Voor anti-kaalheidspil grens over
PZC
Beatrix brengt met
Claus bezoek aan
Antillen en Aruba
varia zaterdag 13 november 1999
Dittrich maakt zwartboek over medische fouten
het weer
Medicijn Propecia op zijn vroegst pas in 2001 geregistreerd
Heer Bommel en de Wisselschat
puzzel
recept
Fondue au fromage
m,
fe
door Kees Bos
Tweede-Kamerlid Dittrich
stelt een zwartboek samen
van alle medische fouten die
door justitie niet worden ver
volgd. De D66'er krijgt van ad
vocaten reeds veel van zulke
gevallen. Hij verwacht er nog
meer en verzamelt ze om minis -
ter Korthals van Justitie tot
meer actie te dwingen.
Dittrich heeft de indruk dat of
ficieren vaak geen raad weten
met ingewikkelde, medische
zaken. Als slachtoffers of na
bestaanden aangifte doen, dan
blij ven de zaken volgens hem te
lang op de plank liggen. Op
brieven wordt niet geant
woord, aldus het Kamerlid. Hij
heeft meegemaakt dat een na
bestaande werd gemeld dat een
fout niet werd vervolgd, omdat
er te veel tijd voorbij was ge
gaan. Dittrich: „De vertraging
is de eigen schuld van de offi
cier. Dat mag helemaal niet ge
beuren."
Dittrich wil een landelijke offi
cier die medische fouten gaat
onderzoeken. Dat moet een
specialist worden, net als bij
voorbeeld delandelijke officier
voor mensensmokkel. Ook wil
het D66-Kamerlid een richtlijn
die aangeeft binnen welke tijd
aangiftes van medische fouten
moeten worden behandeld.
Dittrich komt met zijn plei
dooi, na een rapport dat con
cludeert dat het Openbaar Mi
nisterie tegenwoordig redelijk
tot goed werk aflevert. „Mis
schien dat de situatie erg ver
beterd is, maar op dit punt is er
nog veel werk te doen." ANP
Zeeland: Wisselvallig
door Ferdi Schrooten
Duizenden Nederlanders die kam
pen met kaalheid wijken uit naar
het buitenland voor pillen die ze in Ne
derland niet kunnen krijgen. De nood is
voor een steeds groter wordende groep
hoog: van de jonge volwassen mannen
die zich met kaalheidsproblemen mel
den bij een huidspecialist is naar schat
ting eenderde tevens patiënt van psy
chiater of psycholoog.
Dat zegt I. Boersma, dermatoloog bij
het 'haarkabinet' van de Dr. Keulenkli
niek in Tilburg. De geneesmiddelenfa
brikant MSD meldde al enkele jaren
geleden het middel Propecia aan voor
de Nederlandse markt. Maar deze week
maakte MSD bekend dat de anti-kaal
heidspil op zijn vroegst in 2001 in Ne
derland geregistreerd kan worden.
„Het College ter Beoordeling van Ge
neesmiddelen wil meer informatie over
de werking van het medicijn, bekeken
over een periode van vijf jaar. En die
hebben we nog niet", zegt een woord
voerder van MSD in Haarlem.
Boersma, die betrokken is bij onder
zoeken naar de werking van de pil, be
treurt het uitstel. Hij is overtuigd van
de werking van het middel op basis van
finasteride. Dat voorkomt dat het hor
moon testosteron verandert in dihy-
dro-testosteron, dat leidt tot klassieke
mannelijke kaalheid met alleen nog
maar haargroei in de vorm van een
hoefijzer rond het hoofd.
„Als dihydro-testosteron op haarzak
jes gaat zitten, kan de levensduur van
een haar worden verkort van vier jaar
naar vier maanden. Omdat elk haar
zakje 25 haarcycli kent, kan iemand al
op zijn twintigste kaal zijn. Een heel
verschil met iemand zonder klachten,
die tot honderd jaar na zijn puberteit
nergens last van hoeft te hebben", zegt
Boersma.
Isolement
De dermatoloog, die jaarlijks honder
den vaak zeer persoonlijke brieven
krijgt, vindt uitstel van registratie van
Propecia vooral sneu voor jonge man-
Duizenden Nederlanders die kampen met kaalheid wijken uit naar het buitenland voor pillen die ze in eigen land niet kun-
nenkrijgen. foto Phil Nijhuis/GPD
nen met kaalheid. „Van de 20-jarigen
die hier komen, loopt dertig procent of
bij de psychiater of slikt antidepressi
va. Vind je het gek? Er zijn jongens die
van de voetbalclub gaan en in een isole
ment belanden vanwege hun kaal
heid." In Nederland gaat het om enkele
honderden jonge mannen, zegt ook de
VLissingse huidspecialist E. Prens.
„Het aantal psychische klachten bij
mensen met kaalheid groeit. Tegen
woordig moet je met de snel verande
rende modetrends steeds meer met je
haar kunnen. Dan weer kort, dan weer
lang. Het is moeilijk te accepteren als je
dan niet kan. Dat tast je zelfvertrou
wen enorm aan, buiten het feit dat je
door zo'n verandering van je uiterlijk
alleen al een heel ander zelfbeeld kunt
krijgen."
Volgens Boersma rust er in Nederland
een taboe op kaalheid, waardoor het
niet gezien wordt als een ziekte die met
pillen te behandelen is.,Het is toch be
lachelijk dat ik nu mensen naar Duits
land moet sturen. Ze worden al zo op
kosten gejaagd. Die pillen kosten vier
gulden per stuk. en je hebt er elke dag
éénnodig.Dat is 1500 gulden per jaar,"
Nood
Vergoeding van de pil lijkt onhaalbaar,
zegt Boersma. „Twintig procent van de
20-jarigen heeft kaalheid, veertig pro
cent van de 40-jarigen en zeventig
procent van de 70-jarigen. Datzijnmil-
joenen Nederlanders. Dat kan ons
zorgbudget niet aan, zelfs niet als we
besluiten de pil te vergoeden voormen
sen met psychische problemen door
kaalheid. Want dan staat morgen de
rest op de stoep."
Ook Prens stuurt cliënten naar Duits
land. „Als ze niet zelf gaan, regelen ze
het wel via familie in Duitsland, die
daar bij de arts een receptje vraagt. An
deren bestellen de pillen bij buiten
landse leveranciers via het Internet, of
nemen een voorraad voor een half jaar
mee als ze terugkomen van vakantie in
Amerika."
De Vlissingse dermatoloog bekent
soms zelf Propecia aan klanten voor te
schrijven. „Er zijn gelukkig meewer
kende apotheken die het middel willen
verstrekken. Dan zit je wel met de ver
antwoordelijkheid als er iets gebeurt.
Maar ja, soms is de nood gewoon erg
hoog."
De dermatologen komen met hun ver
haal een paar dagen voordat de Stich
ting Haarcentrum de aanval opent te
gen alle bakerpraatjes die er bestaan
over kaalheid en de talloze nepmidde
len daartegen. De stichting, een koepel
van drogisterijen, artsen, kappers en
andere bedrijven, wil een eind maken
aan de bakerpraatjes dat kaalheid ver
oorzaakt wordt door het dragen van
helmen of petten tijdens de dienst
plicht of door gebruik van shampoo.
GPD
Toonder Studio's
door Berrit de Lange
Het contact met de bevolking
staat centraal tijdens het
koninklijk bezoek aan de Ne
derlandse Antillen en Aruba.
Koningin Beatrix en prins Claus
kunnen ondanks de grote eco
nomische problemen die de ei
landen teisteren vandaag reke
nen op een 'dubbel enthousiaste
en warme ontvangst' in Willem
stad, denkt D. Mendes de Gou-
veia, gevolmachtigd minister
van de Nederlandse Antillen.
De koningin en haar gevolg zul
len alle eilanden aandoen.
Volgens Mendes de Gouveia is
het werkbezoek dat koningin en
prins tot en met 24 november
brengen aan de Antillen en Aru
ba, meer dan elf dagen Konin
ginnedag in de tropen. „Het be
zoek is erg belangrijk voor de
beeldvorming over de eilanden
en het begrip tussen Nederland
en zijn overzeese gebiedsdelen.
De koningin heeft er vanaf het
begin op aangedrongen dat het
bezoek vooral gericht moet zijn
op het contact met de Antillia-
nen en Arubanen. Zij zal niet al
leen aanwezig zijn bij culturele
evenementen, maar zich ook
verdiepen in de jeugdproblema
tiek en de sociale- en milieupro
blematiek. Zo kan zij een indruk
krijgen van de problemen die
onze eilanden hebben en van
hoe wij die in de toekomst den
ken op te lossen."
Het koninklijke bezoek komt
nog geen week nadat op de Ne
derlandse Antillen een nieuw
kabinet is geïnstalleerd, onder
leiding van premier Miquel
Pourier. De koningin zal uiter
aard gesprekken voeren met de
nieuwe bewindslieden.
Beatrix en Claus worden verge
zeld door staatssectretaris G. de
Vries van Koninkrijkrelaties,
die zich vorige week enthousi
ast toonde over de nieuwe rege
ring, waarin alle vijf eilanden
vertegenwoordigd zijn. Belang
rijkste opdracht van het nieuwe
kabinet is om de Antillen uit het
diepe financieel-economische
dal te trekken. De Vries wil deze
inspanningen graag steunen.
Hij is van mening dat econo
misch herstel ervoor kan zorgen
dat minder Antillianen hun heil
in Nederland komen zoeken. De
Vries: „De steun van Nederland
aan de Antillen en Aruba moet
bijdragen aan zelfstandigheid
en minder afhankelijkheid."
Het koninklijk bezoek is vol
gens De Vries in de eerste plaats
bedoeld om de bevolking de ge
legenheid te geven de koningin
v/eer eens te ontmoeten. „Daar
naast is het belangrijk om de
schijnwerpers te plaatsen op
wat daar speelt.
Besturen
Volgens Mendes de Gouveia is
het voor de uitvoering van het
Nationale Herstelplan van de
nieuwe regering van belang dat
Nederland meer begrip krijgt
voor de problemen op de Neder
landse Antillen. „Curasao, Sint
Maarten, Saba, Sint Eustatius
en Bonaire (samen 225.000 in
woners; Aruba 88.000) hebben
alle een eigen bestuur. Zelfs een
klein eiland als Saba (met 1200
inwoners) heeft een eigen vlieg
veld, een eigen ziekenhuis en ei
gen scholen. Welk dorp in Ne
derland met een vergelijkbaar
aantal inwoners heeft dit alle
maal nodig?" Beatrix en Claus
bezochten, met hun drie zonen,
de Antillen en Aruba voor het
laatst in 1992. GPD
Een heldere maan verlichtte het pad van de Albatros, zodat de navi
gatie geen moeilijkheden gaf, maar toch bevond kapitein Wal Rus
zich nog steeds op de brug. De oorzaak daarvan was een sloepje, dat
zijn aandacht getrokken had op het moment dat hij naar beneden
wilde gaan. Het vaartuigje dobberde op enige afstand over de gol
ven en werd door een der inzittenden op krachtige, maar onbekwa
me wijze voortgeroeid.
„Overgehaalde zondagsvissers", prevelde de gezagvoerder. „Geen
schipbreukelingen. Voeren geen noodsein en zoeken geen contact.
Landrotten; dat is vast. Anders wel een aardige sloep! Lijkt op..."
Op dat moment werd hij op een schouder getikt door heer Bommel,
die moeizaam de brug beklommen had.
„De kisjt!" sprak deze. „De schatkisjt! Die isj gesjtolen, hoor! U
(Advertentie)
Cryptogram
Horizontaal: 1Pronken met parfums (6); 7. Kom overeind vader, we
gaan naar Frankrijk (5); 8. Het dier van de computer (5); 9. Vat van
eenzeur(5); 10. Kledingstukindegracht(4); 11. Ingang plusopstapje
(6); 12. Die vogel maakt ijzer waardeloos (6).
Verticaal: 2. Als kunstenaar om te beginnen in de war (5); 3. Geeft
weinig uitzicht op Schotse stof (6); 4. Plezier van een panter (6); 5. Van
weerszijden is het selderie (4); 6. Bevorderen heeft z'n voordelen (8);
10. Net gemaakt door de dichter (4); 11. Een en een is... (3).
Oplossing
vrijdag
balsalava
raatmaner
almaarolm
3oplavabo
dolkbelle
ereisdoek
slepervee
kopknoest
agaatorde
lolrimpel
roddeloud
afritijsco
stapsneep
Vooruitzichten
zondag
maandag
dinsdag
woensdag
weer
max.
10°
8°
8°
9°
min.
6°
5°
5°
5°
wind
N 4
04
W 4
ZW 5
Zon
O
Maan
zaterdag
onder 16.59
zondag
op 8.00
zaterdag
onder 20.51
zondag
op 13.06
Hoog water
uur cm
04.42 208
05.01 233
05.59 269
04.40 156
06.10 153
04.53 153
06.15 175
06.00 162
uur cm
16.58 208
17.18 233
18.17 269
17.00 158
18.30 155
17.11 160
18.35 176
18.30 163
dacht dat daar Oude Troosjt in zat, hè? Haha. Nee... allemaal
goudsjtukken. Haha!"
De oude zeerob keerde zich om en wierp een misprijzende blik op zijn
passagier.
„Ga naar je kooi, Bubbels!" sprak hij. „Daar zal je van opknappen."
„Oho", hernam de ander waardig. „Niet Bubbels! Bobbels isj... is de
naam. Ik bedoel, er waren goudstukken in de kisjt... kist, bedoel ik.
En die is ges-gestolen door twee matrozen. Zelf gezien! Eigen ogen!"
De gezagvoerder barstte in een schamper gelach uit en draaide zich
weer om ten einde opnieuw naar de sloep te gaan kijken. Maar plot
seling betrok hij en een luide uitroep ontsnapte hem.
„Donders!" riep hij. „De kist is gestolen door twee matrozen, zei je?
Dan zitten ze in die boot, meneer! Dat is mijn eigen sloep!"
Nautisch bericht
Aan zee waait een matige noordoostelijke wind, 3 tot 4 Beaufort.
Het zicht is overwegend goed en de temperatuur van het kustwater'
ligt rond 12 graden. Er is kans op mist.
Waterstanden y
ZATERDAG
13 NOVEMBER
Vlissingen
Terneuzen
Bath
Roompot Buiten
Z'zee/Colijnsplaat
Stellendam Buiten
Wemeldinge
Krammersl. West
ZONDAG
14 NOVEMBER
Vlissingen
Terneuzen
Bath
Roompot Buiten
Z'zee/Colijnsplaat
Stellendam Buiten
Wemeldinge
Krammersl. West
MAANDAG
15 NOVEMBER
Vlissingen
Terneuzen
Bath
Roompot Buiten
Z'zee/Colijnsplaat
Stellendam Buiten
Wemeldinge
Krammersl. West
Hoog water
uur cm
05.16 194
05.35 218
06.32 252
05.10 147
06.40 146
05.25 146
06.40 167
06.30 155
uur cm
17.36 193
17.52 218
18.50 253
17.35 147
19.05 147
17.43 153
19.10 168
19.00 156
Hoog water
Laag water
uur cm uur
10.55 167 23.06
11.26 175 23.32
00.11 189 12.25
10.50 128 23.10
12.10 132 -----
10.46 081 23.10
12.15 146
12.15 140 -----
Laag water
cm uur
162 23.40
170 -----
179 12.56
126 23.45
112 12.40
083 23.55
126 12.45
120 12.40
Laag water
uur
11.25
11.44
00.36
11.25
00.15
11.26
00.25
00.25
uur cm
05.52 180
06.09 203
07.08 237
05.50 136
07.05 138
06.01 138
07.20 157
07.05 147
uur cm
18.15 176
18.31 201
19.29 236
18.15 135
19.45 140
18.23 142
19.50 158
19.55 147
uur cm uur
12.06 155
00.05 15012.30
01.08 174 13.30
12.10 122
00.50 107 13.20
12.15 082
00.55 121 13.25
00.55 11613.20
b
cmi
149 r
1581
196F(
109;
he
O60ike
-fk
-:ti{
Ei
Ide
140,
19liHc
103?zo
131;di:
05Êpe
SU
cm'to
Hans Belterman
De 'fondue au fromage' zoals de inmiddels legendarische keukenmees
ter Escoffier ze nu bijna honderd jaar geleden in het Ritz-hotel in Parijs
liet opdienen, heeft niets te maken met de kaasfondue zoals wij die kennen
en waarvan ik u in de afgelopen dagen een serie recepten heb voorgescho
teld. Een vergelijking met kaascroquetten is echter wel op z'n plaats. Het re
cept van weleer is op sommige punten aangepast. Escoffier nam erfijnge-
raspte Parmezaanse kaas voor. Ik geef de voorkeur aan oude Edammer.
De 'fondue au fromage' kan als een voorgerecht en ook als een tussendoor
tje worden gegeven. Vroeger werd ze ook in ons land veel in restaurants op
gediend maar in de jaren zestig is ze van de restaurantkaarten verdwenen.
Bij onze zuiderburen worden ze nog wel elke dag gemaakt en... gegeten.
Voor ca. 8 stuks:
60 gram boter; ca. 85 gram bloem, gezeefd; 5 dl melk; 100 gram fijngerasp-
te oude (Edammer) kaas; witte peper uit de molen; nootmuskaat; 3 eier
dooiers, losgeroerd; 1 ei, losgeroerd; droog kruim van witbrood of paneer
meel; (zonnebloem)olie voor het frituren.
Maak van boteren 60 gram bloem een blanke roux. Schenk de melker bij en
breng alles onder voortdurend roeren tot aan het kookpunt. Blijf roeren tot
een dikke gebonden saus is verkregen. Laat de saus 6 - 8 minuten zachtjes
pruttelen. Schakel de warmtebron uit en roer kaas, peper, nootmuskaat en
eierdooiers snel door de saus. Strijk de massa in een laag van 2,5 - 3 cm uit
op een beboterde vierkante of rechthoekige schaal (ideaal is een kleine bak
plaat met opstaande rand). Bestrijk alles met wat gesmolten boter. Laat de
massa afkoelen. Plaats de schaal (of bakplaatje) hierna nog 2 - 3 uur in de
koelkast om volledig op te stijven.
Bestuif het werkvlak met wat bloem en keerdeschaal (of bakplaatje) ervlak
boven om. Steek er met een uitsteekvormpje rondjes van ca. 4 centimeter
of ruitvormige stukken uit. Wentel de rondjes of ruiten door wat bloem.
Schud overtollige bloem eraf. Haal ze door losgeroerd ei en drukze aan alle
zijden lichtin broodkruim of paneermeel. Laat de rondjes of ruiten een half
uurtje (langer mag ook) in de koelkast rusten.
Verhit de olie en laat de 'fondues', niet meer dan 4 tegelijk, er goudbruin in
bakken. In restaurants werden ze op een met een servet beklede schaal op
gediend. Meestal kwam er ook nog wat gefrituurde peterselie bij.
Tip: geef er sneetjes licht geroosterd witbrood bij. Meteen potje échte fijne
Franse mosterd, zoals Grey Poupon, op tafel zult u liefhebbers een groot
plezier doen. En, als het even kan ga dan op zoek naar platte ofbladpeterse-
lie om te frituren. Dekrulpeterselie leent zich er ook wel voor, maar heeft na
het frituren geen enkele smaak meer.
Elke dag een beetje vakantie
"Ik heb nog veel te leren..., maar
straks heb ik een een interview met
een skikampioene, dus dat komt
goed uit". Waar? Kijk vanmiddag
maar om 14.15 uur naar Vakantie-TV
Het vrij heldere weer van de afgelo- Door: Jiska Wind\ i
pen paar dagen, maakt plaats voor c
meer wolkenvelden. Vandaag valt er af en toe wat lichte regen, j
maar zondag en maandag is het meest droog met af en toe zon. v
Vanaf dinsdag gaan we een wisselvalligere periode tegemoet met
van tijd tot tijd een bui en meer wind. Vanochtend kan lokaal nog
mist voorkomen, maar deze mist zal later optrekken. In onze regio c
zijn er zonnige perioden, maartegen de avond neemt de bewol- v
king toe en is er kans op wat motregen. Er waait een zwakke noor- j c
delijke wind. Aan de kust staat een matige wind. Vanmiddag wordt I
het7a8graden. Aankomende nacht wordt geen vorst meer ver- h
wacht en ook de mistkansen zijn nihil. Er zijn wolkenvelden aanwe- c
zig en de minima liggen rond 5 graden. Zondag is het meest droog. I
Wolkenvelden bepalen het weerbeeld, maar ook de zon komt af en p
toe tevoorschijn. Bij een matige noordenwind wordt het iets zach-
ter: 10 graden. Maandag verloopt eveneens droog. We hebben dan j
te maken met een uitloper
van hoge druk die over onze
omgeving ligt. De zon schijnt 0
af en toe, maar met 8 graden Wolkenvelden^. |1 LI 8° k
is het wel frisser. Maandag- 1"/ 1H7° i v
avond is kans op lichte regen -j goV - -Cl d
en dat is de eerste aanzet tot L P"t"8°"hy I N3 i/ r
wisselvalliger weer. Dinsdag v J r
is de hoge druk naar het wes- r-' --r 1
ten getrokken. De wind draait rj _g& j
naar een westelijke richting i g ijj-ZL |®7® J
en trekt aan. De zon schijnt af 1 i 4° f/ I
en toe, maar er valt ook een
enkele bui. Het wordt weder- fü'Fksj
om een graad of 8. Woens- I w
dag is eveneens een bui te T b JCi i-.-^u/. i iffi'lf'I tt
verwachten. Bij een matige i, dÉH'ailtó.F nrörilaébu
tot vrij krachtige wind wordt
het 9 graden. De dagen daar
na blijft wisselvalligheid
troef.
Europa: Eenheidsworst
Een sterk en groot hogedrukgebied met centrum boven de Britse ei'
landen domineert nog steeds de Europese weerkaart. Lagedrukge
bieden zijn alleen actief boven het noorden van Scandinavië en bo
ven Spanje. Vooral het noorden en oosten van Spanje en ook hetzui
den van Frankrijk krijgen flink wat regen te verwerken. Aan de Co
sta's in het zuiden van Spanje en ook in Portugal valt het met de re-
gen mee, daar komt de zon regelmatig tevoorschijn. In de regenge-
bieden schommelen de temperaturen rond 10 graden, op die plaat
sen waar de zon schijnt wordt het nog 15 graden of meer. Ook Italië
en Griekenland maken nog kans op buien, tusssendoor laat echter j
ook de zon zich zien. Verder is het in het overgrote deel van Europa
droog, op veel plaatsen komen wolkenvelden voor, in de nacht ont- i i
staat hier en daar misten 's middags is de zon af en toe van de partij)
De minste kans op zon maken de Britse eilanden, ook al ligt het hoge;
drukgebied daar het dichtste bij. In Engeland zijn de wolken zelfs zo j
dik dat er wat lichte regen of motregen uit kan vallen. De temperatu-|
ren schommelen bij dit alles in het overgrote deel van Europa tussen 1
5 en 10 graden. De komende dagen wordt het vooral in het oosten
van Europa echter belangrijk kouder. En zodra die koude lucht de t
Middellandse Zee bereikt, gaat het in Zuidoost-Europa weer hard re-;
genen.
