Fokker-top zoekt naar uitweg
kleintjes
Verslagenheid in Papendrecht
Chipkaart kan de reislust
van studenten beteugelen
Ooievaar in Nollebos
Fokker-vestigingen
Woensdrecht maken
kans op doorstart
Sneeuwruimen bij Madrid
Scholieren nemen dag vrij na staking
4 WEKEN
Daimler draait geldkraan dicht Wijers: delen bedrijf redden
WÊÊÊÊHÊÊÊtM
Massamoorden Bosnië
VOOR 14,25
den haag/stuttgart
iGPD) - Na lang overleg met de
raad van commissarissen wilde
Fokker-topman B. van Schaik
gisteravond laat nog geen en
kele uitspraak doen over de pe
nibele situatie waarin het be
drijf terecht is gekomen. Van
daag gaan de commissarissen
en de raad van bestuur van Fok
ker opnieuw om de tafel zitten
om alle scenario's door te ne
men. Bij dat overleg zal ook mi
nister Wijers van economische
zaken worden betrokken.
Wijers heeft beloofd alles in het
werk te stellen om delen van
Fokker te behouden, nadat
Daimler-Benz gistermiddag be
sloot de geldkraan dicht te
draaien. Concrete toezeggingen
kon de minister echter niet
doen Het zwarte pietenspel is
gisteren direct begonnen. Daim-
fer-topman Schrempp heeft de
schuld volledig op het bord van
de regering in Den Haag gescho-
ïen.'Wijers verklaarde op zijn
beurt dat Daimler nooit serieus
silde praten over de redding van
Fokker.
Op Dasa's besluit de levenslijn
•>oor Fokker door te snijden is
gisteren met grote verslagen-
beid en teleurstelling gerea-
Vooral het onzekere lot
van de 7900 Fokker-werknemers
zorgt voor emoties. Zowel minis
ter Wijers als Daimler-topman
Schrempp toonden zich gisteren
aangeslagen. Het Fokker-perso
neel. dat al met het ergste reke-
gehouden had, reageerde
boos op het kabinet en Daimler.
„Ik heb die Duitsers toch nooit
vertrouwd", aldus één van hen.
Toch zien veel werknemers nog
mogelijkheden voor het behoud
van hun baan.
Gehoopt wordt dat Fokker de
tijd krijgt te redden wat er te red
den valt. De vestigingen in
Kans op ijzel
Vanuit het zuiden toenemende bewol
king. Vanavond en vannacht kans op
regen en/of ijzel. De wind matig tot vrij
krachtig. Temperatuur 2 graden.
239e jaargang no. 18
Dinsdag 23 januari 1996
Losse nummers 1,60
Woensdrecht en Hoogeveen
kunnen wellicht gered worden.
De overheid zou het geld daar
voor op tafel moeten leggen. Wij
ers noemde de kans dat Fokker
in zijn geheel door kan gaan gis
teren niet erg reëel. De rege
ringspartijen PvdA, VVD en D66
steunen de minister. Het CDA
wil zo snel mogelijk een Kamer
debat en overweegt zelfs een
parlementair onderzoek. Vol
gens de oppositiepartij heeft
Wijers „volstrekt onvoldoende
gedaan".
De raad van commissarissen
van Daimler Benz stemde giste
ren na slechts drie uur vergade
ren in met het voorstel van presi
dent-directeur Schrempp om de
steun aan Fokker met onmid
dellijke ingang te staken. Tij
dens een persconferentie in het
hoofdkwartier van de Duitse in
dustriegigant zei Schrempp on
omwonden dat de 'partner' in
Nederland niet bereid was deel
te nemen aan de herstructure
ring van het bedrijf. „Het valt me
zwaar te begrijpen waarom onze
partner zo heeft gereageerd".
Minister Wijers reageerde giste
ren geïrriteerd. ..Daimler heeft
zonder enige nuance besloten de
banden met Fokker door te
knippen. Het was geen onder
handelen. het was van hun kant
een dictaat". Volgens de be
windsman wilde Daimler - „een
van de grootste en rijkste bedrij
ven ter wereld" - nooit water bij
de wijn doen. Volgens Wijers zijn
de „kolossale verliezen" van
Tsjechië wil
lid EU worden
ROME (AFP/RTR/ANP) - Tsje
chië heeft formeel te kennen ge-
feven lid te willen worden van
de Europese Unie. De Tsjechi
sche premier Vaclav Klaus
heeft het verzoek daartoe maan
dag ingediend bij de Italiaanse
minister van buitenlandse za
ken en fungerend voorzitter van
de Europese Unie, Susanna Ag
nelli.
Aan het begin van een twee-
bezoek aan Rome ver
klaarde Klaus dat zijn land
is voor de toetredingson
derhandelingen. Hij hoopt dat
bet verzoek nog tijdens het Ita
liaanse voorzitterschap, dat
loopt tot juli van dit jaar. in be
handeling wordt genomen.
Premier Klaus heeft volgens ei
genzeggen willen voorkomen de
indruk te wekken dat zijn land
met smart op een lidmaatschap
zat te wachten.
Verslagenheid overheerst onder de Fokker-werknemers die gistermorgen de vestiging in Papendrecht binnengingen.
foto Roel Dijkstra/GPD
door Gert Onnink
PAPENDRECHT - De meeste van de cir
ca 1.200 Fokker-werknemers in Papen
drecht gaan even voor half acht zwijgend
de poort door, op weg naar een nieuwe
werkdag. Geen normale dag, want het
personeel krijgt in de loop van deze
maandag te horen dat het waarschijnlijk
voorbij is met de noodlijdende vliegtuig
bouwer. „Geen commentaar," laat een
medewerkster weten. Een jonger perso
neelslid zegt vooral te doen te hebben
met de oudere werknemers. „Die hebben
al heel wat reorganisaties achter de rug,
sommigen zelfs zeven."
Een van de portiers is wat minder zwijg
zaam. Over 'Den Haag' is hij niet zo com
plimenteus. „Ze praten maar een eind
weg. Aan die onzin van Kok en de anderen
hebben wij niets". De orderportefeuille is
vol in Papendrecht. weet hij. „We hebben
zelfs een achterstand." zegt de man de"Van
de beveiliging, al acht jaar werkzaam bij
Fokker „Eigelijk is Van Schaik te laat.
aangesteld. Was die eerder gekomen, dan
hadden we er nu nog beter voor gestaan."
Volgens de portier, die vier saneringen
overleefde, is bij veel medewerkers nog
niet het besef doorgedrongen over wat
hen precies te wachten staat. „Dat komt
later als ze echt naar het arbeidsbureau
moeten."
Voorzitter Ger Dörr van de onderne
mingsraad van Fokker Drechtsteden
heeft een druk weekeinde achter de rug.
Op de vestiging Veerdam praten met het
management over de toekomst. „Wat
doen we met winstgevende programma's?
Kan een deel open blijven? En meer van
dat soort kwesties," somt Dorr op. „We
stikken de moord van het werk. Dat moet
echt af. Voor de Gulfstream, de Boeing en
de Airbus. Als we die niet zouden mogen
afmaken, levert dat forse boetes op."
Dörr schat in dat Fokker Papendrecht ze
ker nog een jaar open zal blijven. Ook ver
wacht de or-voorman dat zich kandidaten
zullen melden voor samenwerking. Verder
worden nog steeds voorbereidingen ge
troffen over verplaatsing van de afdeling
metaallijmen van Ypenburg naar Papen
drecht.
Volgens Dörr zijn veel personeelsleden
vooral 'verdoofd' en 'murw geslagen'. „Ze
sluiten zich af, mede omdat ze er zelf niet
veel aan kunnen doen. Ook is er nog
steeds veel ongeloof."
Even na achten meldt de Papendrechtse
loco-burgemeester Wil de Koning zich. Zij
vervangt burgemeester L. Tuijnman, die
net maandag officieel in haar nieuwe ge
meente begint. „Ik ben hier voor de mo
rele steun. Het is toch een spannende dag.
Fokker is de grootste werkgever van Pa
pendrecht, er werken zeker tweehonderd
echte Papendrechters." zei De Koning.
zie pagina 5
Fokker de afgelopen jaren de
echte oorzaak van Fokkers na
derende einde. De gevraagde
steun van Den Haag was „buiten
alle proporties", vooral omdat er
ondanks herhaaldelijk aandrin
gen bij Dasa geen goed plan voor
de toekomst van Fokker kwam.
Wijers' onderhandelaar Maljers
zinspeelde op een voorgekookte
beslissing van de Duitsers, waar
door er in feite nooit sprake is ge
weest van onderhandelingen.
Volgens Maljers was het moge
lijk Fokker open te houden met
een veel lager bedrag dan de
geeiste drie miljard, door tijde
lijk alleen te zorgen voor een
kasreserve van één miljard. Vol
gens Maljers wilden de Duitsers
om onverklaarbare redenen niet
ingaan op deze 'reële' mogelijk
heid.
Nederlaag
Hoewel de ondergang van Fok
ker ook een persoonlijke neder
laag is voor Schremmp (hij
noemde Fokker enkele maan
den geleden zijn 'liefdesbaby')
bleef de Daimler-chef van me
ning dat de aankoop bijna drie
jaar geleden toch 'een goede
zaak' was geweest. „Een Fokker
was en is een goed produkt. We
hebben ons echter verkeken op
de ontwikkeling van de markt
en de dollarkoers", zei hij.
Wanneer Fokker besluit de
vliegtuigbouw te staken, staan
daardoor volgens Bischoff be
halve de 7900 Nederlandse, ook
1100 Duitse banen op de tocht.
Schremmp verklaarde dat Dasa
zich na het Fokker-debacle zal
terugtrekken op haai- deelname
in het Europese consortium dat
de Airbus-vliegtuigen maakt.
Het totale verlies van Daimler in
1995 komt - inclusief het Fokker
drama -in de buurt van de zes
miljard mark.
Sinds enkele toeken verblijft een ooievaar in het Vlissingse Nollebos
Dagelijks wordt het dier gevoerd door de eigenaar van een nabijge
legen sauna, die de gast inmiddels heeft omgedoopt tot 'mijn kana
riepietje'. Vermoedelijk maakt de ooievaar deel uit vaneen
koppel dat begin december al iverd gesignaleerd op Zuid- 11
Beveland.
Schultz kansloos
Voor het tweede opeenvolgende
jaar is Brenda Schultz bij de Au
stralian Open uitgeschakeld in
de vierde ronde. De Nederland
se tennisster verloor gisteren in
Melbourne kansloos van de vijf
tienjarige Martina
Hingis ifotoi uit Zwit- 1 Q
seriand 16-1 6-4I w
Nu IFOR, de internationale troepenmacht die toeziet op het vredes
akkoord in Bosnië, verder doordringt in het verscheurde land, ko
men er steeds meer aanwijzingen over massamoorden. De bewijzen
voor executies door Bosnische Serviërs na de verovering van Srebe
nica stapelen zich op, zo zei de Amerikaanse onderminister
voor de mensenrechten, John Shattuck, maandag in Bel-
grado.
Opinie: 2; Binnenland: 3 en 5; Achtergrond: 4; Fi
nanciën en economie: 6; Buitenland: 7; Radio en te
levisie: 9; Zeeland: 11, 13, 14 en 15, Sport: 17,18 en
19
mbbb
bumbb
Hillary Clinton
gedagvaard in
Whitewater-zaak
WASHINGTON (RTR/AFP) -
Een federale kamer heeft Hil
lary Rodham Clinton, de vrouw
van de Amerikaanse president,
gedagvaard in het kader van de
Whitewater-affaire. Zij moet
vrijdag als getuige uitsluitsel
geven over financiële en juridi
sche aspecten van het onroe-
rend-goedschandaal.
Mevrouw Clinton was als advo
cate betrokken bij het onroe-
rend-goedproject Whitewater,
waarvan het echtpaar Clinton
tevens aandeelhouder was. Te
vens was zij betrokken bij de af
wikkeling van het faillissement
van een spaarbank in de staat
Arkansas. Tijdens het onder
zoek moet aan het licht komen
of belastinggeld dat beschik
baar was gesteld voor de redding
van de spaarbank, is „omgeleid"
naar aandeelhouders van White
water.
REN HAAG (GPD) - Over twee
kar kunnen alle studenten in
kt bezit zijn van de studenten-
'iipkaart. Deze zomer al zullen
eerste 200.000 studenten de
Franse militair
verdronken
Mj Curasao
REN HAAG (ANP) - Een 22-ja-
riSe Franse militair is maan
dagmiddag verdronken tijdens
Wn Nederlands-Franse mili
taire oefening in de Piscadera-
iaai op Curacao. De militairen
"Westen met volle bepakking
de baai zwemmend oversteken.
Tijdens de oversteek is een aan-
W militairen in de problemen
5eraakt, aldus een marine-
"oordvoerder in Den Haag.
breigaren-
partijenverkoop
bij atelier
'DE SCHAPEKOP'
in Veere
nieuwe kaart ontvangen waar
mee ze onder meer kunnen rei
zen met het openbaar vervoer,
informatie opvragen en betalin
gen verrichten. Directeur Van
Eykelenburg van de Informatie
Beheer Groep (IBG). die de
kaart samen met PTT Telecom
en IBM heeft bedacht, maakte
dit gisteren bekend.
Een proef onder 20.000 studen
ten met de chipkaart is zo posi
tief verlopen dat dit jaar al be
gonnen wordt met de invoering.
Momenteel onderhandelt de IB-
groep met een aantal onderwijs
instellingen over het gebruik
van de kaart, die 15 gulden kost,
voor een eerste groep van
200.000 studenten. Het jaar
daarop kunnen twee maal zo
veel leerlingen van mbo-scholen
en hogere onderwijsinstellingen
de kaart ontvangen. In 1998 kun
nen alle studenten de kaart ge
bruiken.
OV-kaart
Met de studentenchipkaart
wordt de afzonderlijke OV-stu-
dentenkaart en de collegekaart
ineengeschoven. Met de nieuwe
kaart kan er worden geleend bij
bibliotheken, kan er gebeld wor
den in telefooncellen en kan de
student via bepaalde 'informa
tiezuilen' bij scholen en universi
teiten gegevens opvragen bij de
IB-groep. Ook kan er binnen de
instellingen mee betaald wor
den (zoals in kantines en bij ko
pieermachines).
In de nabije toekomst is nog
meer mogelijk. Zo zouden ban
ken en verzekeraars hun dien
sten via de kaart kunnen aanbie
den en is de pas toepasbaar als
toegangskaart. Trein- en bus
kaartjes kunnen via de kaart en
met een speciaal afleesapparaat
met korting aangeschaft wor
den.
Kilometers
De nieuwe techniek maakt het
nu ook mogelijk de te bekijken
hoeveel kilometers de student
moet reizen om bij de onderwijs
instelling te komen. Op die ma
nier kan in een nieuw contract
tussen Onderwijs en de open
baar vervoerbedrijven afgespro
ken worden de student alleen
voor die beperkte afstand een
vergoeding te geven. Voor minis
ter Ritzen van onderwijs kan dit
een behoorlijke bezuiniging op
leveren. Nu krijgen namelijk alle
studenten een week- of week
endkaart, waarmee ze het hele
land kunnen bereizen.
j
-V,-
mSKÜÜQ
ADRID - Ten noorden van Madrid zijn sneeuwruimers ingezet om de wegen begaanbaar te
houden. Zware sneeuwstormen en stortbuien hebben gisteren in Spanje voor flinke overlast
gezorgd. foto EPA
NIJMEGEN (ANP) - Rond de
vijftien stakende scholieren
hebben maandag hun ongeveer
1000 medescholierèn van het
Lindenholt College in Nijmegen
een vrije dag bezorgd. Uit pro
test tegen het Hoger Onderwijs
en Onderzoeksplan (HOOP) van
minister Ritzen van Onderwijs
blokkeerden zij trappen en in
gangen van de school.
Het plan van de vijftien havo en
vwo-leerlingen was de school
een week lang te bezetten. Door
tussenkomst van de directie za
gen zij hier volgens rector Peters
van af. maar toen hadden de ove
rige leerlingen de kans op een
vrije dag al gegrepen door spoor
slags naar huis te gaan.
Voor de directie was de actie on
acceptabel. „Wij hebben de leer
lingen er op gewezen dat er be
tere middelen zijn om te protes
teren tegen de verkorting van de
studieduur in het HBO"
De afspraak is dat de leerlingen
vandaag in alle lessen de kans
krijgen een protestbrief te schrij
ven aan de vaste kamer- com
missie van onderwijs. Leraren
zullen met de leerlingen een dis
cussie op touw zetten over leer
lingenstaking als vorm van ac
tievoeren tegen de bezuinigings
plannen van minister Ritzen.
van onze verslaggever
WOENSDRECHT - Banenver
lies zal onvermijdelijk zijn,
maar de twee Fokker-vestigin
gen in Woensdrecht hebben veel
in huis en hebben goede kansen
voor een 'doorstart'. Dit zegt R.
van den Bergh, die zich voor de
Industriebond FNV met Fokker-
Woensdrecht bezighoudt.
In totaal werken bij beide bedrij
ven zo'n 1.400 mensen, onder wie
naar ruwe schatting honderd
Zeeuwen. Geruchten gaan dat in
het geval van een 'doorstart' bij
de bedrijven honderden banen
zouden verdwijnen, maar vol
gens Van den Bergh zijn die ge
tallen volstrekt uit de lucht, ge
grepen.
Het gaat om Fokker Aircraft
Services bv (874 personeelsle
den) en Fokker Aircraft bv be
drijf Elmo (524 werknemers).
Ook R. F. Smakman, voorzitter
van de ondernemingsraad van
Fokker Elmo, noemt de geruch
ten over honderden ontslagen
zuiver speculatief. „Intern is
daar volstrekt nog niet over ge
sproken zegt Smakman. Aan
tallen ontslagen zijn volledig af
hankelijk van de vorm waarin de
bedrijven mogelijk verder gaan.
„Want er zijn mogelijkheden,
maar over een mogelijke vorm is
nog niets bekend."
Fokker-topman B van Schaik
gaf afgelopen weekeinde al aan
dat de vestigingen in Woens
drecht. al dan niet in afgeslankte
vorm, winstgevend kunnen zijn.
Van groot belang is hierbij hoe
Daimler de vestigingen van zich
afschudt en dat nieuwe kapi
taalverschaffers worden' gevon
den.
Volgens vakbondsman Van den
Bergh is de motivatie om door te
gaan onder het personeel in
Woensdrecht 'heel groot en
wordt er keihard gewerkt om
zo'n doorstart mogelijk te ma
ken'. Smakman wijst erop dat
Fokker Elmo slechts voor de
helft voor Fokker produceert en
voor de overige vijftig procent
voor andere opdrachtgevers.
„Er zijn dus zeker mogelijkhe
den". zegt hij.
Elmo houdt zich bezig met be
drading en elektronica voor zo
wel civiele als militaire toepas
singen Enkele jaren geleden
nog is bij Elmo een drastische
reorganisatie doorgevoerd,
waarbij meer dan honderd men
sen op non-actief zijn gesteld.
Momenteel zou het bedrijf vol
gens Smakman weer winstge
vend zijn.
Fokker Aircraft Services in
Woensdrecht verricht onder
houd en reparaties en is gespe
cialiseerd in de F27. de F28 en de
Fokker 50. 70 en 100. Verder
houdt dit bedrijf zich bezig met
aanpassingen en technische ver
beteringen van het gevechts
vliegtuig F-16. Het bedrijf werkt
aan toestellen van diverse ma-f
kelij. zoals de Boeing 737.
Ieenmalig binnen zes maanden)
JA, ik wil:
een proefabonnement van
4 weken voor 14.25
J een abonnement. De eerste twee
weken ontvang ik de krant
gratis.
Daarna wil ik betalen-
J per maand met automatische
afschrijving a 31,50
J per kwartaal met
automatische afschrijving
a 89,50
Naam:
Voorletters: m/v
Postcode;
Telefoon
Stuur deze bon op in een open
enveloppe, zonder postzegel, naar;
PZC. afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Missingen.
Bellen gaat snellen 10118) 484216
De PZC
'n dijk van een krant
713214
000002
