D66 kritiseert plan voor
Markt
Nooit wat anders willen doen
Grenzenloos zaken doen in Zelzate
Ontuchtige leraar
smeekt om vergeving
en lagere straf
Hontenisse vreest
schadeclaim van
varkenshouder
zeeland donderdag 12 december 1996 zb 19
Herinrichting Middelburgs centrum is kapitaalvernietiging
Provinciekas blijft dicht
voor project Artemis
Ihfleiilk Bij aankoop van drie Sloggi
ips -van één model-lis de vierde gratis
van onze verslaggever
Wout Bareman
ZELZATE - Belgische en Ne
derlandse bedrijven weten
niet altijd welke instanties ze
moeten raadplegen als ze acti
viteiten ontplooien over de
grens. Sinds woensdag weten
ze dat wel. De Kamers van
Koophandel van Zeeland en
die van over de grens (Oost-
Vlaanderen) praatten de on
dernemers van weerszijden
van de grens bij over alle mo
gelijke verschillen in aanpak.
Notarissen, belastingdien
sten, de Kamers zelf en een
kleine twintig andere instan
ties informeerden de onderne
mers welke hindernissen ze
moeten nemen als ze de grens
over wippen. Dat gebeurde in
het congrescentrum van staal
bedrijf Sidmar in Zelzate.
Daar werden tientallen verte
genwoordigers van bedrijven
uit het grensgebied voorge
licht over het grensoverschrij
dend ondernemen. Over de
BTW-problematiek, arbeids
contracten en het zekerheids
stelsel. Er waren, naast de in-
fo-markt waar de Euregio
Scheldemond, Arbeidsvoor
ziening Zeeland en allerlei an
dere instanties een stand had
den ingericht, ook diverse
seminars, gewijd aan het
BTW-systeem en aan 'arbeids
rechtelijke en sociale verzeke
ringsaspecten' over de grens
heen.
Waarnemend consul van Bel
gië in Temeuzen, mr. J. M. E.
Seijdlitz, deed er het zwijgen
toe. Zijn collega M. J. G. Holt-
zer uit Gent stelde vast dat hij
het - toen in 1994 de eerste
contacten werden gelegd - al
lemaal niet had verwacht. ..Ik
hoopte wel op een samenwer
king. maar dat het ooit deze
vormen zou aannemen, had ik
nooit bevroed. Er zijn aan
weerskanten van de grens gro
te verschillen: dat is al eerder
geconstateerd. Maar we kun
nen van elkaar leren en we
kunnen ook dingen afleren
Het is, heb ik begrepen, de be
doeling dat deze informatie
uitwisseling zal leiden tot een
permanent overlegcomité.
Dat kan ik alleen maar toejui
chen. Er zijn nog veel hinder
nissen te nemen, maar het
moet geen probleem zijn in dit
concert de violen op elkaar af
te stemmen." Het grensover
schrijdend zaken doen wordt
financieel ondersteund door
de Euregio Scheldemond. De
Kamers van Koophandel van
Zeeland. Gent en Brugge wer
ken er aan mee. Naast het pro
ject 'Euregionaal Zaken Doen'
lopen er nog twee andere initi
atieven: Plato en Horizon.
Plato werd dinsdag in het
stadhuis van Brugge gepre
senteerd. Het is de bedoeling
dat grote bedrijven, in
Zeeuws-Vlaanderen zijn dat
Dow Benelux en Neckermann,
Cerestar, Hydro Agri en Ver-
brugge, kleinere bedrijven met
raad en daad ter zijde staan.
Horizon is een management
programma om het midden-
en kleinbedrijf in de Euregio te
professionaliseren.
Cornelis Sanderse (86) is in hart en nieren een smid
van onze verslaggever
Marco van Barneveld
SCHORE - Cornelis Sanderse uit Schore,
een kwiek man. Sommige mensen denken
dat hij pas een jaartje of zeventig is, maar
die laat hij maar in de waan. Soepel stapt
hij bij 'zijn smederij' in zijn zilvergrijze
Alfa - 'lekker pittig ding, 1.7 liter boxer
motortje, mooi man' - en scheurt door zijn
dorp. Stopt voor de garage bij zijn bunga
low. „Schrik niet hoor", waarschuwt hij,
en opent de garagedeur. „Mooi hè. Prach
tig", klinkt het, en verwoedt trapt hij op
de 'kickstarter' van zijn BMW-motorfiets
uit 1954. Helaas blijft het stil. „Jammer.
Verzopen. Normaal is één trap genoeg."
Zijn Alfa en zijn BMW, ja. daar houdt hij
van Maar zijn allergrootste liefde, dat is
de smederij. Smederij Sanderse op het
Nieuwe Kerkplein te Schore Daar, tussen
de moderne knip- en zaagmachines en het
ouderwetse vuur en aambeeld, is hij nog
elke dag te vinden. Van 's ochtends vroeg
tot laat in de middag. In luttele minuten
tovert hij als het moet nog een schitteren
de sierkrul aan een ijzeren staaf. Even in
de vlammen, vervolgens onder een tachtig
jaar oude luchtdrukhamer en dan op het
aambeeld. 'Prachtig'. Hoe oud Sanderse
nu echt is? Oké. Achtenzestig. Nee hoor,
geintje. Zesentachtig. „Maar nog steeds
niet grijs, hè."
Met de lenigheid van een jonge vent vliegt
hij door de werkplaats. Trappen op en af
('daar blijf je jong bij'), apparaten aan- en
uitschakelend en vol bewondering over de
talloze werkstukken. Veel tijd voor beant
woording van vragen heeft hij niet. 'Wat
zegt u', klinkt het dan, of hij is alweer bij
een volgend onderwerp beland. „Heb ik
dit al laten zien? Mooi man."
Anders
In 1919 is zijn vader in de smederij begon
nen. Tuurlijk was alles toen andere,
beaamt Sanderse. Zwaarder, minder ma
chines, andere opdrachtgevers. Werkten
ze toen veel voor schippers, waterstaat en
boeren ('ouderwetse wielbanden bijvoor
beeld'). nu zijn het veelal haarden, sier
hekken of windwijzers die richting
woning-eigenaars de deur uit gaan. San
derse vindt alles mooi en wil dan ook alles
laten zien. Zoals een oude foto van een
bootje dat ze ooit hebben gemaakt. Voor
de parlevinkers. Zeven meter twintig bij
twee meter twintig was dat scheepje Hij
weet het nog precies. Zegt nog even dat
zijn vader ook op de prent te zien is en weg
is de 86-jarige alweer, naar het magazijn
op zolder. Ontelbare voorwerpen liggen
daar, weggestouwd in een labyrint van
rekken. Alles weet Sanderse daar te vin
den. Uit het hoofd.
Hard werken
Nooit heeft hij wat anders willen doen, de
86-jarige. Hij is erin gerold en heeft altijd
van het werk gehouden. En nu staat één
van zijn kinderen ook weer in de zaak.
Veel van dit soort smederijen zijn er niet
meer in het land, vertelt senior, en het is
dan ook hard werken om de boel draaien
de te houden. „Maar dat is altijd al zo ge
weest. En werken is gezond." Maar wat er
nu precies zo mooi is aan het smeden0
„Gewoon. Wanneer je iets gemaakt hebt.
Dat is mooi."
Cornelis Sanderse tovert in luttele minuten een schitterende sierkrul aan een ijzeren staaf.
foto Willem Mieras
van onze medewerker
Jan-Jaap Broekhuijsen
DEN HAAG - Een dertigjarige
ex-leraar uit Westkapelle die
door de Middelburgse recht
bank is veroordeeld wegens on
tucht met leerlingen, zag giste
ren in hoger beroep bij het
Haagse gerechtshof niet alleen
de aanklager tegenover zich,
maar ook de ouders en een
vriendinnetje van zijn slachtof
fertjes.
Zij verhaalden het hof op hart
verscheurende wijze hoe diep de
littekens waren die de leraar
van de basischool Koningin Ju
liana in Sint Philipsland op de
ziel van hun kinderen had ach
tergelaten. De familieleden van
de slachtoffers waren niet als
getuigen uitgenodigd, maar het
hof gaf ze bij wijze van uitzon
dering de gelegenheid het
woord te nemen.
Wegens ontucht met drie meis
jes van rond de twaalf jaar.
waarvan er twee leerlingen van
hem waren, werd de verdachte
door de rechtbank in Middel
burg na een eis van drie jaar on
voorwaardelijke gevangenis
straf veroordeeld tot anderhalf
jaar cel, waarvan een half jaar
voorwaardelijk, en verplicht re-
classeringstoezicht.
De uit voorlopige hechtenis ge
schorste man is in therapie ge
gaan. Dat gaat goed, zegt zijn
toezichthouder van de reclasse
ring. De therapie gaat echter
nog lang duren en het is zonde
als die door het uitzitten van een
celstraf wordt onderbroken.
„Dan moeten we daarna hele
maal opnieuw beginnen", aldus
de reclasseringsman gisteren.
Volkswoede
Daarnaast is de voormalige le
raar gestraft door een aantal
andere factoren. De volkswoede
onder de bewoners van Sint
Philipsland heeft hem met zijn
gezin de vlucht doen nemen
naar Westkapelle. Zo was onder
meer zijn auto in brand gesto
ken. Ook was de man zijn baan
kwijtgeraakt. Hij zou zijn zon
den hebben opgebiecht bij het
bestuur van zijn Reformatori
sche kerkgemeente. Maar de
vraag is wat er gebeurt als hij
naar de cel moet, met alle gevol
gen voor de therapie en zijn ge
zin. Daarom was de leraar in ho
ger beroep gegaan en verzocht
hij het het hof om een alterna
tieve of voorwaardelijke straf.
Aan de andere kant zijn er de be
langen van de slachtoffers en
hun familie, van wie er over
sommigen ook gerapporteerd
was door hulpverlenende in
stanties. „Als de verdachte zijn
gerechte straf ontloopt, dan
heeft dat kwalijke gevolgen
voor het slachtoffer", zo luidde
een van de conclusies. Een
vriendinnetje van een van de ge
troffen meisjes zei gisteren het
zelfde in de zittingzaal. De ou
ders van de kinderen vertelden
het hof dat het op school en thuis
bergafwaarts gaat met hun
dochters, die ook professionele
geestelijke bijstand nodig heb
ben of hebben gehad.
Balans
Hofaanklager mr. T. van der
Schans maakte zelf alvast een
afweging. „Gelet op de verre
gaande seksuele handelingen,
de langere periode tijdens welke
die werden gepleegd, de meer
dere kinderen die erbij betrok
ken waren en het misbruik dat
de verdachte heeft gemaakt van
het vertrouwen dat hij genoot
als leraar, vind ik dat de balans
moet doorslaan naar de kant
van de slachtoffers". De aankla
ger had inmiddels uitgezocht
dat de verdachte ook tijdens het
uitzitten van de straf, zij het dat
daar enige moeite voor gedaan
moet worden, zijn therapie zou
kunnen volgen „Daarom zie ik
geen reden waarom verdachte
zijn straf zou moeten ontlopen."
De aanklager eiste dertig maan
den onvoorwaardelijke gevan
genisstraf.
In zijn laatste woord richtte de
ontuchtpleger zich behalve tot
het hof ook tot de oudere, omdat
hij voor deze zitting geen con
tact met hen had mogen opne
men van justitie. Van sommigen
van hen was hij vriend of buur
geweest Bij een van de broers
van een slachtoffer had hij ooit
als ceremoniemeester op diens
bruiloft opgetreden. Met het
hoofd gebogen en zijn handen
devoot in de schoot gevouwen
zuchtte hij: Mensen, ik ben
dwaas geweest, zo dwaas, ik heb
erzo'n vreselijke spijt van "En
na een korte pauze,Maar als
jeblieft, ik hoop dat jullie het me
later ooit kunnen vergeven."
Het hof doet op 24 december
uitspraak.
van onze verslaggeefster
Pascalle Cappetti
KLOOSTERZANDE - De ge
meente Hontenisse is er beducht
voor dat varkenshouder Lavrij-
sen (Wouters) aan de Langevveg
in Ossenisse niet alleen een
schadeclaim indient, maar dat
deze ook door de Raad van State
wordt gehonoreerd. Volgens het
Bredase advocatenkantoor Van
Wijmen Nouwen, aan wie het
college van B en W advies had
gevraagd, moet de gemeente ter
dege rekening houden met die
mogelijkheid en neemt zij een
behoorlijk risico wanneer zij de
varkensstal aan banden legt.
Ondanks het gevaar te worden
geconfronteerd met torenhoge
schadeclaims gaf de gemeente
raad woensdagavond het colle
ge nadrukkelijk zijn steun voor
het besluit om bestuursdwang
tegen de eigenaar van de ille-
Reservering
sporthalreserve
Hontenisse
blijft intact
van onze verslaggeefster
KLOOSTEJIZANDE - De jaar
lijkse reserv ering voor de sport
halreserve in de gemeente Hon
tenisse blijft intact, ook al werkt
de gemeente inmiddels aan een
verbouwing en uitbreiding van
gymzaal De Hinde in Klooster-
zande. Een motie van Algemeen
Belang om daarin per 1 januari
verandering te brengen, haalde
het woensdagavond tijdens de
raadsvergadering niet.
Voorman A Roctus van de oppo
sitiepartij Algemeen Belang
had het woensdag goed gezien.
Bij de coalitie ontbraken twee
personen, omdat de twee verte
genwoordigers van Lijst L.
Mangnus afwezig waren. Het
moment om de motie in te die
nen leek dan ook slim gekozen,
omdat Roctus wist dat hij bij de
stemming in elk geval vijf tegen
vijf zou halen.
Maar de fracties CDA en Lijst P.
Mangnus lieten zich met ver
murwen. L. de Nijs (P. Mang
nus) was resoluut tegen. Omdat
de stemmen staakten, werd de
motie aangehouden tot de vol
gende raadsvergadering
gaal gebouwde mestbezinkbas-
sin en inpandige woning toe te
passen. De raad vond dat het
college zich niet moet laten af
schrikken door de dreiging met
schadeclaims.
Sterker
De beslissing om bestuurs
dwang te hanteren, is strikt be
zien een bevoegdheid van het
college, maar de juristen had
den burgemeester T. Steenkamp
het dringende advies gegeven
naar de raad te stappen. Dan
staat de gemeente sterker.
Steenkamp wees er op dat het in
dit geval wel even anders ligt
dan bij een illegaal neergezette
carport of kippenhok. „Wij heb
ben het bestemmingsplan ge
wijzigd, waarmee nieuwvesti-
ging werd uitgesloten. Het gaat
hier niet om een bestaand be
drijf Daar houden we aan vast.
Wc vinden dan ook dat we goede
argumenten hebben." Steen
kamp ging er wel vanuit dat de
zaak uiteindelijk tot bij de Raad
van State wordt uitgevochten.
„Maar besturen is nu eenmaal
risico's nemen", vond hij.
Prikkelende
cadeaus bij
afscheid raadslid
KLOOSTERZANDE - Een fo-
to-albumpje voor burgemeester
Steenkamp om zijn vele kiekjes
uit de krant in op te bergen, een
kerstmuts voor CDA-raadslid
A Sponselee om toe te voegen
aan zijn verzameling (bestuur
lijke) petten, een (leeg) cassette
bandje voor Algemeen Belanger
W. van Gemst met daarop al zijn
toespraken en een busje toilet
spray voor zijn partijgenoot A
Roctus om een frisse wind te la
ten waaien.
Raadslid Maria le Roy van Pro
gressief Hontenisse nam woens
dag op ludieke wijze afscheid
van haar collega's. Ieder raads-
en collegelid kreeg van haar een
persoonlijk, ietwat prikkelend
cadeautje. De gemeentebe
stuurders konden er wel om la
chen.
Le Roy vertrekt voor de PvdA
naar Provinciale Staten en
neemt daar de plaats in van I.
Sturm. Zij verlaat na ruim drie
jaar de Hontenisser raad en
wordt opgevolgd door A Rensen
uit Hengstdijk. Die werd
woensdagavond tijdens de
raadsvergadering benoemd.
De stand van het havenschap Temeuzen op de voorlichtingsbijeenkomst voor ondernemers over zaken doen aan beide zijden van de
grens. foto Charles Strijd
Advertentie
van onze verslaggever
Henk Postma
MIDDELBURG - Het Zeeuws
provinciebestuur ziet voor zich
zelf geen taak weggelegd in de
medefinanciering van activitei
ten, in welke vorm dan ook, van
het bureau voor vrouwenhulp
verlening Artemis in Middel
burg.
Gedeputeerde Staten schrijven
Jamsession van
muziekcollectief
in soosgebouw
BRESKENS - De stichting Mu
ziekcollectief West-Zeeuws-
Vlaanderen geeft popmuzikan
ten uit de streek de gelegenheid
zaterdag 14 december mee te
doen aan een jamsession in de
repetitieruimte van het Bressi-
aanse soosgebouw aan de J.H.
van Dalestraat.
De soos neemt zaterdag om
14.00 uur officieel nieuwe opna-
me-apparatuur in gebruik.
West-Zeeuws-Vlaamse bands
kunnen van die apparatuur pro
fiteren bij het maken van goede
demo's. Vanaf 15.00 uur kunnen
alle gebruikers van de soos deel
nemen aan een spontane jam
session. die desgewenst tot in de
avonduren kan worden doorge
zet.
dit in antwoord op een subsidie
verzoek dat ruim een jaar gele
den werd ingediend. Artemis
vroeg het provinciebestuur fi
nancieel bij te dragen aan haar
project 'hulp aan wouwen met
trauma's'.
GS verlaten zich op een advies
van de Stichting VMC, die in
Zeeland verantwoordelijk is
voor pogingen om zorginstellin
gen warm te maken voor sekse
specifieke hulpverlening. VMC
concludeerde dat Artemis 'fei
telijk' geen subsidie vroeg voor
een project, maar voor 'regulie
re activiteiten'. Financiering
van een dergelijk 'structurele'
vorm van vrouwenhulpverle
ning is geen taak van de provin
cie, zo schrijven GS. VMC sug
gereerde vergeefs Artemis dan
maar een waarderingssubsidie
te geven.
Twee weken terug verweet Ar
temis de provincie laksheid in
de behandeling van het subsi
dieverzoek. GS verontschuldi
gen zich nu voor de late
beantwoording. Artemis-direc-
teur Jeannette Poorter wenst
zich niet uit het veld te laten
slaan door de afwijzing. Maar,
zegt ze, het betekent wel dat
mensen die pro deo heel veel
werk verzetten en daarmee re
sultaten boeken, zich genegeerd
voelen. „De provincie steekt
kennelijk liever geld in ambte
lijke projecten en activiteiten
die al lang doodgebloed."
van onze verslaggever
Ab van der Sluis
MIDDELBURG - D66-Middel-
burg heeft dinsdag forse kritiek
geleverd op het plan de Markt te
verfraaien. Volgens de demo
craten is de schets in strijd met
de Detailhandelsnota die aan
het plein een economische func
tie toekent en betekent een
herinrichting van de Markt een
kapitaalvernietiging. Nog geen
twee jaar geleden zijn aan de
randen bankjes geplaatst, die
volgens de nieuwe plannen
overbodig worden. D66-raads-
lid A Vleugel kwam met zijn
opmerkingen tijdens een verga
dering van de commissie stads-
ontwikkeling.
Het college van B en W presen
teerde enkele weken geleden
een plan om van de Markt weer
een ontmoetingsplek te maken.
Het plein is sinds het autovrij
I worden akelig leeg. De grote,
lopen ruimte kan weer aantrek
kelijk worden door aan de zij
lden een dubbele rij bomen te
planten, een terrassenstrook in
j te richten en een strook te ma
ken waarlangs het bevoorra-
dingsverkeer kan rijden. De
marktvloer moet opnieuw be
straat worden met baksteen en
hardsteen. Spots in de grond
moeten ervoor zorgen dat het
stadhuis fraai wordt uitgelicht.
Zomerzegelgeld
ouderenwerk
Wolphaartsdijk
WOLPHAARTSDIJK - De af
deling Zuid-Beveland van het
fonds Zomerpostzegels heeft
15.000 gulden overhandigd aan
het ouderenwerk in Wol
phaartsdijk. Het bedrag is be
stemd voor de Vereniging Seni-
orensoos 55+ Meuleweie. Deze
wil het geld benutten voor de
aanschaf van inventaris voor
wijksteunpunt De Flank Tege
lijk met de recente nieuwbouw
van het woonzorgcentrum in
Wolphaartsdijk, is De Flank
volledig aangepast en gemoder
niseerd. De ontmoetingsruimte
van het wijksteunpunt is vooral
bedoeld voor sociaal-culturele
activiteiten, die door onder an
deren de Seniorensoos 55+ wor
den georganiseerd.
De herinrichting kost in totaal
drie miljoen gulden.
De commissie sprak zich dins
dag voor het eerst uit over het
schetsontwerp. De raadsleden
lieten niet het achterste van hun
tong zien. De vergadering was
vooral bedoeld om informatie te
vergaren over het herinrich
tingsplan. Alleen D66 sprak
zich openlijk uit. In Vleugel
heeft het college geen mede
stander gevonden. Hij zag de
leilinden, die nu de Markt om
zomen, het liefst staan. „Die bo
men zijn nu redelijk volwassen
en dan gaan we ze slopen. Zijn
we niet een beetje met de waan
van de dag bezig.
De opmerkingen van de com
missieleden bleven beperkt tot
het soort bomen dat geplant
moet worden en waarom er juist
gekozen is om van de Markt een
grote, open ruimte te maken. Of
het herinrichtingsplan in zijn
geheel of in fasen wordt uitge
voerd, hangt onder meer af van
de financiering. „Als je geen
geld hebt", concludeerde
SGP/RPF/GPV-fractievoorzit-
ter L. A Kodde, „dan zijn alle
plannen overbodig." De com
missieleden waren in meerder
heid te spreken over het
ontwerp. „De Markt straalt
eenvoud en rust uit", zei CDA-
raadslid J. Louwerse, „en dat
spreekt ons aan. Het past bij
Middelburg. Het nu voor liggen
de plan kan een goede aanzet
zijn om hiermee door te gaan.
We praten tenslotte toch over 't
hart van de stad, de spil waar al
les omdraait."
Het Periodiek Overleg Binnen
stad - een overlegorgaan met
daarin de middenstand, de Ka
mervan Koophandelde horeca
de marktkooplieden en het mid
den- en kleinbedrijf - is even
eens tevreden over het schets
ontwerp. Zij gingen dinsdag in
hoofdlijnen akkoord met het
ontwerp. Op het herinrichtings
plan kwamen ongeveer twintig
inspraakreacties binnen, varië
rend van suggesties voor de bo
men die geplant moeten worden
tot de keuzes van terrassen. De
ouderenbond ANBO pleitte er
bijvoorbeeld voor om geen
drempels aan te leggen op de
nieuwe Markt. De reacties wor
den nu gebundeld en meegeno
men in de verdere discussie. De
nieuwe gemeenteraad behan
delt uiteindelijk het definitieve
plan.
Geldig van f t/njBl december
'336. Betreft alle slips
,n allg mQdeiign v
l-^|^K^en kleuren.
