Privatiseren begraafplaats nodig
PZC
Aagtekerke
Herstel molen
Waterschap laat zich
niet opjagen door
DELTA Nutsbedrijf
Zeeuwse Eilanden
informeert over
waterschapswerk
Anjerfonds verdeelt
50 mille onder twaalf
Zeeuwse organisaties
Reddingsplan boomkikker in fasen
Kindertehuis Polen
krijgt opknapbeurt
Nieuwlandse jeugd
zeeland DONDERDAG 15 FEBRUARI 1996 w 19
Werkgroep Kerntakendiscussie Middelburg in rapport:
van onze verslaggever
AAGTEKERKE - De zeskante korenmolen in
Aagtekerke stond meer dan een jaar in de
wachtkamer van de molenmaker. De gemeente
Mariekerke kondigde begin 1995 al aan dat de
molen zou worden opgeknapt. Vierhonderddui
zend gulden mocht het herstel kosten. Woens
dag had de molenmaker pas tijd voor de pa
tiënt. De houten grondzeiler krijgt de komende
zes maanden echter alle aandacht.
De molen van Aagtekerke (uit 1801) is de enige in
zijn soort in Zeeland. Het is een houten korenmo
len met zes zijden en heeft wieken die tot de
grond reiken. De wieken worden als eerste ont
manteld. Het hekwerk wordt vervangen, waarna
de kap van de molen wordt gelicht. Die komt
naast de molen op een paar klossen te staan. Dat
gebeurt volgende week. De steunbalken van de
kap zijn verzwakt. Om ze weer op krachten te
brengen, worden er glasfiber staven ingebracht.
De romp van de molen is ook verzwakt. Met na
me de verbindingen zijn slecht. Volgens A. C.
Kraamer van de Centrale Dienst Gemeentewer
ken zit er speling in, waardoor de molen staat 'te
wiebelen'. Om diezelfde reden moeten de hoek
stijlen tussen de zes zijden worden versterkt.
Uiterlijk
Na de inwendige zorg volgt de uiterlijke aanpas
sing. De molenromp krijgt een extra laag zoge
noemd 'bitumenweefsel', een zwarte asfaltbekle-
ding en wordt opnieuw in de verf gezet. De kap en
de wieken worden herplaatst en de molen wordt
maalvaardig gemaakt.
Om achtergebleven boktorren en houtwormen
te doden, wordt de molen ingepakt in plastic.
Dan worden het vochtpercentage en de tempera
tuur opgevoerd, totdat de destructieve diertjes
het loodje leggen. Ondanks dat deze milieuvrien
delijke methode zeer kostbaar is vijftigduizend
gulden) in vergelijking met een gifbehandeling
(vijf- tot tienduizend gulden), is daar toch voor
gekozen. Monumentenzorg - dat bijdraagt in de
restauratie - heeft ingestemd met de toepassing
van de milieuvriendelijke behandeling.
Over een half jaar beschikt Aagtekerke weer
over een gezonde toeristische trekpleister. „Hoe
vaker hij draait, hoe beter het is voor de molen",
zegt Kraamer. De gemeente is alleen nog op zoek
naar een goede molenaar.
De korenmolen in Aagtekerke kan over een half
jaar weer volledig gerenoveerd aan het werk.
foto Ruben Oreel
van onze verslaggever
HEINKENSZAND - Het water
schap Zeeuwse Eilanden laat
zich niet opjagen door DELTA
Nutsbedrijveh en verleiden tot
een snel besluit over deelname
in een gezamenlijke waterzui
vering voor Vlissingen-Oost. In
terim-dijkgraaf drs H. Evers-
dijk gaf woensdagavond dat
signaal af tijdens de algemene
vergadering van Zeeuwse Ei
landen in Heinkenszand.
Plaatsvervangend hoofd gas.'
water J. E. Haarlem van DELTA
Nutsbedrijven had het water
schapsbestuur gisteren nog aan
geraden 'niet te lang meer te
wachten'. DELTA is volop bezig
met de voorbereidingen voor de
bouw van de nieuwe afvalwater
zuivering. „Gedane zaken ne
men geen keer", zei Haarlem.
Eversdijk reageerde ietwat bit
ter op die uitlatingen. „Wij heb
ben geen behoefte aan adviezen
van een DELTA-medewerker.
Wij bepalen onze eigen procedu
res."
Dat de besluitvorming lang op
zich laat wachten, kon de inte
rim-dijkgraaf echter niet onder
stoelen of banken steken. De al
gemene vergadering van woens
dag was eigenlijk uitgeschreven
om te beslissen over samenwer
king van DELTA in Vlissingen-
Oost. Maar er viel niets te beslis
sen.
Eversdijk gaf drie redenen voor
de vertraging, allemaal redenen
buiten het waterschap om. Zo
hebben provinciale staten van
Zeeland volgens hem bepaald
'dat DELTA alleen in de afval
waterzuivering mag stappen
mèt een waterschap. „DELTA
kan daar slecht mee leven. Wij
hebben daar uiteraard geen
moeite mee."
Landelijk
Tweede argument dat Eversdijk
aanvoerde, is de algemene lan
delijke discussie over de kernta
ken van nutsbedrijven en water
schappen. Want dit speelt niet
alleen in het industriegebied
Vlissingen-Oost. maar ook met
DSM in Limburg.
Cruciaal is vooral: het stand
punt van het ministerie van Ver
keer en Waterstaat in deze kwes
tie. Het ministerie is aan het uit
zoeken of'de zuiveringstaak niet
exclusief aan waterschappen
moet worden voorbehouden'.
Eversdijk verwacht binnen veer
tien dagen uitsluitsel.
De interim-dijkgraaf gaf in zijn
speech aan. waarom deze dis
cussie tot op het hoogste niveau
is doorgedrongen. „Milieu is im
mers business geworden. Ook
vuil water is geld."
Geld voor
boek over
waterschap
van onze verslaggever
HEINKENSZAND - De geschie
denis van het wegschap Wal
cheren en die van het water
schap Schouwen-Duiveland
worden beschreven. De alge
mene vergadering van fusie
waterschap Zeeuwse Eilanden
besloot woensdag 145.000 gul
den uit te trekken.
Vrijwel iedereen was het er over
eens dat het waterschap Schou
wen-Duiveland een geschied
boek verdient. Slechts drie be
stuurders stemden tegen. Veel
minder enthousiasme was er
voor geschiedschrijving van het
wegschap Walcheren.
J. Houmes. oud-bestuurslid van
het wegschap, voerde de opposi
tie aan. Hij kon zich niet voor
stellen dat er een boeiend boek
valt te maken over het weg
schap. „De 50.000 gulden voor
het wegschap-boek zijn beter be
steed aan de Walcherse B-we
gen". sprak hij. Twintig water
schapsbestuurders steunden
hem. Te weinig om het voorstel
te torpederen.
van onze verslaggeefster
VLISSINGEN - Het nieuwe wa
terschap Zeeuwse Eilanden
houdt de komende weken per
werkgebied een informatiebij
eenkomst voor iedereen die be
langstelling heeft voor het wa
terschapswerk: het beheer en
onderhoud van waterkeringen,
oppervlaktewater en buitenwe
gen.
Tijdens deze bijeenkomsten
wordt informatie gegeven over
wat als gevolg van de fusie per 1
januari 1996 is veranderd of nog
gaat veranderen. Zo wordt aan
dacht besteed aan de belasting
tarieven. de plicht tot onder
houd van waterlopen en de be
reikbaarheid van het water
schap en het bestuur. Ook wordt
een overzicht gegeven van de vo
rig jaar uitgevoerde (onder-
houds-iwerken en van wat dit
jaar in het werkgebied staat te
gebeuren. Er is ruimschoots ge
legenheid om vragen te stellen.
De interim-dijkgraaf (drs H.
Eversdijk). de gebiedsgezwo-
rene, de districtshoofden en de
districtsopzichters zijn bij de bij
eenkomsten aanwezig om op
vragen in te gaan.
Op Schouwen-Duiveland wordt
de bijeenkomst onder leiding
van gebiedsgezworene L. J.
Klompe op dinsdag 27 februari
(19.30 uur) gehouden in dorps
huis 't Zuudende in Kerkwerve.
De bijeenkomst voor Tholen en
Sint Philipsland, onder leiding
van gebiedsgezworene J. L. C.
Mol. is donderdag 29 februari
(19.30 uur) in het Hollands Huis
in Scherpenisse. Zuid-Beveland.
onder leiding van gebiedsgezwo
rene C. M. Dagevos. is maandag
4 maart 14.00 uur) aan de beurt.
Plaats van handeling is De
Vroone in Kapelle. Voor Walche
ren en Noor-Beveland tenslotte
leidt gebiedsgezworene D. Vos
vrijdag 15 maart (19.30 uur) een
informatiebijeenkomst in Ons
Huis in Meliskerke.
van onze verslaggever
VLISSINGEN - Het Anjerfonds
Zeeland kent ruim 50.000 gul
den toe aan een twaalftal orga
nisaties in de provincie. Het
hoogste bedrag, 10.290 gulden,
gaat naar de Stichting Arduin
in Middelburg. Het geld wordt
gebruikt voor de aanschaf van
kleding en instrumenten.
De Anjerfondsen en het Prins
Bernhardfonds, samen he$ Cul
tuurfonds voor Nederland, steu
nen activiteiten op het gebied
van de cultuur en het natuurbe
houd.
Het Anjerfonds Zeeland trekt
verder tien mille uit voor de re
constructie van een boerenhof-
tuin door de Stichting
Ambrosius Het Werkend Trek
paard. Voor de aanleg van een
heemtuin in De Hollandse
Hoeve in Goes door de Konink
lijke Nederlandse Natuurhisto
rische Vereniging in Heinkens
zand is 4.500 gulden beschik
baar. Het fonds geeft de Goese-
naar W D. J. Kuijs 2.500 gulden
voor de publikatie De paddes
toelen van Walcheren. Voor een
publikatie over het Wooldhuis in
Vlissingen gaat een bedrag van
Geld gestolen bij
inbraak praktijk
BROUWERSHAVEN - In de
nacht van dinsdag op woensdag
is ingebroken in een artsenprak
tijk in Brouwershaven. De inbre
ken si kwam(en) binnen door een
raam te forceren en namten) en
kele honderden guldens en een
strippenkaart mee.
3.500 gulden naar de Stichting
Het Wooldhuis.
De overige bedragen zijn be
stemd voor de Stichting Kada
strale Atlas Zeeland 1832 in Mid
delburg (ƒ3.000). de Stichting
De Kroniek van Arnemuiden
3.000), de Middelburgse Ate
lier Stichting 4.500), The
Gaggling Ganders Gang in Goes
2.500), Stichting Brogum in
Zierikzee 2.000), Stichting Be
houd Hoogaars in Vlissingen
(ƒ2.500) en de Stichting Vrien
den van Middelburg 3.500).
Horecabond
licht voor over
cao recreatie
MIDDELBURG - In de komen
de weken komt de Horecabond
FNV bij bungalowparken en
campings langs met informatie
materiaal over de nieuwe cao-
vérblijfsrecreatie. De bond or
ganiseert bovendien bijeen
komsten waar alle medewer
kers van recreatieparken wel
kom zijn, lid of geen lid van de
Horecabond FNV. Bezoekers
van deze bijeenkomsten kun
nen vragen stellen over het
nieuwe systeem van inschaling
en over de nieuwe cao in het al
gemeen.
Op l april treedt de nieuwe cao-
verblijfsrecreatie in werking.
Daarbij moeten alle medewer
kers worden ingedeeld in het
nieuwe salarissysteem. Voor de
regio Walcheren wordt informa
tie gegeven in Middelburg op 26
maart, 19.30 uur in hotel Du
Commerce.
Voor de boomkikker zijn poelen als deze in 1990 in Breskens aangelegde kikkerput van levensbelang. foto Henk Hommers
van onze verslaggever
RETRANCHEMENT - De ini
tiatiefnemers van het red
dingsplan voor de boomkik
kers in de Zwinstreek dienen
voorlopig geen nieuwe subsi
die-aanvraag bij hel Euro
pese Life-fonds in, omdat on
duidelijk is waarom een eer
ste aanvraag voor geldelijke
steun is afgewezen. De deelne
mers aan het Zwinprojecl
willen het grensoverschrij
dende project nu in kleine
stapjes uitvoeren en bij Inter-
reg II en andere subsidiege
vers aankloppen.
De West-Zeeuws-Vlaamse na
tuurbeschermingsvereniging
't Duumpje stelde in samen
werking met collega-natuur
beschermers aan beide kanten
van de grens een 'boomkikker
actieplan' op. Andere natuur
beschermingsorganisaties,
het Vlaamse Gewest en de pro
vincies Zeeland en West-
Vlaanderen zegden hun mede
werking toe. De betrokken in
stanties stelden gezamenlijk
negen ton beschikbaar en
dienden tevens voor eenzelfde
bedrag een subsidieverzoek in
bij het Europese Life-fonds.
Maar deze aanvraag werd niet
gehonoreerd.
Medewerker W. Wijngaarden
van de afdeling land en water
van de provincie Zeeland ver
klaarde woensdag dat de be
trokken partijen nog steeds
niet weten wat de precieze re
den is voor het afwijzen van de
subsidie-aanvraag. „We heb
ben van alles geprobeerd om
het motief te achterhalen,
maar zijn niets wijzer gewor
den". aldus Wijngaarden.
„Dus het heeft voorlopig geen
an een nieuw verzoek in te die
nen bij het Life-fonds. We voe
ren het project daarom in
kleine stapjes uit en benade
ren andere subsidiegevers."
Wijngaarden laat weten dat
Staatsbosbeheer en de stich
ting Het Zeeuwse Landschap
al werkzaamheden hebben
uitgevoerd ter verbetering van
de leefomstandigheden van de
boomkikker. Staatsbosbeheer
liet in oktober voor het groene
amfibietje een poel graven in
natuurgebied De Knokkert in
de Strijdersgatpolder tussen
Cadzand en Nieuwvliet. In op
dracht van stichting Het
Zeeuwse Landschap werd
rond de jaarwisseling de veste
aan de Noordstraat in Retran-
chement in ere hersteld. In dat
grachtje zijn een aantal putten
van één meter diepte gegra
ven, zodat het zoete water
voor de boomkikker en kam-
salamander kan worden vast
gehouden.
Deelprojecten
Wijngaarden hoopt dat in de
nabije toekomst meer deelpro
jecten ter verbetering van de
leefsituatie van de boomkik
ker kunnen worden uitge
voerd. „We hebben daarbij on
der meer het oog laat vallen op
de Interreg li-subsidies", stelt
de provinciaal medewerker.
„Op dit moment wordt aan
een studie gewerkt voor een
landschappelijk project in het
Zwingeulengebied dat begint
bij de Zwarte Polder bij Cad
zand en vandaar via Aarden
burg naar Damme loopt. Bin
nen dat plan zullen ook deel
projecten worden voorgesteld
die specifiek gericht zijn op de
boomkikker."
van onze verslaggever
MIDDELBURG - B en w van
Middelburg hebben woensdag
het eindrapport van de werk
groep Kerntakendiscussie ge
presenteerd. Daaruit komt naar
voren dat alleen de begraaf
plaats en het crematorium afge
stoten moeten worden. Andere
onderdelen, zoals de stadsreini
ging, de huisdrukkerij of de af
deling groenbeheer komen
inog) niet in aanmerking voor
privatisering. Zij krijgen een
aantal jaren de tijd, waarna zij
een vergelijking met het be
drijfsleven moeten aankunnen.
Veel hangt ook af van de bouw
van een nieuw stadskantoor.
Het is best mogelijk dat de huis
drukkerij en de huishoudelijke
dienst dan alsnog taken moeten
inleveren.
B en w van Middelburg besloten
in 1994 een werkgroep Kernta
kendiscussie in het leven te roe
pen. Die bekeek de afgelopen ja
ren wat een gemeente wel of juist
niet moet doen. Negen onderde
len zijn bestudeerd. Daarbij is
onderzocht wat beter is: in eigen
beheer houden, een zelfstandi
gere rol geven binnen de ambte
lijke organisatie of afstoten. Het
resultaat is een lijvig rapport.
„Het is", aldus burgemeester mr
D.C. B. Burgers, „een belangrij
ke discussie geweest, van groot
belang voor de toekomst." Het
college heeft woensdag de amb
tenaren op de hoogte gesteld
van de conclusies. Over de aan
bevelingen volgt nog overleg
met de personeelsvertegenwoor
digingen.
Bezwaarschriften
Het innen van gemeentelijke be
lastingen en het behandelen van
bezwaar- en beroepszaken bij de
afdeling sociale zaken blijft de
gemeente zelf doen. „Het is nau
welijks mogelijk dat goed uit te
besteden", betoogde mr Bur
gers. Uitbesteden biedt geen
voordelen. Voor de behandeling-
van bezwaar- en beroepschriften
stelt het college wel voor, daar
zogeheten normtijden voor te
hanteren.
Afstoten van de huisdrukkerij is
wel goedkoper, maar dat voor
deel weegt niet op tegen het nut
van alledag. De drukkerij be
handelt bijvoorbeeld vertrouwe
lijke stukken en is op elk ge
wenst moment beschikbaar. Zo
dra de gemeente in een nieuw
stadskantoor is gehuisvest, zal
de rol van de huisdrukkerij op
nieuw onder de loep worden ge
nomen. Datzelfde geldt voor de
huishoudelijke dienst. Mr Bur
gers: „Bij deze afdeling is al veel
afgestoten. Schoonmaak van ge
meentelijke panden bijvoor
beeld. Maar het is niet handig als
je binnen je eigen organisatie
niemand hebt die snel wat kan
doen."
De afdeling groenbeheer krijgt
van het college twee jaar de tijd
om de vergelijking met het be
drijfsleven aan te kunnen. Op dit
moment is onvoldoende duide
lijk of zij nu al kan concurreren,
omdat daarvoor te weinig cijfers
bestaan. „Cijfers zijn of verou
derd of ze zijn niet voorhanden",
aldus mr Burgers. „Pas als je wat
verbeteringen toepast, kun je
een vergelijking maken met een
hoveniersbedrijf." Als groenbe
heer na twee jaar onvoldoende
draait, wordt afstoten overwo
gen.
Stadsreiniging
De stadsreiniging wordt een 'Be
drijf binnen de gemeente'. De
dienst zal marktgerichter moe
ten gaan werken. Aan privatise
ring wordt (nog) niet gedacht.
Daarbij hebben ook sociale
overwegingen een rol gespeeld.
„Je hebt ook te maken met
werkgelegenheid voor laag op
geleiden", zegt mr Burgers. Wel
zal bekeken worden of het niet
beter is om samen te werken met
de reinigingsdienst van Vlissin
gen. Dat werkt ook kostenbe
sparend.
De afdeling Nieuwe Werken en
Verkeer wordt eveneens een 'Be
drijf binnen de gemeente'. De
dienst moet zelfstandiger
werken. „Daar is nu sprake van
een spanningsveld. We geven
onszelf opdrachten. Die schei
ding moet duidelijker worden."
Op dit moment komen alleen de
begraafplaats en het cremato
rium in aanmerking voor afsto
ten. Volgens de Wet op de Lijk
bezorging hoeft een gemeente
alleen te zorgen voor begraaf
plaatsen, maar ze hoeft ze niet
zelf te exploiteren. Een geïnte
resseerde begrafenisonderne
mer zal wel het personeel moe
ten overnemen en duidelijke af
spraken moeten maken met de
gemeente over de tarieven van
het begraven of cremeren.
Aanbevelingen
In de negen deelrapporten zijn
aanbevelingen opgenomen voor
verbeteringen. Afdelingen die
van onze verslaggever
NIEUW- EN SINT JOOSLAND -
Vijftien jongeren uit Nieuw- en
Sint Joosland gaan in juli twee
weken naar Swiebodzin, een
stadje in het westen van Polen,
om de gevel van het plaatselijke
kindertehuis op te knappen.
..De voorgevel is de laatste
twintig jaar zwaar verwaar
loosd", zegt initiatiefneemster
M. Nieuwenhuize (38). „Het te-
kuis heeft meer weg van een ge
vangenis dan van een opvang
huis voor kinderen. De sanitai
re voorzieningen en de gemeen
schappelijke ruimtes zien er
echt vooroorlogs uit."
Nieuwenhuize komt zelf al tien
laar in Swiebodzin. Twee keer
perjaar rijdt ze met een busje vol
kleding naar het stadje. „De
laatste zes jaar heb ik ook con
tact met het kindertehuis. De
kleding gaat meestal naar de
Pastoor, die deze verspreidt on-
ffir de inwoners. Maar ook de
kinderen hebben behoefte aan
Snede kleren." Zo ontstond het
contact met het tehuis in het
stadje.
Hard werken
Jongeren van de interkerkelijke
icugdgroep Melach uit Nieuw
en Sint Joosland wilden deze zo-
®er iets nuttigs doen met hun
vakantie. Nieuwenhuize bracht
de toestand van het kinderte
huis onder hun aandacht en de
iongeren werden meteen en
thousiast. „Ze weten dat het
hard werken wordt en niet zo
oaar een vakantie in Polen. Sla-
Pen en eten doen we in het te
huis. Luxe spullen laten we in
Nederland. We willen gewoon
oet de rijke westerlingen gaan
uithangen."
10 het kindertehuis wonen zo'n
uegentig kinderen in de leeftijd
van vier tot twintig jaar. „Het
hieste is dat de meeste ouders
D??leven, maar ze zijn verslaafd
01 leven van de prostitutie. Toch
j5 de sfeer in het huis goed. Al
ton kleur en gezelligheid, dat is
er gewoonweg niet", zegt Nieu
wenhuize.
Naast de jongeren gaan er in juli
ook tien volwassenen mee naar
polen. Nieuwenhuize: „De jon
geren kunnen veel werk verzet
ten, zoals schilderen en schoon
den. Maar we hebben ook
vakmensen nodig. De voorgevel
*nhet pand en de ramen zijn in
slec^te staat. Daar is
j^kennis voor nodig."
tot nu toe is er ruim 2500 gulden
opgehaald via onder andere
rommelmarkten en sponsorlo-
..Dat is natuurlijk al een
Soed begin", zegt Nieuwenhuize.
een bedrijf moeten worden, zul
len een bedrijfsplan moeten op
stellen. Daarin komt te staan
welke doelstellingen zij aanpak
ken en wanneer die gerealiseerd
zijn. Mr Burgers: „Het is een
nieuwe manier van denken. Je
bent een bedrijf binnen de stad
en je zult bedrijfsmatiger moe
ten produceren. Ga ik als ge
meente optimaal met het belas
tinggeld om?"
„Maar we hebben minstens
15.000 gulden nodig voor het he
le project. We gaan in het voor
jaar zeker nog een rommelmarkt
en een sponsorloop houden."
Ook bedrijven worden aange
schreven voor financiële steun.
Jongeren van kerkgemeen
schappen uit Middelburg heb
ben aangeboden activiteiten te
organiseren om geld in te zame
len en de mensen die meegaan,
betalen een eigen bijdrage van
300 gulden.
Het project krijgt steeds meer
bekendheid op Walcheren. Veel
instellingen bieden belangeloos
hun diensten aan. Nieuwenhuize
gaat in mei met vier mensen
naar Swiebodzin om voorberei
dingen te treffen voor het pro
ject. Maar dit keer niet met de
auto. De zendingsorganisatie
Mission Aviation Fellowship uit
Vlissingen stelt een vliegtuigje
beschikbaar.
Vervolg
„Dat soort hulp komt erg goed
van pas, het scheelt ons tien uur
rijden. Ze hebben ook aangebo
den om in juli materialen voor
ons naar Polen te vliegen."
Komt er na de opknapbeurt van
de voorgevel nog een vervolg
Nieuwenhuize: „We moeten heel
voorzichtig zijn met beloften. Ik
kreeg een paar weken geleden
een brief van de directeur van
het tehuis. Hij gelooft nog steeds
niet dat wij deze zomer naar
Swiebodzin komen. Laat ik het
zo zeggen: al zouden we met vijf
tig mensen gaan, dan nog is er
een paar weken lang volop
werk."
Drankrijder
aangehouden
MIDDELBURG - Een klein
slokje alcohol te veel had een
20-jarige Middelburger op,
maar toch kroop hij in de nacht
van dinsdag op woensdag ach
ter het stuur. Hij kreeg prompt
een boete van 350 gulden. De po
litie hield de man aan op de He
rengracht in Middelburg. De
blaastest wees uit dat hij 250
microgram alcohol in zijn adem
had - dertig microgram te veel.
Een alcoholcontrole tussen
23.00 en 2.45 uur diezelfde nacht
leverde geen overtreding op. De
politie controleerde het verkeer
dat de bebouwde kom van Mid
delburg inreed en verliet. Acht
van de drieëntwintig gecontro
leerde bestuurders moesten in
het zakje blazen.