Sneller, hoger en sterker in Atlanta
Een periode van bezinning
Atlantal996
Olympisme wapen van wereldverbeteraars
HGh
oqp
DINSDAG 16 JULI 1996
1
De tv-clip van het Internationaal Olympisch Comité spreekt
duidelijke taal. Ondersteund door flitsende sportieve acties
worden de woorden 'visie, competitie, fair play, vriendschap,
samenwerking en vrede' op het scherm geprojecteerd. Deze
elementen brengen volgens het spotje 'de wereld tot elkaar'. De
ruim tienduizend deelnemers aan de Olympische Spelen in
Atlanta kunnen dat straks in praktijk brengen. En hebben de
plicht het later weer uit te dragen naar volgende generaties.
Sport als heilzaam bindmiddel, als een soort religie en medicijn
voor alle onrecht, armoe en wreedheden op deze aardkloot.
De Olympische Spelen als topje van
een ijsberg. Het sportfeest in Atlanta
is slechts een opvallend speerpunt van
een enorme, wereldwijde organisatie. De
Olympische beweging is veel meer dan
dat ene sportfeest in de vier jaar. De uit
dragers van het zogenaamde 'olympisme'
schermen met kreten als solidariteit,
emancipatie, milieubescherming, ontwik
kelingssamenwerking, kunst en cultuur
en een leefbare samenleving. Een club van
wereldverbeteraars dus.
„Je moet een beetje idealist zijn", vindt
Sjef Boon, secretaris van de bestuurscom
missie Olympische Beweging van
NOCNSF. „Het is toch geweldig om deel
uit te maken van de olympische familie.
Daar is niks mis mee. Het is een prachtige
club. die bijdraagt aan een hoop goede za
ken."
De twee rondjes van atlete Ellen van Lan
gen, de krachtige halen van de roeiers van
de Holland Acht en de smashes van vol
leyballer Ron Zwerver: zo simpel kijkt
sportminnend Nederland vaak aan tegen
de Olympische Spelen. De term olym
pisch wordt echter aan een hele reeks an
dere zaken, die veel minder in de belang
stelling liggen, gekoppeld. De olympische
gedachte is het waard om verbreid te wor
den.
Verbroedering
„Kijk eens naar de sluitingsceremonie
van de Spelen", maakt Boon een brug
getje. „Daar is de verbroedering optimaal.
Alle atleten lopen dan met elkaar en door
elkaar en nemen afscheid van elkaar.
Waar je ook vandaan komt. watje ras ook
is, watje geloof ook is. het maakt niks uit.
Iedereen met elkaar. Geen beter evene
ment waar zoveel sporters met elkaar in
contact komen, in gesprek raken en
ideeën en meningen uitwisselen."
Er zijn olympische academies, internatio
naal. nationaal en mobiel. Puur om de filo
sofie over te dragen. Het uitblinken en de
gelijkwaardigheid, de waarden van de
olympische beweging, worden op deze
manier overgedragen op de maatschap
pij. Boon: „Met de Nationale Olympische
Academie richten we ons vooral op stu
denten van sportacademies en cios'ers.
Mensen die in de leer zijn om sport te gaan
onderrichten. Zij moeten het gaan uitdra
gen, zaken als fair play en respect voor el
kaar."
Jeugd-olympische dagen, olympisch mu
seum, de 'gewone' Olympische Dag, de
wereldwijde Olympic Day Run, zomaar
wat instrumenten om de breedtesport te
besmetten met het olympische virus.
„Want topsport kan niet zonder breedte
sport. Toppers zetten de breedte in bewe
ging en de breedte heeft respect voor de
topper."
Sport als middel om de jeugd normen en
waarden bij te brengen. Met die gedachte
forceerde Pierre de Coubertin honderd
jaar geleden de herintroductie van de
Olympische Spelen. Het aanspreken van
talenten en vermogens in de sport komt
iedereen immers in zijn maatschappelijke
leven van pas.
Doorgeven
Deelnemen aan de Olympische Spelen
schept ook verplichtingen. „Vaak wordt
dat vergeten", vindt Sjef Boon. „Iedere
olympische sporter heeft een verantwoor
delijkheid richting de jeugd. Hij dient zijn
ervaringen door te geven aan een volgen
de generatie. De boodschap is mooi: ont
wikkel je talent en draag bij een een betere
samenleving. Da's geen verkenner
spraatje meer."
Ook de atletencommissie van NOCNSF is
om een actieve rol in het verbreiden van
het olympisme gevraagd. „Zij zouden als
soort ambassadeurs langs scholen kun
nen gaan en him ervaringen kunnen over
dragen. Zij spreken de jeugd aan. Dat is
altijd beter dan het oplepelen van geve-
vens uit een boekje."
Nederlands meest bekende prediker van
het olympisme is IOC-lid Anton Geesink.
Boon noemt hem niet voor niets het boeg
beeld van de olympische beweging. „Gee
sink is heel erg gemotiveerd om juist de
breedtesport te ondersteunen. De top
sport kan zich wel redden, zegt hij altijd.
Anton is een man met een respectabele
staat van dienst als sporter en als bestuur
der. Echt een drijvende kracht."
Maar liefst 196 landen zullen in Atlanta
hand in hand sport bedrijven. In de Griek
se oudheid waren uiteraard minder lan
den actief, maar werden wel elke vier jaar
de oorlogen stopgezet om het evenement
af te wikkelen. „Dat idee wordt nu weer
opgepakt", weet Boon „De ex-schaatser
Johann Olav Koss is daar heel druk mee
bezig. Hij wil tijdens de Spelen in brand
haarden in de wereld een wapenstilstand
zien te bereiken, zodat de hulptroepen
van het Rode Kruis zonder gevaar kunnen
binnentreden. Prachtig als je zoiets met
sport kunt bewerkstelligen. Een pas op de
plaats, een periode van bezinning."
Ronald Woudenberg
„Waar je ook vandaan komt, watje ras ook is, watje geloof ook is, het maakt niks uit." foto Yannis Behrakis/Reuters
foto Jasper Juinen/Reuters
Citius, altius en fortius. Sneller, hoger en
sterker. Waar is het einde van de
overtreffende trap? Barcelona moest en zou
beter worden dan Seoul. En werd beter. De
komende weken opteert Atlanta voor de beste
en indrukwekkendste Olympische Spelen ooit.
Blijft er voor Sydney in 2000 nog wel iets om
naar te streven? Uiteraard. Maar zover is het
nog niet. De komende weken is de wereld in de
ban van het eeuwfeest van de moderne
Olympische Spelen in de Amerikaanse staat
Georgia.
Met de geestelijke vader Pierre de Coubertin
aan het hoofd van de olympische familie kregen
de Spelen uit het oude Griekenland in 1896 een
nieuwe impuls. Bij de start van de eerste
Olympiade 6 april 1896 in Athene had de Franse
filosoof echter niet het flauwste benul wat voor
uitwerking de Olympische Spelen honderd jaar
later zouden hebben. Citius, altius en fortius.
Wie dacht dat de olympische bakermat honderd
jaar later ook de Centennial Games zou krijgen,
kwam bedrogen uit. Athene kon niet verliezen,
zo leek het. Maar het Internationaal Olympisch
Comité van voorzitter Juan Antonio
Samaranch koos ijskoud voor het commercieel
aantrekkelijke Atlanta. De hoop van
Griekenland op de organisatie van de gouden
Spelen werd op 18 september 1990 gedoofd in
Tokyo. De commercie won het ruimschoots van
het Parthemon van de olympische gedachte. De
invloed van het frisdranken-imperium Coca
Cola was Athene te machtig. De uitslag kwam
als een tragische logenstraffing voor de
Grieken. De dollars regeerden.
Het IOC zit er niet mee. Iedereen lijkt Athene al
weer vergeten. Atlanta here we come. En
Nederland wil in de hitte van het zuiden van de
Verenigde Staten een danig woordje
meespreken. Nog nooit stuurde de nationale
sportkoepel NOCNSF zo'n grote delegatie naar
de Olympische Spelen, nog nooit was het
budget zo hoog. Het onverwachte succes van
Barcelona smaakt naar meer. Atlete Ellen van
Langen en de paardenploeg kaapten in Spanje
goud weg.
Hoe houden chef de mission André Bolhuis en
de ruim 240 Nederlandse atleten en atletes zich?
Nederland rekent op de succesvolste
Olympische Spelen ooit. Citius, altius en
fortius. Een garantie voor eremetaal is er nooit,
maar het rijtje favorieten is in Nederland
nimmer zo groot geweest. De volleyballers van
Joop Alberda hunkeren naar het hoogste
treetje, de roeiers van de Holland Acht regeren
de mondiale wateren al maanden en amazone
Anky van Grunsven is dé favoriete op het
onderdeel dressuur. Zekerheden zijn er niet,
vragen wel. De belangrijkste: is Ellen van
Langen in staat haar olympische titel op de 800
meter te prolongeren?
In deze bijlage wordt een voorschot genomen
op de Olympische Spelen in Atlanta.
Staatssecretaris Erica Terpstra verhaalt over
haar olympische ervaringen. Beach volleybal Ier
Michel Everaert uit Hulst, de enige Zeeuwse
olympiaganger, hoopt op een verrassing.
Bovendien wordt door komische en tragische
gebeurtenissen teruggeblikt op honderd jaar
Olympische Spelen.
Ellen van Langen.
TM, ©1992 ACOG
