Luchtmacht aanvaardt schuld
Sluiting Dodewaard kostbaar
en vele jaren durend karwei
4 WEKEN
'Mijn zoon had nog kunnen leven'
wonen
Scheldetunnel levert
Zeeuwse bouwsector
alleen kruimels op
LAATSTE LOTEN!
Rapport: Onnodig veel doden met ramp-Hercules door falende hulpverlening
kunst cultuur
23 t/m 31
VOOR 14,25
Gezellig
leven
wonen
Nobelprijs literatuur voor
Poolse Szymborska (73)
Enkele buien
Vandaag wisselende bewolking met
enkele buien en kans op onweer en
windstoten. De wind is matig tot vrij
krachtig. De temperatuur 14 graden.
239e jaargang no. 235
vrijdag 4 oktober 1996
losse nummers 1,60
bijlage
pagina 33, 35,37 en 39
The Great Gatsby is het beroemdste boek van de Amerikaanse au
teur F. Scott Fitzgerald (1896-1940, hier op de foto met zijn vrouw
Zelda). Tijdens zijn leven bouwde hij een reputatie op van drankor
gel en querulant. Zijn kwaliteiten werden pas ver na de Tweede We
reldoorlog ontdekt. Verder in de bijlage Kunst Cultuur: bedaag
de poezie van Eijkelboom Voskuil is mooi door overdaad column
Bakker 0 hiphopdichteres Sapphire op drift 0jeugdboek 0Roberto
Alagna, de vierde tenor 0 Oostenrijk eert Bruckner 0 bigbands inde
Delta 0 Independence Day breekt records 0 filmfestival Gent 0
zangles van Hugo Koolschijn 0Alex van Warmerdam in het theater
0 Venetië toont icereldarchitectuur 0Abramovic in Groningen.
Vitrite schrapt
arbeidsplaatsen
Bij Philips-dochter Vitrite in
Middelburg verdwijnen de ko
mende jaren enkele tientallen
arbeidsplaatsen. Het banenver
lies zit vooral in de sector van
eenvoudig productiewerk. De
fabrikant heeft in die
categorie steeds min-
der werk te bieden.
Opinie: 2; Binnenland: 3 en5; Achtergrond: 4; Buiten
land: 7; Financiën en economie: 8; Radio en televisie: 9;
Zeeland11,12,13,14en 15; Sport: 17,18,19,20 en21;
Kunst en cultuur: 23,24,25,26,27,29 en 31Wonen: 33,
35,37 en 39.
Onderzoek Kamer van Koophandel
van onze verslaggever
Conny van Gremberghe
TERNEUZEN - De bouw van de
Westerscheldetunnel levert de
bouwsector in Zeeland geen
goedgevulde orderportefeuilles
op. De 1275 bedrijven in de
grond-, weg- en waterbouw in
de provincie mogen blij zijn met
wat kruimels.
De kans is voorts groot dat be
paalde bedrijven geconfron
teerd worden met verlies van er
varen werkkrachten, omdat
deze bij de Kombinatie Middel
plaat Westerschelde (KMW),
het consortium dat de tunnel
bouwt, een werkkring zullen
vinden.
Studie
Tot die bevindingen komen on
derzoekers van de Kamer van
Koophandel in Middelburg die
in opdracht van de stuurgroep
Regionaal Economisch Actie
plan 'Sleutels voor morgen'
(REAP) een studie uitvoerden
naar de spin-off van de Wester
scheldetunnel voor de bouwsec
tor in Zeeland.
De onderzoekers verwachten
wel dat toeleveringsbedrijven
in de provincie, zoals enkele
staalbedrijven, betonfabrieken
en leveranciers van bouwketen,
van de tunnelbouwjnofiteren
Maar de bouwsector komt bij de
aanleg nauwelijks aan bod, om
dat de KMW vrijwel alle exper
tise en capaciteit in huis heeft
om het project zelf uit te voeren.
Geen invloed
Het beleid van de Kombinatie is
er bovendien op gericht om zo
veel mogelijk te doen. De aanne
merscombinatie is contractueel
niet verplicht om lokale aanne
mers en personeel daarvan in te
schakelen.
De regio kan daarop ook geen
invloed meer uitoefenen omd?t
KMW en Rijk over de uitvoering
van het miljardenproject een
overeenkomst hebben gesloten.
Dit neemt niet weg dat provin
cie en bouwsector toch nog eens
met KMW overleg willen voeren
over de mogelijk deelname van
regionale bouwbedrijven.
Dat overleg zou vandaag
plaatsvinden, rrfaar werd opge
schort tot een nog nader te bepa
len datum.
Met de bouw van de tunnel on
der de Westerschelde is een be
drag gemoeid van 1,6 miljard
gulden.
Het project is goed voor zo'n
4000 mensjaren. Gedurende de
bouw, tot 2002, zijn gemiddeld
200 mensen op de bouwplaatsen
werkzaam.
(Advertentie)
(eenmalig binnen zes maanden)
JA, ik wil:
een proefabonnement van
4 weken voor 14,25
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
J per maand met automatische
afschrijving a 31,50
per kwartaal met
automatische afschrijving
a 89,50
Naam
Telefoon:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar
PZC. afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller (0118) 484216
De PZC
'n dijk van een krant
713214
000002
Nabestaanden verlaten de luchtmachtbasis Soesterberg.
van onze redactie binnenland
SOESTERBERG - In kleine
groepjes verlieten de nabe
staanden van de 34 slachtoffers
van de vliegramp met de Hercu
les het Officierscasino van de
vliegbasis Soesterberg. De fa
milieleden kregen daar gisteren
uit de mond van onder anderen
luitenant-generaal B. Droste,
bevelhebber van de luchtstrijd
krachten, tekst en uitleg over de
toedracht van het neerstorten
van het Belgische vliegtuig. Pas
nadat de nabestaanden waren
ingelicht, werden de onder
zoeksrapporten naar de oor
zaak van de vliegramp open
baar gemaakt.
Volgens Clingenaar A Janssen,
wiens zoon Steven bij de ramp
omkwam, was het een „rustige
en waardige" bijeenkomst
„zonder veel emoties. Er zijn
heel veel vragen gesteld. Ze heb
ben alles verteld wat verteld
moest worden." Op de bijeen
komst werd het vermoeden dat
de Zeeuws-Vlaming al geruime
tijd had: het toestel heeft gepro-
beerd een doorstart te maken.
Maar dat een zwerm vogels oor
zaak was van het neerstorten
van het toestel kon hij ook giste
ren nog niet echt geloven.
Janssen: „Ik heb daarm'n twij
fels over.* Ook nu nog, na deze
bijeenkomst." Toch zei de vader
van de omgekomen bassist van
het fanfarekorps „een goed ge
voel" te hebben. „Ik kan er vrede
mee hebben." Janssen prees de
manier waarop Defensie zorg
droeg voor de opvang en de aan
geboden nazorg van de nabe
staanden.
Geschokt
De bijeenkomst werd bezocht
door zo'n 160 mensen. Behalve
nabestaanden waren ook advo
caten en hulpverleners aanwe
zig. Sommige verwanten van de
slachtoffers toonden zich ge
schokt door het nieuws dat de
hulpverlening na de ramp te
wensen overliet. „Mijn zoon
Mark heeft geen eerlijke kans
gehad. Door de krakkemikkige
hulpverlening stierf hij onno
dig", reageerde A Kempen uit
het Brabantse plaatsje Zeeland.
„En met mij voelt elke achterge
blevene dat. Mijn zoon had nog
kunnen leven."
De bijeenkomst op Soesterberg
was erg emotioneel. „Er zijn
harde woorden gevallen, met
verwijten naar de aanwezige
luchtmachtcommandant", ver
foto Wim Hendriks/GPD
telde Kempen. „Ik zal die woor
den niet herhalen, maar ieder
een kan raden hoe groot de
verontwaardiging en het ver
driet van de aanwezigen was".
Hoewel iedereen blij was met de
openhartige schuldbekentenis
van luchtmachtgeneraal Dros
te, zijn er vragen gebleven.
Kempen: „Wat gebeurt er met de
schuldigen? Worden ze alleen
overgeplaatst en mogen zij hun
functie houden?" GPD
Öe gezelligste familiebeurs van Nederland
[door Peter de Knegt
[en Hans van Soest
EINDHOVEN - De Koninklijke
Luchtmacht neemt alle schuld
ivan het Herculesdrama in Eind
hoven op zich. De commandant
ivan de luchtmachtbasis
(Welschap. AM. Krechting, is
gistermorgen uit zijn functie
[ontheven. Ook de militaire
brandweercommandant van de
[basis en de verkeersleider die op
de rampzalige 15e juli dienst
hadden zijn op een zijspoor ge
zet. De Koninklijke Marechaus
see onderzoekt of het drietal
strafrechterlijk vervolgd kan
worden om hun nalatigheid.
Verder wordt nog onderzocht of
er meer schuldigen zijn aan te
wijzen. De 'vogelman', die ver
zuimde een zwerm spreeuwen
en kieviten uit de nabijheid van
de landingsbaan weg te jagen,
ontspringt de dans.
Uit de rapporten van de Neder
lands-Belgische krijgsmacht en
het rapport van Binnenlandse
Klaas Molenaar
overleden
HEILOO - Tijdens de viering
van zijn 75e verjaardag is Klaas
Molenaar gisteravond in Heiloo
overleden aan een hartaanval.
Samen met zijn in 1979 overle
den broer Cees was hij grond-
;er van het Wastora-con-
cern, een groothandel in wit
goed en electrische apparatuur
in Zaandam en Alkmaar. Vooral
in de voetbalwereld genoot Mo
lenaar landelijke bekendheid
als sponsor van AZ'67, de ploeg
die door zijn financiële impul-
?en in 1981 de landstitel ver
overde. GPD
Zaken blijkt dat door falende
hulpverlening na het neerstor
ten van de Hercules onnodig
veel doden zijn gevallen en fout
op fout is gestapeld. Bijna een
half uur lang wist geen van de
reddingswerkers dat naast de
vier bemanningsleden nog 37
passagiers aan boord waren, le
den van een fanfarekorps van de
Koninklijke Landmacht. De
verkeersleider wist dit wel. De
directe oorzaak van de ramp is
te wijten aan een opvliegende
zwerm vogels, die door de 'vo
gelverschrikker' en de verkeers
leider over het hoofd was ge
zien.
„Drie personen zijn in hun op
treden dusdanig tekort gescho
ten dat ze niet langer handhaaf
baar waren. In overleg met de
minister van defensie heb ik
deze ingrijpende en pijnlijke
consequenties genomen," zei
luchtmachtgeneraal B. Droste
gisteren. De generaal zelf -
eindverantwoordelijke bij de
luchtmacht - trekt persoonlijk
geen consequenties uit de vlieg
ramp.
„De 15e juli is een zwarte dag in
de geschiedenis van de Konink
lijke Luchtmacht," aldus de
Droste die gistermiddag de har
de conclusies van de onderzoe
kers onderschreef, de discipli
naire maatregelen aankondigde
en een aantal vergaande plan
nen bekend maakte. „De rap
porten zijn pijnlijk voor de
luchtmacht, maar we onder
schrijven de conclusies. Het
stemt mij verdrietig en bitter
dat de nabestaanden van de
ramp moeten leven met een dra
matische wending in hun leven
op maandag 15 juli."
Hoewel de luchtmacht veel aan
dacht heeft voor calamiteiten,
zijn er volgens de generaal toch
van onze redactie buitenland
STOCKHOLM- De Zweedse
Koninklijke Academie heeft de
Nobelprijs voor de literatuur
donderdag toegekend aan de
Poolse dichteres Wislawa
Szymborska.
Szymborska werd geroemd
vanwege haar „poezie die met
ironische precisie de historische
en biologische samenhang aan
het licht brengt in fragmenten
van de menselijke werkelijk
heid". De Academie omschreef
de dichteres als de „Mozart van
de poezie", die ook „iets van de
woede van Beethoven" in zich
heeft.
De 73-jange Szymborska is de
populairste dichteres van Po
len De film Trois couleurs: Rou
ge', die de inmiddels overleden
Poolse regisseur Krzysztof
Kieslowski in 1994 maakte, is
op haar gedicht 'Liefde op het
eerste gezicht' geinspireerd.
Ook hebben Poolse rockmuzi-
kanten zich op haar verzen ge-
Ze werd in 1923 geboren in Bn-
in. een stad die tegenwoordig
deel uitmaakt van Kornik, en
woont in de Poolse stad Krakow.
Szymborska is de vierde Poolse
auteur die de Nobelprijs voor
literatuur krijgt. Zij werd voor
gegaan door Henryk Sienkie-
wicz in 1905, Wladyslaw Rey-
mont in 1924 en Czeslaw Milosz
in 1980.AP
zie ook pagina 7
Asbest vrij
bij brand in
Hoofddorp
HOOFDDORP - Bij een brand
in een loods op de IJweg in
Hoofddorp is gisteravond as
best vrijgekomen. Bewoners
van de nabijgelegen wijk Over-
bos werd aangeraden binnen te
blijven.
De brand ontstond om tien over
zes in een schuur waar diervoe
ding lag opgeslagen. De ooreaak
is nog onbekend. De brandweer
uit Haarlemmermeer en om
streken bestreed het vuur met
bijna honderd mensen en kreeg
de brand in de loop van de avond
onder controle.
De wijk Overbos bleeft donder
dagavond en -nacht afgesloten
voor mensen die er niet wonen.
Mensen die er wel wonen kon
den met een auto naar huis te
rugkeren. ANP.
Advertentie
van onze redactie economie
DEN HAAG De kerncentrale Dode
waard gaat in maart volgend jaar dicht.
Volgens de SEP, de eigenaar van de cen
trale, zal het meer dan 40 jaar duren voor
de centrale definitief ontmanteld is. De
kosten voor de sluiting worden voorlopig
op maximaal 175 miljoen gulden ge
raamd. Met de sluiting verliezen 153 men
sen hun baan. De kerncentrale in Borssele
blijft volgens plan tot 2004 open.
Dodewaard is een onderzoeksreactor en
kost tientallen miljoenen guldens per jaar.
„Met dat geld houden we de kennis over
kernenergie op peil", aldus SEP-directeur
Ketting. „Nu het er niet naar uitziet dat er
op korte termijn een besluit valt over de
bouw van nieuwe kerncentrales, heeft het
ook geen zin meer om Dodewaard open te
houden".
Dodewaard zou volgens de oorspronkelij
ke plannen evenals Borssele tot 2004 in
bedrijf blijven.
Als nu reeds besloten was om nieuwe
kerncentrales te bouwen, was de tijd tus
sen de sluiting van Dodewaard en de ope
ning van een nieuwe centrale nog te over
zien Nu wordt dat gat zo groot dat de
kennis hoe dan ook zal verdwijnen. Dan
heeft het geen zin er nog langer geld in te
steken", aldus Ketting.
Dodewaard zal volgend jaar maart op
houden te produceren. De drie jaar daar
na zal men de sluiting voorbereiden en
daarna is 4 jaar uitgetrokken om alles uit
de centrale te verwijderen. Het gebouw
zelf zal dan nog tenminste 40 jaar leeg
staan om de radioactiviteit te laten afne
men. Pas daarna zal het gebouw worden
ontmanteld.
De SEP wil van de nood een deugd maken
door uitgebreid te onderzoeken hoe de
centrale zo veilig en efficient mogelijk ge
sloten kan worden. „Daarmee is in Euro
pa nog geen ervaring opgedaan. Op die
manier kunnen we toch nog waardevolle
kennis met Dodewaard verwerven", aldus
een zuur kijkende Ketting.
Met de sluiting gaat voor de SEP een hoop
geld verloren. „We hebben al 90 miljoen
gulden geïnvesteerd in aanpassing van de
centrale. De sluiting zelf zal tussen de 150
en 175 miljoen gulden gaan kosten, zo is
de verwachting Aan de andere kant be
spaart de SEP zich tientallen miljoenen
guldens per jaar, namelijk de kosten die
gemoeid zijn met het openhouden van Do
dewaard.
Ketting zei met nadruk dat de sluiting on
herroepelijk is. „Maar als minister Wijers
van Economische Zaken bereid is de de
kosten van openhouden te betalen, valt er
altijd met ons te praten".GPD
pagina 2: reacties
ernstige fouten in de uitvoering
geslopen. „Met name in de com
municatie over het aantal pas
sagiers zijn essentiële fouten ge
maakt. De standaard voor de
taakuitvoering ligt bij ons hoog,
maar moet worden verbeterd.
Onduidelijkheid over aantallen
personen mag niet voorkomen.
De regels rond de passagierslijs
ten zijn dan ook aangepast. In
het vervolg moet bij het eerste
radiocontact tussen verkeersto
ren en het vliegtuig navraag
worden gedaan over het aantal
personen aan boord." Met be
hulp van de Rijksluchtvaart
dienst en het ministerie van ver
keer en waterstaat wordt
getracht de melding van het
aantal passagiers in de vlucht-
plannen ook nationaal en inter
nationaal in te voeren.
Aan de commandanten van alle
luchtbases heeft de generaal be
volen dat rampenplannen de
hoogste prioriteit verdienen.
Ook zal er meer geoefend gaan
worden op rampenbestrijding
en wordt er hard gewerkt aan
verbetering van de radarsyste
men die grote zwermen vogels
moeten opsporen. Politiek Den
Haag heeft 'geschokt en met af
schuw' kennis genomen van de
conclusies uit de onderzoeks
rapporten.
De bevinding dat onnodig veel
slachtoffers zijn gevallen noemt
defensieminister Voorhoeve
„vreselijk en buitengewoon
triest voor de nabestaanden
Voorhoeve vindt het onbegrij
pelijk „waarom men niet van de
veronderstelling is uitgegaan
dat er mensen in het toestel za
ten".
De partijen in de Tweede Kamer
zien geen enkele reden om Voor
hoeve politiek te berispen voor
de ramp en de falende hulpver
lening. Woordvoerders van
WD, D66 en CDA achten het
afdoende dat de drie meest ver
antwoordelijke functionarissen
uit hun functie zijn ontheven.
Minister Dijkstal (binnenlandse
zaken) zal de wijze waarop
vliegtuigongevallen op lucht
havens kunnen worden bestre
den, nader onderzoeken. GPD
pagina 2:commentaar
pagina 3 excuus burgemeester
Meer kans, meer geld, in de Staatsloterij.
In de Staatsloterij Jackpot zit deze maand ruim 5 miljoen netto.
Maar dat is nog niet alles. Met uw Staatslot speelt u namelijk
gratis mee voor de extra Europese hoofdprijs van 2.5 miljoen ECU.
Dat is ook 5 miljoen gulden. Koop dus snel uw Staatsloten.
