Karadzic en Mladic vogelvrij
Politie laat Oranje-mars toch door
Kabinet rekent
op een lagere
huur stijging
LAATSTE LOTEN!
Kameleons opgevangen in Vlissingen
Auteur
Helman
overleden
4 WEKEN
Internationaal arrestatiebevel tegen Bosnisch-Servische top
Verbod op
vissen met
levend aas
IS ffir!
Torentijd mist uitbreiding
Colombiaans succes in Tour
VOOR 14,25
JA, ik wil:
Wolkenvelden
Wolkenvelden, maar ook zon. Het blijft
vrijwel overal droog. De ivestelijke
wind zwak tot matig. De maximum
temperatuur omstreeks 20 graden.
239e jaargang no. 163
Vrijdag 12 juli 1996
Losse nummers 1,60
DEN HAAG (GPD) - De rechters
van het Joegoslavië-tribunaal
in Den Haag hebben gisteren in
ternationale arrestatiebevelen
uitgevaardigd tegen de Bos
nisch-Servische leider Rado
van Karadzic en zijn opperbe
velhebber generaal Ratko Mla
dic, die worden verdacht van
genocide en misdaden tegen de
menselijkheid.
Tegelijkertijd suggereerden zij
de aanklagers onderzoek te
doen naar de verantwoordelijk
heid van andere Servische auto
riteiten, onder wie president Slo
bodan Milosevic. Alle VN-lidsta-
ten zijn verplicht gehoor te ge
ven aan het bevel uit Den Haag.
Wat er nu in de praktijk verder
gebeurt, is een kwestie van poli
tieke wil. zei Tribunaal-woord-
voerder Christian Chartier na af
loop van de zitting in de wandel
gangen.
De strafkamer beschuldigt de
Federale Republiek Joegoslavië
(FRJ) en de Republika Srpska
(RS) binnen Bosnië ervan geen
gehoor te hebben gegeven aan
eerdere verzoeken tot arrestatie.
Dat is een schending van het
Dayton-akkoord. De strafkamer
vraagt de president van het Tri
bunaal. de Italiaan Antonio Cas-
sese, de VN-veiligheidsraad op
de hoogte te stellen van de ge
brekkige medewerking. Deze
stap kan de weg vrijmaken voor
het opnieuw instellen van sanc
ties tegen de FRJ en de RS.
Plan
„Sommige feiten wijzen op een
plan. ontworpen op het hoogste
Servische politieke en militaire
niveau, om een nieuwe staat te
stichten door middel van ge
weld", zei presiderend rechter
Claude Jorda over de genocide
die de Bosnisch Servische troe
pen op instigatie van Karadzic
en Mladic zouden hebben ge
pleegd.
„In september 1991 hadden Ka
radzic en Milosevic overleg,
waarbij de laatste de eerste op
dracht geeft om contact op te ne
men met de leiding van het JNA
(het toenmalig Joegoslavisch le
ger) over de distributie van wa
pens om dit plan ten uitvoer te
brengen".
De rechters vinden dat de aan
klagers onderzoek moeten doen
naar „de beslissingsverantwoor-
delijkheid van even hoogge
plaatste (Bosnische) Serviërs, of
nog hogergeplaatsten". onder
wie Milosevic. Rechter Jorda
sprak het citaat waarin Milose-
AMSTERDAM (ANP) - De au
teur Albert Helman (pseudo
niem van L.A.M. Lichtveld) is
woensdag in zijn woonplaats
Amsterdam overleden. Dat
heeft zijn kleinzoon gisteren be
kendgemaakt.
Helman, die 92 jaar is geworden,
maakte zich niet alleen als
schrijver verdienstelijk maar
ook als journalist, musicus, poli
ticus en diplomaat. Zijn letter
kundig oeuvre bestaat uit tien
tallen romans, verhalen- en ge
dichtenbundels, diverse biogra
fieën, vertalingen, essays en kri
tieken.
De in Paramaribo geboren Hel
man sloot zich in de jaren dertig
aan bij de kring rond het katho
lieke tijdschrift De Gemeen
schap, waarin hij in 1936 zijn pro
zadebuut maakte met 'Zuid
zuid-west'. Kort daarop vertrok
hij als correspondent van de
Nieuwe Rotterdamsche Cou
rant naar de Spaanse Burger
oorlog. Tijdens de Duitse bezet
ting verbleef hij in Nederland en
was hij betrokken bij het kunste
naarsverzet.
Na de oorlog keerde hij terug
naar Suriname. Daar schreef hij
onder meer 'De laaiende stilte',
waarvoor hij in 1952 de Vijver
bergprijs ontving. Na zijn pen
sionering vertrok Helman naar
het Caribische eiland Tobago,
om er een archeologisch mu
seum op te zetten. Hij bleef ove
rigens wel schrijven.
zie ook pagina 16
De Vlissingse reptielenzoo Iguana heeft bijna tweehonderd in beslag genomen kameleons opgevangen.
fotografie Ruben Oreel
van onze verslaggevers
VLISSINGEN - Met de arres
tatie van een vader (60) en
zoon (37) in het Noord-Hol
landse Limmen heeft de Rot
terdamse politie weer een
klap toegebracht aan de ille
gale handel in kameleons. Er
zijn ditmaal 223 van deze die
ren in beslag genomen waar
van er 189 nog maar net uit
Kenya waren gearriveerd.
Reptielenzoo Iguana in Vlis
singen zorgt voor opvang.
Daar zitten nu bijna tweehon
derd Jacksons- of driehoorn-
kameleons en Hohnelli-kame-
Ieons.
In de zaak zijn achttien arres
taties verricht en de politie is
'nog lang niet klaar', aldus een
Rotterdamse woordvoerder.
Het onderzoek gaat onvermin
derd voort. Eerder werd een
echtpaar in Klaaswaal, beide
echtelieden zijn 43 jaar. opge
pakt. Zij zitten met enkele an
dere verdachten nog vast. Een
aantal is heengezonden. On
der hen bevinden zich zes
Duitsers.
De dieren zijn niet alleen van
uit Kenya ingevoerd, maar ko
men ook uit Madagascar, veel
al met vliegtuigmaatschappij
en die het de smokkelaars niet
al te moeilijk maken. De ka
meleons zaten, weggestopt in
jute zakjes, in dozen. Die wer
den het vliegtuig in meegeno
men en tijdens de reis in het
gangpad neergezet.
De beschermde dieren kwa
men niet rechtstreeks naar
Nederland omdat er hier op de
vliegvelden vrij nauwkeurig
wordt gecontroleerd, zeker als
het vluchten uit bepaalde Afri
kaanse landen betreft. Op an
dere Europese luchthavens
gaat dat wat soepeler, aldus de
politie.
De dieren brengen, afhanke
lijk van hun zeldzaamheid, be
dragen op die liggen tussen de
250 a 300 gulden en enkele dui
zenden guldens. De smokke
laars hadden een netwerk van
liefhebbers en handelaren. Die
kwamen veelal naar de wo
ning van de verdachten toe om
de dieren te kopen. Ook toen
de politie in Klaaswaal bezig
was het echtpaar te arresteren
meldde zich nog een aantal po
tentiële kopers omdat zé had
den gehoord dat er weer een
partij was gearriveerd.
Beheerder A. Bom van de Vlis
singse reptielenzoo zegt dat de
dieren heel geliefd zijn bij par
ticulieren, terwijl ze nauwe
lijks in een hokje te houden
zijn. „Daarom moeten ook
steeds nieuwe kameleons
geïmporteerd worden, omdat
ze gewoon dood gaan."
Kameleons zijn zeer stressge-
voelige dieren. Vervoer of aan
raking kan al de dood beteke
nen. Daarnaast is het van be
lang dat de kameleons te
rechtkomen in een goede tem
peratuur. Als het onderkomen
te koud of te warm is. sterven
de dieren ook.
Iguana heeft bijna tweehon
derd van de dieren kunnen op
vangen. Meer gaat niet wat be
treft de ruimte, aldus Bom.
Wat er uiteindelijk met de ka
meleons gaat gebeuren is on
duidelijk. Terugbrengen naar
Kenya of Madagascar zal een
probleem worden. De dieren
zijn uit hun natuurlijke bio
toop gehaald. De reptielenzoo
zal proberen ze onder te bren
gen bij dierentuinen of soort
gelijke instellingen.
Smokkel
Bom wijst erop dat vrijwel el
ke kameleon die te koop wordt
aangeboden afkomstig is van
smokkel. „Een handelaar
waar een kameleon zit is geen
dierenliefhebber. Die brengen
de dieren alleen maar op een
allerbelabberdste manier om
het leven. Wij zoeken alleen
maar de publiciteit om men
sen erop te wijzen dat ze niet te
houden zijn. Ik hoop dat échte
dierenliefhebbers zullen zeg
gen: van kameleons moetje af
blijven."
vic wordt genoemd gistermid
dag niet uit. maar het staat wel
in de officiële beslissing van het
tribunaal.
Aannemelijk
In de reeks hoorzittingen die
tussen 27 juni en 5 juli zijn ge
houden tegen Karadizc en Mla
dic hebben de aanklagers vol
gens de rechters voldoende aan
nemelijk gemaakt dat beide
kopstukken de misdaden ook
hebben gepleegd.
De rechters willen dat de aan
klagers bekijken of aanvullende
beschuldigingen van genocide
mogelijk zijn. De drie rechters
menen dat niet alleen uit het op
zetten van de 'dodenkampen' de
intentie tot genocide op alle niet-
Serviërs in Bosnië is gebleken,
maar ook uit 'andere methoden
van etnische zuiveringen zoals
deportatie, beschietingen en het'
beleg van steden'. Deze misda
den staan in de twee aanklach
ten tegen Karadzic en Mladic nu
omschreven als misdaden tegen
de menselijkheid.
De Nederlandse regering juicht
de arrestatiebevelen tóe. Ze
moeten er nu toe leiden dat Ka
radzic en Mladic daadwerkelijk
worden opgepakt, aldus minis
ter Van Mierlo van Buitenlandse
Zaken na afloop van de minister
raad: „Het is te wensen dat er nu
omstandigheden geschapen
worden waardoor de arrestaties
mogelijk zijn".
Hij heeft, woensdag de Neder
landse ambassadeur bij de NA
VO gevraagd te peilen of de an
dere landen van het bondge
nootschap het mandaat van de
IFOR-troepenmacht willen ver
ruimen of anders binnen het hui
dige mandaat actiever willen op
treden om de arrestaties te be
werkstelligen.
Pagina 2: Voorhoeve
Pagina 5: herdenkingen
DEN HAAG (ANP) - Sportvis
sers mogen geen levend aas
meer gebruiken. De overheid
zal toezien op strikte handha
ving van het verbod. De minis
terraad heeft donderdag inge
stemd met dat voorstel van mi
nister Van Aartsen (Visserij). De
maatregel wordt 1 januari 1997
van kracht.
Het kabinet wil met het verbod
een einde maken aan het ge
bruik van levende visjes als aas
voor grotere vissen zoals de
snoek. Wetenschappelijk is niet
te bewijzen dat de visjes pijn on
dervinden. maar het staat wel
vast dat zij in een situatie wor
den gebracht „die gemakkelijk
leidt tot -soms dodelijke-,
stress", zo luidt de redenering.
De ministerraad deelt de opvat
ting van Van Aartsen dat er al
ternatieven zijn voor het ge
bruik van aasvis: kunstaas. Het
parlement heeft zich de afgelo
pen jaren meerdere malen gebo
gen over de problematiek van de
levende aasvis. De toenmalige
staatssecretaris Gabor (CDA)
zette begin 1994 een ontmoedi
gingsbeleid in. In december 1995
bleek dat te weinig zoden aan de
dijk te zetten, voor Van Aartsen
reden tot een algeheel verbod.
BELFAST - Binnen een kwar- gistermiddag alsnog door de
tier was het voorbij. De protes- vooral door katholieken be-
tantse Orangisten marcheerden woonde Carvaghy Road in Por-
Advertentie
Deze keer valt 'ie zeker! Koop dus snel uw Staatslot mèt Jackpot.
Trekking 16 juli.
Meer kans, meer geld, in de Staatsloterij.
tadown, ruim veertig kilometer
ten zuidwesten van Belfast.
Erg triomfantelijk was de door
tocht niet. Een pantserwagen
van de Noordierse politie, de
RUC, ging aan de optocht voor
af. En een peloton oproerpolitie
sloot de gelederen af. Slechts
een enkele trom weerklonk in de
doodstille straat.
De gebeurtenissen in de straat
van een paar honderd meter
lang bracht Noord-Ierland deze
week op de rand van een burger
oorlog.
In juli en augustus plegen de
protestantse Oranje-ordes over
al in Ulster te marcheren ter her
denking van de Slag bij de
Boyne in 1688. Daar versloegen
de protestantse troepen van
stadhouder-koning Willem III
definitief de katholieken.
Provocaties
De Oranje-mannen provoceren
bij dit soort optochten graag, en
zoeken naar routes door katho
lieke wijken. En uitgerekend in
Portadown liep het uit de hand.
Tienduizenden protestanten
hielden de afgelopen dagen een
grote wake. dag-in, dag-uit. Voor
vandaag - vrijdag de feitelij
ke herdenkingsdag van de veld
slag, worden er bijna honderd
duizend mensen verwacht. En
dat was net meer dan de uitge
putte politie aan zou kunnen,
zelfs al hadden ze intussen de
steun kunnen krijgen van de in
derhaast ingevlogen Britse pa
ratroepers.
Op zich was het een praktische
oplossing van de hoogste RUC-
baas, Sir Hugh Annesley, de
mars toch nog onverwacht door
te laten gaan. Aan het begin van
de middag, in de stromende re
gen. en een dag eerder dan ver
wacht dan zijn de gemoederen
nog niet zo hoog opgelaaid.
Een woordvoerder van de RUC
gaf al snel aan in welke richting
was gedacht. „Sinds zondag
hebben we gezegd dat de Oranje
mannen er niet door mochten.
Vanmiddag hebben we die lijn
drastisch moeten verlaten. Maar
de hele situatie was dan ook
drastisch veranderd.
|l( M 1 I i 1 'r i 1 I K I I I
lik I I V S i II g >10
De Middelburgse strafinrichting Torentijd grijpt naast de extra cel
len die minister Sorgdrager van Justitie heeft verdeeld. Torentijd
krijgt alleen vijf extra plaatsen in de dagdetentie in plaats
van de gewenste uitbreiding met 144 cellen. De hoop is nu Q
gevestigd op de volgende verdelingsronde. w
Chepe Gonzalez heeft de elfde etappe van de Ronde van Frankrijk
gewonnen. In de bergachtige rit over 202 kilometer van Gap naar
Valence bleef de Kelmc-renner de Spanjaard Fernandez-Gines en
de Italiaan Alberto Elli voor De 27-jarige Colombiaan
maakte deel uit van een kopgroep van acht renners en O O
sprong enkele honderden meters voor de eindstreep weg. w
Opinie: 2; Binnenland: 3; Achtergrond: 4; Buiten
land: 5; Financiën en economie: 6; Radio en televi
sie: 7; Zeeland: 9,10,11 en 13; Kunst en Cultuur: 15,
16, 17, 18, 19 en 21; Sport: 23, 24, 25 en 27.
Natuurlijk toonden protestant
se leiders zich gisteren meer dan
tevreden. „Vijf dagen is het
grondwettelijke recht van vrije
meningsuiting met voeten ge
treden. Eindelijk hebben de au
toriteiten ingezien dat zoiets
nou eenmaal niet kan", zo con
stateert men in die kringen te
vreden.
Net zo voorspelbaar is de katho
lieke tegenreactie. „Vijf dagen
lang hebben de protestanten
overal in Noord-Ierland gevoch
ten. brand gesticht, mensen
geïntimideerd en wegen ver
sperd - allemaal ongestraft",
zegt een woordvoerder van Sinn
Fein. „En de politie ramt nu wél
katholieken van de straat die
vreedzaam de weg proberen te
blokkeren. Allemaal omdat het
de heren in Londen politiek be
ter uitkomt"
De katholieken verwijten de
RUC - en natuurlijk ook de re
gering van John Major die alleen
door protestanten uit Ulster nog
een meerderheid in het Lager
huis heeft - gewoon lafhartig
door de knieën zijn gegaan.
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet
verwacht dat de gemiddelde
huurstijging volgend jaar uit
komt op 3,5 procent, een half
procent minder dan dit jaar.
Dit komt doordat staatssecreta
ris Tommei (volkshuisvesting)
het met de woningcorporaties
eens is geworden over een aan
passing van de zogeheten Brute-
ringswet. Door deze ingreep in
de wet wordt het voor de corpo
raties makkelijker een lagere
huurverhoging te vragen dan
het wettelijk vastgelegde mini
mum van 3.5 procent.
Het kabinet is gisteren ook ak
koord gegaan met een plan van
Tommei voor een wijziging van
de Huisvestingswet. Daardoor
krijgen de gemeenten minder
mogelijkheden om aan woning
zoekenden eisen te stellen in
zake economische of maat
schappelijke bindingen. Dat
mag voortaan alleen in gebieden
waar een zogeheten restrictief
ruimtelijke ordeningsbeleid
geldt.
Sinds de invoering van de Huis
vestingswet in '94 was er veel on
duidelijkheid over wat 'restric
tief beleid' precies inhield. Door
die interpretatieverschillen
schermden veel gemeenten ten
Leasing ep
financiering
op het
hoogste niveau
Auto-Lease Walcheren B.V.
Gildeweg 22, 4383 NK Vlissingen
Telefoon: 0118-424000
Fax: 0118-416699
Sterk in elk merk!
U least al een VW Polo vanaf
499,- per maand excl. BTW.
onrechte hun woningmarkt af
voor woningzoekenden van bui
ten de gemeente. De gemeenten
mogen straks alleen de eis van
regionale binding stellen en niet
meer van lokale binding.
iAdvertentie
(eenmalig binnen zes maanden)
een proefabonnement van
4 weken voor 14,25
een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische
afschrijving a 31,50
per kwartaal met
automatische afschrijving
89,50
Straat:
Plaats:
Telefoon:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC, afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: (0118) 484216
De PZC
'n dijk van een krant
713214
000002