COURANT
Zeeuwse dijken ernstig verzwakt
CTSV-commissie wil spoedoverleg
kleintjes
CDA eist tunnels HSL in Brabant
4 WEKEN
Situatie Noord-Irak uitermate onduidelijk
Nederlandse troepen
in 'vuurlinie' tijdens
verkiezingen Bosnië
Herstel vergt maximaal half miljard; nieuwe Deltawet nodig
VOOR 14,25
Meer bewolking
Oplossende mistbanken, in de middag
meer bewolking Het blijft droog. Tem
peratuur rond 20 graden. De wind is
zwak tot matig.
239e jaargang no. 208
dinsdag 3 september 1996
losse nummers 1,60
Opg<
advertenties per t£
0118-484321
Stilte voor schoolvriendjes
[van onze verslaggever
GOES - Veel Zeeuwse dijken
zijn ronduit slecht. Sommige
dijkvakken zouden zelfs de wa
terstand van de ramp van 1953
niet kunnen weerstaan. Er is een
enorme investering nodig om de
zeeweringen te herstellen,
i Schattingen lopen uiteen van
250 tot ruim 500 miljoen gulden.
In waterschapskringen wordt al
gesproken over een tweede fase
van de Deltawerken, om duide
lijk te maken hoe ernstig het
j vraagstuk is.
Dat er met de nieuwe verhoogde
Deltadijken iets aan de hand is.
was al langer bekend. Water-
schappen en Rijkswaterstaat
constateerden eerder dat de be
tonblokken boven de hoogwa-
terlijn verzakten. De kleilaag
onder de betonblokken blijkt te
verdrogen, waardoor de klei
verbrokkelt en bij regen weg
spoelt. De betonblokken verlie
zen hun houvast. Gevolg is dat
de waterkering 'verzwakt'.
De dijkbeheerders sloegen nog
niet direct alarm, toen ze met de
verzwakte betonblokken wer
den geconfronteerd. Die zitten
'veilig' boven de hoogwaterlijn.
Maar zij besloten wèl tot een
uitgebreid onderzoek naar oor
zaken en oplossingen van de
problematiek.
De resultaten van het onder
zoek druppelen langzaamaan
binnen en die zijn ernstig. Niet
alleen de blokken die 'los' zijn
geplaatst op klei. blijken een
zwakke schakel. Het vraagstuk
is veel omvangrijker. Ook be
tonblokken en basaltkeien die
vastgezet zijn in een laag stort-
steen, spoelen bij een heftige
storm te snel uit. Dat is een flin
ke tegenvaller, want water
schappen en Rijkswaterstaat
dachten dat die dijkbekleding
wèl sterk genoeg zou zijn.
Als de betonblokken eruit lig
gen, resteert een laag klei van 60
centimeter tot één meter. Onder
die klei-laag zit de zanderige
kern van de dijk. „Als het water
die zandkern heeft bereikt, is
het afgelopen", aldus ing. B. W.
Veldhuis, sectorhoofd waterke
ringen bij het waterschap
Zeeuwse Eilanden.
Veldhuis is geschrokken van de
bevindingen van de onderzoe
kers. Hij ging er begin dit jaar
nog vanuit dat het vraagstuk
bescheiden van omvang zou
zijn. Die mening heeft hij dras
tisch moeten herzien. „Ik kan
beter zeggen waar het goed is",
verklaart hij. „Dan ben ik snel
ler klaar. De duinen en dijken
met een asfaltlaag zijn goed."'
Stormvloed
In heel Zeeland ligt 2,9 miljoen
vierkante meter aan stenen- en
basaltglooiing. Dat zijn onge
veer 4.000 voetbalvelden.
Zeeuws-Vlaamse waterschap
pen hebben 730.000 vierkante
meter van die glooiing in be
heer; Zeeuwse Eilanden in
Noord- en Midden-Zeeland het
restant. „Vele tientallen procen-
Raadslid België
geweigerd wegens
kindermisbruik
)ale MECHELEN (ANP) - De raad
van de Belgische gemeente Me-
chelen heeft een kandidaat van
het extreem-rechtse Vlaams
Blok geweigerd als nieuw lid.
De man zou een raadslid dat
ontslag nam. moeten opvolgen.
De opvolger op de lijst van het
Vlaams Blok werd echter in het
verleden veroordeeld wegens
aanranding van een minderja
rig meisje.
De man is toen ook voor vijf jaar
uit zijn burgerrechten ontzet.
De gemeenteraad vindt het,
kort na de onthullingen over de
zaak-Dutroux, niet gepast een
kandidaat met een dergelijk
verleden in zijn midden op te ne-
Onderzoek naar
marihuana
als medicijn
RIJSWIJK (ANP) - Minister
Borst (Volksgezondheid) heeft
de Gezondheidsraad gevraagd
haar zo spoedig mogelijk te ad
viseren over het gebruik van
marihuana als medicijn. De mi
nister zal na het advies beslui
ten of artsen het mogen voor
schrijven. „De vergoeding is een
zaak van latere orde", zegt een
woordvoerder van de minister.
Op verscheidene plaatsen in de
wereld hebben experimenten
plaats die de al dan niet medica-
Ie werking van het verdovende
middel moeten aantonen.
Borst moet ook nog een besluit
nemen of het bedrijf Ma-
ripharm, producent van mari
huana voor medicinaal gebruik,
een opiumverlof krijgt. Krijgt
het bedrijf die toestemming dan
mag het legaal marihuana in
voorraad hebben. De minister
knijpt nu nog een oogje toe. Ma-
ripharm verkoopt al marihuana
aan apothekers en artsen.
Sommige artsen en weten
schappers gaan er vanuit dat
marihuana een medicinale wer
king heeft. Het zou de eetlust
van ernstig zieke mensen als
kanker- en aidspatiënten be
vorderen. MS-patiënten zou
den het kunnen gebruiken als
spierverslapper. Het Acade
misch Ziekenhuis Rotterdam
onderzoekt of marihuana een
geschikt middel is tegen bijwer
kingen van een chemokuur.
Borst is bezig met het opstellen
van een maatregel van bestuur
waardoor artsen formeel ook
middelen voor kunnen schrij
ven die onder de opiumwet val
len als morfine en codine Nu
wordt dit gedoogd.
Borst neemt op basis van het ad
vies van de Gezondheidsraad
een besluit of marihuana ook
onder deze maatregel van be
stuur komt te vallen.
Voorstanders van een ondergronds HSL-tracé wachtten gisteravond in Prinsenbeek een delegatie Kamerleden op om hun eisen
kracht bij te zetten. foto Cor Mulder/ANP
BREDA (GPD) - Het CDA vindt dat het
kabinet alsnog enkele honderden miljoe
nen guldens moet uittrekken voor tunnels
in het HSL-tracé beneden de Moerdijk.
Het geld daarvoor kan volgens de Twee
de-Kamerfractie gevonden worden in een
soberder uitvoering van de HSL-tunuel
onder het Groene Hart. Vorige week werd
bekend dat op die tunnel tot 400 miljoen
gulden bespaard kan worden, als de trein
daar niet de beoogde 300, maar 200 kilo
meter per uur rijdt.
Tijdens een werkbezoek gisteren van een
delegatie Kamerleden aan onder meer
Breda en Zevenbergschen Hoek stelde
CD A-woordvoerder Leers dat de HSL op
beide plaatsen door tunnels moetHet ka
binet heeft dat tot nu toe steeds afgewe
zen ondanks de smeekbedes van beide ge
meenten, In Zevenbergschen Hoek kruist
de HSL op een hoogte van negen meter
twee andere spoorlijnen. In Breda wordt
gevreesd dat de HSL, de verbrede A16 en
het bestaande spoor in de richting van
België, nieuwe woningbouw in de rich
ting van Prinsenbeek onmogelijk maakt,
Alleen verdiepte aanleg of ondertunne
ling kan die barrière-werking voorko
men, meent de gemeente.
De regeringspartijen PvdA VVD en D66
wilden gisteren in tegenstelling tot oppo
sitiepartij CDA de vaak lawaaiig demon
strerende inwoners van de gemeenten
geen beloften doen. Volgens
PvdA-woordvoerder Van Heemst zijn er
ook elders langs de hogesnelheidslijn nog
een groot aantal problemen die minstens
even nijpend zijn. De regeringsfracties
willen nog overleg over welke knelpunten
moeten worden aangepakt. Volgende
week bezoeken ze de knelpunten boven de
Moerdijk. Nog onduidelijk is of ze instem
men met de lijn door het Groene Hart. Van
D66 en PvdA is bekend dat ze de lijn liever
langs de snelweg Rotterdam-Den
Haag-Amsterdam zien. De WD twijfelt.
Tijdens het bezoek deed het ministerie
van Verkeer en Waterstaat aan Breda het
voorstel om een onafhankelijk bureau te
laten kijken naar de kosten van een tun
nel. Volgens de gemeente kan de tunnel 60
miljoen goedkoper dan tot nu toe is bere
kend. Het ministerie bestrijdt dat. Breda
wilde gisteren nog niet meteen ingaan op
het voorstel.
ten van die dijkbekleding vol
doet niet", vertelt Veldhuis. ..Bij
verschillende dijkvakken is het
de vraag, of die een stormvloed
als in 1953 kunnen weerstaan
Dijken die niet aan de Delta
wet-norm voldoen, móeten op
geknapt worden.
Waterschappen, Rijkswater
staat en de provincie overleggen
nog over de juiste omvang van
de problematiek en hoe die het
beste kan worden aangepakt
Veldhuis durft al te spreken van
een tweede fase van de Delta-
-ronde. „Let wel: een tweede fa
se, want feitelijk zijn de zeedij
ken nooit op Delta-sterkte
gebracht. Die dijken zijn hoog
genoeg, maar niet sterk ge
noeg."
Half miljard
Veldhuis schat de herstelkosten
globaal op éen kwart tot ruim
een half miljard gulden'. De
vraag is wie dat moet betalen.
Waterschappen zien het als een
eerste verantwoordelijkheid
van het Rijk. „We zouden die
herstelkosten met eens kunnen
opbrengen", aldus Veldhuis.
„Dit gaat onze financiële kracht
te boven."
In het algemeen concludeert
Veldhuis uit de jongste bevin
dingen dat Zeeland nooit veilig
is. „We kunnen op z'n hoogst
constateren dat wij vandaag
veilig zitten. Dat wil niet zeggen
dat wij ook morgen nog veilig
zijn."
P. Hengst van de provincie is op
de hoogte van de problematiek.
Hij schetst de omvang als volgt:
„We hebben de Deltawet ge
kend, daarna de Deltawet Grote
Rivieren, straks hebben we een
Deltawet Glooiingen nodig."
zie ook pagina 9
Recordvangst
cannabis in
Frankrijk
RENNES (AFP/DPA) - In een
opslagplaats in Frankrijk is vo
rige week vrijdag twintig ton
cannabis in beslag genomen.
Dit heeft de Franse justitie gis
teren bekendgemaakt. Het gaat
om een van de grootste canna-
bisvangsten in Europa tot nu
toe. De waarde van de partij
wordt geschat op ongeveer 70
miljoen gulden.
Bij de actie werden vier drugs
handelaren uit Frankrijk, Bel
gië en Colombia gearresteerd.
De vangst werd mogelijk na tips
van de Colombiaanse en Spaan
se politie.
De cannabis zat verstopt in een
container met spijkerbroeken in
een loods in Rouen De drugs
zijn afkomstig van het
Cali-kartel uit Colombia.
DEN HAAG (GPD) - De in juni
afgetreden WD-staatssecreta-
ris Linschoten is kwaad op het
PvdA-Kamerlid Van Zijl, voor
zitter van de CTSV-commissie.
Die erkende gisteren in het tv-
-programma Nova dat in het
rapport van zijn commissie dat
de staatssecretaris fataal werd,
twee 'foutjes' gemaakt zijn: de
zwaarbeladen termen onthut
send' en ongeloofwaardig'. Vol
gens een „verbijsterde" Lin
schoten neemt Van Zijl daarmee
alsnog afstand van kwalifica
ties die hem in het Kamerdebat
de kop kostten. Van Zijl noemt
dat „absolute flauwekul".
De CTSV-commissie reageerde
gisteren verbaasd op de uitla
tingen van hun voorzitter. Het
Zeeuwse Kamerlid Leen van
Di j ke, lid van de CTS V-commi s-
sie, wil spoedoverleg met Van
Zijl. GroenLinks-voorman Ro-
senmöller eist opheldering van
het PvdA-Kamerlid. terwijl het
WD-Kamerlid Van Hoof niet
uitsluit dat Linschoten had
kunnen blijven zitten als Van
Zijl de beladen termen eerder
had ingetrokken „We zullen
nooit weten of Linschoten had
kunnen blijven, maar het debat
was wellicht wel veel minder
beladen geweest", aldus Van
Hoof.
In het rapport over de CTSV-
crisis schreef de commissie on
der leiding van Van Zijl dat de
benoemingsprocedure van de
CTSV-bestuurders Van Leeu
wen, Van Otterloo en Van
Rooijen „van een onthutsende
eenvoud" was. Daarnaast om
schreef de commissie de in-
werkperiode van het CTSV-be-
stuur als „een ongeloofwaardig
proces". Beide termen kregen in
het Kamerdebat een zware la
ding en leidden mede tot de val
van Linschoten en de CTSV-be
stuurders.
Taalkundig
.We gingen als commissie voor
een tien, maar we hebben twee
foutjes gemaakt", aldus Van Zijl
gisteravond in een reconstructie
van de CTSV-affaire die Nova
maakte. „Eén is het woordje
onthutsend. Als ik had geweten
dat u die vraag na twee maan
den nog zou stellen, dan hadden
we het woord niet opgenomen.
Twee: Als ik had begrepen dat
we een taalkundige discussie
zouden krijgen over zoiets als:
kan een procesgang ongeloof
waardig zijn, dan zou ik daar
voor een andere formulering
hebben gekozen."
Linschoten zei in Nova „ver
bijsterd" te zijn over de woorden
van Van Zijl. Hij gaat er van uit
dat hij mede op moest stappen
door de kwalificaties die Van
Zijl nu min of meer inslikt.
„Juist op het punt van de onge
loofwaardigheid van het proces,
waar ik voor verantwoordelijk
zou zijn, heb ik de Kamer ge
zegd: als er een millimeter twij
fel blijft, dan dien ik mijn ont
slag in." Die twijfel bleef bij de
regeringspartijen PvdA en D66.
waarop de VVD berustte in Lin-
schotens vertrek.
Van Zijl reageerde gisteravond
boos op de nieuwe opwinding
rond de val van Linschoten. „Ik
heb het foutjes genoemd omdat
het hele debat zich op die ter
men richtte, in plaats van op de
puinhoop bij het CTSV die on
der verantwoordelijkheid van
Linschoten ontstaan was. Hij
heeft cruciale taxatiefouten ge
maakt en heeft de Kamer diver
se keren verkeerd geïnformeerd.
Los van die twee woordjes was
het hele dossier teveel en te ern
stig en had Linschoten het dus
toch niet gered."
Linschoten onthulde ook nog
dat PvdA-fractievoorzitter
Wallage - zonder dat zijn fractie
dat wist - hem op de fatale dag
van het Kamerdebat tot twee
keer toe een uitweg bood, „als ik
maar diep genoeg door het stof
ging". Daar had Linschoten
echter geen zin in.
i
Koerdische strijders van de KDP rijden door de door hen en het
Iraakse leger ingenomen hoofdstad van Iraaks Koerdistan, Erbil.
foto RTR
BAGDAD (AFP/RTR) - Het is nog steeds
onduidelijk of het leger van Irak zich daad
werkelijk heeft teruggetrokken uit Iraaks-
-Koerdistan in het noorden van het land.
President Saddam Hoessein gaf zijn strijd
krachten zondag opdracht zich terug te
trekken beneden de 36e breedtegraad, de
grens van de door de westerse mogendheden
ingestelde veiligheidszone voor Koerdis
tan.
De Verenigde Naties en de Verenigde Staten
meldden gisteren dat Iraakse soldaten ver
dwenen waren uit het straatbeeld van Erbil,
de hoofdstad van Iraaks-Koerdistan. Maar
journalisten in de stad en de Iraakse opposi
tie zeiden dat soldaten van Saddam Hoes
sein nog altijd in de stad zijn en zich nu
voordoen als strijders van de Koerdische
i
partij DPK Erbil werd zaterdag door het
Iraakse leger en strijders van deze DPK ver
overd op de rivaliserende Koerdische groe
pering Patriottische Unie van Koerdistan
(PUK). Hoewel de stad zelf niet boven de
36e breedtegraad ligt zeiden Amerikaanse
regeringsfunctionarissen dat het wel bin
nen de zone ligt waar Iraakse gevechtsvlieg
tuigen niet mogen komen. Bovendien zou
den de VN-resoluties ter bescherming van
de Koerden van toepassing zijn.
De Amerikaanse regering had gisteren nog
geen aanwijzingen dat het Iraakse leger ook
de 'veiligheidzone' in Koerdistan verlaten.
Het Witte Huis sprak van „onbeduidende
stappen" omdat een groot deel van de troe
pen buiten de stad zijn samengetrokken
Rusland sprak zijn tevredenheid uit over de
gemelde terugtrekking van het Iraakse le
ger en riep op tot kalmte. Als reactie op het
Iraakse ingrijpen in Koerdistan schortte de
VN het akkoord over een gedeeltelijke op
heffing van het internationale embargo op.
Bagdad zou voedsel en medicijnen mogen
invoeren en elk half jaar voor twee miljard
dollar aan olie uitvoeren. Als gevolg daar
van stegen de prijzen van ruwe olie aanzien
lijk op de internationale oliemarkten.
Turkije, dat erop rekende dat de Iraakse olie
weer zou gaan vloeien, kondigde aan te zul
len protesteren tegen uitstel van het 'voed-
sel-voor-olie'-programma. Ankara zegt
door het embargo tegen Irak sinds 1990 on
geveer 25 miljard dollar handel te zijn mis
gelopen.
Belgische schoolkinderen heb
ben gisteren op de eerste dag van
het schooljaar een minuut stilte
in acht genomen voorde slacht
offers van Mare Dutroux, de
Waal die er van wordt verdacht
meisjes misbruikt en vermoord
te hebben. België is in rep en roer
vanwege het voortdurend aan
het licht komen van
nieuwe gevallen van Cf
kindermisbruik.
Colijnsplaat
nadert 400 jaar
De stichting Vierhonderd Jaar
Colijnsplaat streeft naar een on
vergetelijke viering van het ju
bileum in 1998 van het eerste
dorp op Noord-Beveland. Een
feestweek ligt in het verschiet;
ook wil de stichting met een
dorpsparkje een monu
ment van vier eeuwen
geschiedenis maken.
De Bruijn
verliest geding
Biljarter Jean-Paul de Bruijn
heeft het kort geding dat hij had
aangespannen tegen de Ko
ninklijke Nederlandse Biljart-
Bond (KNBB) verloren. De Hul
stenaar eiste ongestraft bij de
rivaliserende Vereniging Drie
banden Nederland (VDN) temo
gen spelen, maar mr Schepen,
president van de recht
bank te Utrecht, wees 4 JE!
die eis gisteren afI
Opinie; 2; Binnenland: 3; Achtergrond: 4; Buitenland:
5; Financiën en economie: 6; Radio en televisie: 7; Zee
land:*), 10,11 en 13; Sport: 14 en 15.
langere aanwezigheid van de
IFOR in Bosnië tussen de 27.000
en 35.000 manschappen extra
gaat vergen. Een deel hiervan
zal door Nederland worden ge
leverd, maar onder de huidige
plannen zal het aantal van
tweeduizend Nederlandse mili
tairen eerst worden verminderd
tot misschien de helft. Of de
NAVO in Bosnië blijft, wordt
volgens Voorhoeve later beslist.
van onze verslaggever
Hans Leber
BUSOVACA - De Nederlandse
militairen in Bosnië-Herzego-
wina krijgen het tijdens de ver
kiezingen van 14 september mo
gelijk zwaar te verduren.
Volgens een geheime lijst van de
Organisatie voor Veiligheid en
Samenwerking in Europa (OV-
SE) bevinden zich vijf van de
negen potentiële brandhaarden
in het Nederlandse operatiege- (advertentie)
bied. Dit is gisteren bevestigd
door de Nederlandse brigadege
neraal in Bosnië, P. J. E. J.
Striek. Deze zegt met zijn een
heden 'voorbereid' te zijn. De
OVSE ziet volgens het Dayton-
-akkoord toe op een eerlijk ver
loop van de verkiezingen in Bos
nië.
Volgens Striek is sprake van een
disproportioneel aandeel voor
de Nederlanders, maar ziet hij
de verkiezingen met vertrou
wen tegemoet. „Ik heb er ver
trouwen in. Maar om te zeggen
dat we geen zorgen hebben, dat
gaat ook te ver. Tot nu toe is het
rustig, militair zijn er geen be
wegingen te zien."
De ruim tweeduizend militairen
van de twee Nederlandse batal
jons in Bosnië moeten tijdens de
verkiezingen de vrede bewaren
in moeilijke gebieden rond
plaatsen als Jajce^Donji Vakuf.
Novi Travnik, maar ze zitten
ook dicht in de buurt van Vitez
en Busovaca Verwacht wordt
dat rond deze plaatsen de ge
moederen tijdens de verkiezin
gen hoog zullen oplopen als vele
duizenden moslims kort terug
keren naar hun oorspronkelijke
woongebieden om er te stem
men In de rest van Bosnië
bevinden zich nog zo'n 50.000
militairen van de NAVO-vre-
desmacht IFOR
Cruciaal is in de risicogebieden
de vraag of de Kroatische politie
de moslims niet zal hinderen of
bedi-eigen bij hun stembusgang
Mochten grote onlusten uitbre
ken en de situatie onbeheers
baar worden, dan zullen de Ne
derlanders gebieden afsluiten
om verspreiding van het con
flict tegen te gaan.
Als op meerdere plaatsen onlus
ten uitbreken, dan zullen we
moeten kiezen We kunnen niet
overal tegelijk zijn."
Minister Voorhoeve van Defen
sie zei gisteren in Busovaca,
waar hij de Nederlandse troe- 8 71323A
pen bezocht, dat een eventuele
(eenmalig binnen zes maanden)
JA, ik wil:
een proefabonnement van
4 weken voor 14,25
Q een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
afschrijving a 31,50
per kwartaal met
automatische afschrijving
a 89,50
Naam:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: (0118) 484216
De PZC
'n dijk van een krant
oooo:
WIÊÊHÊKÊ
