Jongeren in het nauw gedreven
Conferentie psychologische mijlpaal
Geofictie voert
beoefenaren naar
fantasielanden
Nijmeegse scholieren massaal de straat op
opinie en achtergrond
Importcontrole
ontbreekt in
alle EU-havens
Rookverbod op vluchten
tussen VS en Australië
I
Acties tegen bezuinigingen Studie voor velen onbetaalbaar
DONDERDAG 3 NOVEMBER 1994 2
De politie verwijderde vijftig studenten uit het bestuursgebouw van de Nijmeegse universiteit.
Uit protest tegen de bezuinigingsplannen van het kabinet op
het onderwijs zijn in Nijmegen gistermiddag zo'n 2500
scholieren de straat op gegaan. Op alle middelbare scholen in
de stad werden de lessen om 12.00 uur gestaakt. Leerlingen van
andere scholen sloten zich bij de demonstratie aan.
Al vanaf maandag staat Nijmegen in het teken van de protesten
tegen de nieuwe onderwijsplannen. Vijf HBO-faculteiten zijn al
dagen bezet. Het bestuursgebouw van de Katholieke Universi
teit werd na een korte bezetting gistermiddag op verzoek van het
college van bestuur door de politie ontruimd. GPD
door Jolande van der Graaf
Economie Midden Oosten en Noord-Afrika centraal op top Casablanca
van onze correspondent
Ad Bloemendaal
Wat er zakelijk gezien be
reikt werd is niet hele
maal duidelijk, maar de Eco
nomische Topconferentie
voor het Midden-Oosten en
Noord-Afrika in Casablanca
heeft in psychologisch op
zicht voor een doorbraak ge
zorgd. De politieke bijeen
komst in Madrid droeg in
1991 nog alle kenmerken van
een gedwongen samenzijn,
maar Casablanca 1994 heeft
laten zien dat de eerste
schuchterheid is verdwenen
en de relaties tussen Israël en
de Arabische wereld begin
nen te rijpen.
Dat de dinsdag uitgegeven
slotverklaring het gewicht
had van een eendeveer leek
maar weinigen te deren. „Het
is alleen maar de eerste stap in
een moeilijke richting", sprak
de Israëlische minister van
buitenlandse zaken Shimon
Peres de vertrekkende deelne
mers moed in. En Jacob Fren-
kel, president van de Israëli
sche centrale bank. zei dat het
succes van de conferentie niet
moet worden afgelezen aan de
hoeveelheid projecten die zijn
overeengekomen, maar aan
het aantal visitekaartjes dat
is uitgewisseld. Volgens een
voorzichtige schatting moe
ten dat er een kleine vijftig
duizend zijn geweest, zodat de
vooruitzichten voor perma
nente vrede in het Midden-
Oosten nu optimaal zijn.
Frenkel toonde zich minder
geestdriftig over een van de
meest besproken onderwer
pen van de conferentie: de op
richting van een regionale in
vesteringsbank voor het Mid
den-Oosten. Israel zal het
plan niet tegenhouden en de
bank zal er op den duur wel
komen, zei hij.
Maar er moet wel worden vol
daan aan een aantal strikte
voorwaarden, om te voorko
men dat dezelfde problemen
ontstaan als destijds bij de in
vesteringsbank voor Oost-Eu
ropa. „Dat wil zeggen dat de
bestuursstructuur doorzich
tig moet zijn en het aantal em
ployees zo laag mogelijk. Ver
der moet de bank alleen geld
stoppen in regionale projec
ten die gebaseerd zijn op vrij
ondernemerschap".
Lijn
De Amerikanen, zo wordt ge
zegd. hebben Israël beloofd
dat er wat hen betreft geen in
vesteringsbank zal komen
voor de Arabische economi
sche boycot officieel en totaal
is opgeheven. Uit een rede van
De Verenigde Staten, Ca
nada en Australië zijn over
eengekomen dat er een rookver
bod komt op rechtstreekse
vluchten tussen de drie landen.
De maatregel wordt begin
maart van kracht. Dat heeft de
Amerikaanse minister van
transport, Fedcrico Pena, dins
dag bekendgemaakt tijdens een
bijeenkomst van de ICAO, de in
ternationale organisatie voor
de burgerluchtvaart.
Pena sprak van „een belangrijk
akkoord dat de gezondheidsrisi
co's voor passagiers zal vermin
deren en de veiligheid op veel in
ternationale vluchten ten goede
komt". Hij zei te verwachten dat
andere landen het voorbeeld zul
len volgen. Volgens Pena is de
h
overeenkomst een belangrijk
eerste stap naar verwezenlijkini
van de doelstelling van de ICA(
om vanaf 1 juli 1996 een rookvei
bod te laten gelden op alle inter,
nationale vluchten.
De KLM ziet nog steeds geen err~
kele reden tot het instellen vaL.
een algeheel rookverbod op haalf
vluchten. De maatschappij bliji}*-
bij haar uitgangspunt om pe
traject het aantal rokersplaajj
sen vast te stellen, gebaseerd o
de wensen van de klanten.
Enkele jaren geleden deed i
KLM op vluchten naar Londe
een proef met een rookverbot
In praktijk bleek dat er nog vee
vraag was naar rokersstoeleu^
Een definitief rookverbod zou d#os
KLM klanten kosten.
losi
Het was er een uitgelezen
middag voor: met herfst
storm en regenvlagen, guur bui
ten, behaaglijk binnen. Een dag
om je af te sluiten van het aard
se weer en in de warmte van het
binnen zijn de fantasie de vrije
teugel te geven. Dat deden ze
dan ook, de leden van het Ge
nootschap voor Geofictie, die er
wel huis en haard voor hadden
verlaten om in het motel Vianen
met elkaar het tienjarig be
staan van de club der fantasten
te vieren.
Want dat waren ze natuurlijk al
lemaal. Mannen, ja het is vooral
een mannenhobby, die hun ver
beelding aan de macht gebracht
hebben in zelfbedachte landen.
Dat zijn deels aardse landen,
waarin de omstandigheden veel
lijken op die van onze eigen moe
der Aarde, of Nederland zelfs.
Maar anderen projecteren hun
fantasie op landen op verre pla
neten. waardoor ze hun verbeel
ding niet in de breidel van aard
se werkelijkheid hoeven te hou
den.
Neem het land van Utrechter
Mark Uwland, Ubilan. dat is te
groot voor onze aarde, te groot
voor onze werkelijkheid. Hij kan
daar zijn fantasie niet in kwijt.
Hij schrijft er dagelijks over.
Schriften vol heeft hij al over de
sociale en politieke ontwikkelin
gen. de economie, het bestuurlij
ke stelsel, de flora en fauna, die
gewoonweg onvergelijkbaar zijn
met onze madeliefjes, of plat-
voerse hazen en konijnen. Dage
lijks is de werkloze sociaal geo
graaf met zijn project bezig,
steeds nieuwe ontwikkelingen
creërend.
„Het is mijn uitlaatklep. Ik moet
me in dit land kunnen terugtrek
ken. Het is verlichting van mijn
geest". En daar heeft de 25-jarige
Mark flink behoefte aan: zijn le
ven enige speelse ordening ge
ven.
Niet enige gek
Heel wat nuchterder is het werk
van de Rijswijkse theoloog Ton
van der Lingen. die al dertig jaar
geleden een eigen land (Aqua-
terra en Isola) schiep en daarvan
op de jubileumexpositie van
Geofictie in Vianen een maquet
te toont. Hij heeft inmiddels
steun gevonden voor zijn hobby
bij zijn drie zoons (Klaas 12. Ka-
rel 11 en Floris 9). die met hem
meegaan in het perfectioneren
van een eigen wereld. En om ze
te overtuigen vertelt hij een van
hen tijdens een rondleiding: „Je
Ziet ik ben niet de enige gek".
De kwalificatie 'gek' komen de
leden van deze fastasiewerelden
kennelijk veel tegen, want spon
taan beginnen de fantasten daar
zelf over. Voorzitter Ruben van
der Weijden erkent wel het
unieke en voor anderen onbe
grijpbare van zijn hobby, waar
hij zelf ook wel mee heeft gewor
steld. Op zijn zeventiende
schaamde hij zich ervoor. Nu
komt hij er nadrukkelijk voor uit
omdat in feite alle mensen dro
men en fantaseren. Ook Ruben
van der Weijden schept zijn ei
gen wereld. Hij putte uit zijn fan
tasie een eigen land met eigen
specifieke problemen, klimaat,
diplomatieke schandaaltjes,
verkiezingen en sport.
Mii heet zijn land, dat ligt tussen
Australië en Nieuw-Zeeland. een
weinig aanlokkelijk klimaat
heeft (3000 mm regen per jaar»,
waar een democratische rege
ring het land bestiert en de
sportlieden het op een kwalijke
manier laten afweten. „Van mijn
12de tot 17de fantaseerde ik al
een eigen wereld bij elkaar. Dat
was vooral een voetbalwereld,
waarin ik zelf de ster en topsco
rer speelde. Dona Bemmel heet
te dit elftal naar Donatius, de
schutspatroon van onze school.
Het team speelde in het stadion
van Bemmel, dat 120.000 voet
balsupporters kon bevatten".
Infrastructuur
Dat stadion vroeg natuurlijk om
een speciale infrastructuur, de
voetbalclub om een economi
sche ondergrond. Die berekende
hij en zo schreef hij schriften vol.
Van alles hield hij met zijn
vriend Ewout van Velzen dos
siers bij. die hij op zijn zeventien
de pardoes bij het vuilnis kieper
de. „Directe aanleiding was
ruimtegebrek op mijn Nijmeeg
se studentenkamer. Maar ik be
gon me ook een beetje te scha
men voor die hobby. Als kind
schepje een eigen wereld en daj
ineens vind je dat een kindetf c
achtig tijdverdrijf', zegt hij orf
der de erkenning nu toch wig
spijt te hebben van die rigoiP
reuze breuk met zijn kindertijd!)!*
Hij studeerde af in Nijmeget,
(rechten), kreeg banen bij dfllf
rechterlijke macht in Arnhem e:
Amsterdam en liep een paar jaa'R*
terug een oude vriend tegen hef-0'
lijf. die hem in contact brachF1"
met het Genootschap voor Geo6"
fictie. Ruben: „Net als mijn voe^"1
balclub uit de kinderjaren wé""
eens verloor - om de spanninf"1
erin te houden - gebeuren er ifef
mijn land negatieve dingen. WÉn-
hebben bijvoorbeeld nu een ste
vig diplomat iek conflict met Oi/
lebie. dat op grote schaal wijif
fraude pleegt".
Dat is kennelijk een bijkomend!
hobby, want in alle fantasielaii
den. die in Vianen op de exposj
tie werden gepresenteerd, wordf
aan wijncultuur gedaan,
echt dus. Ruben van der Weijpstt
den gaat ook zover dat hij nauw
keurig de Europese regels voojet
de registratie van wijnsoortre#®1*
bestudeerde, alvorens het coIyn,
flict aan de kaak te stellen. D{>eei
voorzitter bestudeerde troiiren
wens ook het Maori, de taal vaM'f
de aboriginals van Nieuw Zeefeicl
land. waarmee zijn land sterij^i
verwant is.
Subgroepen
Ruben van der Weijden is niet a
leen met een eigen landje,
maakt deel uit van de Liga val
Aardse Landen, een verbonl
van tien lidstaten die allemaaj
volgens dezelfde regels een lanij
hebben geschapen en die met elfv
kaar confereren. Dat gebeurt oi I
kringbijeenkomsten van het ger^
nootschap, doorgaans twee keel
per jaar, hun'top'. lEN
Er zijn binnen het Genootschap,
subgroepen. De Liga organiseert^
volgens een eigen gemaakt char^
ter alle aardse landen, die zovee^
mogelijk de aardse werkelijl^g
heid volgen. Een tropisch land ipr
de poolcirkel is dus niet moge|for(
lijk. klimatologisch onverant^j j.
woord. Er is wel weer een mogfw
lijkheid om terug te gaan in dpj.
tijd en een geheel middeleeuws^
staat of stad verzinnen met allep
wat daar verantwoord bij hoortjjem
Voor de diepere fantasten zijn ejreet
de schijnplaneten, die hen miiiLat
der bindt aan aardse realiteiter^.
Voor de Utrechter Wytze Muijjfaas
zert is bijvoorbeeld de perfecttjncj
dienstregeling van de Howani|erja
Spoorwegen en de muziekgeten1
schiedenis van primair belangpe e
De Groninger Frans van Hes iLcj.
bijzonder trots op de zelf geLn,
maakt kaas van zijn SeppièL u
waar ook veel aan wijnbouwomi
wordt gedaan. Dat kan nog nejur
in het land. dat ten zuid oosteijw
van Ierland is gesitueerd. }'D V(
Emigratie
De vereniging is tien jaar geit
den opgericht door de Vianei
leraar Theo Balvers. Hij schiej
zijn fantasieland. Yamba. op ee^
saaie drie weken durende ovei
tocht met de Grote Beer v:
Zuid-Afrika terug naar Hollani
Het was het einde van een
lukt emigratieavontuur van zij:
vader. 35 jaar geleden: „Mej
mijn broertje ben ik op die vervi
lende boottocht gaan fantaserd
en praten over een eigen fantaj
sieland. We noemde het Yambaj
naar het huis, dat we vlak bij
Kaapstad bewoond hadden"
Eenmaal in Holland ging h
kaarten maken van Yamba e
zijn land steeds verder uitwei
ken. op schrift stellen en toetse
aan de aardse werkelijkhei<
Tien jaar geleden zocht hij vi
advertenties contact met men
sen, die zich op dezelfde manie 8
konden uitleven. Dat was het b(
gin van het Genootschap voc
Geofictie, de hobby die hij no
steeds ziet als een speels hull
middel bij aardrijkskundelesse
en een goede training in simuli
tiespellen en rollenspellen.
Zo'n duizend mensen houdeiT
zich in verenigingsverband bef
zig met deze hobby en daarnaast
zijn er nog science fiction-verenA/T
gingen. Tolkien-volgers (naai*A
het rijk van midden aarde mei
de elfen, gnomen en hobbits, datLGI
deze Engelse schrijver bedachtfctsst
en andere clubs, waarvan de Iele mi
den hun eigen wereld maaktealjgie]
En die soms jubileren met eeAiellc
praatje, expositie, hapje eij oi
drankje in een behaaglijke zaainda
Zo gek zijn die fantasten nofnol
niet. feilig
Larry Summers, de Ameri
kaanse onderminister van fi
nancien. bleek dat Washing
ton en Israël ook wat betreft
hun andere eisen op dezelfde
lijn zitten. Jacob Frenkel
voorspelde dat de bank in
Cairo zal worden gevestigd.
Over het in te leggen kapitaal
doen de wildste geruchten de
ronde, maar een bedrag van
2.5 miljard dollar lijkt een vei
lige gok. De Golfstaten, die
het door de lage olieprijzen
even wat minder hebben,
staan niet te springen om geld
te steken in de gezamenlijke
projecten van hun Arabische
broeders en Israëlische neven.
Aller ogen zijn dan ook gericht
op de Verenigde Staten en Eu
ropa. die samen waarschijn
lijk de grootste aandeelhou
ders zullen worden.
Wat de Europese Gemeen
schap betreft zullen de aange
sloten landen zich over het
plan moeten uitspreken.
Commissievoorzitter Jacques
Delors is vooralsnog niet do
lenthousiast. Hij noemde de
directe Europese hulp aan het
Midden-Oosten van groter be
lang dan 'ongeloofwaardige
beloften die niet worden waar
gemaakt' in de vorm van een
nieuwe bank.
De Franse minister van bui
tenlandse zaken, Alain Juppe,
voorspelde de voorgestelde
bank evenmin een grootse
toekomst. „Ik geloof minder
in nieuwe instituten dan in
het verbeteren van gevestigde
procedures", zei hij.
Wat het verbeteren van geves
tigde procedures betreft vindt
Juppe zakenman Sami Sha-
moun aan zijn zijde, speciaal
waar het gaat om de handel
tussen Israël en de Arabische
wereld. Shamoun was onder
de vele honderden zakenlie
den en regeringsvertegen
woordigers die in de pauze
voor de slotzitting, bijeen wa
ren in de ontvangshal van het
koninklijk paleis.
Bemiddelen
De in Londen wonende joodse
zakenman bezit onder meer
citrus-boomgaarden en con-
servenfabrieken in Israël, met
een kleine duizend werkne
mers. Zijn wieg stond in Bag
dad en hij is een van de vele
welgestelde Arabische joden
die al jaren een bemiddelende
rol spelen in de zakelijke con
tacten tussen Israël en andere
landen in het Midden-Oosten.
Israëlische conserven en
vruchtensappen vinden via
Shamoun niet alleen hun weg
naar Noord-Amerika en Eu
ropa, maar, voorzien van an
dere etiketten, ook naar de
Arabische wereld.
Shamoen had geen oog voor
de rijk versierde plafonds en
de kleurrijke mozaïeken van
het paleis. Hij keek alleen
maar naar de gasten. Groep
jes Israeli's onderhielden zich
met in traditionele gewaden
gestoken Arabieren uit de
Golfstaten alsof ze al jaren
niet anders doen. Shimon Pe
res liep er rond. omstuwd door
een menigte conferentiegan
gers en journalisten uit lan
den die tot voor kort ieder
openlijk contact met Israëli's
meden. De Marokkaanse pa
leiswachten. met een wijnrode
fez op het hoofd, lieten zich om
beurten met de Israëlische mi
nister van buitenlandse zaken
fotograferen.
In het midden van de paleis
hal lag een gastenboek, vlak
voor een grote kopie van de
Rotskoepel-moskee in Jeru
zalem. Gastheer koning Has
san II is tenslotte voorzitter
van de Jeruzalem-commissie
van de Arabische Liga, een
feit dat de Israëlische premier
Jitschak Rabin misschien
even vergat toen hij in zijn
openingsrede in onverbloem
de taal Israëls aanspraken op
die stad formuleerde.
Sami Shamoun pakte zijn vul
pen en schreef met zwierige
letters in het boek: „Wat hier
gebeurt is echt historisch. Als
een Arabische jood, geboren
in Bagdad, ben ik zeer vereerd
onze neven overal vandaan te
rug te zien. na een lange pe
riode van oorlogen en conflic
ten. Ik ben blij te zien dat de
neven zich weer bij de familie
hebben gevoegd. Moge God
koning Hassan en zijn familie
en het volk van Marokko een
lang en gelukkig leven ge
ven".
Buitenlandse inspecteurs noe
men het smalend Dutching
food: een partij giftige aardnoten
of geïnfecteerd paprikapoeder die
is geweigerd in de Verenigde Sta
ten of Australië en vrijwel pro
bleemloos via de Rotterdamse ha
ven in Europa wordt 'gedumpt'.
Maar de termen Frenching of Ger
manizing food zouden de lading
evengoed dekken, want import-
controle op levensmiddelen ont
breekt in alle Europese havens,
maar Rotterdam is nu eenmaal de
toegangspoort tot Europa.
Momenteel worden alleen vlees en
vis direct bij binnenkomst aan
stringente keuringseisen onder
worpen. Alle andere levensmidde
len zien pas een controleur van de
Inspectie Gezondheidsbescher
ming - voorheen Keuringsdienst
van Waren - op verkooppunten, in
fabrieken of bij de importeurs. „Als
de levensmiddelen daar niet blij
ken te deugen, zitten we met een
probleem." licht directeur H. Jeu-
ring van de Inspectie Gezondheids
bescherming toe „De grote bulk is
dan niet meer te achterhalen."
De meeste problemen doen zich
voor bij paprika- en kerriepoeder
en zwarte peper. Deze specerijen
blijken nogal eens besmet met de
salmonella-bacterie die ernstige
maag-darminfecties veroorzaakt
en dodelijk is voor mensen met wei
nig weerstand. Verder pistacheno
ten of pinda's, die. als ze een tijdje
in een vochtige ruimte zijn opgesla
gen. het kankerverwekkende stofje
aflatoxine bij zich kunnen hebben.
Door de mand
De ondeugdelijke levensmiddelen
zijn vrijwel zonder uitzondenng af
komstig uit landen in het Midden-
Oosten. „Pas ontdekten we nog een
partij besmette pinda's," vertelt
Jeuring. „In zo'n geval blijven we
controleren wat daarmee gebeurt.
Deze partij is uiteindelijk in vee
voeder beland, en niet voor mense
lijke consumptie vrijgegeven."
Het gebeurt niet zelden dat de be
smette partij al eerder een haven in
de Verenigde Staten of Australië
aandeed, maar daar na een nauw
gezette controle door de mand viel.
Belanghebbenden - importeurs of
exporteurs - kennen hun routes en
kiezen voor Europa, in de weten
schap dat geen importcontrole
langs de EG-buitengrenzen be
staat.
Gezamenlijk hebben de EG-ha-
vens afgesproken met ingang van
januari om de vijf verdachte pro-
dukten al in de haven steekproe
ven te nemen. Met de proeven is
zo'n vijf procent van alle ingevoer
de papanka- en kerriepoeders,
zwarte piepers, pinda's en pistache
nootjes gecontroleerd. „Hopelijk
kunnen we in de toekomst alle par
tijen bekijken," besluit Jeuring.
..en ontstaat een goed controlesys
teem in de hele EG."
De Israëlische minister Peres laat zich fotograferen met twee Marokkaanse gastvrouwen na afloop van de conferentie.
foto Francois Mori/AP
door Anko de Jong
De jongeren zijn boos, woe
dend zelfs. Ze voelen zich
gepakt door het kabinet, achter
gesteld en beroofd van eigen
verantwoordelijkheid. Wat ze
nog het meest steekt, is dat de
politiek niet luistert. Om het
even of het om studeren gaat.
werken of lekker housen, ze
worden niet serieus genomen.
Dat schreeuwt om actie. Zater
dag lopen ze in Den Haag te
hoop tegen de bezuinigingen op
onderwijs. Een week later, op
zaterdag 12 november, gaan ze
de confrontatie aan in Amster
dam, met debatten over poli
tiek, seks en discriminatie.
Actievoeren, daar balen jonge
ren ook van. Dat ze wéér de
straat op moeten, weer dat 'anti'-
stempel op de neus krijgen, zegt
voorzitter Tjeerd van Dekken
van de Jonge Socialisten. „Heel
vervelend. Telkens worden we
weer in het defensief gedron
gen". Het beeld dat ex-CDA-
voorman Brinkman ooit opriep,
achtervolgt ze nog steeds: „Hij
schilderde jongeren af als een
groep die op het balkon van de
samenleving zit te luieren. In dat
klimaat valt er makkelijk te be
zuinigen".
En bezuinigd wordt er. De Lan
delijke Studenten Vakbond
(LSVb) spreekt van „de grootste
bezuinigingsoperatie ooit in het
hoger onderwijs" Studiefinan
ciering gaat op de helling met
een korting van 1,5 miljard gul
den. Forse leningen maken de
studieschulden torenhoog, het
uitzicht op een baan daalt naar
een dieptepunt. Werkloze jonge
ren kunnen het helemaal wel
schudden. „De uitkeringen voor
18- tot 21-jarigen gaat naar kin
derbijslagniveau: ƒ330 per
maand. Wat komt er dan nog te
recht van de economische zelf
standigheid van jongeren?"
Het gaat al jaren bergafwaarts
met de toekomstperspectieven
van jongeren. Dat de politiek
een paars gezicht kreeg, maakte
het er niet beter op. Jong zijn is
uit. concludeert een handvol
jongerenorganisaties. De afgelo
pen jaren ging het minimum
jeugdloon twee keer omlaag, de
uitkeringen de laatste tien jaar
zelfs vier keer. 'Jongeren moeten
maar toe met wat minder', was
de verklaring 'Ze krijgen vanzelf
recht op meer als ze ouder wor
den'.
Onderwijsminister Jo Ritzen
presenteerde de eerste ronde be
zuinigingen met de handige titel
'Student op eigen benen', alsof
hij een cadeautje weggaf. „Aan
de ene kant moeten we harder
studeren en aan de andere kant
wordt de studiebeurs verlaagd",
klaagt Rogier Arntz, bestuurslid
van het Interuniversitair Stu
dentenoverleg (ISO).
Het collegegeld en de huur moe
ten toch betaald worden, dus
dat wordt hard werken naast de
studie. Wie thuis woont en de
pech heeft dat de ouders niet
meer dan 50.000 per jaar ver
dienen, wordt 'hard gepakt'. Ro
gier: „Die kunnen straks het col
legegeld niet eens betalen". Hij
voorspelt een massale run op bij
baantjes. Werkloze jongeren
zien dus dat studenten hun
plaatsen innemen. De 21-jarige
Rogier, student rechten, maakt
zelf lange avonduren in een café.
„Normaal levert dat twee volle
dige banen op". De FNV Jonge
ren schatten het aantal banen
dat zo verdwijnt op 100.000.
Van Dekken van de Jonge Socia
listen bestrijdt dat de collec
tieve woede onder jongeren al
leen met geld te maken heeft.
Jongeren willen meebeslissen,
serieus genomen worden. Maar
'Den Haag' en instanties blijven
oostindisch doof. „Geweldda
digheid onder jongeren bijvoor
beeld. Daar moet een actieplan
voor komen. Betrek de jongeren
daar bij. Die willen wel, maar ze
worden genegeerd". En gediscri
mineerd. „Een dode door XTC
op een house-party en plotseling
moet alles weer aangepast. Dat
is het moralisme van ouderen,
die alleen hun waarden en nor
men belangrijk vinden".
Dat het definitief de verkeerde
kant op gaat. merkt hij aan ge
sprekken in jongerencentra. „De
situatie is explosief. Het risico
bestaat dat er een soort sub-cul
tuur onder jongeren ontstaat,
die zelf gaat bepalen wat ze doet.
Die zich van niemand meer iets
aantrekt. De opkomst van
jeugdbendes ligt helemaal in die
lijn. En een hoog percentage jon
geren stemt CD".
Echt pessimistisch zijn jongeren
ook weer niet. vindt Jaap de
Bruijn van de FNV Jongeren.
„Velen zijn zelfs optimistisch
over de toekomst. Voor hen
komt de klap wel harder aan als
achteraf blijkt dat het toch te
genvalt". Met het Jeugdwerk
garantieplan (JWG) bij voor
beeld, opgezet voor kansloze
jongeren. Door de hoge werk
loosheid komen steeds meer jon
geren met een goede scholing bij
deze projecten terecht. „Kans
loze jongeren raken daar weer
vast".
Interesses
De actieprogramma's in de ko
mende weken moeten weer eens
duidelijk maken dat het zo niet
langer kan. Niet alleen door te
protesteren, zoals op 8 mei dit
jaar gebeurde in Den Haag,
vindt Rogier Arentz. „Nader
hand had iedereeen het alleen
nog maar over het ME-optreden,
waarbij enkele gewonden vie
len". Een band. een boze spreker
en daarna nog wat muziek, dat
werkt niet meer.
Beide manifestaties hebben
daarom workshops, shows en
debatten, veel debatten. Zo
moet blijken dat jongeren wel
degelijk wat te zeggen hebben.
Met de veelgehoorde desinteres
se van jongeren valt het waar
achtig mee. zegt Van Dekken.
Partij-politiek interesseert ze
niet. „Dat gaat over personen en
structuren". Maar politieke on
derwerpen als criminaliteit,
minderheden, drugs en onder
wijs wel. Het aantrekkelijke van
jongeren is volgens Van Dekken
hun verscheidenheid. In hun
midden worden trends geboren.
Die gemeleerde belangstelling is
de keerzijde, die nooit aan bod
komt. „En dat is doodzonde".
