>!pzc
Congocrisis splijt zuidelijk Afrika
Portrettenprotest
Lewinsky teleurgesteld en
boos over speech Clinton
Boris Jeltsin ontbreekt bij
zelf bevolen spoedzitting
Mondiaal actieve
drugsbende loopt
tegen de lamp
Moslimbroeders in
^Jordanië azen op
zetels in kabinet
Québec mag zich niet op eigen
houtje afscheiden van Canada
buitenland
Mugabe getergd door voorstel Mandela over topconferentie
i
Leeuw sterft aan
iefdesverdriet
Weer blokkade
van chauffeurs
Frankrijk op til
Indonesisch leger uit Atjeh
Dode bij aanslag op Rainsv
Chili schaft herdenking coup af
China lanceert satellieten VS
Ontslag legercommandant Peru
VS leggen Unita
reeks sancties op
LAAT
KOMERS
WORDEN
BELOOND
vrijdag 21 augustus 1998
fan onze redactie buitenland
f [INSHASA - Het conflict tus-
en Zuid-Al'rika en Zimbabwe
ver de strijd in Congo is giste-
cn verder op de spits gedreven,
'resident Mandela van Zuid-
io, Afrika stelde een Afrikaanse
opconferentie over het conflict
n Congo voor. Hij wil een be
stand tussen de regering en re
bellen en een politieke oplos
sing van het conflict en blijft
zich krachtig verzetten tegen
militaire steun aan de regering
in Kinshasa, waartoe Zimbab
we en sommige andere Afri
kaanse landen hebben besloten.
Mandela's Zimbabwaanse
ambtgenoot, Robert Mugabe,
reageerde getergd. Hij riep
Zuid-Afrika op 'zijn mond te
houden' en zich niet te mengen
in de zaken van de landen die de
regering in Kinshasa militair
willen helpen. Mandela wil dat
de leiders van de veertien lidsta
ten van de SADC, de ontwikke
lingsgemeenschap van Zuide
lijk Afrika, aan de conferentie
deelnemen. Hij zei met nadruk
dat ook Mugabe aanwezig moet
zijn.
Volgens de Zuid-Afrikaanse ra
dio geven ook de SADC-leden
Angola en Tanzania militaire
steun aan Kabila. Zij kunnen
zich beroepen op de statuten
van de SADC, die de leden ver
plicht militaire bijstand te ver
lenen aan een land dat wordt
aangevallen.
Bestand
De leider van de Congolese op
standelingen, Wamba dia Wam-
ba, zei gisteren bereid te zijn tot
onderhandelingen over een be
stand. Tot dusver eiste hij het
aftreden van de Congolese pre
sident Kabila. Wamba riep
Mandela op een einde te maken
aan de moordpartijen op Tutsi's.
De rebellen meldden gisteroch
tend vroeg de verovering van
Mbanza Ngungu. De garni
zoensstad geldt als het laatste
bolwerk van de regering op de
route naar Kinshasa. Maar vol
gens ooggetuigen is de strijd
daar nog niet voorbij. Als de op
standelingen Mbanza Ngungu
in handen hebben, beheersen zij
alle belangrijke plaatsen in het
westen van Congo tussen Kins
hasa en de Atlantische Oceaan
en daarmee de energie- en wa
tervoorziening in de regio In
het oosten van Congo maken zij
sinds begin augustus de dienst
uit.
De elektriciteitsvoorziening in
Kinshasa is gisterochtend her
steld. De stroom was maandag
uitgevallen, nadat de rebellen
de elektriciteitscentrale van In
ga hadden veroverd. De hervat
ting van de stroomvoorziening
zou het gevolg zijn geweest van
een 'soort akkoord' tussen de re
bellen en de regering.
Waar Kabila verblijft, is ondui
delijk. Volgens de Belgische
krant De Standaard lijkt hij
zich te willen terugtrekken in de
mijnprovincie Katanga, waar
hij geboren is en zijn machtsba
sis heeft. Diverse getrouwen van
de president zouden al uit Kins
hasa zijn vertrokken en Katan-
gese gendannes zouden in
Kinshasa klaar staan om Lu-
bumbashi, de hoofdstad van
Katanga, tegen de oprukkende
rebellen te verdedigen.
AFP/RTR
ia<TEL AVIV - De Moslim Broeder-
chap in Jordanië wil ministers
everen aan een nieuw te vor-
nen kabinet, vooropgesteld dat
lit 'vergaande hervormingen'
ïitvoert. Een van de leiders van
Je organisatie, Abdelmajid
rhneibat, vertelde dat aan een
al iaudisch dagblad, toen deze
ivcek duidelijk werd dat de re
aring van premier Abdessalam
ilajali zou aftreden.
)e zieke koning Hussein heeft
■ïsteren Fayez al-Tarawneh,
iet hoofd van zijn hofhouding,
langewezen als nieuwe minis-
er-president. De verwachting
s dat deze binnen enkele dagen
;en nieuw kabinet bekend zal
maken.
loor Ad Bloemendaal
ALEXANDRIË - De liefde is
fataal geworden: de cir
cusleeuw uit de Egyptische ha
venstad Alexandrië kon de
schok dat zijn vrouwtje Karirna
hem had verlaten voor een jon-
;ere leeuw niet verwerken,
lomeo raakte in een zware de-
iressie die twee weken aan-
lield. Hij weigerde te eten. Po-
[ingen van artsen om hem wat
>p te vrolijken en hem te laten
jten, mislukten. Romeo stierf
aan een hartaanval, zeiden cir-
:usmedewerkers. AP
Het aftreden van de oude rege
ring kwam niet als een verras-
sing. Jordanië maakt econo
misch moeilijke tijden door en
een recent schandaal over de
vervuiling van drinkwater
vormde het breekpunt. Minister
van Water en Irrigatie Munther
Haddadin werd een paar weken
geleden tot aftreden gedwongen
toen bleek dat drinkwater dat
Jordanië volgens een verdrag
met Israël uit het Meer van Ga 1 i-
lea betrekt, ernstig vervuild
was.
De Moslim Broederschap en an
dere oppositiegroepen beschul
digden Israël, maar premier
Majali sprak dat onmiddellijk
tegen. Hij wees erop dat inwo
ners van Tel Aviv hetzelfde wa
ter gebruiken. De vervuiling
heeft te maken met ver-waarlo
zing van de opslagplaatsen aan
de Jordaanse kant van de grens.
De Moslim Broederschap in Jor-
danië is sterk verdeeld over de
politieke koers die haar politie
ke organisatie, het Islamitisch
Actie Front (IAF), moet vai-en.
Het belangrijkste discussiepunt
is de relatie van Jordanië met Is
raël. In het verleden heeft de be
weging ministers geleverd,
maar vorig jaar boycotte ze de
parlementsverkiezingen. De
laatste maanden lijkt een meer
gematigde stroming de over
hand te hebben gekregen. Vol
gens Thneibat is het IAF nu be
reid deel uit te maken van de
regex-ing als deze hervormingen
uitvoert en een eind maakt aan
de politiek van 'normalisering'
met Israël. GPD
RAMAELAH - Tientallen Palestijnen demonstreerden gisteren in Ramallah op de westelijke oever van de Jordaan voor de vrijlating
van hun familieleden die vastzitten in Israëlische gevangenissen. foto Jamal Aruri/EPA
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - De oud-stagi
aire van het Witte Huis Monica
Lewinsky heeft gisteren voor de
tweede maal getuigd voor de
grand jury over haar relatie met
president Clinton. Volgens di
verse Amerikaanse media is Le
winsky boos en teleurgesteld
over de getuigenis die Clinton
maandag aflegde.
De pi-esident gaf toen publieke
lijk toe een 'ongepaste relatie'
met Lewinksy te hebben gehad.
Tijdens het tweede verhoor zou
Lewinsky de getuigenis van de
president kunnen tegenspre
ken. De druk op de president
bleef door deze nieuwe dag
vaarding onverminderd hoog.
Tegen speciaal onderzoeker
Kenneth Stair zou Clinton heb
ben gezegd dat Lewinsky uit
sluitend oi-ale seks met hem
heeft bedi-even. Dit zou niet val
len onder de definitie van een
seksuele relatie zoals de i-echter
in de zaak-Jones die gaf. Clin
ton zou daar dus geen meineed
hebben gepleegd, toen hij ver
klaarde dat hij geen seksuele re
latie met Lewinsky had gehad.
Lewinsky is het met deze versie
niet eens. In haar eerste getuige
nis zou ze hebben benadrukt dat
Clinton niet slechts 'de passieve
ontvanger van orale seks' was,
maar ook wel degelijk zelf sek
suele activiteiten ontplooide.
Zo heeft ze de grand jury ge
schetst hoe hij haar intieme de
len betastte, aldus de Washing
ton Post.
In zijn televisietoespraak ver
klaarde Clinton dat hij in de
zaak-Jones en in zijn commen
taren daarna weliswaar een
misleidende voorstelling van
zaken had gegeven, maar dat
zijn handelwijze 'juridisch cor
rect' was. De speciale onderzoe
ker Kenneth Starr wil bekijken
in hoeverre de getuigenissen
van de twee overeenkomen. Hij
onderzoekt of de pi-esident zich
schuldig heeft gemaakt aan
meineed.
Volgens de Amerikaanse
nieuwszender CNN heeft Clin
ton een DNA-test ondergaan.
Stair wil met deze genetische
'vingerafdruk' klaarblijkelijk
vaststellen of het sperma dat
zich op de inmiddels beroemde
blauwe jurk van Lewinsky zou
bevinden, afkomstig is van de
president. De federale recher
che FBI heeft het kledingstuk
onderzocht, maar het resultaat
daarvan blijft geheim. Advoca
ten van Clinton zouden geen be
zwaar hebben gehad tegen het
DNA-onderzoek.
Volgens zegslieden uit haar om
geving was Lewinsky vooral
verdrietig en kwaad, omdat
Clinton maandag wel zei dat hij
zijn familie pijn had gedaan,
maar geen woorden vuil maakte
aan de zeven traumatische
maanden die zijzelf en haar om
geving hebben moeten door
staan. Bovendien stoort ze zich
eraan dat de president hun
achttien maanden durende af
faire afschildert als slechts een
korte serie avontuurtjes.
AFP/DPA/RTR
Monica Lewinsky arriveert bij het gerechtsgebouw om opnieuw te getuigen
president Clinton.
over haar relatie met
foto Blake Sell/RTR
PARIJS - Franse vrachtwagen
chauffeurs hebben gisteren
Aangekondigd 8 september de
grensovergangen 24 uur te blok
keren om hun eisen kracht bij te
zetten voor een 48-urige werk
week en gelijke werknormen in
de hele Europese Unie.
Set Franse protest maakt deel
Uit van een Europese campagne
van de Internationale Transport
Federatie en de Europese Fede
ratie van Transportbonden.
Aan de Frans-Luxemburgse
grens komt het tot prikacties,
maar de grens tussen Straats
burg en Duitsland wordt geheel
lamgelegd", zei Michel Fleurot.
van de Franse
bond CFDT.
Poletti van de vakbond
zei dat men het eens is met de
collega's, maar dat
laar nog over details gesproken
noet worden. AP
van onze redactie buitenland
MOSKOU - De Russische presi
dent Boris Jeltsin is vandaag de
grote afwezige in de spoedzit
tingvan de Doema, de Russische
Tweede Kamer, over de financi
ële crisis van het land. Het
staatshoofd woont als opperbe
velhebber van de Russische
strijdkrachten een legeroefe-
ning in de Barentszee bij.
Boris Jeltsin zelf had vorige
week op de spoedbijeenkomst
aangedrongen. Hij wilde vaart
zetten achter de goedkeuring
van zijn noodmaatregelen die
nodig om zijn om de staatsuit
gaven te beperken en inkom
sten, vooral uit belastingen, te
verhogen. Maar dit crisisplan
komt vandaag niet meer ter
sprake.
De Doema-leden, die speciaal
voor deze zitting dienen terug te
keren van het zomerreces, grij-
peh de gelegenheid nu aan de re
gering ter verantwoording te
roepen over onder meer de feite
lijke devaluatie van de roebel
waartoe zij samen met de cen
trale bank maandag had beslo-
City OnLine in Zeeland
ten. Die heeft inmiddels al ge
zorgd voor hogere prijzen voor
de bevolking en zal naar ver
wachting de koopkracht van
Russen de komende tijd verder
uithollen.
Gisteren brachten premier Ser-
gej Kirijenko en zijn minister
van Financiën Michael Zador-
nov meer bijzonderheden over
de herstructuring van de Russi
sche staatsschuld naar buiten.
Door de schulden die de rege
ling op korte termijn had moe
ten voldoen om te zetten in
lange termijnverplichtingen
komen tientallen miljarden vrij
die ze nu aan andere zaken kan
uitgeven.
Daarmee hoopt het Kremlin de
ergste sociale onrust te kunnen
vermijden. Maar vakbonden
hebben zich inmiddels geroerd.
Ook politieke onrust lijkt in
Moskou nauwelijks meer te
voorkomen. De communisti
sche leider Gennadi Zjoeganov
zei gisteren al dat 'niets kan
worden opgelost zonder het ver
trek van Jeltsin.' Ook de voor
malige eerste minister Viktor
Tsjemomyrdin, lange tijd bond
genoot van de president, uitte
gisteren kritiek.
Intussen bedreigt de huidige fi
nanciële crisis niet alleen de
kleine, maar ook de grote com
merciële banken in Rusland.
Volgens de centrale bank in
Moskou hebben sommige in
stellingen enorme problemen en
weet ze niet of ze in staat is die
op te lossen.
De vice-president van de cen
trale bank van Rusland, Sergej
Aleksasjenko, liet de financiële
wereld gisteren flink schrikken
met zijn uitspraken. .,Het is heel
duidelijke dat zelfs enkele van
de grootste, zelfs van de top
twintig van de Russische ban
ken zullen omvallen." In totaal
heeft Rusland ruim vijftienhon
derd banken. Volgens Aleksas
jenko zullen sommige instellin
gen nog in de komende paar
dagen worden gesloten. Namen
gaf hij met. KRF/RTR/DPA.
van onze redactie buitenland
OTTAWA - Het Canadese
hooggerechtshof heeft giste
ren barrières opgeworpen
voor de mogelijke afscheiding
van de Franstalige provincie
Québec. Volgens het Hof is het
volgens Canadees en interna
tionaal recht onmogelijk dat
het gebied zonder met de rest
van het land te onderhandelen
uit Canada stapt.
Het hof bepaalde wel dat de
federale regering met Québec
moet onderhandelen over de
status van de provincie als een
meerderheid van de bevolking
vóór afscheiding is.
Er bestaat in de grondwet
geen unilaterale afscheiding,
dat wil zeggen afscheiding
zonder onderhandelingen, al
dus het hof. Maar de overige
Canadese provincies hebben
niet het recht Québec onaf
hankelijkheid te ontzeggen
als een meerderheid in Québec
dat wenst. In oktober 1995 de
den de Franstalige Québécois
een poging om per referendum
de Canadese unie te verlaten.
Ze verloren met minder dan
één procent verschil. Inmid
dels zouden ze meer kans op
succes hebben.
De zaak was door de federale
regering voor de rechter ge
bracht. Die wilde de separa
tisten duidelijk maken dat af
scheiding niet zo maar even is
te regelen. AFP/RTR
LHOKSEUMAWE - Het Indonesische leger is gisteren begon
nen met de beloofde terugtrekking van gevechtstroepen uit de
provincie Atjeh. Een konvooi van twaalf vrachtwagens met
tweehonderd gewone soldaten en vijftig leden van de gevrees
de elite-eenheid Kopassus vertrok onder gejuich van honder
den inwoners uit de industriestad Lhokseumawe.
In een verklaring zei het leger na het vertrek van de 250 solda
ten nog eens 729 militairen - waaronder 29 van de Kopassus -
te zullen terugtrekken. Volgens sommige Indonesische kran
ten zijn er veel meer gevechtstroepen in Atjeh. Het dagblad
Kompas schreef dat er wel 12.000 militairen in de provincie
zijn, waarvan de helft gevechtstroepen.
Twee weken geleden beloofde legerleider generaal Wiranto
dat alle gevechtstroepen zich binnen een maand zouden te
rugtrekken uit Atjeh. RTR
PHNOM PENH - Bij een granaatexplosie voor het Cambod
jaanse ministerie van Binnenlandse Zaken is gisteravond een
chauffeur van het Japanse persbureau Kyodo omgekomen.
Dat heeft de politie gemeld
De granaat ging af op de plaats waar oppositiepoliticus Sam
Rainsy voor het ministerie lag te slapen uit protest tegen onre
gelmatigheden bij de verkiezingen van vorige maand Het ge
bied werd meteen afgegrendeld door de politie. Volgens on
dercommissaris Yet Razaque werd een granaat geworpen en
werden enkele schoten afgevuurd. AP
SANTIAGO - Chili schaft de officiële herdenking van de bloe
dige staatsgreep van 1973 af. De elfde september is vanaf
1999 geen nationale feestdag meer.
De Chileense senaat besloot unaniem als vervanging de eerste
maandag van september als Dag van de Nationale Eenheid
uit te roepen. Ook senator Pinochet, de voormalige dictator
die in 1973 de democratisch gekozen president Allende ver
dreef, ging uiteindelijk akkoord.
De socialist Allende kwam bij de staatsgreep om het leven.
Onder het ijzeren bewind van Pinochet, dat tot 1990 duurde,
stierven in totaal drieduizend mensen. De viering van de coup
leidde vrijwel elke keer tot gewelddadige demonstraties van
Pinochet-tegenstanders. DPA/RTR
PEKING - China heeft gisteren een raket met twee Ameri
kaanse satellieten gelanceerd.
De Lange Mars 2C-raket werd gelanceerd vanaf de ruimte-
vaartbasis Taiyuan in het noorden van China. De satellieten
zullen een schakel vormen in een mobiel telefoonnet, dat is
ontwikkeld door het Amerikaanse bedrijf Motorola. AP
LIMA - De Peruaanse president Alberto Fujimori heeft giste
ren de bevelhebber van de strijdkrachten, Nicolós Hermoza
Rfos, ontslagen. Minister Cesar Saucedo van Defensie volgt
hem op.
Hermoza Rfos gold als een van de drie machtigste mannen in
het land, samen met Fujimori en de chef van de veiligheids
diensten, Vladimiro Montesinos. Volgens waarnemers heers
te er in het driemanschap al enige tijd onenigheid over eikaars
bevoegdheden. De 63-jarige Hermoza Rfos was bevelhebber
sinds 1992. Saucedo (56) is een trouw aanhanger van Montesi
nos. Zijn benoeming tot bevelhebber werd al maanden ver
wacht.
Tot minister van Defensie heeft Fujimori generaal Pablo Cor-
rea benoemd, de militaire leider van de hoofdstad Lima en
omgeving. RTR
men geld is bij bendeleden in
Düsseldorf zelfs springstof ge
vonden.
Een 33-jange Duitse drugskoe
rier van de opgerolde organisa
tie is in Australië al veroordeeld
tot 5,5 jaar cel. DPA/ANP
van onze redactie buitenland
DÜSSELDORF - Het Duitse
Bundeskriminalamt (BKA) en
Europol hebben een wereldwijd
opererende drugsbende opge
rold. Er zijn negentien verdach
ten uit vijf landen aangehou
den, onder wie de twee
kopstukken van de organisatie,
die hun hoofdkwartier in Am
sterdam hadden. Het gaat hier
om een 41-jarige Nederlander
en zijn 40-jarige Duitse vrien
din.
Onder de negentien arrestanten
bevinden zich tien Duitsers,
drie Italianen, drie Australiërs,
twee Britten en de Nederlander.
Volgens de Duitse politie zijn
politiediensten uit acht Europe
se landen pn Australië een jaar
bezig geweest met het onder
zoek naar de bende. De organi
satie handelde in cocaïne,
amfetamines en hasj. Ze zou
tientallen kilo's van deze drugs
vanuit Amsterdam hebben ge
smokkeld naar afzetgebieden in
andere landen. De twee hoofd
verdachten hebben een om
vangrijk internationaal net
werk opgebouwd, menen de
opspori ngsambtenaren.
De nu achterhaalde hoeveelhe
den drugs zijn slechts een topje
van de ijsberg, zegt de politie in
Düsseldorf. Het ondêrzoek gaat
door. Naast drugs en grote som-
WASHINGTON - De Verenigde
Staten hebben de vroegere An
golese rebellenbeweging Unita
een reeks economische sancties
opgelegd.
Washington nam woensdag het
besluit de bezittingen van Unita
in de VS te bevriezen, de import
van diamanten die geen certifi
caat hebben van de Angolese re
gering te verbieden en de ver
koop van mijnuitrustingen te
staken. De maatregelen moeten
Unita ervan overtuigen dat de
VS niet gediend zijn van de ver
traging in het vredesproces.
De sancties zullen het de rebel
lenbeweging moeilijker maken
verder wapens aan te schaffen
en het vredesproces te onder
mijnen.
De Verenigde Staten hebben
grote belangen in de Angolese
olie-industrie. RTR/EFE
(Advertentie)
T/M 6 SEPTEMBER IS
DE EFTEUNG ELKE DAG
TOT 21.00 UUR OPEN.
LEKKER LANG DUS.
EN KOM JE IN DEZE
PERIODE NA VIER UUR
'S MIDDAGS. DAN
BETAAL JE MAAR 27,50
(l.P.V 35,-).
