Politieke rel over geheimen paleis
Uitstel verhogen benzineaccijns
!Ü10[M
Bolkestein zet Muskens
en Simonis buiten deur
4 WEKEN
Gletsjer vulkaan IJsland trekt toeristen
Bloedbad ziekenhuis
Zaïre eist 40 levens
VOOR 14,25
Strijd in Afghanistan
VVD dient motie in tegen advies van eigen minister van financiën Zalm
Hogeschool
Zeeland
Wrakstukken boven water
Boven de gletsjer Vatnajökul in IJsland markeren donkere wolken de plaats waar de vulkaan sinds een week actief is en het ijs doet smelten. foto Michael Probst/AP
APELDOORN - Zeker vijftien mensen
stappen vandaag in het vliegtuig om
vanuit Höfn in IJsland te gaan kijken
naar de uitbarsting van de vulkaan on
der de gletsjer Vatnajökull.
De vijftien deelnemers aan het reisje
stonden al sinds 1992 op de ..eruptie-
lijst" van het Apeldoornse reisbureau
Askja, genoemd naar een niet meer
werkende vulkaan in IJsland. Askja or
ganiseert sinds 1990 reizen naar ijskou
de gebieden zoals Groenland, Spitsber
gen en IJsland. Volgens medewerkster
Antoinette Bakker zijn de meeste men
sen die ooit naar zo'n gebied zijn ge
weest, gefascineerd door de enorme
sneeuw- en ijsvlakten. „Veel mensen
willen graag een keer een echte vul
kaanuitbarsting zien Zodoende heb
ben we in '92 de eruptielijst geopend. Er
staan nu zo'n zeventig mensen op
Sinds dinsdag zijn we die mensen aan
het bellen, om ze een zesdaagse reis aan
te bieden. Vijftien van hen gaan defini
tief mee", aldus Bakker woensdagmor
gen. Askja is voor zover zij weet het
enige reisbureau ter wereld dat zo'n
eruptielijst heeft. Aan de reis is wel een
voorwaarde verbonden: mocht de vul
kaanuitbarsting noodlottige gevolgen
hebben, dan gaat de groep terug naar
Nederland. „Het is niet onze bedoeling
om georgansieerd ramptoerisme te be
drijven", zegt Bakker. De toeristen lo
pen volgens de reisorganisatie geen ge
vaar; zij blijven op veilige afstand.ANP
MOSKOU - De persdienst van
de Russische president Jeltsin
heeft woensdag berichten te
gengesproken als zou Jeltsin
dood zijn. Geruchten in deze zin
zorgden eerder op de dag voor
onrust op de financiële wereld-
1 markten.
1' „Jeltsins toestand is bevredi
gend. Hij is in het sanatorium
Barvicha", zei het hoofd van de
persdienst, Igor Ignatjev.
„We zien zelfs niet de noodzaak
om op dergelijke geruchten te
reageren", zei een geïrriteerde
Ignatjev. „Dit is opnieuw een
voorbeeld hoe mensen de ge
zondheidstoestand van de pre
sident aangrijpen voor hun ei
gen doeleinden."
Eerder deze week werd Jeltsin
overgebracht van het zieken-
I huis naar Barvicha, waar hij
wacht op een hartoperatie. Die
moet binnen twee maanden
plaatsvinden, maar er heerst
_J nog steeds twijfel of de presi-
I dent wel fit genoeg is om zo'n
zware ingreep te ondergaan.
Op de effectenbeurs van New
York leidden de verhalen over
Jeltsins dood tot de grootste
koersdaling in een maand tijd.
De Dow Jones-index viel onder
de psychologisch belangrijke
i grens van 6000 punten.Maan-
dag en dinsdag bewoog de Dow
Jones-index zich nog korte tijd
n boven deze grens, RTR/ANP
Sanering aan
Belgische kust
OOSTENDE - België wil een
e eind maken aan de wildgroei
van vakantiehuisjes en cam-
d pings aan de overbevolkte kust
strook van zeventig kilometer.
e Volgens een nieuw duinende-
n creet van de Vlaamse deelrege-
ring zullen 119 van de 345 kam
peerterreinen dicht moeten.
De deels verkrotte, niet door
toeristenverenigingen geno-
teerde terreinen in het Belgische
duinengebied ontsieren al jaren
de kuststrook. ANP
van onze parlementsredactie
DEN HAAG - Oppositiepartij
CDA in de Tweede Kamer ver
wijt het paarse kabinet de on
schendbaarheid van koningin
Beatrix in gevaar te brengen.
Aanhoudende berichten over de
bemoeienis van de koningin met
het kabinetsbeleid vervullen
CDA-Kamerlid Van der Burg
„met de grote zorg dat het ge
heim van paleis Ten Bosch bij
paars niet veilig is". D66 en
PvdA reageerden gebelgd op de
aantijging van het CDA
„Schandelijk", aldus D66-
woordvoerder De Graaf. „Een
ervaren Kamerlid als Van dei-
Burg moet weten dat dit niet
kan". PvdA-woordvoerder De
Cloe: „Een sterk overtrokken
uitspraak van het CDA En dan
druk ik me bijzonder mild uit".
WD-leider Bolkestein vindt
dat het CDA spijkers op laag
water zoekt.
Volgens het CDA dreigen
staatshoofd en monarchie be
schadigd te raken door de aan
houdende berichtgeving over
haar bemoeienis met het kabi
netsbeleid. Ruim een maand ge
leden ontstond ophef over be
richten dat de koningin de hand
zou hebben gehad in de vroeg
tijdige terugkeer van de Neder
landse ambassadeur in Zuid-
Afrika. Gisteren meldde het Al
gemeen Dagblad „uit betrouw
bare bronnen rond het hof" dat
koningin Beatx-ix zich bij minis
ter Dijkstal van binnenlandse
zaken zou hebben beklaagd
over de lintjesregen nieuwe stijl,
die te miezerig zou zijn Volgens
het CDA dienen premier Kok en
minister Dijkstal orde op zaken
stellen en ervoor zorgen dat
ambtenai'en onmiddellijk stop
pen met hun „hoogst kwalijke"
lekken over de bemoeienissen
van de vorstin met het beleid.
De coalitiepai-tijen zijn dat met
het CDA eens. Maar D66-
woordvoerder De Graaf vindt
het te gek voor woorden dat het
CDA de lekkages in de partijpo-
litieke sfeer trekt, door ze aan
'paars' te verbinden. „Het zou
toch ook heel ver gaan als ik alle
publiciteit over voormalig ko
ningin Juliana en prins Bern-
hard rond Greet Hofmans en
Lockheed in verband zou bren
gen met de politieke samenstel
ling van de toenmalige kabinet
ten", aldus De Graaf. In de pe
rioden waarop De Graaf doelt,
van de jaren vijftig tot en met de
jaren zeventig, zat steeds het
CDA in de regering.
Het CDA-Kamerlid Mateman
nam gisteravond gas terug door
te zeggen dat het geen partij-po
litieke kwestie is. „Van der Burg
sprak spontaan en uit de grond
van zijn hart", zo reageerde Ma
teman.
Berichtgeving over de bemoeie
nissen van de koningin met het
beleid ligt gevoelig, omdat die
de kern van het Nederlandse
staatbestel raakt. Om de span
ning die er bestaat tussen de mo
narchie en de democratie werk
baar te maken, is afgesproken
dat de koning(in) onschendbaar
is, en de ministers verantwoor
delijk. Die onschendbaarheid
vereist dat Hare Majesteits be
moeienissen geheim blijven.
Anders wordt de monarchie
deelnemer in de politieke dis
cussie. GPD
De gezelligste iamiliebeurs van Nederland
I cian
©ca
BEfek 14 0() rtn) IJI JU,
van onze redactie binnenland
DEN HAAG - VVD-voorman Bolkestein heeft
woensdagmiddag een abrupt einde gemaakt
aan een gesprek tussen een deel van de WD-
fractie in de Tweede Kamer met bisschop Mus
kens van Breda en kardinaal Simonis. Het ge
sprek vond plaats in het kader van een serie
ontmoetingen tussen de rooms-katholieke bis
schoppenconferentie en de grote fracties in de
Kamer.
Toen de uitspraak van Muskens dat hij begrip
heeft voor arme mensen die stelen aan het eind
van de ontmoeting aan de orde kwam, somde
Bolkestein een reeks bezwaren op tegen de uit
lating van de bisschop. Hij besloot de ontmoe
ting met een citaat uit Spreuken, dat armen
weliswaar mogen stelen maar het zevenvoudi
ge uit hun huis moeten teruggeven. Toen Mus
kens tegenstribbelde met de mededeling dat
armen dan wel iets moeten bezitten, wenste
Bolkestein er verder geen woord meer aan te
besteden. Volgens de fractie zat de tijd er ge
woon op Kardinaal Simonis gaf een andere le
zing van het incident. Volgens hem was Bolke
stein geïrriteerd.
CDA-fractieleider Heerma en partijvoorzitter
Helgers zullen volgende week maandag een ge
sprek voeren met Muskens. Ook dan zullen de
gewraakte uitlatingen ongetwijfeld aan de
orde komen.
Een ruime meerderheid van de katholieken (67
procent) is het niet eens met de opvatting van
Muskens. 29 Procent kan zich er wel in vinden,
zo blijkt uit een enquête van bureau Intomart.
Van alle Nederlanders is 71 procent het niet
eens met de bisschop en een kwart wel. ANP
Advertentie
(eenmalig binnen zes maanden)
JA, ik wil:
een proefabonnement van
4 weken voor 14,25
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
J per maand met automatische
afschrijving a 31,50
J per kwartaal met
automatische afschrijving
a 89,50
Naam:
Voorletters:m/v
Straat:
Postcode:
Plaats:
Geleidelijk zonnig
Wolkenvelden, nevelig geleidelijk
meer zon. Maximumtemperatuur 14
graden. De wind is zwak. Minimum
temperatuur 7 graden.
239e jaargang no. 240
donderdag 10 oktober 1996
losse nummers 1,60
bijlage dossier
De Afghaanse Taliban-militie heeft versterkingen, waaronder
tanks en op vrachtwagens gemonteerde raketwerpers, gestuurd
naar de Salaiig-pas ten noorden van Kabul. Daar zijn hun
strijders in gevecht geraakt met troepen van de uit Kabul JT
verdreven regering. w
De eerste wrakstukken van de Fort Maisonneuve zijn deze week in
de monding van de Westerschelde boven water gehaald. De in 1944
gezonken vrachtvaarder geeft zich echter niet snel bloot.
Rijkswaterstaat ivil volgende week met de feitelijke ber- O
ging beginnen. I O
Opinie: 2; Binnenland: 3; Achtergrond: 4; Buitenland:
5; Financiën en economie: 7; Radio en televisie: 9; Zee
land: 13,15,16,17 en 19; Sport: 21,22 en 23.
Moskou spreekt
geruchten dood
van Jeltsin tegen
van onze redactie buitenland
BUKAVU - Bij de plundering en
verwoesting van een ziekenhuis
in Lemera in Oost-Zaïre door
rebellen zijn 34 patiënten en zes
leden van het personeel ver
moord. Een arts die aan de
slachting ontsnapte zei dit
woensdag in de stad Bukavu,
zestig kilometer noordelijker.
Het voor Zaïrese maatstaven
goede en goed uitgeruste zie
kenhuis in Lemera in de provin
cie Kivu werd zondag aangeval
len door extremistische rebellen
van de Banyamulenge stam.
De Banyamulenge zijn etnische
Tutsi's die al tweehonderd jaar
in de streek wonen. De rebellen
hadden eerder het ziekenhuis
personeel bedreigd omdat ze
Hutu's behandelden. Het door
de Zweedse zending gefinan
cierde hospitaal was een van de
beste in de regio.
Waarnemers in de provincie Ki
vu, grenzend aan Burundi en
Rwanda, vrezen dat door de
aanval de conflicten in de regio
escaleren. De Zaïrese autoritei
ten kondigden dinsdag aan de
half miljoen Banyamelenge te
verdrijven als ze met uit zichzelf
verdwijnen. Het leger zou met
alle beschikbare middelen te
gen de Tutsi's in de streek optre
den. Dat zou bovendien kunnen
leiden tot internationale con
flicten omdat de door Tutsi's be
heerste regeringslegers van
Burundi en Rwanda zich ermee
zouden gaan bemoeien.
Volgens de Nederlandse werk
neemster Ida Baarsen van het
ziekenhuis, aie in Nederland
met verlof is, zijn de rebellen
van de Banyamulenge vooral
sinds een jaar acief in de streek.
Ze omschreef ze ook als gang
sters. Bij de aanval in het week
einde zouden de rebellen behal
ve het wagenpark ook talrijke
medicamenten hebben gesto
len.
Het geweld in de streek wordt
aangewakkerd door de geweld
dadige binnenlandse conflicten
Kritiek op jacht
DEN HAAG - De voorstellen
van minister Van A artsen
(Landbouw) om de jacht te be
perken gaan de Dierenbescher
ming lang niet ver genoeg.
De organisatie vindt dat alle
vormen van plezierjacht verbo
den moeten worden.
Het wetsvoorstel brengt het
aantal bejaagbare diersoorten
terug van 29 naar 6. Op die die
ren mag worden geschoten
van onze parlementsredactie
DEN HAAG - De WD re
kent erop dat pas volgend
voorjaar een beslissing
wordt genomen over de
(verhoging van benzineac
cijns. De liberalen dien
den daartoe gisteren bij de
financiële beschouwingen
een motie in, tegen het uit
drukkelijke advies van de
eigen minister Zalm (fi
nanciën).
WD-woordvoerder Hooger-
vorst rekent op een Kamermeer
derheid voor uitstel, door de
steun van CDA de ouderenpar
tijen, de CD en de SGP.
De WD wil niet nu al beslissen
om de benzineaccijns met 11
cent te verhogen. De liberalen
j willen eerst duidelijkheid of ook
de Duitsers meedoen, zodat niet
velen over de grens gaan tanken.
Volgens minister Zalm, die op
dit punt al overleg heeft gehad
met zijn Duitse collega Waigel,
I leidt uitstel er echter alleen
maar toe dat alle buurlanden op
elkaar gaan zitten wachten,
j Hij wees erop dat na de Neder
landse beslissing om 11 cent ac-
I cijns op de benzine te doen, de
Belgen direct hetzelfde beslo
ten. De WD-bewindsman
I denkt daarom dat door uitstel
van de beslissing de kans dat
I ook de Duitsers de accijnzen
ij verhogen eerder kleiner dan
I, groter wordt.
j Hoogervorst meent tot irritatie
van de coalitiepartners D66 en
I PvdA dat dat wel meevalt. Hij
I vreest dat het prijsverschil met
de Duitse benzine straks op-
j loopt tot 33 cent. De liberalen
j wijzen ook op het regeerak
koord, waarin staat dat de
buurlanden mee moeten doen.
Volgens een boze D66-woord-
voerder Ybema staat de VVD-
motie juist haaks op het regeer
akkoord. Zalm ligt overigens
niet erg wakker van de motie
van zijn partijgenoot. „Dit is
fris dualisme".
De bewindsman bestreed dat
een accijnsverhoging niet helpt
om het autoverkeer te vermin
deren. Volgens Zalm leidt de 11
cent op termijn tot drie procent
minder groei van het autover
keer en negen procent minder
files.
De WD-minister maakt zich
geen zorgen over gesjoemel met
de toelatingscriteria voor de
Europese Monetaire Unie
(EMU) begin '98. VVD-woord-
voerder Hoogervorst had daar
over zorgen, omdat de Fransen
met boekhoudkundige trucs
zouden proberen de EMU te ha
len. Volgens Zalm blijkt uit de
lage rentestand dat de kapitaal
markt vertrouwen heeft in een
solide monetaire unie. De be
windsman maakte verder dui
delijk dat Nederland toe moet
treden tot de EMU als ons land
aan de eisen voldoet. De Kamer
gaat voor het begin nog wel de
batteren over de EMU, maar dat
kan er volgens Zalm vanwege de
ondertekening van het verdrag
van Maastricht niet toe leiden
dat Nederland toch maar niet
meedoet.
Staatssecretaris Vermeend
maakte gisteren duidelijk dat
een hogere BTW er in 1998 nog
met inzit. D66 en PvdA willen
de BTW graag zo snel mogelijk
verhogen van 17,5 naar 20 pro
cent, om consumptie zwaarder
en arbeid minder te belasten.
Vermeend wees echter op de
complicaties. zoals koop-
krachtgevolgen. De zaak wordt
meegenomen in de studie naar
het belastingstelsel voor de vol
gende eeuw, die volgend jaar het
licht moet zien. GPD
Pagina 2:
Actie tegen hogere accijns
in Burundi en Rwanda. Lemera
ligt nog geen twintig kilometer
van de Burundese grens en Bu
kavu ligt aan de grens met
Rwanda. Zaïre beschuldigde
dinsdag de Rwandese regering
ervan de Banyamulenge te be
wapenen. Rwanda ontkende en
Kigali beschuldigde Kinshasa
er op zijn beurt van de Hutu-re-
bellen te steunen die vanuit Zaï
re terreuraanslagen tegen Tut
si's in Rwanda plegen.
RTR/ANP
Telefoon.
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC. afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller (0118) 484216
De PZC
'n dijk van een krant
MflMöi
