J
Van Traa spaart niemand
mg
|g
België verbiedt flippo's wegens
tragische dood 69-jarige vrouw
kleintjes
'ROVINC!
Elfstedenroute
verbetert snel
4 WEKEN
tl
Kritiek Astmafonds
op Philips-reclame
voor luchtreinigers
Belangrijkste conclusies
'M Zware kritiek op politie en justitie Ook politiek krijgt veeg uit de pan
Burgemeester brengt
COC af van plan voor
dark room Terneuzen
Gewonde Nederlandse
visser van boord
Eaypte- 17 Vm 25
kunst
cultuur
Ritsma in eerste rit tegen Noake
VOOR 14,25
Rustig winterweer
Maximumtemperatuur +4 graden.
Enkele wolkenvelden maar droog. De
oostelijke wind is zivak tot matig; mini
mum omstreeks -3 graden.
arrJ39e jaargang no. 27
u Vrijdag 2 februari 1996
.osse nummers 1,60
Opgave advertenties per telefoon:
0118-484321
DEN HAAG (GPD) - De belangrijkste conclusies van de enquête
commissie op een rijtje:
De regelgeving voor de opsporing is onvoldoende
Verantwoordelijkheden bij politie en justitie zijn onduidelijk.
Het openbaar ministeiïe heeft te weinig gezag over de politie.
Veel allochtonen zijn betrokken bij de georganiseerde misdaad.
De kwaliteit van de recherche bij de politie laat te wensen over.
Het openbaar ministerie is niet in staat gezag te laten gelden.
IRT-methode was onverantwoord. De overheid werd gegijzeld.
Controle op het IRT door openbaar ministerie was onvolledig.
In het land neemt vooral de politie beslissingen, niet het OM.
i De IRT-affaire heeft meer schade aangericht dan gedacht.
Doorvoer harddrugs mag niet. softdrugs slechts kleine partijen,
i Criminele inlichtingendienst van Haarlem was 'staatje in staat'.
Elke opsporingsmethode dient wettelijk te worden geregeld.
De rechter moet alles weten over het totale politie-onderzoek.
Verhoudingen, gedragingen en opvattingen moeten anders.
Het parlement moet zorgvuldiger wetgeven en controleren.
Direct afluisteren moet kunnen, onder strenge voorwaarden.
- Infiltratie door burgers mag niet. alleen door politiepersoneel.
Randstedelijke korpschefs accepteren gezag van OM niet.
Kernteams voegen weinig toe aan recherche, maar zijn kansrijk.
De 2 kernteams rond Amsterdam hebben problemen.
Het openbaar ministerie is te klein, moet uitgebreid.
Gonsalves is laks geweest, ook na de IRT-affaire.
Sorgdrager heeft de Kamer onjuist en onvolledig geïnformeerd.
Onderzoek naai- één 'politie-ministerie'.
el
di
HAAG (GPD) - Politie en justitie hebben gisteren ongekend harde kritiek te
oeferduren gekregen in het rapport van de parlementaire enquêtecommissie opspo-
k (Jingsmethoden. Maar ook ministers en de Tweede Kamer bleven niet buiten schot,
ifolgens voorzitter Van Traa is er sprake van een „gezagscrisis".
_n de Haagse politiek is even ge-
ichrokken als terughoudend ge-
■eageerd op de harde conclusies
:n aanbevelingen die zijn ge-
iresenteerd. Volgens Van Traa
noet bij politie en justitie de
Pagina 2
Commentaar
Pagina 4
Valente niet
doortastend genoeg
Politiek houdt kruit
nog even droog
Meineed
rechercheurs
in sapmanzaak
Pagina 5
Wie is wie
in IRT-affaire
Van Traa werkt
13 maanden
aan rapport
Aanbevelingen
volgende enquêtes
juiste man op de juiste plaats.
„En met het vertrek van Van
Randwijck ben je er dan niet".
Alle partijen spreken hun zorg
uit over de situatie bij justitie en
politie, maar trekken nog geen
conclusies over de positie van
minister Sorgdrager van justitie
en andere hoofdrolspelers uit
het rapport-Van Traa. Met het
trekken van conclusies wacht de
politiek tot de debatten in de
Kamer. Die worden niet voor
eind maart verwacht. Het kabi
net reageert pas vanmiddag na
de ministerraad op 'Van Traa'.
Premier Kok en de ministers
Sorgdrager en Dijkstal (binnen
landse zaken) geven dan een eer
ste reactie op de bevindingen
van de commissie. Buiten de po
litiek is overwegend positief op
de rapportage van Van Traa ge
reageerd.
In haai- rapport stelt de commis
sie-Van Traa dat de opsporing
van de georganiseerde misdaad
in een crisis verkeert. Verant
woordelijkheden zijn onduide
lijk en het openbaar ministerie
(OM) heeft geen gezag over de
politie. Verregaande opspo
ringsmethoden moeten wettelij
ke kaders krijgen. Doorleveren
van hard drugs kan niet, soft
drugs mogen slechts in zeer
kleine hoeveelheden de markt
bereiken.
Verder blijkt minister Sorgdra
ger de Kamer onjuist en onvolle
dig te hebben geïnformeerd in
zake xtc-transporten naar Enge
land. Van misleiding is geen
sprake, omdat de minister zelf
onjuist en onvolledig was geïn
formeerd door twee officieren
van justitie. De voorganger van
Sorgdrager, oud-minister
Hirsch Ballin (CDA), wordt door
Van Traa gehekeld. Hij wist nau
welijks iets over het gebruik van
opsporingsmethoden „Een on
verantwoorde situatie", aldus
het rapport.
De commissie-Van Traa hekelt
in haar rapport de werkwijze van
alle betrokken partijen bij de
strijd tegen de georganiseerde
misdaad, inclusief de politiek
die het onderwerp te lang lietlig-
slot zie pagina 4 kolom 1
openbare orde, de zedelijkheid
en de gezondheid, drong hij er bij
het afdelingsbestuur op aan de
dark room van het programma
te halen.
De Zeeuws-Vlaamse afdeling
heeft met pijn in het hart beslo
ten aan het verzoek van de bur
gemeester te voldoen. Voorzitter
R. Meijer: „We willen de goede
verstandhouding met de ge
meente niet op het spel zetten en
gaan met wijsheid met de brief
van de burgemeester om. Dat
betekent inderdaad dat we zon
dag geen dark room inrichten bij
Kalshnikov." De afdeling had
gehoopt zondagavond zo'n zes
tig homoseksuelen en lesbien
nes te kunnen begroeten.
Meijer vreest dat zonder dark
room een stuk minder homosek
suele mannen en vrouwen ko
men opdagen. „We kunnen al
leen hopen dat er toch een hoop
mannen en vrouwen, gekleed in
leer of jeans, naar Kalashnikov
komen om er een gezellige
avond van te maken."
""Terneuzen - Dc Zeeuws-
l^laamse afdeling van het COC
^Nederlandse Vereniging tot In-
.egratie van Homoseksualiteit)
na tussenkomst van bur-
ij; zemeester R. Barbé van Ter-
,00Iieuzen afgezien van liaar plan
^im zondag in het kader van een
ejjLeather Jeans-night' een zo
geheten dark room in te richten
no(^n het Terneuzense jongeren-
(der;
:entrum Kalashnikov. De be-
jjQgloeling was homoseksuelen uit
zeIe streek in eigen omgeving
enetenn's 'a^en maken met dit
een geheel donkere
^mimte waar anoniem seks kan
morden bedreven.
Door alle bezoekers te voorzien
ran voorbehoedmiddelen kon
le afdeling nog eens extra de
iandacht op de gevaren van aids
restigen. vond het afdelingsbe
stuur. Toen burgemeester Bar-
Dé hoorde van het voornemen
j0gm in een gemeentelijk gebouw
an(j- Kalashnikov heeft onderdak
odiievonc*en in welzijnscentrum
tijcPe Triangel - aan seks te doen.
vai5tak hij er direct een stokje voor.
isdprwijzend naar de mogelijk-
Daheid om vergunningen in te trek-
in verband met het. versto-
t rïjfen en in gevaar brengen van de
lt
ndPinnen veiliger
met automaat dat
gezichten herkent
BOSTON (DPA) - Wie geld uil
de automaat wil halen, hoeft
binnenkort niet meer te pinnen.
Alleen het gebruik van een pas
je en vriendelijk de automaat
aankijken is voldoende. Het
.Duitse computerconcern Sie-
Nixdorf (SNI) heeft een
systeem ontwikkeld onder de
Terwijl commissievoorzitter Van Traa gisteren nog een radioverslaggever eén van de tweehonderd journalisten die de persconferentie
bijwoonden te woord stond, waren medewerkers van Nieuwspoort al bezig om de zaal leeg te ruimen. foto Paul Stolk/ANP
van onze correspondente
Aly Knol
BRUSSEL - Belgie zal op korte
termijn een verbod uitvaardi
gen op flippo's en caps die los
aan zakken chips zijn toege
voegd. De reden is het overlij
den van een 69-jarige vrouw, die
laam Procash, dat gczichtsken-
lerken kan herkennen en na
laat of degeen die geld opneemt
-laartoe gerechtigd is.
"Misbruik van pincodes wordt
daarmee onmogelijk, zo liet SNI
weten bij de introductie van het
Iftajysteem in Boston. In de auto-
i einiaat is een camera ingebouwd,
Voodie een opname van het gezicht
haP^akt en die vergelijkt met ge-
vi£evens op het pasje. Een baard
>ulêvan drie dagen of een andere bril
spelen geen rol. omdat elk ge-
ken^^t zijn eigen onveranderlijke
Jtenmerken heeft, aldus SNI.
het geld uit de automaat
ei eis genomen, wist het identifica-
ïjdetiesysteem de gegevens. Alleen
er met het apparaat wordt
houdt het systeem
^Tle gegevens vast om de dader'
.A.tite kunnen identificeren.
HUMBER - Een lid van de opsporings- en reddingsbrigade
van Leconfield trekt donderdag een bemanningslid van het
Nederlandse vissersschip Deo Juvante in een helikopter
van de RAF. De visser, die aan boord ernstige verwondin
gen had opgelopen, werd overgebracht naar een ziekenhuis
in Huil. foto Press Association
bij het eten van een zak Croky-
chips een cap, de Croky-variant
op de populaire flippo van
Smiths, mee naar binnen kreeg
en drie weken later overleed.
Hoewel minister Marcel Colla
van volksgezondheid gister
avond liet weten nog geen onom
stotelijk bewijs te hebben van de
cap als doodsoorzaak, stelde hij
wel onmiddellijk een koninklijk
besluit op. Dat zal op korte ter
mijn 'het mengen van voedsel of
snoepgoed met vreemde ele
menten binnen één enkele ver
pakking' verbieden.
De sensatiekrant Het Laatste
Nieuws pakte gistermorgen
groot uit met het bericht over de
dood van 69-jarige Suzanne. Vol
gens haar schoondochter Sand
ra Theunis uit Gentbrugge heeft
het schijfje in ieder geval 'on
rechtstreeks' de dood tot gevolg
gehad.
Daags nadat Suzanne onbewust
de cap naar binnen slikte, kreeg
ze een volledige stilstand van de
ademhaling, gevolgd door een
hartstilstand. Een reanimatie-
team verwijderde het schijfje uit
haar luchtwegen en wist adem
haling en hartslag weer op gang
te brengen. De vrouw bleef ech
ter in een coma en overleed drie
weken later
Waarschuwing
„Wij willen enkel andere mensen
waarschuwen, want voor mijn
schoonmoeder is het te laat", al
dus Sandra Theunis in Het Laat
ste Nieuws. „Mijn kinderen ver
zamelen ook caps en flippo's. Ze
hebben al boeken vol. Maar zij
weten kennelijk beter dan oude
ren het verschil te maken met
een chipje. Waarom plakken ze
die dingen niet aan de buiten
kant van het pakje?"
Volgens deskundigen hebben de
fabrikanten van de flippo's en de
caps, respectievelijk Smiths en
Croky. bij het maken van de
schijfjes alle voorzorgsmaatre
gelen genomen. De schijfjes zijn
niet breekbaar, ze geven geen
verf af. zijn niet giftig en hebben
bovendien een veilige omvang.
Volgens experts heeft de adem-
halingspijp van een volwassene
gemiddeld een diameter van 2,5
centimeter. Omdat er echter ook
uitzonderingen zijn geldt 3,17
centimeter als veilige norm.
Flippo's en caps meten 4 centi
meter.
Gekanteld
Mogelijk is de cap. die Suzanne
inslikte, in eerste instantie
LEEUWARDEN (GPD) - Het
aantal wakken in de elfste
denroute is de afgelopen
nacht sterk teruggelopen.
Woensdag gaapten er nog
ruim twintig grote gaten in
het ijs, gisteren waren daar
nog zes van over: Stavoren,
Molkwerum, Hindeloopen,
Bolsward en twee in Harlin-
gen. De rustige nacht en de
flinke vorst hebben de ijs-
transplantaties tot een suc
ces gemaakt. Gisteren kon
men al lopen over het grote
wak bij de Kolk in Sneek.
Dat neemt niet weg dat de
Elfstedentocht er in ieder ge
val niet eerder dan halver
wege volgende week komt.
De 'dichtgelaste' wakken
moeten nog aansterken,
maar de vooruitzichten voor
de komende dagen zijn goed.
Dinsdag wordt een cruciale
dag voor het weer. De meteo
rologen twijfelen tussen aan
houdende vorst en een ste
vige dooi-aanval.
De inventiviteit waarmee de
wakken worden behandeld
kent nauwelijks grenzen. Op
de Zwette is de apparatuur
van een dakdekker ingezet
om de ribbels aan te pakken.
Op de Zwettehaven en op
het Van Harinxmakanaal in
Leeuwarden werd een kle
pelmaaier gebruikt om de
schotsen af te slijpen. Het ijs
in het kanaal is daar sterk
genoeg voor.
De proef om met „koud ijs"
een groot wak bij Bolsward
te dichten, mislukte. Door
ijskorrels met een tempera
tuur van -60 graden via een
bootje in het water te laten
glijden, zou snel een ijsvloer
moeten ontstaan. Er ont
stond wel ijs, maar dat kleef
de vast aan het vaartuig,
zie ook pagina 29
De Franse geschiedschrijver
Emmanuel Le Roy Ladurie (joto
maakte livaalf jaar geleden
naam met zijn studie over het
ketterse dorp Montaillou. Met
zijn vorige week verschenen 'De
eeuw van de familie Platter'
schrijft hij opnieuw historie.
Verder in de bijlage Kunst
Cultuur: Biichs poëzie verza
meld vanuit Brooklyn: Leo en
TiJieke Vroman Amy Tann
tussen China en Amerika
essays van Zwagerman de
hand van de schrijver
Hebbels dagboek Tori
Amos: een zingende vulkaan
come-back van de Soft Pa
rade Van Sant vermorzelt
burgerij filmrecensies
Theater vati het Oosten speelt
Witikeldochters mijlpaal
voor musical Cats pop-art. in
Dode v ogels
De aanhoudeJide vorst bedreigt
in Zeeland steeds meer watervo
gels. Het Rijksinstituut voor
kust en Zee in Middelburg heeft
intriiddels al honderden dode
vogels geteld. Vooral scholek
sters blijken het
slachtoffer van de kou 1 1
te zijn geworden.
De wereldkampioenschappen allround schaatsen beginnen van
middag met een toprit. In de eerste rit op de 500 meter rijden de Ja
panner Hiroyuki Noake en Rintje Ritsma. Noake toon vorig jaar bij
het WK in Baselga di Pine de openingsafstand. Ritsma
werd derde. Na vier afstanden was Noake zevende. Rits77ia O Q
eerste.
Opinie: 2; Binnenland: 3, 4 en 5; Achtergrond: 6;
Buitenland: 7; Financiën en economie: 8; Radio en
televisie: 9; Zeeland: 11, 12, 13 en 15; Kunst Cul
tuur: 17,18,19,20,21,22,23 en 25; Sport: 27,28,29,
30 en 31.
HM
rechtopstaand in haar luchtpijp
blijven steken. Pas de volgende
dag. toen ze bij een wandeling
door de gang van het rusthuis
waar ze verbleef zwaarder ging
ademhalen kantelde de cap met
de ademstilstand tot gevolg.
Croky wilde niet op het verhaal
reageren. Smiths zei in een reac
tie tegen Het Laatste Nieuws
maatregelen te zullen nemen.
„Als dit verhaal klopt, zou het
ook met onze schijfjes kunnen
gebeuren, want ze zijn even
groot".
EINDHOVEN (ANP) - De re
clame voor Philips-luchtreini-
gers is misleidend. Het elektro
nicaconcern beweert in adver
tenties dat cara- en allergiepa
tiënten weer opgelucht kunnen
ademhalen na de installatie van
een luchtreiniger. Het Neder
landse Astma Fonds meent dat
Philips die bewering niet kan
staven en heeft daarom een
klacht ingediend bij de Re
clame Code Commissie.
„Natuurlijk zuivert het appa
raat de lucht", aldus T. Rolle,
woordvoerder van het Astma
fonds. „Maar de claim dat de
luchtreiniger allergenen weg
haalt. kan op geen enkele ma
nier worden hardgemaakt. Al
lergenen zitten in tapijt, meubi
lair en matrassen en komen vrij
bij contact: daar kan zo'n appa
raat niets aan veranderen."
Philips is in verschillende week
bladen een grootscheepse recla
mecampagne begonnen voor
twee nieuwe luchtreinigingsap-
paraten. de HR 4320 en HR 4330.
Deze luchtverversers zijn spe
ciaal ontworpen voor mensen
met aandoeningen aan de adem
halingsorganen. Voor Philips is
deze doelgroep uiterst interes
sant: Nederland telt naar schat
ting anderhalf miljoen cara- en
allergiepatienten.
Philips stelt dat de nieuwe appa
raten 99 procent van alle in de
lucht zwevende deeltjes verwij
deren. De luchtreinigers hebben
een filtersysteem, dat verant
woordelijk is voor het uit de
lucht halen van allergenen als
uitwerpselen van huismijt, ha
ren en pollen,
Allergiespecialist J. de Monchy.
hoogleraar in Groningen, onder
schrijft de preventieve werking
van de luchtreinigers. Hij heeft
de apparaten in opdracht van
Philips onderzocht. De voorlo
pige conclusies van dit onder
zoek geven het Astmafonds ech
ter geen enkele aanleiding de
klacht te herzien. Rolle: „De
Monchy is een uitstekend onder
zoeker. Maar elke relatie tussen
de resultaten en de tekst in de
advertentie ontbreekt."
Philips Nederland wil voorals
nog niet inhoudelijk op de
klacht van het Astmafonds
reageren. „Wij wachten eerst de
definitieve uitkomsten van het
onderzoek af. Bovendien zijn we
nog met het Astmafonds in ge
sprek Vooruitlopend daarop ge
ven we liever geen commen
taar." De Reclame Code Com
missie behandelt de zaak op 14
februari.
(eenmalig binnen zes maanden)
cJAj ik wil:
J een proefabonnement van
4 weken voor 14.25
J een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen:
j per maand met automatische
afschrijving a ƒ31,50
per kwartaal met
automatische afschrijving
a 89.50
Naam:
Postcode:
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar:
PZC. afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
1 4380 VB Vlissingen.
Bellen gaat sneller: (0118) 484216
De PZC
'n dijk van een krant
713214
000002
HMHMHi