Middelburg
verandert
vuilophaal
PZC
PZC
Pas op voor Jan 'Aek en de tongesnaier
Scholenfusie inspireert jonge dichters
Milj oenenin ves ter ing
moet leegloop wijk
Goese Polder keren
zeeland
13
Verkoop banket
voor hulpactie
in Roemenië
Internet voor Reynaertschool
Inbrekers steelt kristal en ivoor
Politie bekeurt drankrijders
Eerste prijs voor Kunst Eer
Politiehond grijpt autodieven
dinsdag 1 december 1998
Wijzigingen door milieustraat
door Ab van der Sluis
MIDDELBURG - De gemeente
Middelburg voert met ingang
van 1 januari een aantal veran
deringen door in de afvalinza
meling. Grof vuil wordt voort
aan maar één maal in de maand
opgehaald. Voor bouw- en
sloopafval, puin en grof tuinaf-
OOST-SOUBURG - Roemenië-
hulp Oost-Souburg, een
onderdeel van de Hongarije-
werkgroep van de Samen-op-
Wegkerken in Oost-Souburg,
houdt deze week een banketlet
teractie voor de bouw van een
gezondheidscentrum in de stad
Tirgu Mures in Roemenië. De
actie is opgezet in samenwer
king met bakkerij Steketee.
In Oost-Souburg zijn deur aan
deur folders bezorgd. In het
dorp zelf, in Vlissingen en in
Middelburg zijn 250 bedrijven
benaderd via direct-mailing. De
Souburgers kunnen de banket
letter met een kortingsbon be
stellen. De bedrijven bestellen
ï'echtstreeks bij de werkgroep.
De stad Tirgu Mures krijgt al
tien jaar steun van de Oost-Sou-
burgse werkgroep. Eind januari
vertrekt het tiende hulptrans
port. De bouw van het gezond
heidscentrum wordt door
Nederlanders begeleid en gefi
nancierd. De bouw zelf wordt
geheel verzorgd door Roeme
nen. Het centrum kost 1,2 mil
joen gulden. Dat bedrag is nog
niet bijeen gespaard. In het cen
trum komen onderwijsvoorzie
ningen voor geestelijk gehandi
capten, fysiotherapie voor
gehandicapten, groepsactivi
teiten, een werkplaats een grote
keuken. Die keuken zorgt voor
maaltijden aan de bezoekers,
maar ook aan de armen en de
daklozen.
Informatie over
sportvrij willigers
WISSENKERKE - De gemeente
Noord-Beveland houdt maan
dag 11 januari om 19.30 uur in
het gemeentehuis in Wissenker-
ke een voorlichtingsbijeen
komst over het onderwerp 'vrij
willigers die actief zijn in
sportverenigingen'.
Gesproken wordt over hoe de
vereniging vrijwilligers kan be
houden en hoe potentiële vrij
willigers te benaderen zijn.
P. Vader van de Zeeuwse Sport
raad verzorgt de informatie.
Ook wordt informatie verstrekt
over de ondersteuning van het
vrijwilligersbeleid en kan ken
nisgemaakt worden met wet
houder A P. Dees-de Looff
MIDDELBURG
Sluiting studiezaal archief - De
studiezaal van het gemeente
archief van Middelburg is
maandag 7 december gesloten.
De sluiting houdt verband met
een voorlichtingsbijeenkomst
voor het personeel van het nieu
we Zeeuws Archief. Het nieuwe
archief is een fusie tussen de ge
meente-archieven van Veere en
Middelburg en het Rijksarchief.
De nieuwe instelling wordt ge
huisvest in de oude rechtbank
aan het Hofplein.
REDACTIE
MIDDEN-ZEELAND
Voorstad 22
4461 KN GOES
Tel: (0113) 273000
Fax: (0113)273030
e-mail: redgoes@pzc.nl
te Goes:
M.J. Schrier(chef)
I. Huibers
A.M. van der Jagt
E. Soesman
te Vlissingen:
L. Fransen
E.L. Ramakers
M.J. van der Schot
A.A. van der Sluis
K.L. de Vries (sport)
CENTRALE REDACTIE
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA VLISSINGEN
Tel: (0118) 484000
Fax: (0118)470102
e-mail: redactie@pzc.nl
City OnLine/Internet
http://www.pzc.nl
e-mail: pzcredcity1@pzc.nl
val moet vanaf die datum be
taald worden. Verder gaat de
frequentie van de chemo-kar
omlaag. De kar rijdt nog maar
vier maal per jaar.
De veranderingen zijn doorge
voerd, omdat Middelburg sinds
kort over een goed uitgeruste
milieustraat beschikt. Grofvuil
kan daarom ook zes dagen per
week zelf gebracht worden,
maar Middelburgers kunnen er
ook voor kiezen om het één keer
maand gratis door de Stadsrei
niging te laten ophalen. Een
telefoontje naar de dienst vol
staat. Tot op heden konden Mid
delburgers hun bouw- en sloop
afval, puin en grof tuinafval
voor niets kwijt. Daarin is ver
andering in gekomen. De ge
meente wil dat de vervuiler be
taalt. Daarom moet er vanaf 1
januari geld voor worden neer
gelegd. Het basistarief bedraagt
zestig gulden voor hoeveelhe
den tot één kubieke meter. Voor
elke kubieke meter daarboven,
brengt de gemeente 35 gulden
extra in rekening.
De chemo-kar reed normaal ge
sproken negen keer per jaar
door Middelburg. Het meeste
kleine, chemisch afval (Kca)
wordt nu al naar de milieustraat
gebracht. Slecht heel weinig af
val komt nog terecht in de che
mo-kar. Voortaan rijdt de kar
alleen nog maar in maart, juni,
september en december. De tij
den bij de verschillende halte
plaatsen blijven ongewijzigd.
Advertentie
Alles voor kantoor
op nummer
weststrate verpakkingen
oostperkweg 20 middelburg tel: (0118) 63 0015
Eva Borstelaar (1) en Cereso van Garsel van basisschool 't Klinket bekijken voor het kunstwerk de poëziebundel waaraan 1438 Veerse
en Noord-Bevelandse kinderen aan meewerkten. foto Ruben Oreel
door Miriam van der Schot
KOUDEKERKE - Evenwicht
tussen fuserende basisscholen
en het behouden van de eigen
identiteit. Dat is het idee ach
ter het kunstwerk dat leerlin
gen van vijftien gefuseerde
Veerse en Noord-Bevelandse
basisscholen hebben gemaakt.
In ieder kiertje en achter ieder
deurtje in het object zitten ge
dichten die de kinderen heb
ben geschreven. Het gehele
object dingt in april mee naar
een prijs bij de landelijke poë
ziewedstrijd voor kinderen.
Alle 1438 kinderen van de vijf
tien protestants-christelijke
basisscholen zijn vanaf de
jongste kinderboekenweek
aan de slag gegaan met poëzie
en het kunstwerk. Iedereen le
verde een gedicht in en per
school werden er acht gedich
ten uitgekozen. Ook maakten
alle scholen een voorwerp zo
als een gezicht, een kastje met
deurtjes of een papierkoker,
waarin de gedichten gestopt
zijn. Uiteindelijk zijn alle
voorwerpen aan elkaar ge
maakt, wat resulteerde in het
huidige werk. Naast het
kunstvoorwerp is een selectie
gemaakt van alle gedichten en
die is verwerkt in een echte
dichtbundel. Hoe het werk be
oordeeld wordt op de wed
strijd is voor directrice Agnes
de Jong van 't Klinket in Kou-
dekerke nog een raadsel. Want
er zijn individuele prijzen en
piïjzen voor een school. Maar
dit werk is door een groep
scholen gemaakt. ..We hebben
de stichting Kinderen en Poë
zie over onze inzending inge
licht. want we wilden er zeker
van zij n dat dit mocht. Maar ze
waren heel enthousiast. We
hebben ook al gevraagd of we
het werk na afloop kunnen te
rugkrijgen. Want dan kunnen
we het om de beurt tentoon
stellen op alle scholen."
Het idee voor het maken van
het kunstwerk ontstond rond 1
januari 1998. Toen zijn de pro
testants-christelijke basis
scholen gefuseerd. „Uit die fu
sie wilden we iets positiefs
laten ontstaan. Want vaak
hoor je dat fusies gepaaid gaan
met veel vervelende dingen",
zegt De Jong. „Hiermee willen
wij laten zien dat het mogelijk
is om samen te werken en tege-
lijkertijd dingen te doen op je
eigen manier. Het onderwerp
poëzie is namelijk op iedere
school anders aangepakt."
EVE9{ O'MZI'E'H.
door Tiny Polderman
Voor de meeste kinderen is het een
spannende tijd: Sinterklaas is weer
in het land. Aan de vooravond van de
sterfdag van de heilige Nicolaas wordt
elk jaar de traditionele pakjesavond
gehouden, zo ook aanstaande zaterdag.
Voor niemand zit er tegenwoordig meer
een roe in de zak; hooguit slaat er in het
Grote Boek of je weieens in je neus peu
tert. Cadeautjes en snoepgoed is er in
overvloed voor iedereen, zonder aan
zien des persoons. Toch is minder be
kend dat Sinterklaas pas rond 1900 een
echte kindervriend is geworden. De
goedheiligman schiep er vroeger een
satanisch genoegen in doodsbange kin
deren over de knie te leggen of in de zak
te stoppen.
Sinterklaas was niet de enige boeman:
in vroeger tijden was men een meester
in het creëren van allerlei andere wan
gedrochten, die kinderen de stuipen op
het lijf moesten jagen.
Tweehonderd jaar geleden schreef een
ooggetuige over de Sinterklaasintoch
ten rond 's-Hertogenbosch: 'Zij zijn
zeer misselijk, somtijds zelfs afschuwe
lijk uitgedost'. De negentiende-eeuwse
beschrijving van Sinterklaas van de
hand van De Genestet spreekt eveneens
boekdelen: 'Al gromm'lend in den
baard, die afstroomt van zijn kin; een
masker voor 't gelaat, afschuwelijk van
kleuren'Plaatjes in kinderboeken uit
die tij d laten een zeer onchristelij k ope
rerende Sint Nicolaas zien, bijvoor
beeld een waarop hij kinderen in hun
nekvel grijpt om ze in de zak te stoppen.
Een begeleidend gedichtje luidt: 'Hij
straft niet graag kinderen, maar is hun
een vriend'.
Daarnaast symboliseerde Zwarte Piet
heel lang een overwonnen duiveltje;
zo'n thema kon met anders dan stichte
lijk voor de jeugd zijn.
Weerwolf
Talrijke andere wezens werden ge
bruikt om kinderen in de opvoeding
goed en fout bij te brengen. Als ze een
beetje stout waren, werd alom gedreigd
met de boeman of de weerwolf die 's
avonds langs de huizen kwam om on
deugende kinderen mee te nemen. Men
maakte kinderen bang voor het bos en
de gewassen op het land, met allerlei
engerds die ze daar opwachtten. In het
Zeeuwsch Sagenboek van J. R. W. enM.
Sinninghe (1933) zijn herinneringen
opgetekend van de diverse gedaantes
waarin de zogenaamde kinderschrik
zich manifesteerde.
In Zeeuws-Vlaanderen kenden de ou
deren toen nog de teênensnaier, een ko
rengeest, die de tenen afsneed van de
kinderen die blootsvoets door het hoge
koren liepen.
ÉiWfeP 1—.am,.
In vroeger tijden was Sint Nicolaas niet de kindervriend die hij tegenwoordig is.
Afbeelding uit 'Volksgebruiken in Nederland'.
rel. Die sneed je den tong af, als je die
uitstak'. Verder waren daar nog de
boosaardige gevleugelde alven of el
ven, die op de loer lagen als kinderen
niet voor donker thuis waren. In
Zeeuws-Vlaanderen kon je 'van den alf
In Zeeland kon de engerd zich in ver
schillende gedaanten manifesteren, als
de boekaros (bloedkar), de boeloze, den
donkeren vent of den padderen (naak
te) vent. Volgens de Sinninghes was de
tongesnaier ook zoo'n leelijke ke-
verleid' worden; dan werd je gedwon
gen in het pikkedonker rond te dwalen.
In het waterrijke Zeeland hebben voor
al watergeesten in het volksgeloof een
rol gespeeld. Kinderen werden bang ge
maakt voor water, door middel van een
griezel die in putten en sloten wachtte
om hen erin te kunnen trekken. Dit
kwaad had in Zeeland verschillende
benamingen- Jan Aek, Jóösje Pik, Oos-
jepik, slokker, slokkeman, nekker, 'ae-
kepuut, 'uusjescheer, noem maar op. In
Zeeuws-Vlaanderen doen talrijke ver
halen over d'n Ossaart de ronde, een ge
duchte watergeest die allerlei gedaan
ten kon aannemen. In het Zeeuws-
Vlaanderen met zijn vele kreken, plas
sen en poelen heeft het geloof hierin
lang standgehouden. Vroeger wierpen
de Zeeuws-Vlaamse vissers de eerste
vis die ze vingen terug, voor Ossaart.
Nog tot voor kort dreigden ouders met
d'n Ossaart, om hun kinderen ervan te
weerhouden dicht bij het water te spe
len.
Fabeltjes
Deze fabeltjes over geesten en duivels
werden al in de zeventiende-eeuwse pe
dagogische literatuur zeer serieus ge
nomen Jacob Cats besteedde er
bijvoorbeeld in zijn 'Houwehjck', eeu
wenlang een van de meest gelezen boe
ken, erg veel aandacht aan. 'Soo haest
men in het huys een kint begeert te stil
len, Soo brengt men aen den dag een
deel versierde grillen, Een spoock, een
bulle-man, een lyve-loosen geest, Of
eenig vreemt gespuys, of eenig selds-
aem beest; Dit wort soo vast ged-
ruckt in alle teere sinnen, Dat niemand
magtig is die weder in te winnen; Ja da-
t'er koude schrick door al de leden
schiet, Al roert'er maer een blat, al
ruyst'er maer een riet'.
Kindervrienden
Uiteindelijk realiseerde men zich dat
kinderen maar een teer hartje hadden
en dat zij op een andere manier bena
derd moesten worden. De geest van de
tijd zorgde ervoor dat boeman en
tenensnijder in de vergetelheid raakten
en Sinterklaas en Zwarte Piet echte
kindervrienden werden De Vlissingse
schrijfster Betje Wolff schreef het al
(1780): 'akelige denkbeelden in het
buigzaam gemoed' mocht men kinde
ren niet aandoen; 'O verduistert de da
geraad der lieve kindsheid niet'.
De boeman, de tenensnijder en Sinter
klaas vormden vroeger een duister on
derdeel in de opvoeding en moeten
vera ntwoordelij k geweest zij n voor s la-
peloze nachten en nachtmerries van
duizenden kinderen. Tegenwoordig
zorgen de Goedheiligman en zijn
zwartberoete knecht nog steeds voor
spanning in een kinderleven... maar
dan één van de prettige soort.
HULST - De Hulster openbare basisschool De Reynaert heeft
een internet-aansluiting gekregen van Sinterklaas De aan
leg van de benodigde ISDN-lijnen en apparatuur is bekostigd
door een schoonmaakbedrijf uit Hulst. De baas van dat be
drijf is de vader van drie leerlingen. Enkele andere basisscho
len in Hulst kregen eerder al de beschikking over Internet
door de gulheid van een bank. Omdat De Reynaert niet genoeg
bancaire relaties met die gulle gever onderhoudt, kwamen ze
destijds niet voor intemet-aansluitingen in aanmerking. Nu
de school alsnog de beschikking krijgt over Internet, zullen de
leerlingen snel met de mogelijkheden vertrouwd worden ge
maakt. Directeur E. van den Bergen heeft zijn school al aan
gemeld voor een aantal internetopdrachten die door het Re
gionaal Pedagogisch Centrum Zeeland worden bedacht.
VOGELWAARDE - Een 52-jange man uit Vogelwaarde ont
dekte zondagavond laat dat er tussen zondagmiddag en het
moment van thuiskomen was ingebroken in zijn woning aan
de Hazelaarstraat. De hele woning bleek te zijn doorzocht.
Vermist worden enkele kristallen en ivoren kunstvoorwer
pen.
SLUIS - De Zeeuws-Vlaamse politie hield in de nacht van
zondag op maandag op verschillende plaatsen in de regio
weggebruikers aan die met te veel alcohol op achter het stuur
zaten.
De eerste drankrijder werd kort na middernacht gesnapt op
de Sint-Annastraat in Sluis. Een 45-jarige man uit het Belgi
sche Lichtervelde werd in die straat staande gehouden Een
ademanalyse wees uit dat de man net iets meer dan de toege
stane waarde alcohol in zijn bloed had. Binnenkort moet hij
zich voor de rechter verantwoorden.
Dezelfde vlieger ging op voor een 18-jarige automobilist uit
Zaamslag, die moest blazen op de Guido Gezellestraat in Ter-
neuzen en net iets te veel had genuttigd. Een 36-jarige man uit
Westdorpe maakte het een stuk bonter. Hij werd op de Oost-
poort weg in Sas van Gent gesnapt met ruim driemaal de toe
gestane waarde alcohol in zijn bloed. De Westdorpenaar
kreeg een rijverbod van negen uur en een dagvaarding.
ZIERIKZEE - Het orkest van de koninklijke harmonie Kunst
Eer uit Zierikzee heeft de eerste prijs gewonnen tijdens de
nationale wedstrijden van de Koninklijke Nederlandse Fede
ratie van Muziekverenigingen. Het concours werd het afgelo
pen weekeinde gehouden in Beuningen. Kunst Eer streek
op het nationaal podium de hoogste eer op door een vlekkelo
ze uitvoering van de klassieke muziekstukken Telemark Fan
tasy en Fantasia Super l'Homme Armé. Het harmonieorkest
bestaat uit 56 spelende leden. Omdat de eigen slagwerksectie
kampt met een tekort aan muzikanten, werden voor het con
cours twee mensen 'geleend' van Sempre Crescendo uit Mid-
delhamis. Ook werd een bevriende hoornist van De Hoop uit
Stellendam ingeschakeld om de waldhoorn melodieën bij
Telemark Fantasy volledig tot hun recht te laten komen.
OOSTERLAND - De politie op Schouwen-Duiveland heeft in
de vroege maandagmorgen (3.40 uur) drie mannen aangehou
den op verdenking van diefstal van een personenauto. De
drie, in de leeftijd van 18 tot en met 21 jaar zijn afkomstig uit
Spijkenisse en Hoogvliet-Rotterdam. Ze konden worden aan
gehouden met assistentie van een politiehond. Na aanhou
ding zijn ze overgebracht naar diverse politiebureaus in Zee
land. De auto werd in Oosterland aangetroffen.
door René Schrier
GOES - Als de gemeente Goes
niet oppast is de leegstand in de
Goese Polder binnen de kortste
keren opgelopen van de huidige
6 procent naar 26 procent. Om
die tendens te keren zal er tot
2006 een bedrag van 33 tot 35
miljoen in de wijk gestopt wor
den. De gemeente betaalt daar
aan mee, en voor een belangrijk
deel ook de Regionale Woning
bouwvereniging Samenwer
king (RWS). De bedoeling is een
grootscheepse opknapbeurt van
de Goese Polder, die ervoor
moet zorgen dat de wijk (weer)
aantrekkelijk wordt.
Ambtenaar H. Schinkel lichtte
maandagavond in een vergade
ring van de gemeenteraadscom
missie ruimtelijke ordening een
tipje van de sluier van de toe
komstplannen met de Goese
Polder op. In antwoord op vra
gen gaf hij aan dat het niet de
bedoeling is op grote schaal wo
ningen te slopen. Daarmee zou
ruimte voor aantrekkelijke
nieuwbouw vrijgemaakt kun
nen worden.
Daar hebben de gemeente en de
RWS niet voor gekozen omdat
dat een te grote kapitaalvernie
tiging zou zijn.
Het bedrag van pakweg 35 mil
joen dat in de wijk gestopt
wordt is ongeveer 5 procent van
het kapitaal dat tot nu toe in de
wijk is geïnvesteerd.
Wethouder M. L. 't Hart (PvdA
ruimtelijke ordening en finan
ciën) gaf met klem aan dat het
college 'keihard' wil voorkomen
dat de situatie in de Goese Pol
der groeit naar een leegstand
van 26 procent. Schinkel vulde
aan dat wie over tien jaar naar
de Goese Palder kijkt de wijk
niet meer terug zal kennen.
Projectontwikkelaars
Weliswaar wordt er al jaren
flink gebouwd in Goes, maar de
raadsleden beginnen zich toch
enigszins bezorgd te maken
over de beschikbaarheid van
bouwgrond. Daarom klonk er
bij verschillende fracties een
oproep om de invloed van pro
jectontwikkelaars te beknotten.
Zo werd gesuggereerd project
ontwikkelaars 60 procent van
hun bouwgrond in te laten leve
ren als ze een overkomst met de
gemeente willen afsluiten voor
de realisatie van een nieuw
plan M K. Dieleman (CDA):
„We zijn al vaak genoeg gecon
fronteerd met projectontwikke
laars die grond voor onze neus
wegkopen, Stel u daar keihard
tegenop."
C. F Möhlmann (SGP/GPV/
RPF) waarschuwde niet te gre
tig al te veel grond aan te kopen.
De tijden kunnen nog wel eens
veranderen, voorspeldde hij.
Möhlmann kon zich de rente
verliezen uit het verleden nog te
goed herinneren.
J. M. Jansen (D66) vond dat er
op dit moment te weinig bouw
mogelijkheden in Goes zijn voor
met name twee-onder-één-kap
woningen. Dat leidt er toe dat
mensen naar andere gemeenten
uitwijken, meende hij. Hij vond
sowieso dat er in Zeeland spra
ke is van scheve verhoudingen.
Goes zou best wat meer willen
en kunnen bouwen, dacht hij,
terwijl er op de Vinex-locatie
Middelburg/Vlissingen ge
bouwd wordt voorde leegstand.
Schinkel was wat minder be
zorgd. Hij gaf aan dat er dit jaar
in Goes 340 huizen worden op
geleverd. Dat zijn er 70 meer
dan waar de woningmarkt om
vraagt. Goes zal daardoor
groeien met ruim 500 inwoners.
Verder antwoordde hij dat men
sen die uitwijken na verloop van
tijd toch weer terugkomen. Ook
waarschuwde hij voor het gege
ven dat bijvoorbeeld in Goes-
zuid wel veel gebouwd kan wor
den, maar dat leidt dan tot extra
leegstand in de Goese Polder.
Onderzoeken hebben uitgewe
zen dat 20 procent van de men
sen die huizen komen in de nieu
we wijken in Goes-zuid, uit de
Goese Polder komt.
De problematiek die Jansen
aankaartte is een kwestie die
wethouder 't Hart met Gedepu
teerde Staten wil bespreken
OOST-SOUBURG
Gift voor ouderen - De Stichting
Welzijn Ouderen krijgt dinsdag
15 december in Oost-Souburg
muziekapparatuur aangeboden
van het comité Ouderenzegels
Vlissingen.
De apparatuur heeft een waar
de van 850 gulden en kon wor
den aangeschaft door de op
brengst van kaarten- en zegel
verkoop. Die opbrengst bedroeg
425 gulden. Het bedrag is ver
dubbeld door de Rabobank
Vlissingen in het kader van het
honderd jarig bestaan van de
bank. De muziekinstallatie
wordt tijdens de kerstmiddag in
Bachten Poorte in Oost-Sou
burg uitgereikt.
