COURANT
Wijers woedend op Rekenkamer
Nieuwe supermarktreus
Topconferentie moet Zaïre hulp bieden
Koningin Beatrix onthult 'stilte van toen'
4 WEKEN
HERINDELIN
pagina 15 t/m 21
D66 en PvdA achter minister Economische Zaken bij rel over steun aan bedrijven
EU geeft
miljard aan
rundvlees
sector
Bronzen bodemschat
Ajax wint bij Rangers
Levenslang voor De Koek
Vlissingen doet het goed in fruit
VOOR 14,25
JA, ik wil:
!39e jaargang no. 258
londerdag 31 oktober 1996
osse nummers 1,60
Vanmiddag regen
Toenemende bewolking, vanmiddag
regen. De zuidwestenwind, matig tot
vrij krachtig, neemt toe naar krachtig
tol hard. Temperatuur 12 graden.
IVJ
van onze correspondente
Aly Knol
BRUSSEL - Op voorstel van
België wordt volgende week
dinsdag op Europees niveau
een conferentie georganiseerd
om te trachten een verdere hu
manitaire catastrofe in het
Gróte-Merengebied van Zaïre
te voorkomen. Aan de confe-
rentie zullen behalve de Euro
pese Unie ook het Rode Kruis,
de VN-vluchtelingenorganisa-
tie en internationale hulporga
nisaties deelnemen.
De Belgische minister van Bui
tenlandse Zaken Erik Derycke
en staatssecretaris voor Ont
wikkelingssamenwerking Re
ginald Moreels namen gisteren
met brieven aan Eurocommis
saris Emma Bonino voor Hu
manitaire Zaken en Ierland, de
halfjaarlijkse EU-voorzitter,
het initiatief tot de conferentie
over de hulp aan de talloze ont
heemden als gevolg van het ge
wapende conflict in Zaïre.
Volgens Moreels zijn er corri
dors nodig om de hulp bij de
vluchtelingen te krijgen, aan
gezien alle hulporganisaties
uit de regio verdwenen zijn. Hij
vindt dat Zaïre, Rwanda en
Burundi onder druk moeten
worden gezet om die corridors
in te stellen.
De staatssecretaris noemde
verder militaire interventie on
vermijdelijk. Dit om te voorko
men dat de hulp in handen valt
van de verschillende milities in
het gebied. Minister Pronk be
loofde gisteren zes miljoen gul
den voor de financiering van
een luchtbrug. GPD
zie ook pagina 5
Strijd Zaïre escaleert
van onze verslaggever
Wilco Dekker
DEN HAAG - De rege
ringspartijen PvdA en
D66 steunen minister Wij
ers (Economische Zaken)
in zijn ruzie met de Reken
kamer. Die concludeert in
een rapport dat vijf steun
operaties van de staat aan
DAF, Nedcar en Fokker
een rommeltje waren.
Wijers, die dinsdagavond nog
probeerde publicatie tegen te
houden, noemt het rapport „in
adequaat en suggestief". De ge-
irriteerde bewindsman voelt
zich door de Rekenkamer in een
lastig parket gebracht, nu de
onderhandelingen met Sas-
mung over de overname van
Fokker op het punt staan te luk
ken of mislukken.
Volgens de Rekenkamer heeft
Den Haag' niets geleerd van het
RSV-debacle en hebben de ka
binetten Lubbers-De Korte en
Lubbers-Kok zich tussen '87 en
'94 niet aan de regels gehouden
bij vijf pogingen om DAF, Ned
car en Fokker overeind te hou
den. Er waren geen samenhan
gende reddingsplannen. Ook
was onbekend hoeveel banen
behouden bleven met cle miljoe
nen staatssteun.
De Kamer werd daarnaast vol
gens de Rekenkamer onvol
doende geïnformeerd. De tech
nolease, de belastingtruc die
Fokker in 1994 aan 412 miljoen
gulden hielp, was onwettig. Bo
vendien kostte die de schatkist
naast de 412 miljoen vele hon
derden miljoenen meer, waar
van vooral de Rabobank profi
teert.
PvdA en D66 hekelen de „boek
houdkundige" benadering van
de Rekenkamer. „Ze kunnen
hun harde conclusies niet on
derbouwen", vindt PvdA-
woordvoerder Van Gelder. D66
is met name boos over de kritiek
op de technolease, de 'belas
tingtruc' die nu wellicht weer
voor Fokker gebruikt gaat wor
den bij een eventuele overname
door Samsung. Volgens D66'er
Van Walsem heeft de Kamer
daar al lang mee ingestemd en
dreigt de Rekenkamer nu Sams
ung af te schrikken.
Het CDA is het juist eens met de
opmerkingen over de techno
lease. Wel vindt woordvoerder
Mateman met Wijers dat de Re
kenkamer een ongelukkig mo
ment heeft uitgekozen voor de
publicatie. Aan de andere kan
ten vinden de christen-demo
craten wel dat het instituut en
kele goede punten aan de kaak
stelt.
Regeltjes
Volgens PvdA en D66 zijn
steunoperaties niet in regeltjes
vast te leggen, zoals de Reken
kamer bepleit. Bovendien ont
kennen PvdA en D66 dat ze des
tijds onvoldoende geïnformeerd
zijn over de steunoperaties. De
VVD wil voorlopig nog geen
oordeel vellen in het conflict
Wijers-Koning. De liberalen
zijn, met D66, wel bezorgd over
de Rekenkamer-constatering
dat de steunvooiwaarden bij
Fokker door EZ naderhand niet
meer gecontroleerd werden.
Volgens Wijers heeft de Reken-
kanier zijn eigen werkelijkheid
geconstrueerd. Hij wijst erop
dat DAF en Nedcar ondanks de
vermeende fouten van EZ een
min of meer bloeiend bestaan
leiden. 'De beste stuurlui staan
aan wal' is hier wel van toepas
sing", aldus de minister. De me
ning van de Rekenkamer dat de
technolease-truc onwettig is,
doet volgens Wijers niet ter za
ke.
Over het rapport waren al
maandenlang ruzies gaande
tussen de Rekenkamer en Eco
nomische Zaken, over welke in
formatie wel en niet gebruikt
mocht worden en wat wel of
geen staatssteun genoemd mag
worden. Uiteindelijk heeft het
instituut geheime gegevens ver
vat in een vertrouwelijke bijlage
van elf pagina's, die de Kamer
leden gekregen hebben. De Ka
mer besluit volgende week wat
er verder moet gebeuren met het
Rekenkamer-rapport. Het CDA
vindt een parlementaire enquê
te naar Fokker nu helemaal no
dig, de regeringspartijen niet.
GPD
LUXEMBURG - Na drie lange
vergaderdagen zijn de ministers
van landbouw van de Europese
Unie er woensdagavond in
Luxemburg in geslaagd ruim
een miljard gulden extra te vin
den vooY steun aan de door de
gekke-koeienziekte BSE zwaar
aangeslagen rundvleessector.
Minister Van Aartsen van land
bouw toonde zich na afloop een
tevreden man.
Onder meer door zijn toedoen
werd voorkomen dat het geld
voor de steunmaatregelen zou
worden onttrokken aan voor de
akkerbouw bedoelde premies.
Hij heeft de afgelopen weken
steeds gezegd dat de crisis in de
ene sector niet op een andere
sector mag worden afgescho
ven. Van het extra geld strijkt
Nederland ongeveer 70 miljoen
gulden op.
Malaise
Van Aartsen wil dat geld vooral
gebruiken voor structurele
maatregelen om de rundvlees
sector uit de malaise te helpen.
Die is ontstaan nadat een ver
band was aangetoond tussen
BSE en de bij mensen voorko
mende hersenziekte van
Creutzfeldt-Jakob. De con
sumptie van rundvlees is sinds
de BSE-crisis naar beneden ge
duikeld.
Van Aartsen wil met de 70 mil
joen extra onder meer de zoge
heten integrale ketenbeheer-
sing verder stimuleren. Dat is
een systeem van kwaliteitscon
troles vanaf de geboorte van een
rund tot aan het stukje vlees, zo
als dat in de wankels ligt. GPD
(Advertentie)
Koningin Beatrix (1) loopt langs het gerestaureerde Panorama.
foto Raymond Rutting/ANP
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - „In het Panorama van Mesdag merkt
men pas wat wij verloren hebben. Hoe heerlijk is de
wereld toch geweest." Dat schreef Godfried Bomans
precies dertig jaar geleden. Bij de onthulling van het
gerestaureerde Panorama, gisteren door koningin
Beatrix, haalde bestuursvoorzitter R. Borcherts Bom
ans' woorden aan om het belang van het werk van
Mesdag nog eens te benadrukken: „Nog net op tijd
heeft hij de stilte van toen gevangen."
De restauratie heeft tien jaar geduurd en kostte bijna
acht miljoen gulden. Beatrix onthulde het gerestau
reerde doek met een druk op de knop, waardoor een
gordijntje voor het Panorama verdween. De feestelij
ke gebeurtenis werd overschaduwd door een onder
zoek van de Arbeidsinspectie, die nagaat of medewer
kers schadelijke dampen hebben binnengekregen
door het verwarmen van de lijm waarmee een nieuw
doek op het oude linnen werd aangebracht.
Het Panorama is in beheer van nazaten van Mesdag en
zijn wouw Sientje. Het echtpaar schilderde het doek
met een aantal collega's. Een van die collega's was
Breitner, wiens aandeel volgens onderzoekers groter
is gebleken dan werd aangenomen. Het Panorama
trekt zo'n 150 000 bezoekers per jaar. Het doek bleef
tijdens de restauratie voor het publiek toegankelijk.
Plan voor fusie ketens De Boer en Unigro
van onze verslaggeefster
Sylvia Marmelstein
AMSTERDAM - De directies
van de supermarktketens De
Boer en Unigro sluiten niet uit
dat door een fusie tussen De
Boer Winkelbedrijven en Uni
gro enkele tientallen mensen ge
dwongen worden ontslagen. Op
welke afdelingen werknemers
overbodig worden, is nog niet
bekend.
Dat heeft de vice-voorzitter van
de Unigro-directie, Robert ter
Haai-, gisteren gezegd in een toe
lichting op plannen voor de fu
sie. De fusiepartners beginnen
zo snel mogelijk met een onder
zoek naar waar en wanneer be
paalde functies overbodig wor
den, „maar we moeten bij zo'n
grootschalige fusie rekening
houden met het ergste". Mo
menteel zijn de twee super
markten goed voor in totaal
10.000 volledig arbeidsplaat
sen.
De Boer Winkelbedrijven (De
Boer en De Jong Supermarkten)
en Unigro (Spar, Super en Cir
kel) kondigden gisteren aan dat
zij gaan fuseren. De nieuwe ke
ten De Boer Unigro wordt met
een marktaandeel van 13 pro
cent het op een na grootste le
vensmiddelenconcern van Ne
derland. Nu is dat nog de
Vendex Food Group (Edah en
Basismarkt), die ruim 11,5 pro
cent van de markt in handen
heeft. Albert Heijn blijft met
27,2 procent de grootste.
De fusie is volgens Ter Haar on
vermijdelijk omdat de super
markten anders niet meer tege
moet kunnen komen aan de
vraag van de consument.
„Klanten vragen om steeds
meer variatie en willen dus kun
nen kiezen uit heel veel ver
schillende producten. De vraag
verandert keer op keer en kleine
supermarkten moeten erg hard
lopen om de consument bij te
kunnen houden".
De fusie is bovendien noodza
kelijk om te concurreren met
Ahold en de Vendex Food
Group, die over het hele land
zijn verspreid. De Boer heeft
vooral filialen in het Noorden en
Oosten, terwijl Unigro de overi
ge delen afdekt. Na de fusie be
strijkt De Boer Unigro dus heel
Nederland. Daarnaast is Unigro
actief in het noorden en noord
westen van Spanje en een groot
deel van België. „De fusie biedt
de mogelijkheid om in die lan
den verder uit te breiden", zegt
Ter Haar.
De fusiepartners verwachten
dat zij samen een omzet kunnen
halen van ruim 6 miljard gulden
per jaar. Beide ketens zijn
winstgevend en de nettowinst
zal in het eerste fusiejaar uitko
men op ongeveer 90 miljoen gul
den. „Door samenwerking op
het gebied van de inkoop kun
nen we vanaf het tweede jaar al
ruim 10 miljoen aan kosten be-
sparen".De komende maanden
buigen de directies van beide
supermarkten zich over de ma
nier waarop de aandelen wor
den verdeeld.
De klant zal nog niets merken
van de fusie omdat de winkels
vooiiopig hun eigen naam,
spaarsysteem en huismerken
behouden. Wat daaraan veran
dert, staat nog niet vast, maar de
directie buigt zich daar binnen
kort over. De fusiereus wil toe
treden tot de inkooporganisatie
Superunie, waar De Boer nu al
haar huismerken vandaan
haalt. Als het nieuwe concern
wordt toegelaten, is de kans
groot dat de klanten van Spar,
Super en Cirkel binnenkort an
dere huismerken in de schappen
aantreffen. GPD
zie ook pagina 4
LEIDEN - De archeologen, die sinds januari in het Leidse ge
bied Roomburg graven naar Romeinse en middeleeuwse
voorwerpen, hebben de vondst van hun leven gedaan: een
puntgaaf Romeins masker van glimmend brons. De archeolo
gen en de graafmachinist hebben het gezichtsmasker uit de
tweede eeuw na Christus gevonden in de zogenaamde gracht
van Corbulo.
De Romeinen hadden rond het begin van onze jaartelling een
ambachtsnederzetting op het terrein dat nu Roomburgerpol
der heet. De door hen gegraven Corbulogracht verbond de
Maas met de Rijn en diende voor transport van goederen. Het
bronzen masker werd waarschijnlijk gebruikt bij ruiterspe-
len.
Volgens archeoloog Tom Hazenberg is de vondst van het bron
zen masker nu het eind van de graafwerkzaamheden in zicht
komt, 'een unicum'. „In Nederland zijn tien van dergelijke
maskers gevonden of stukken ervan, maar geen is zo gaaf als
deze. Er zit geen schrammetje op.
foto Sjoerd van Delden/ANP
Ajax heeft in groep A van de Champions League Glasgow Rangers
verslagen. De Amsterdammers wonnen in Schotland met 1-0. Het
doelpunt kwam kort voor rust op naam van uitblinker Scholten.
Twee weken geleden versloeg Ajax de Rangers thuis ook, 4-
1Door het resultaat zijn de Schotten uitgeschakeld, Ajax O O
heeft een goede kans de kwartfinales te bereiken. bü
Kolonel Eugène de Koek, voormalig leider van de anti-terreureen-
heid Vlakplaas van de Zuid-Afrikaanse politie, is gisteren veroor
deeld tot levenslang wegens moord en poging tot moord. De Koek
ziet zichzelf als moordenaar in dienst van de staat. Hij was
verantwoordelijk voor commando's die op politieke tegen- |T
standers van het blanke minderheidsregime joegen.
Door het besluit van de Zuid-Afrikaanse fruitexporteur Capespan
International om Vlissingen-Oost als aanvoerhaven te kiezen, is
ook de belangstelling van andere vervoerders in die bran
che gewekt. Daardoor maakt Vlissingen kans de tweede Q
fruithaven van Noordwest-Europa te worden. %J
T i'li 'iPiil" - vU*.0- - i-JÊlÊÊÊÊÊÊM
Opinie: 2; Binnenland: 3; Achtergrond: 4; Buitenland:
5; Financiën en economie: 6; Radio en televisie: 7; Zee
land: 9,10,11 en 13; Dossier Herindeling: 15,16,17,19
en 21Sport: 23,25 en 27
Kamer ook tegen
duurdere benzine
van onze verslaggever
Harm Harkema
DEN HAAG - De Tweede Kamer
heeft zich gisteren uitgesproken
voor uitstel van de beslissing om
de benzineaccijns per 1 juli 1997
met 15 cent te verhogen. Een
motie van de VVD om pas vol
gend voorjaar een besluit te ne
men, werd met 74 tegen 71 stem
men aangenomen.
Voor stemden WD, CDA en de
meeste kleine partijen. PvdA
D66 en een enkele kleine partij
steunden het kabinetsvoorstel
om nu al te beslissen dat de ben
zineaccijns omhoog moet. Dins
dag nog staa kten de stemmen op
72-72, toen ouderenvertegen-
woordiger Leerkes per ongeluk
tegen de VVD-motie stemde.
Het kabinet bekijkt morgenof
het de motie uitvoert of aan de
laars lapt. Hetzelfde geldt voor
de dinsdag door de Kamer aan
genomen VVD-motie om de ta
baksaccijns niet te verhogen.
Enkele weken geleden zei mi
nister Zalm van financiën dat er
een goede kans was dat het ka
binet de 'benzine-motie' niet
uitvoert. Waarschijnlijk legt de
WD zich hier dan bij neer.
WD-voorman Bolkestein
noemde speculaties over een
mogelijke motie van wantrou
wen tegen het kabinet gisteren
voorbarig.
Ritzen houdt
vast aan
bezuiniging
DEN HAAG - Minister Ritzen
(onderwijs) houdt vast aan de
bezuinigingen van 124 miljoen
gulden voor het middelbaar be
roepsonderwijs, ondanks de
Kamerbrede kritiek erop.
Ook het innen van lesgeld voor
alle 16-jarigen kan wat de mi
nister betreft gewoon doorgaan.
De bezuiniging van 25 miljoen
gulden komt anders voor reke
ning van „het onderwijs in de
klas", waarschuwde Ritzen.
De bewindsman betoogde giste
ren dat de besparingen op het
middelbaar beroepsonderwijs
„relatief beperkt" zijn (10 pro
cent van het budget). Het hoger
onderwijs heeft de afgelopen ja
ren meer ingeleverd Ritzen be
zwoer de Kamer eerst te wach
ten op de concrete invulling van
zijn bezuinigingsplannen (die
niet voor januari volgend jaar
komen), voordat er een oordeel
wordt gegevenHet debat wordt
vandaag voortgezet. GPD
Een Kamermeerderheid wil een
beslissing over de accijnsverho
ging uitstellen, omdat zij eerst
wil weten of ook de Duitsers
meedoen. Zo niet, dan loopt vol
gens de WD het prijsverschil
met Duitsland op tot 33 cent per
liter, met alle negatieve gevol
gen vandien voor de pomphou
ders in de grensstreek. Volgens
het kabinet leidt uitstel er ech
ter alleen maar toe dat alle
buurlanden op eikaars beslis
sing gaan zitten wachten..GPD
'Advertentie
(eenmalig binnen zes maanden)
een proefabonnement van
4 weken voor 14,25
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
afschrijving a 31,50
per kwartaal met
automatische afschrijving
89,50
Naam:
Voorletters:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat snellen (0118) 484216
De PZC
'n dijk van een krant
713214
000002
LAND"
"ROVER
AUTO VENTURA
Verrijn Stuartweg 10
4462 GE Goes
Telefoon 0113 - 222498
