NS bieden hobbyist buitenkansje Komst euro maakt financiële Fortis zou publiek jaarwisseling extra spannend slecht voor,lchten PZC Onroerend goed Shell en Texaco blazen Europese joint venture af Petrofina vrijwel zeker in Franse handen Verzamelaars zoeken op Utrechtse beurs naar oude treinspullen economie Hervorming arbeidsmarkt EU Omzet speelgoedwinkels groter Banken onttrekken geld aan Azië NUON koopt Regev BAM neemt Batenburg over belasting dinsdag 1 december 1998 Een Utrechtse mevrouw toont zich op de beurs in de Utrechtse stationshal gecharmeerd van een treinbank uit de eerste klas, omdat die zo leuk bij haar kachel kleurt. foto Annette Vlug/GPD van onze redactie economie BRUSSEL - In de olie-industrie staat op nieuw een grote overname op stapel. Het Belgische Petrofina komt vrijwel zeker in handen van een Frans olieconcern. De meest waarschijnlijke koper is Total, maar ook Elf Aquitaine wordt genoemd. Er circuleren al enkele weken geruchten over een overname van Petrofina, maar gisteren werden de aanwijzingen wel erg sterk. De beursnotering van de oliemaat schappij werd opgeschort, samen met de noteringen van een aantal aandeelhou ders. Petrofina kondigde voor vanoch tend een persconferentie aan. De koers van het aandeel Petrofina sloot vrijdag op de effectenbeurs in Brussel op 14.250 frank. Analisten verwachten dat de koper ongeveer 18.000 frank per aan deel zal betalen. Dat komt neer op in to taal 422 miljard frank 23 miljard). De belangrijkste aandeelhouder van Pe trofina is de machtige Waalse financier Albert Frère. Hij zou het afgelopen week einde de laatste hand hebben gelegd aan de verkoop. Frère controleert via de houd stermaatschappijen Groep Brussel-Lam- bert, Electrafina en CNP 30% van de aan delen, en langs andere kanalen nog meer. De beursnoteringen van de drie maat schappijen van Frère werden gisteren ook opgeschort, net als die van de Petrofina- aandeelhouders Tractebel, Sofina en Sid- ro. De Belgisch-Nederlandse financiële groep Fortis heeft een belang van 1,3% in Petrofina. Petrofina staat achtste op de Europese ranglijst van oliemaatschappijen en twin tigste op de wereldranglijst. De omzet be droeg vorig jaar 727 miljard Belgische frank 39,7 miljard). Elf Aquitaine kwam uit op 254,3 miljard Franse franc (ƒ85,5 miljard) en Total op 191 miljard franc 64,2 miljard). Petrofina is bi] de automobilist bekend van de Fina-pompstations. Behalve in de oliesector is de onderneming ook actief op terreinen als chemie en lakken. In Neder land is Petrofina eigenaar van verfprodu- cent Sigma Coatings in Uithoorn. Een overname van Petrofina zou een nieu we stap betekenen in het concentratiepro ces in de internationale olie-industrie. Dat is de laatste tijd versneld door het lage peil van de olieprijzen. ANP/AFP/Belga MADRID - Groot-Brittannië en Spanje willen de arbeids markt inde Europese Unie structureel hervormen. De Britse premier Blair en zijn Spaanse ambtgenoot Aznar hebben daartoe opgeroepen in een werkdocument, dat gisteren in Madrid openbaar is gemaakt. In het stuk pleiten de regeringsleiders voor een combinatie van flexibiliteit en zekerheid. Dat moet onder meer gebeuren in de vorm van meer scholing die het hele leven duurt. Verder moet er zekerheid komen op werk voor vooral werklozen en schoolverlaters. Het document komt begin december ter sprake tijdens de EU- topconferentie in Wenen DPA/AFP VOORBURG - De omzet van speelgoedwinkels schiet in no vember en december met ruim 50% omhoog. "filmcentra, su permarkten en doe-het-zelfcentra profiteren het minst van de kooplustige sint- en kerstconsument Het Centraal Bureau voorde Statistiek (CBS) schat dat vande ruim 26 miljard die de detailhandel de laatste twee maan den van 1997 heeft omgezet, 2,8 miljard kan worden toege schreven aan aankopen voor de feestdagen. Per huishouden komt dit neer op ruim 400. Voor speelgoedzaken zijn november en december van levens belang. Van de jaaromzet in deze sector (in 1997 1,1 miljard) gaat volgens het CBS eenderde in de laatste maanden van het jaar over de toonbank ANP BAZEL - Door de economische crisis in Zuid-Oost-Azië heb ben banken in de eerste helft van dit jaar 52 miljard dollar aan investeringen uit de regio teruggehaald. Dat meldt de Bank voor Internationale Betalingen (BIS) in een rapport. In het rapport wordt ingegaan op de internationale banksta- tistieken tot en met juni. De conclusie luidt dat alle leenlan- den in Zuid-Oost-Azië te maken hadden met banken die in vesteringen terugtrokken. Eind 1997 hadden banken 378,7 miljard dollar in Aziatische landen, in juni was dat gedaald tot 234,8 miljard De BIS, 'de centrale bank van de centrale banken', consta teert dat in het wereldwijde financiële verkeer soms het over zicht ontbreekt. Daardoor zouden banken en andere financi ële instellingen elkaar te vaak volgen als in een 'kudde'. AP HILVERSUM - Het energiebedrijf Regev, dat gas levert in vrijwel alle gemeenten in het Gooi en de Vechtstreek plus elektriciteit in Hilversum, wordt verkocht aan de NUON. Dit is overeengekomen met een onderhandelingsdelegatie na mens de twaalf gemeenten die eigenaar zijn van Regev. NUON levert energie in Flevoland, Gelderland en Friesland. NUON betaalt 181 miljoen gulden voor de overname. Het neemt alle aandelen van de gemeenten over. De voorgenomen verkoop wordt voorgelegd aan alle twaalf gemeenten. GPD ROTTERDAM - De BAM-groep die actief is in de bouw, in stallatietechniek en op de vastgoedmarkt, wil het elektro nisch installatiebedrijf Batenburg in Capelle aan den IJssel overnemen. De onderhandelingen met het Rotterdamse moe derbedrijf. Batenburg Beheer, zijn nagenoeg afgerond Het Capelse bedrijf richt zich op het ontwerpen, installeren, inspecteren en onderhouden van elektronische installaties en automatiseringssystemen in de industrie, petrochemie, infra structuur en utiliteitsbouw Met 177 medewerkers werd vorig jaar een winst van 30 miljoen behaald. De dochter past niet meer in de kernactiviteiten van Batenburg Beheer. GPD Handel op de vloer van de optiebeurs op het Damrak. door Paul Vreeker/ANP door Juliëtte Schneiderberg ROTTERDAM - Een authentie ke noodrem uit de trein op je driewieler. Of een oude slaap wagon als tuinhuis in de tuin? En wat te denken van die zwarte machinistenstoel achter je bu reau? Of desnoods een beschei den tweezits treinbank in je woonkamer. Het is een greep uit de treinobjecten die sinds zater dag te koop zijn in de hal van het Centraal Station Utrecht. Overtollige zaken uit de Neder landse treinen kunnen bekeken of gekocht worden door alles en iedereen. NS-tafeltjes, prullen bakken, remkranen, klapstoel tjes, slaapwagendekens, Internationale koersborden, rij krukken en zelfs NS-deur- krukken veranderen voor een zachte prijs van eigenaar. Succes „De beurs vindt voor de derde keer plaats en het is een ongelo felijk succes", beaamt mede-or ganisator T. Bennis. „Het lijkt wel of de Nederlanders dol zijn op het kopen van andermans oude spulletjes. Dat geldt zeker zaken die per trein ontelbare ki lometers hebben afgelegd." Want wat van ver komt is na tuurlijk het interessantst voor de begeisterde treinenfan. Zo is er het Oriënt Express-servies waar, op de nostalgische trein de 'Oriënt Express', thee uit werd gedronken door deftige dames en rijke heren. De rit voerde da gelijks van Parijs naar Constan- tinopel en vice versa. De bejaar de kopjes en schoteltjes vinden gretig aftrek. „Het liefst met barsten en scheuren want dat heeft iets extra's", fluistert een oude dame. De internationale metalen treinkoersborden uit de jaren zestig met bestemming Wien WestbahnhofParis of Salzburg Hauptbahnhof, zijn in trek bij de studenten. „We hebben aller lei verkeersborden aan de muur van ons studentenhuis hangen en dit is weer eens wat anders. Komt nog bij dat je deze borden voor een prikje kan kopen. Ver keersborden moet je meestal in het donker ergens vanaf slo pen..." Naast de talrijke 'doorsnee' koersborden staat er nog een bijzonder exemplaar op de toonbank. Oud, roestig en ver weerd. Je kan nog net de ver vaagde letters Paris en Con- stantinopel ontdekken. Het is het koersbord van de laatste rit van de Oriënt-Express. Gedul dig wachtend op een nieuwe (ei genaar. De bronzen deurkrukken en remkranen liggen wat verloren in een hoekje. Wat moet iemand in vredesnaam met een nood rem? Bennis: „Er zijn mensen die altijd al aan de noodrem hebben willen trekken. Die ko pen zo'n rem, hangen 'm thuis op en kunnen dan de hele dag eraan trekken. Vinden ze prachtig." Voor minder dan een geeltje kan men in het bezit komen van de bekende blauwe en roze mini- lafeltjes uit de stoptreinen. Met of zonder ingebouwde asbak. Een twee-zits treinbank be hoort tot het betere verzamel werk. De rode leren tweezitters, in eerste-en tweede klas uitvoe ring, gaan als warme broodjes over de toonbank. Een 24 -jari ge jongen mag zich de trotse ei genaar noemen van een eerste klas-zitbank. Mét asbak in de armleuning. Vraagprijs: 245 gulden. Vooral omdat de stoelen zo apart en herkenbaar zijn, moest hij hem hebben. „Het is een unieke blikvanger in je woonkamer, zo'n bankje. En ze zitten erg lekker." Omdat de bankjes in de trein stevig vast zitten, weet de nieuwe eigenaar nog niet helemaal goed wat hij met de bevestiging aan moet. „Ach, anders hang ik de bank wel aan de muur. Is toch kunst?" Overigens is de aangeboden col lectie niet onuitputtelijk, bena drukt Bennes: „Op is op! Van bepaalde objecten hebben we er maar een paar. Bovendien staan we ook op andere stations in het buitenland met de spullen. In Neurenberg en Zürich onder meer. Daar verkoop je ook het één en ander. Vandaar dat de koersborden uit die steden al verkocht zijn. Overigens komen we aan de spullen door interna tionale treinspullen onderling uit te wisselen. Er zijn interne deals gesloten, zodat het mogelijk is om bijvoorbeeld koersborden uit Boedapest in Nederland aan te bieden en om gekeerd." De kraam staat er tot en met donderdag en is van 10 tot 17 uur geopend. Op donderdag avond tot 20 uur. GPD door Raymond Peil De komst van de euro maakt de jaarwisseling bij uitstek spannend voor internationaal werkende banken. In één klap ontstaat er een markt van 1,8 biljoen (1.800 miljard) euro's aan staatsschulden van de deel nemende landen. Een kostbaar foutje in de dealing room, waar banken miljarden heen en weer schuiven, is dan zó gemaakt. De Londense vestiging van zaken bank Bear Stearns hééft bij al haar handelaren een handlei ding op het bureau gelegd: „U dient uitzonderlijk voorzichtig tewerk te gaan." „Er is geen garantie dat de over gang op de euro gladjes ver loopt", laat Bob Tyley van Bear Stearns uit Londen weten. „Het ontstaan van de Eurozone, EMU, op 4 januari 1999 is een gigantisch complexe onderne ming. Er zitten zo veel dingen aan die mis kunnen gaan. De mogelijkheid van een ernstige ontwrichting van de markt is weliswaar niet zo groot. Maar kleinere deelnemers dienen de risico's goed te beseffen." De Engelse centrale bank heeft onlangs in een uitgebreide stu die alle mogelijke ellende rond het euroweekeinde in kaart ge bracht. Niet dat men denkt dat het gaat gebeuren, maar het kan natuurlijk wel. „Niets kan wor den uitgesloten." De bank wijst bijvoorbeeld op de kans dat banken, effectenhuizen of be drijven geen geld ontvangen of niet kunnen betalen, simpelweg omdat het er (nog) niet is. Onder de talloze schijven en systemen waarlangs betalingen verlopen hoeft er maar één niet eurobe- stendig te zijn en de keten breekt op de zwakste schakel Wat natuurlijk ook kan is dat een medewerker ergens in de ke ten een omrekenfout maakt zo dat te veel of te weinig geld door het systeem gaat. De uiteinde lijke consequentie voor een transactie in aandelen, obliga ties en aanverwante opties is dat deze niet doorgaat. Van wie zijn de stukken? Waar worden ze of ficieel bewaard, wat nodig is vanwege juridische verwikke lingen? Stijgt of daalt de koers in die tussentijd en wat dan? Wanorde „Indien dergelijke problemen wijd verspreid raken kan er spe culatie ontstaan", waarschuwt de Engelse centrale bank. Spe culatie bijvoorbeeld dat een be paalde onderneming of bank over de kop gaat door de finan ciële problemen. „Of over uit stel van de EMU. Dit zou heftige koersbewegingen in wanorde lijke markten teweeg kunnen brengen, inclusief de nieuwe eu- romarkten en de valutamarkt." Om de problemen vóór te zijn wordt de mogelijkheid overwo gen de afwikkeling van transac ties een dag stil te leggen. Want 'het is duidelijk dat met alle computersystemen op tijd klaar zijn voor de euro'. „Systemen die nu één valutasoort verwer ken, moeten er twee keer zo veel aankunnen. Voor multivaluta- systemen is niet de extra munt een probleem, maar de omreke ning van obligaties, handels transacties en rentetarieven en zovoorts in de euro." De Bank of England verwacht vooral problemen op dit punt met systemen die niet of niet op tijd klaar zijn voor de overstap op de euro. „Er is onvoldoende tijd, evenals middelen en des kundigheid. om alles op de EMU voor te bereiden. Er wordt ge hoopt dat de grootste Europese banken op tijd klaar zijn, Maar alle systemen tijdig te testen, dat lukt niet. Vandaar dat pro blemen het meest waarschijn lijk zijn bij middelgrote en klei nere banken en beleggers, en ook bij instellingen die niet hoofdzakelijk op de eurolanden gericht zijn. En dat kan verve lende gevolgen hebben." Bear Stearns heeft voor zijn handelaren de euroscenario's nauwkeurig vastgelegd. Op 31 december, de laatste handels dag van 1998, dienen ze alle transacties volledig te hebben afgewikkeld. Er mogen onder meer geen aandelen zijn ver kocht, die ze niet in bezit heb ben. met de bedoeling om de transactie op 4 januari 1999 te voltooien. „Vanaf dat moment ziet de handelaar de prijzen in de eurohandel alleen in euro's", luidt wellicht ten overvloede de vermaning. Door de overgang van Duitse marken op de euro is ook de waarde van de contracten ver anderd. bijvoorbeeld van die op de Duitse beursbarometer DAX. Zou een contract voor 50 miljoen dollar eind 1998 als volgt worden berekend: 150 fu tures maal 100 (contractom- vang) maal 6.000 (stand van de DAX). En dat gedeeld door 1,8 (koers van de mark in dollars) maal 150 is 50 miljoen dollar. In 1999 wordt het 300 maal 25 is 45 miljoen euro plus 300 maal 0,64 is samen 46,251 miljoen euro. En dan zitten er twee verschil lende afrondingen in de koers van Duitse mark naar euro. Ga er maar aan staan, zeker als je jaren hebt gerekend in ver trouwde standaardkoersen. Ontwrichting Bovendien dient iedereen zich te realiseren dat dit soort som metjes, vaak in de hitte van de strijd gemaakt, de ontwrichting van de financiële euromarkt kan veroorzaken. Bij de van oorsprong Amerikaanse Citi bank, aanvoerder van de euro werkgroep van de 31 grootste Europese banken, wordt er op gewezen dat in 1999 met direct duidelijk is of een 'deal' vast loopt door technische proble men of, zeg, het faillissement van een Japanse bank. „We zul len er doorheen moeten Bear Stearns wijst zelfs fijntjes op een veel groter onheil voor spellend scenario. „De EMU is een risico voor Europa, maar met mogelijk grote tot zeergrote voordelen. Maar wat te doen als de EMU uiteenvalt en hoe kun nen we ons daarop voorberei den." Kijk, dan zijn de rapen pas echt gaar „Dan zitten we met het probleem dat het Verdrag van Maastricht niet heeft voor zien in een ineenstorting van de EMU. noch in een ordentelijke afwikkeling daarvan." GPD door Walter Devenijns AMSTERDAM - De aanbieders van aandelenlease, met name Fortis-doehter GroeiVermogen met de KoerswinstStapelaar ('Geniaal of stapel'), lichtten het publiek slecht voor. Vooral het feit dat GroeiVermogen reclame maakt met prachtige koerswin sten zonder duidelijk te maken dat dit alleen opgaat als de klant geen rente-inkomsten heeft, stoort de Vereniging Consument Geldzaken sterk. Genoemde ideale situatie doet zich slechts bij een klein deel van de potentiële klanten voor, terwijl GroeiVermogen zich richt op een breed publiek. Con sument Geldzaken is de afge lopen maanden honderden malen geraadpleegd over de aanbiedingen, waarmee bedrij ven extra aan de weg timmeren door de naderende afschaffing van de fiscale aftrekbaarheid van vooruitbetaalde rente. „In een ruime meerderheid van de door Fred van Essen DEN HAAG - Shell en Texaco hebben hun plan voor samen werking in Europa afgeblazen. Een Europese joint venture op het gebied van olieraffinage en marketing zou geen maximaal voordeel betekeken voor de aandeelhouders, aldus de olie concerns. Shell zoekt de maximalisering van het resultaat nu in een zo mogelijk versnelde versie van de interne reorganisatie die al eerder is aangekondigd, aldus een woordvoerder. De beide olieconcerns maakten hun plan in september bekend. De toen geschatte kostenvoor delen - onder andere door het samenvoegen van de tanksta tions in Nederland - blijken bij nadere uitwerking wel te klop pen aldus Shellmaar de onder nemingen vinden de opbrengst niet hoog genoeg. Feit is dat de situatie in de olie- sector, die lijdt onder aanhou dend lage prijzen, sinds de aan gevallen bleek de adviesvrager niet goed op de hoogte van de verplichting de te betalen lease rente te moeten verrekenen met rente-inkomsten", aldus een woordvoerder van de vereni ging- Fortis ontkent dat ze de mensen voor de gek houdt. Integendeel, iedereen die informatie aan vraagt, krijgt van Fortis een zo genoemde Fiscale voordeelwij- zer toegestuurd. Daarin wordt vermeld hoeveel voordeel ie mand heeft, of niet, bij een be paald renteniveau. Ook op an dere punten vindt de vereniging de informatie van de aanbieders nogal onevenwichtig. Consu ment en Geldzaken heeft daar om enkele aanvullende bereke ningen gemaakt, onder meer voor mensen die in de eerste be lastingschijf vallen en voor hen die rente-inkomsten hebben. Bij onder meer een koerswinst van 5 tot 8 procent is er vaak een vrijwel risicoloos alternatief: een spaarreken ng met een rente van 4 procent. ANP kondiging is veranderd. Na de fusie tussen BP en Amoco bleek vorige week ook dat de concur renten Exxon en Mobil aan een krachtenbundeling werken. Exxon Mobil zou daardoor Ko ninklijke Olie/Shell als grootste olieconcern ter wereld verdrin gen, met een gezamenlijke om zet van 180 miljard dollar (Shell 130 miljard dollar) en een beurswaarde van 240 miljard dollar (ongeveer 450 miljard gulden). BP en Amoco halen volgens een berekening in NRC Handels blad twee miljard kostenvoor deel uit hun samenwerking en Exxon/Mobil zeven miljard dollar Daar kan de bescheiden, gedeeltelijke Europese fusie van Shell en Texaco met tegen op. Shell en Texaco hebben overi gens al jaren joint ventures op raffinage- en verkoop/marke tinggebied in de VS. Die wordt volgens de concerns niet ge raakt door het afblazen van de Europese onderneming. GPD door Wil Wouters Nu de aandelenbeurs zelfs de meest optimistisch gestemde geesten ontmoe digt en de rentestand laag blijft, komt er misschien meer aandacht voor het on roerend goed. En dan niet al leen voor het beleggen in en verhuren van onroerend goed, maar ook voor de aan koop en de verkoop op ter mijn. Iedereen heeft wel eenkennis die goed geboerd heeft met onroerend goed. Een kennis die met de aan- en verkoop van zijn woning of van wo ningen toch een aardige stui ver verdiend heeft. En als dat min of meer bij toeval ge beurt, dan moet het toch ook planmatig kunnen? Maar is er dan ook belasting ver schuldigd over de winst die met die enkele transacties behaald wordt? Onderscheid Allereerst moeten wij daar bij een onderscheid maken tussen de mensen die zich be roepsmatig met onroerend goed bezighouden, zoals ma kelaars en taxateurs, en de goedwillende particulieren, die wel, en misschien zelfs veel, verstand hebben van onroerend goed, maar daar mee niet hun brood verdie- Bij de eerste categorie, de deskundigen, zal de belas tingdienst de aan- en ver koop van onroerend goed als beroepsmatig zien. De winst die daarbij behaald wordt, zoals het verschil tussen de aan- en verkoopprijs minus kosten, behoort tot hun be roepsinkomen en is zo aan belastingheffing onderwor pen. Maar tot deze categorie behoren ook de particulieren die handelen op advies van een of meer deskundige ken nissen of familieleden met de bedoeling en de verwachting om op wellicht korte termijn winst te pakken. De kennis van de adviseur wordt dan volgens bestaande recht spraak aan de handelaar toe gerekend. Bij de categorie goedwillen de particulieren geldt als al gemene regel dat de aan- en verkoop van onroerend goed op zichzelf niet tot belasting heffing leidt. Er is pas belas ting verschuldigd wanneer er buiten dienstbetrekking ar beid verricht is. En van ar beid is geen sprake wanneer de eigenaar zich beperkt tot het innen van huur en het be talen van kosten. Dit ligt an ders wanneer ervaring, des kundigheid en relaties op het gebied van onroerend goed een rol gaan spelen bij het be halen van de winst. Winstverwachting Dit doet zich bijvoorbeeld voor wanneer iemand weet dat een eigenaar van een on roerend goed er zo spoedig mogelijk van af wil en de ko per door zijn ervaring en des kundigheid weet of kan we ten dat hij bij aankoop een (te) lage prijs betaalt. Weet de koper ook nog dat hij een re delijke kans op winst heeft en dit zijn bedoeling bij de aan koop is (geweest), dan is hij belasting verschuldigd. De kennis over de winstver wachting kan de particulier ook van derden hebben. Zo concludeerde het ge rechtshof in Arnhem onlangs dat belasting verschuldigd was over de winst die een va der had behaald met een transactie in onroerend goed De vader was wel een leek op dit gebied maar hij deed de transactie op advies en aan raden van zijn zoon, die een taxateur en deskundige op het gebied van onroerend goed was. Uit de vele juris prudentie over dit onder werp kan wel afgeleid wor den dat hoe korter de tijd tussen aan- en verkoop van een onroerend goed is, des te groter de kans op belasting heffing over de behaalde winst is. Niet voldoende Maar let wel: volgens rech terlijke uitspraken is winst op zich, ook al is die behaald in een korte tijdspanne, niet voldoende voor belasting heffing. Daarvoor zijn dus bijkomende omstandighe den vereist. En deze bijko mende omstandigheden en voorwaarden bestaan uit de kennis van de koper, zijn tip gever of de door hem inge schakelde deskundige(n). Bovendien moet het gaan om een voordeel, dat bij de aan koop van het object reeds re delijkerwijs verwacht en be oogd werd. Het is daarom goed er op bedacht te zijn dat een korte termijn transactie tot belastingheffing kan lei den. Mr. C.W.B.M. Wouters is belas tingadviseur te Koudekerke

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1998 | | pagina 7