Miljoenen voor haven Terneuzen
PZC
CDA-Kamerlid
tegen openstellen
winkels op zondag
Literatuurles werpt vruchten af
Boete voor chauffeur
na dodelijk ongeval
De Zonnebloem is
gewoon een bedrijf
Studie naar betere
opzet exploitatie
kunstmuseum 13/IX
Si
m
provincie
14
Strategische investeringmoet positief imago verbeteren
Een dure ALNO keuken bestaat niet -°x
Een duurzame wel.
DONDERDAG 3 NOVEMBER 1994
van onze verslaggever
TERNEUZEN - De raad van be
stuur van het Havenschap Ter-
neuzen wil 8,5 miljoen gulden
investeren om de 'strategische
positie' van de haven verder te
verbeteren en vooral de aan- en
afvoer van bosprodukten een
extra duw in de rug te geven.
Het stuwadoorsbedrijf Ver-
brugge International, dat aan
de Zevenaarhaven nu al een la
dingpakket van 1 miljoen ton
per jaar verwerkt, heeft fikse
uitbreidingsplannen. Om die te
verwerken is uitbreiding van
de havencapaciteit nodig.
Verbrugge onderstreepte de ex
pansiedrift onlangs met een
nieuw contract van ruim 200.000
ton op jaarbasis, dat werd afge
sloten met de Zweedse expor
teur Assi Doman. Verbrugge wil
met het oog daarop zo snel mo
gelijk twee nieuwe loodsen bou
wen. met een aansluiting op het
spoorwegennet. Het bedrijf
heeft het havenschap laten we
ten daarvoor iets meer dan 5
hectare grond in erfpacht te wil
len nemen. Daarnaast moet een
nieuwe loskade worden aange
legd en dienen verder nog an
dere voorzieningen te worden
getroffen.
Havenschapsdirecteur drs
J. M. H. Philippen wees de raad
van bestuur op de positieve ge
volgen voor 'de naam' van de ha
ven. Met de nieuwe voorzienin
gen wordt die gemakkelijker be
reikbaar voor nieuwe scheepsty-
pen en bovendien wordt voorko
men dat de haven van Terneu
zen straks internationaal wordt
afgedaan als een haven, waar de
aangevoerde produkten maar
moeizaam kunnen worden ver
werkt. Een dergelijke negatieve
beeldvorming kan Terneuzen.
dat als aanvoerhaven voor bos
produkten steeds verder stijgt
op de internationale 'havenlad-
der'. missen als kiespijn. Met die
investering van 8.5 miljoen wor
den bovendien nieuwe mogelijk
heden aangeboord (aanvoer
vanuit Noord- en Zuid-Amerika
en bijvoorbeeld Zuid-Afrika).
Philippens' pleidooi werd met
nadruk onderschreven door bur
gemeester drs R. C. E. Barbé
van Terneuzen en wethouder
L. E. M. Marquinie van Sas van
Gent, De miljoeneninvestering
levert de regio op korte termijn
extra werkgelegenheid op. Bar
bé onderschreef de vaststelling
van Philippen dat aan het pro
ject ook risico's zijn verbonden
Medicijnen
kwijtgeraakt
VLISSINGEN - Op de route Pa-
pegaaienburg/Blikkenburg is
een inwoonster van Vlissingen
woensdag tussen 15 en 16 uur
een doos met dertig gele valium-
pilletjes kwijgeraakt. De medi
cijnen zijn voor kinderen levens
gevaarlijk. De vinder wordt ver
zocht de pillen bij de politie in te
leveren.
(er wordt uitgegaan van een on
rendabele top van ongeveer 1,5
miljoen gulden; een deel van de
investering wordt gedekt door
de havengelden en dat is ook een
onzekere factor). Barbé „Een ri
sico loop je natuurlijk altijd,
maar als je de ontwikkeling van
de terminal over de afgelopen ja
ren analyseert, kom je toch tot
een gemiddelde groei van twee
procent per jaar.'" En daarmee
beperk je de risico's.
Het havenschapsbestuur rekent
overigens op een positief ant
woord van het provinciaal be
stuur op het verzoek om een sub
sidie van een miljoen gulden be
schikbaar te stellen uit het so
ciaal-economisch fonds. Barbé
„Als de provincie propageert dat
alles moet worden aangewend
om de werkgelegenheid te
bevorderen, is dit een buiten
kansje. Die bijdrage is bittere
noodzaak, niet alleen om de risi
co's te beperken, maar ook om
hier en daar ruimte te scheppen
voor zijsprongetjes, die op hun
beurt ook weer extra mogelijk
heden bieden."
Het Havenschap Vlissingen in
vesteert volgend jaar ruim 15,5
miljoen gulden in projecten,
waarvan 8,1 miljoen in de aanleg
van een nieuwe kadé aan de Van
Cittershaven. Het samenwer
kingsverband met Rotterdam
wordt de komende weken nader
uitgewerkt. En volgend jaar
moet ook de 'innige' samenwer
king tussen de beide Zeeuwse
havenschappen eindelijk echt
gestalte krijgen.
fAdvertentie
ALNO inbouwkeukens, stuk voor stuk sterke merk-
keukens voor een redelijke prijs. Ze zijn gemaakt
voor vele jaren keukenplezier en woongenot. e
Maak uw keuze bij de ALNO Select Dealer.
Wereldklasse in woonkeukens
Goes:
DE JAGER TOLHOEK Stanleyweg 2
tel. 01100-46600.
Middelburg: DE JAGER TOLHOEK Lange Noordstraat 67
tel. 01180-36254.
Terneuzen: BOUWVOORL. DE HOOP Schuttershofweg 32 tel. 01150-80315.
Stap binnen voor het kleurrijke ALNO Journaal.
COLIJNSPLAAT - Een chris
ten-democraat moet ergens
voor durven staan. Dat was de
boodschap die Tweede-Kamer
lid mr J. G. de Hoop Scheffer
zijn CDA-partijgenoten op
Noord-Beveland woensdag
meegaf.
Een christen-democraat moet
bijvoorbeeld tegen het openstel
len van winkels op zondag dur
ven stemmen, vindt De Hoop
Scheffer. Hij zette de woorden
van de Noord-Bevelandse CDA-
lijsttrekker J.M. Meulenberg-
Op 't Hof kracht bij. Deze had
even daarvoor betoogd dat haar
partij zich van anderen onder
scheidt op het gebied van princi
pes. „We hebben nog niet zo lang
een paars kabinet en nu al wordt
gepraat over een wijziging van
de winkelsluitingswet."
De aanwezigen in de zaal dwon
gen de lijstrekker tot meer dui
delijkheid op dit punt. „Is het
belang van een vrije zondag niet
strijdig met het belang van het
toerisme?" vroeg men zich af.
En: „Moet juist een partij als het
CDA op dit gebied niet kleur
durven bekennen?" Meulen-
berg-Op 't. Hof ging de uitdaging
aan en sprak zich uit tegen open
stelling van winkels op zondag.
Ook werkloosheid was één van
de zaken die ter sprake kwamen
tijdens de bijeenkomst. Vele
aanwezigen lieten blijken zich
ernstig zorgen te maken over dit
fenomeen. De Hoop Scheffer
hield een vurig pleidooi voor het
scheppen van banen aan de on
derkant van de arbeidsmarkt. In
bedekte termen zei hij ook voor
het afschaffen van het mini
mumloon te zijn. En hij was het
niet eens met een man uit het
publiek die vond dat hoog opge
leide werklozen geen laagge
schoold werk hoeven te accepte
ren.
Het Tweede Kamerlid was meer
malen bereid de hand in eigen
boezem te steken. Zo gaf hij toe
dat zijn partij gefaald heeft in
het ouderenbeleid. „We moeten
staan voor de echte zwakken en
behoeftigen", zei hij. „en daar
horen mensen met alleen een
AO W-uitkering ook bij." Op wel
ke manier het CDA deze groep
zou willen helpen, kon hij echter
niet aangeven.
MIDDELBURG - Te hard rijden
en vervolgens een afslaande
fletser niet kunnen ontwijken.
Dat overkwam een 23-jarïge ta
xichauffeur uit Middelburg op
23 november 1993. De fietser,
een 15-jarige krantenbezorger
uit Vlissingen, overleed ter
plekke aan de gevolgen van het
ongeluk. Bijna een jaar na dato
moest de taxichauffeur voorko
men. Hij werd woensdag voor
zijn gedrag in het verkeer door
kantonrechter mr H. Bruin ver
oordeeld tot een boete van vijf
honderd gulden, waarvan 150
gulden voorwaardelijk, en vier
maanden voorwaardelijke ont
zegging van de rijbevoegdheid.
De taxichauffeur was die avond
op weg naar een klant, die hij
moest ophalen bij de Loodsen-
wacht. Ter hoogte van het stad
huis werd hij gebeld dat hij kon
omkeren omdat een collega de
klant had opgepikt. Via de Paul
Krugerstraat reed hij de Keer
sluisbrug op. Om het stoplicht te
halen gaf hij extra gas Halver
wege de brug doemde de fietser
op. die plotseling naar links uit
week om de Westelijke Bermweg
in te draaien. De chauffeur kon
niet meer uitwijken.
Zowel officier van justitie D. van
der Bel. als de kantonrechter
vond dat de chauffeur geen gro
ve schuld kon worden verweten.
De jongen was plotseling over
gestoken. Niemand kan zeggen
hoe het ongeluk was afgelopen
als de taxi vijftig kilometer had
gereden. Wel was duidelijk dat
de chauffeur zijn snelheid niet
had aangepast, waardoor hij on
mogelijk kon anticiperen op de
medeweggebruikers. De Keer
sluisbrug is een berucht punt
omdat hier de fietsers geen apart
fietspad hebben.
De officier van justitie had een
boete van vijfhonderd gulden
geëist en vier maanden voor
waardelijke ontzegging van de
rijbevoegdheid. Deze laatste
straf moet dienen als stok achter
de deur. Kantonrechter mr
Bruin volgde de eis van de offi
cier gedeeltelijk. Hij legde van
de boete honderdvijftig gulden
voorwaardelijk op. „Voor het
zelfde geld was de fietser ervanaf
gekomen met een gebogen spat
bord en een hoofdwond. Maar
aan de strafmaat valt niet te ont
komen. De gevolgen van het on
geluk worden altijd meegewo
gen."
Scholen enthousiasmeren leerlingen door activiteiten
van onze verslaggever
MIDDELBURG - „De litera
tuur zit bij ons op school in de
lift." Docent Nederlands F.
van Doeselaar merkt dat de
extra aandacht die de Stede
lijke Scholengemeenschap
Middelburg (SSGM) aan mo
derne Nederlandse literatuur
besteedt, vruchten afwerpt.
Niet alleen in de lessen wor
den leerlingen gestimuleerd
om boeken te lezen, ook bui
ten school vinden tal van acti
viteiten plaats.
Vorig jaar werden evenemen
ten georganiseerd waarbij
schrijvers als Ronald Giphart,
Herman Pleij, Tim Krabbé en
Leon de Winter hun opwach
ting maakten; voor deze
maand staat een literair café
met Rascha Peper en Daphne
Meijer op het programma. Van
Doeselaar: „Je ziet dat kinde
ren. als gevolg van die activi
teiten, nu ook zelf met verha
len en gedichten komen aan
dragen."
Vrijdag vindt in het Amster
damse hotel Krasnapolsky de
dag van het literatuuronder
wijs plaats. Docenten van
middelbare scholen discussië
ren met elkaar over de plaats
van literatuur in het klaslo
kaal en luisteren er naar lezin
gen. Van Doeselaar is ge
vraagd voor een forum over
film en literatuur, een onder
werp waarover hij het afgelo
penjaar een lessenserie op po
ten zette. Dat tekent de waar
dering die landelijk bestaat
voor wat de SSGM op het ge
bied van literatuuronderwijs
presteert.
Cultuur
Het belang van literatuur,
vindt Van Doeselaar. is dat
scholieren nader kennisma
ken met allerlei facetten van
hun eigen cultuur. Ze komen
in contact met de geschiede
nis en de maatschappij van
vandaag. De volgende stap is
die naar hun eigen belevings
wereld, aldus de Middelburgse
docent. „Het mooiste is na
tuurlijk als ze zelf iets gaan
schrijven dat de toets der kri
tiek kan doorstaan."
Ook bij het literatuuronder
wijs van de Regionale scholen
gemeenschap Prof Zeeman in
Zierikzee ligt het accent op de
beleving, zegt docent Neder
lands E. Plette. „De lezer staat
centraal. Het gaat erom hoe je
het boek ervaart. Word je
boos. ga je lachen 0 Met litera
tuur kan je ook laten zien dat
sommige mensen andere
ideeën hebben of dat er meer
mensen met eenzelfde pro-
Docent Nederlands F. van Doeselaar: „Het mooiste is natuurlijk als ze zelf iets gaan schrijven dat
de toets der kritiek kan doorstaan." foto Lex de Meester
bleem worstelen. Literatuur
als confrontatie aan de ene
kant en aan de andere kant als
ontmoeting, om het maar eens
mooi te zeggen."
A. M. Le Clercq. leraar Neder
lands aan het Buys Ballot Col
lege in Goes wijst op het be
lang van de zuivere taal. „Door
de literatuur maakt een leer
ling kennis met een andere
taal dan die van de krant, een
tv-quiz of de politiek. Zuiver
der en oorspronkelijker."
Belangstelling
De belangstelling voor litera
tuur op de scholen is wisse
lend. Leerlingen van de lagere
klassen lezen heel veel, con
stateert J. Bijnsdorp-Menger,
docente Nederlands aan de
Jansenius Scholengemeen
schap in Hulst. „Langzamer
hand wordt dat minder. Daar
voelen wij ons natuurlijk wel
eens schuldig over. Scholieren
gaan zich voor andere dingen
interesseren." Vijfde en zesde
klassers houden zich meer be
zig met relaties en uitgaan, be
aamt Pette. Zijn Goese collega
Le Clercq merkt dat scholie
ren vaak niet hardop beken
nen dat ze graag boeken lezen.
Aan popmuziek wordt een ho
gere status toegekend.
Alle vier de scholen ontwikke
len - de één wat meer. de ander
wat minder - activiteiten om
het lezen te bevorderen. Be
zoeken van schrijvers, leesdos-
siers. enthousiaste aansporin
gen en klassikale bezoeken
aan de Dag van de literatuur
in Den Haag vergroten de be
langstelling voor boeken, is de
ervaring van de docenten.
Wat de criteria voor de boe
kenlijst betreft, varen ze alle
maal dezelfde koers: litera
tuur is dat wat de de officiële
canon als literatuur be
schouwt. Als de literaire hand
boeken en deJaekende critici
er aandacht aan besteden,
mag een boek op de lijst.
Jeugd- en stripboeken zijn
veelal uit den boze. Plette:
„Een boek van Jan de
Hartog Nou vooruit, eentje
dan." De scholen werken niet
met een lijst van verboden
boeken. Teveel seks of afreke
ningen met het godsdienstige
verleden zijn geen bezwaar.
„Alles mag in principe", zegt
Le Clercq.
Toppers
De literaire voorkeuren van
leerlingen blijken per school
nogal te verschillen. Tim
Krabbé en Leon de Winter zijn
vrijwel overal toppers, omdat
ze spannende boeken schrij
ven. In Zierikzee verdwijnt De
donkere kamer van Damocles
van W. F. Hermans langzaam
uit beeld, maar in Hulst en
Goes wordt deze klassieker
nog volop gelezen. Plette
komt Maarten 't Hart, Jan
Wolkers en Adriaan van Dis
veel tegen op de boekenlijst.
Le Clercq noemt Bernlef als
geliefde auteur en hij signa
leert een toenemende popula
riteit van jonge schrijvers als
Joost Zwagerman en Giphart.
In Hulst is Kees van Kooten
dè grote man. Bijnsdorp: „Dat
mag, hij schrijft tenslotte vir
tuoos."
De leerlingen van de SSGM lij
ken het actueelst in hun boe-
kenkeuze, met schrijvers als
Giphart. Peper, A. F. TH. van
der Heijden èn Zoetermeer
het literaire tijdschrift van de
generatie Nix. De docenten
noemen de bereikbaarheid
van een boek als een van de be
langrijkste factoren om op de
lijst terecht te komen. Wolters
Noordhoff geeft een serie 'Gro
te Lijsters' uit voor vijf gulden
per stuk en die titels Bezon
ken rood van Jeroen Brouwers
bijvoorbeeld) belanden
prompt op de lijst. Een ander
criterium is of een uittreksel
van het boek bestaat. Bijns
dorp: „Leerlingen zijn onze
ker. Maar als je enthousiast
bent over wat zij zélf uit een
boek weten te halen, durven ze
dat wel los te laten. Zo kan je
het uittrekselboek omzeilen."
Door de forse investeringen wil het havenschap de overslagactiviteiten in Terneuzen bevorderen.
foto Charles Strijd
Voorzitter Van der Laan (links) bezoekt samen met me
vrouw Knol (rechts) mevrouw Jonkman, die altijd uitkijkt
naar de Zonnebloembezoekjes. foto Charles Strijd
van onze verslaggeefster
TERNEUZEN - Mevrouw
M. A. Jonkman uit Terneu
zen krijgt al twintig jaar be
zoek van een medewerker
van De Zonnebloem. De
laatste vijfjaar wordt de be
jaarde vrouw, die door een
auto-ongeval met een
dwarslaesie in een rolstoel
zit, trouw bezocht door G.
Knol. Wekelijks kletsen ze
met zijn tweeën over het
weer, de kinderen en de mo
de. „Als mevrouw Knol er
niet zou zijn, zou ik een heel
stuk eenzamer zijn. Dankzij
De Zonnebloem durf ik met
mijn rolstoel weer de deur
uit", vertelt Jonkman.
De katholieke nationale ver
eniging tot bevordering van
het welzijn der zieken van al
le gezindten, De Zonne
bloem, viert zaterdag het
twintigjarig bestaan van de
afdeling Groot Terneuzen.
In de afgelopen twintig jaar
zette de afdeling zich in voor
langdurig zieken, lichame
lijk gehandicapten en hulp
behoevende ouderen. Zij or
ganiseerde en organiseert
jaarlijks uitstapjes, spel
letjesavonden, mosselmaal
tijden. vakantiereizen en
kerst-, paas- en Sinterklaas
vieringen. Vrijwilligers - op
dit moment in totaal onge
veer zeventig - bezoeken ge
middeld om de twee weken
de 135 gasten van De Zonne
bloem.
Voor haar inkomsten is De
Zonnebloem grotendeels af
hankelijk van haar donateu-
ren. Die betalen vijftien gul
den per jaar aan het natio
naal bureau in Breda, dat
het weer doorsluist naar de
plaatselijke afdelingen. Dat
gebeurt ook met de op
brengst van de nationale lo
terij.
Om de activiteiten mogelijk
te maken, doet de afdeling
Groot Terneuzen regelmatig
een beroep op het bedrijfsle
ven. En dat gebeurt bijna
nooit vergeefs, vertelt de
voorzitter van De Zonne
bloem. V. van der Laan-
Bouff. „Voor de evenemen
ten kan de vereniging bij
voorbeeld gratis een zaal in
scholengemeenschap Zel-
denrustcollege gebruiken.
Leveranciers van levensmid
delen rekenen een vrienden
prijsje voor hun produkten
aan De Zonnebloem."
Maar met een zaal en een
maaltijd alleen komt de ver
eniging er niet. Daarom
staan de medewerkers van
De Zonnebloem elk jaar op
allerhande braderiën met
een informatie-, enveloppen
en souvenirkraampje. „Ik
noem De Zonnebloem altijd
gewoon een bedrijf. Dat
moet ook wel. Anders kun je
de vereniging niet draaiende
houden", aldus Van der
Laan.
De gasten zelf zijn geen con
tributie verschuldigd. Ze
storten een kleine bijdrage
in de kas voor elke activiteit
ze willen deelnemen. Me
vrouw Jonkman slaat in ie
der geval geen evenement
over. Ook aanstaande zater
dag is ze van de partij.
van onze verslaggevers
MIDDELBURG - Burgemeester
en wethouders van Middelburg
hebben een eventueel alterna
tief voor de bouw van een mu
seum voor hedendaagse kunst
in de Maisbaai voorlopig in een
la gelegd. Eerst wordt alles op
alles gezet om het nieuwe Mu
seum 13/IX - een ontwerp van
de Amsterdamse architect Aldo
van Eyck - te realiseren. Het
college heeft de Raad van Toe
zicht van de Stichting Beelden
de Kunst Middelburg (SBKM)
opdracht gegeven te onderzoe
ken hoe het beeldende kunstbe
leid van de gemeente in het ge
bouw gestalte kan krijgen zon
der hel exploitatiebudget te
verhogen. Dat betekent dat een
definitieve beslissing verder is
uitgesteld.
Woensdag heeft de Raad van
Toezicht met b en w van Middel
burg overlegd over de vorige
week ontstane problemen. Zoals
bekend dreigt de nieuwbouw
van het museum te worden afge
blazen, omdat er te weinig geld
is voor de toekomstige exploita
tie. Wethouder J. C. van Dijk-
Sturm is nog steeds niet van
plan om de gemeenteraad te vra
gen het budget van 145.000 gul
den per jaar te verhogen. Ze
heeft, zoals ze zegt. het balletje
teruggelegd bij de Raad van
Toezicht van de SBKM. Die
moet met een notitie komen
waarin uiteen wordt gezet hoe
deze raad zich de exploitatie
voorstelt, uitgaande van het eer
der genoemde bedrag.
Alternatief
Het alternatief voor de nieuw
bouw, de aankoop van een be
staand pand in Middelburg en
behoud van de Vleeshal, is voor
onbepaalde tijd van tafel. Dit is
gebeurd om de discussie zuiver
te houden, aldus Van Dijk. Zo
dra ze de notitie van de SBKM
ontvangt, wil ze met de gemeen
teraad overleggen. „Dat is dui
delijk. wij móeten terug naar de
raad."
Het is vrijwel zeker dat dit niet
meer in november gebeurt.
Voorzitter J. A. R. M. Douwes
verwacht dat de SBKM onge
veer drie weken nodig heeft om
de nieuwe notitie op te stellen en
te bespreken Dat is te laat voor
de vergadering van de commis
sie maatschappelijke zaken, die
zich oorspronkelijk op 10 no
vember over de museumkwestie
wilde buigen.
Volgens Douwes is de nota vajel i
SBKM-directeur Lex ter Braaflhe
waarin om 360.000 gulden p^eir
jaar extra wordt gevraagd vod
de exploitatie, nog niet van tafa
Wel moet die meer worden gL i;
zien als een richtlijn voor de wi V
verdere toekomst. Hij suggè
reert dat opnieuw zal worden gf^.
keken naar de mogelijkhedej^
om externe financiers bij ha
project te betrekken.
Wethouder Van Dijk gaf woen
dag aan dat de voorbereidinge
voor de bouw van Museum 13/1
stil blijven liggen, zolang de raaj;
zich nog niet over de kwesl
heeft uitgesproken.
a
i-1
Begrotingsdebat
GroenLinks-fractievoorzitter I
Goetheer suggereerde woen|
dagavond tijdens het begi
tingsdebat dat een andere direl
teur dan Lex ter Braak het mil
seum 13/IX maar van de grori
moet tillen. „De opsteller van tf
uitgelekte notitie schiet
doelen voorbij. Het proje^
vraagt een andere benaderi
en misschien een andere le»
ding." Goetheer stelde teveijV
voor om de Middelburgse subs*,
die aan het Zeeuws Museuj
stop te zetten. Dat geld kan daf
gebruikt worden voor het Mi\|
delburgse kunstcentrum.
in o
D66-woordvoerder drs L. M.
Kraker kraakte eveneens kri
sche noten. „Hoe is het toch ir.8"
gelijk dat amper één jaar na rser
besluitvorming het budget o ra|e
toereikend is. Wisten Douwes [P,(:
Schoenmakers (destijds politiea'
verantwoordelijk) het toen i fj
waren ze ondeskundig of benet f
den ze stokpaardjes?" Mr Do nJ-
wes, nu raadslid voor het CD .(s'
reageerde geprikkeld. „Uw o°'la
merking heeft een suggestief k bc<
rakter. Alsof de raad een opp( 'v®r
tunistisch besluit heeft gen
men." De Kraker wil van w< "e
houder Van Dijk-Sturm wet) b
hoeveel de voorbereidingen vo ^at
het museum tot nu toe hebbi!t
gekost. Het CDA liet overige nde
weten geen cent extra te will laP
uittrekken voor 13/IX. Een d b
cussie over de miljoenen i °P(
eventueel vrijkomen als het ra
seum onverhoopt toch niet dó e
gaat. willen de christen-den 8 e
craten pas in een later stadiur
B en w van Middelburg gev
vrijdag vanaf 14 uur antwoo [j^e
tijdens het tweede deel van h n
begrotingsdebat.
F]
