maanden bezettings
acties geleid van meer dan zes
honderd blanke landbouwbe
drijven. De blanken in het land
bezitten zeventig procent van
de grond, hoewel zij slechts 1
procent van de bevolking vor
men.
Tot grote woede van Mugabe
heeft Londen geweigerd de
blanke boeren schadeloos te
stellen als hun gronden worden
onteigend. Volgens de president
zou Groot-Brittannie die toe
zegging als vroegere koloniale
mogendheid wel moeten doen.
Hain: „Wij zijn wel bereid te
helpen bij een landhervorming,
maar niet bij een hervorming
die eruit bestaat dat gronden in
handen van corrupte functiona
rissen komen." Het merendeel
van de 75.000 blanke Zimbab-
wanen is van Britse afkomst en
nog altijd eenderde van hen
heeft een Brits paspoort op zak.
Verkiezingen
Mugabe kwam in 1980 aan de
macht. Hij beschuldigt de Brit
ten ervan de economische ma
laise in het land te hebben
veroorzaakt om hem wreg te krij
gen. In februari verloor hij een
referendum over een door hem
voorgestelde nieuwe grondwet.
Voor april staan presidentsver
kiezingen op de agenda. Die wil
hij kennelijk met alle middelen
winnen of mogelijk wegens cha
os op de lange baan schuiven.
Gewapende bendes die gebruik
maken van regeringsvoertui
gen, intimideren al drie weken
lang niet alleen blanke boeren,
maar ook zwarten op het platte
land die in april mogelijk niet op
Mugabe willen stemmen.
RTR/ANP
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - De top van de
Amerikaanse president Clinton
en zijn ambtsgenoot Assmd van
Syrië in Genève heeft de me
ningsverschillen tussen Israël
en Syrië niet opgelost. Dat deel
de woordvoerder Lockhart van
het Witte Huis gisteravond mee.
De meningsverschillen tussen
Jeruzalem en Damascus zijn te
groot om de vredesbesprekin
gen die in januari werden afge
broken, binnenkort nieuw leven
in te blazen. Maar de Verenigde
Staten gaan wel door met de po
gingen om de twee partijen
dichter bij elkaar te bregen, al
dus Lockhart. Clinton vond het
onderhoud met Assad, ondanks
de meningsverschillen, 'nuttig
en productief'.
President Clinton stelde de Isra
ëlische premier Barak gister
avond op de hoogte van de uit
komst van zijn ontmoeting met
Assad. De Amerikaanse presi
dent probeerde Assad zover te
krijgen diens dialoog met Israël
te hervatten. Het was de eerste
formele ontmoeting tussen de
twee staatshoofden sinds 1994.
In Genève gaf de Syrische presi
dentiële woordvoerder Jourban
Kourieh nog voor de ontmoe
ting tussen Clinton en Assad Is
raël de schuld van het uitblijven
van een akkoord tussen Syrië en
Israël. Jeruzalem werpt volgens
Damascus nog steeds obstakels
op tegen hervatting van de dia
loog. Syrië houdt vast aan volle
dige Israëlische terugtrekking
uit de hoogvlakte van Golan,
Verklaarde de Syrische woord
voerder. Israël wilde tijdens de
gesprekken in januari eerst de
veiligheidsgaranties bespreken,
en pas daarna over de terug
trekking praten. AFP/RTR
Leider Afghaans
verzet ontsnapt
KABOEL - De Afghaanse ver
zetsleider Ismail Khan, bekend
als de Leeuw van Herat, is na
drie jaar ontsnapt uit de gevan
genis van de heersende Taliban-
fundamentalisten in Kandahar.
Dat hebben de Taliban gisteren
zelf meegedeeld. Khan ont
snapte samen met de zoon van
een andere verzetsleider. Hij
verloor het gebied van Herat in
1995 aan de Taliban, maar bleef
doorvechten totdat hij in 1997
gevangen werd genomen. AFP
door Harm Harkema
LONDEN - De Noord-Ierse
Unionistische leider David
Trimble heeft zaterdag een aan
val op zijn leiderschap met eni
ge moeite afgeslagen. Op een
congres van zijn partij, de UUP,
werd hij met 56 procent van de
stemmen herkozen. De enige te
genkandidaat, de tegen het
Noord-Ierse vredesakkoord ge
kante predikant Martin Smyth,
bleef steken op 43 procent.
Tegelijkertijd stelde het congres
een nieuwe eis, die het vredes
proces verder bemoeilijkt: On
der geen voorwaarde mag de
naam van de Noord-Ierse poli
tie, de Royal Ulster Constabulo-
ry, worden gewijzigd.
Medestanders van Trimble
spraken van duidelijke steun
voor diens op samenwerking
Amerikaanse
diplomaten op
bezoek in Libië
TRIPOLI - Amerikaanse rege
ringsfunctionarissen brengen
momenteel een kort bezoek aan
Libië. Het is voor het eerst in bij
na twintig jaar dat dat gebeurt.
Ze onderzoeken of het mogelijk
is het reisverbod voor Amerika
nen naar de Afrikaanse staat op
te heffen.
De functionarissen proberen
vooral een indruk te krijgen hoe
veilig Libië is voor Amerikanen.
De betrekki ngen tussen Libië en
de Verenigde Staten werden in
1981 verbroken. De afgelopen
tijd lijkt sprake van een voor
zichtige toenadering tussen het
westen en Libië. RTR/ANP
met Republikeinen gerichte be
leid, maar ontkenden niet dat de
partij diep verdeeld is over het
vredesproces. De verslagen
Smyth waarschuwde gisteren
dat Trimble opnieuw met tegen
kandidaten geconfronteerd zal
worden als hij de wensen van de
minderheid blijft negeren.
Smyth en de zijnen gruwen van
de huns inziens te bereidwillige
houding van Trimble jegens de
Republikeinen. Tnmble zei vo
rige week weer met het Republi
keinse Sinn Fein te willen on
derhandelen over het vre
desproces, ook al heeft diens ge
wapende tak, het verboden Ier
se Republikeinse Leger (IRA),
nog geen wapen ingeleverd.
Ruim een maand geleden wei
gerde Trimble nog langer samen
te regeren met Sinn Fein in de
pas gevormde Noord-Ierse re
gering omdat de IRA tegen de
verwachtingen in geen wapens
had ingeleverd. Londen schors
te toen de regering om te voor
komen dat Trimble zou aftre
den. Sindsdien pogen de Britten
en de Ieren de Unionisten en
Sinn Fein tevergeefs weer om de
tafel te krijgen.
Volgens waarnemers draagt de
nieuwe eis van de Unionisten
om de huidige naam van de
Noord-Ierse politie te handha
ven, niet bij aan een positief on
derhandelingsklimaat. De Brit
se regering wil de Royal Ulster
Constabulory, die door de Re
publikeinen als vijand wordt
gezien, hei-vormen. De naam
zou veranderd moeten worden
in het neutrale Noord-Ierse Po
litiedienst. Voor de Unionisten
is dat nu onbespreekbaar. Als
fanatieke Britten hechten zij
bijzonder aan de term 'Royal'.
Voor de Republikeinen is hand
having van de huidige naam on
bespreekbaar. GPD
van onze redactie buitenland
JERUZALEM - Paus Johannes
Paulus H bekroonde zijn bezoek
aan het Heilig Land gisteren
met een pelgrimage langs de be
langrijkste heilige plaatsen van
moslims, joden en christenen in
Jeruzalem. Bij de Klaagmuur
bad hij God opnieuw om verge
ving voor het leed dat de joden
door de eeuwen heen is aange
daan.
betrad, ontmoette hij de leider
van de moslims in Jeruzalem, de
door Arafat benoemde groot
moefti Ikrima Sabri. Die riep de
hulp van de paus in bij het be
ëindigen van de Israëlische 'be
zetting' van Jeruzalem.
In een interview met een Itali
aanse krant trok Sabri boven
dien de omvang van de holo
caust in twijfel. „Zes miljoen?
Het waren er veel minder", zei
hij over het aantal slachtoffers.
Hij herhaalde de in de islamiti
sche wereld veel gehoorde op
vatting dat de joden de holo
caust ontdekten als een manier
om de wereld aan hun kant te
krijgen.
Ongeregeldheden
De door Sabri voorspelde onge
regeldheden uit onvrede met de
scherpe Israëlische veiligheids
maatregelen in de oude stad ble
ven uit.
De paus is tijdens zijn bezoek
niet in op de politieke stand
punten die hij van Israëlische en
Palestijnse leiders te horen
kreeg. Hij week in zijn toespi'a-
ken geen millimeter af van de
opvattingen van het Vaticaan
over de status van Jeruzalem en
een onafhankelijke Palestijnse
staat. RTR/APF/DPA//GPD
Het gebed op de voor joden hei
lige plek was het tweede grote
gebaar van berouw en verzoe
ning dat de rooms-katholieke
kerkleider tijdens zijn bezoekin
de richting van het jodendom
maakte. Donderdag deed hij dat
al in het holocaustmuseum Yad
Vashem De gebedstekst die de
paus voorlas en vervolgens naar
joods gebruik in een spleet van
de Klaagmuur legde, krijgt een
plaats in Yad Vashem. De tekst
was identiek aan de formule
ring die hij twee weken geleden
gebruikte in zijn schuldbelijde
nis voor de dwalingen van gelo
vigen door de eeuwen heen.
Forum
De Israëlische minister Michaël
Melchior ontving de paus bij de
Klaagmuur. Hij kondigde de
vorming aan van een forum van
joden, christenen en moslims.
Die moet met een dialoog bij
dragen aan 'een nieuw tijdperk
van vrede en tolerantie' tussen
de godsdiensten.
Het Israëlische plan was de eer
ste concrete reactie op de oproe
pen tot een betere verstandhou
ding tussen de godsdiensten die
de paus bij verschillende gele
genheden deed.
De paus bezocht gisteren ook de
moskeeën op de Tempelberg. Bij
de Al-Aqsa-moskee, die hij niet
HUE - Oorlogsveteranen woonden gisteren de viering bij van de vijfentwintigste verjaardag van de be
vrijding van de voormalige Vietnamese keizerstad Hue. Het land herdenkt dit jaar de val van het pro-
westerse bewind in Saigon in 1975. Dat regime werd jarenlang gesteund door de Verenigde Staten.
foto Hoang Ninh Nam/EPA
