IMF-top wereldeconomie na Golf
PZC
2
Rottum
EG van alle Europeanen naderbij
Koningin en prins
naar deelstaten
voormalige DDR
janlabani
opinie en achtergrond
Verkiezing Eegje Schoo geen Nederlandse prestigezaak
V erkiezingscampagne
in Suriname begonnen
Feest bij jan Laban
DONDERDAG 25 APRIL 1991
(Van onze economische
redacteur Marien van den Bosi
De Nederlandse delegatie
die komend weekeinde
naar Washington vertrekt voor
het halfjaarlijkse topberaad
van het Internationaal Mone
tair Fonds (IMF) en de Wereld
bank, krijgt het iets drukker
dan gebruikelijk. Naast de ge
volgen van Golfcrisis, lagere
economische groei, omwente
lingen in Oost-Europa en de
schuldenproblematiek van ont
wikkelingslanden, moet er ook
een 'lobby' gevoerd worden.
Ditmaal om een Nederlandse
kandidaat gekozen te krijgen in
een leidinggevende functie van
het ontwikkelingsfonds van de
Wereldbank-groep.
In Haagse kringen wordt het be
lang van de verkiezing van voor
malig minister van ontwikke
lingssamenwerking, mevrouw
Eegje Schoo, tot secretaris-ge
neraal van het 'Development
Committee' van de Wereldbank
niet opgeblazen tot een presti-
ge-zaak. De functie zou aanzien
lijk minder prestigieus zijn dan
die van president van de Her-
stelbank voor Oost-Europa,
waarvoor ex-minister Ruding
kandidaat was gesteld. Maai- de
huidige voorzitter van het
christelijk werkgeversverbond
NCW moest het afleggen tegen
de rechterhand van de Franse
president, Attali. De wonden in
Den Haag zijn gelikt, maar nog
niet geheeld.
Belangrijker is echter de eerste
topontmoeting van ministers
van financiën en presidenten
van centrale banken, voor Ne
derland respectievelijk Wim
Kok en Wim Duisenberg, sinds
de oorlog in de Golf. Een oorlog
die in de industrielanden heeft
geleid tot een verlies aan ver
trouwen van zowel consument
als producent in de economie, en
daardoor voor het jaar 1991 tot
een aanzienlijk lagere economi
sche groei zal zorgen dan in eer
dere ramingen werd verwacht.
Hoewel de verwachte stijging-
van de olieprijzen erg is meege
vallen en ook de recessie in de
Angelsaksische landen (Enge
land en de VS) minder 'diep' lijkt
te gaan dan werd gevreesd, zal
vooral het verminderde vertrou
wen in de economie tot dat lage
re groeiniveau leiden. Maai- de
vooruitzichten zijn positief.
Bij het IMF wordt voor 1991 nog
altijd gerekend op een economi
sche groei van 1,4 procent in de
groep van alle 24 geïndustriali
Gisteren werd bekend dat het
Groningse provinciebe-
stuur ertegen is dat de Wadde
neilandjes Rottumeroog en Rot
tumerplaat aan hun lot worden
overgelaten. Zoals bekend, toil
Rijkswaterstaat geen rijshout-
schermen meer op het zand
neerzetten en er geen helm meer
planten. Zij is van mening dat de
natuur maar haar gang moet
gaan, waardoor de 'wandelen
de' eilandjes vanzelf in de ooste
lijke diepe vaargeulen zullen
verdivijnen.
Door zijn bezettingsactie van
Rottumeroog heeft Hendrik To-
xopeus, de zoon van de laatste
strandvoogd, de aandacht op de
onbekendste Waddeneilanden
weten 'te vestigen. Journalisten
lieten zich met snelle bootjes
naar het actieterrein brengen en
raakten ter plaatse meteen in de
ban van het weidse natuur
schoon. „Het uitzicht vanuit het
Gerrit Jan Zwier
op een hoogte gelegen vroegere
ouderlijk huis van Toxopeus is
bijna te indrukwekkend voor
woorden', las ik bijvoorbeeld in
een krantever slag.
De zoon van de strandvoogd
leidde de pers rond en haalde
herinneringen op aan de tijd
toen het gezin Toxopeus hier
nog de scepter zwaaide. Hij is er
van overtuigd dat het gebied
met rijshout en helmgras behou
den kan blijven. Gebeurt er
niets, dan wordt het eilandje,
weer de kale zandvlakte die het
honderd jaar geleden was. „Je
kimt dit stukje natuur toch niet
zomaar laten verdwijnen?',
hield Toxopeus de journalisten
voor. „Er is immers al zo weinig
natuur in Nederland'.
Zo werd aan Rijkswaterstaat de
zwarte piet doorgespeeld, een
ambtelijke instantie die eigen
lijk altijd al bezwaren heeft ge
had tegen de kostbare onder
houdswerkzaamheden op het
zand van Rottum. Jan Wolkers
liet 'zich in de media evenmin on
betuigd. Twintig jaar geleden
doolde hij een tijdje als een mo
derne Robinson Crusoe over
Rottumeiplaat rond, schelpen
verzamelend en dijkjes bou
wend. Na hem streek Godfried
Bomans op het eilandje neer, die
het in deze a-culturele omgeving
knap moeilijk kreeg met het iso
lement en het ongemak.
Wolkers ontdekte er juist zijn
grote band met de natuur; niet
voor niets leeft hij nu alweer vele
seerde landen. Dat was vorig
jaar nog 2,1 procent en in 1989
bedroeg de groei 3,3 procent.
Maar door betere perspectieven
voor de Angelsaksische landen
wordt voor 1992 alweer gerekend
op een groei van 3 procent.
Ook de inflatie in de geïndus
trialiseerde wereld blijft volgens
de IMF-ramingen net binnen de
perken. In 1990 steeg de inflatie
in de groep weliswaar van 4,3
procent (1989) naai- 5 procent,
voornamelijk als gevolg van de
olieprijzen die halverwege het
jaar even tot grote hoogte ste
gen. Maar voor 1991 wordt al
weer met een lichte afname gere
kend tot 4,8 procent, om in 1992
verder te zakken naar 3,9 pro
cent.
Het zijn natuurlijk maar ramin
gen. die vallen of staan met af
spraken tussen de lidstaten over
het te voeren monetair en bud
gettair beleid. Duitsland, maar
ook Nederland, zijn voorstander
van het voortzetten van een
'strak' monetair beleid, (met als
gevolg onder meer een hoge ren
testand.) om de inflatie binnen
de perken te houden. Maar of de
Verenigde Staten op dezelfde
lijn zullen zitten, zal begin vol
gende week uit het slotcommu
niqué moeten blijken.
Ook de maatregelen die door de
Wereldbank-groep zijn genomen
bij het uitbreken van de Golfcri
sis zélf staan in Washington ter
discussie. Interne maatregelen
van de lidstaten, maar ook de in
troductie van steunmaatregelen
voor 'frontlijnlanden' die extra
door de crisis werden getroffen.
Van de fouten bij de eerste twee
oliecrises was onder meer ge
leerd dat de olieprijsstijgingen
onmiddellijk aan de afnemers
doorberekend moesten worden
en de overheden niet op de een of
andere manier de vraaguitval
moesten proberen te compense
ren. Die aanpak lijkt redelijk
succes te hebben gehad. In ieder
geval daalden de olieprijzen
sneller dan verwacht tot een 're
delijk' niveau.
Ter discussie zal ook staan het al
dan niet instandhouden van de
'Gulf Crisis Financial Coordina
tion Group', die steun geeft aan
extra getroffen landen als Egyp
te, Turkije en Jordanië. Van de
15,7 miljard dollar die de lidsta
ten hiervoor hebben vrijge
maakt, is inmiddels 8,3 miljard
uitgegeven. Verreweg het groot
ste bedrag ging naar Egypte (3,4
miljard dollar), gevolgd door
Turkije (1,3 miljard dollar) en
Jordanië (600 miljoen dollar). De
Nederlandse bijdrage aan de
Crisis Groep is 63 miljoen dollar,
een bedrag dat voor het grootste
deel ten laste van de begroting
voor ontwikkelingsamenwer
king komt.
Een van de vragen in Washing
ton zal zijn de toekomst van deze
crisis-groep als apart orgaan
binnen de Wereldbank-groep.
Vooral de Verenigde Staten - die
gezien him militaire inspanning
geen financiële bijdrage leveren
maar wel de voorzitter - zouden
zich sterk willen maken voor
voortzetting. Europese landen,
waaronder Nederland, lijken
minder behoefte te hebben aan
wéér een nieuwe bank of insti
tuut en zouden de activiteiten
verder liever via de bestaande
kanalen willen leiden.
Oost-Europa
De meeste tijd zal ongetwijfeld
besteed worden aan de nauwere
samenwerking tussen IMF en de
Oosteuropese landen. De be
hoefte aan buitenlands kapitaal
voor de Oosteuropese landen
(exclusief de Sovjetunie) wordt
voor 1991 door het IMF geschat
op zo'n 20 miljard dollar. Het
IMF zélf kan voor ongeveer een
kwart in die behoefte voorzien,
via de Wereldbank wordt een be
drag van ongeveer 2 miljard dol
lar vrijgemaakt en de nieuwe
Bank voor Oost-Europa heeft
zo'n tien miljard dollar voor de
komende vijf jaar ter beschik
king. Maar de andere helft moet
particulier gefinancierd worden
en de zorg is dan ook vooral ge
richt op de traagheid waarmee
die particuliere geldstroom naar
Oost-Europa op gang komt.
Hoéwei tot nu toe nauwelijks be
trouwbare cijfers voorhanden
waren over de economische si
tuatie in de voormalige volksde
mocratieën, zal het IMF probe
ren de gemoederen wat op te jut
ten met nogal optimistische ra
mingen over de economische si
tuatie in deze landen. Na een
economische teruggang van 8,6
procent in 1990 wordt voor 1991
een verdere teruggang van 1,5
procent, maar in 1992 alweer een
groei van plus 2,8 procent voor
speld voor Oost-Europa.
Ook met de inflatie zou het vol
gens het IMF in deze landen de
goede kant op gaan Dat wil zeg
gen: na een inflatiepercentage
van 150 in 1990 zou dat in 1991 al
worden gehalveerd tot 78 en in
1992 'nog maar' 15 procent be
dragen. De voortvarendheid
waarmee de internationale lan-
dengemeenschap de opbouw
van Oost-Europa 'even' denkt
aan te pakken, begint echter op
andere fronten op weerstand te
stuiten.
Zo weigerde eerder deze week de
groep van 130 internationale
handelsbanken (Instituut voor
Internationale Financiering,
IIF) aan de oproep van de groep
van 'donorlanden' van Polen (de
'Club van Parijs') gehoor te ge
ven om te helpen de buitenland
se schuldenlast van het land
eenvoudigweg te halveren.
Derde wereld
Ook in Nederland is niet ieder
een even gelukkig met dergelij
ke voorkeursbehandelingen van
Oosteuropese landen. Een be
handeling die zelfs voor de arm
ste ontwikkelingslanden niet is
weggelegd. En de situatie in de
ze 'schuldenlanden' in de Derde
Wereld is nog steeds erg zorge
lijk. Weliswaar was de economi
sche groei in de groep van ont
wikkelingslanden in de afgelo
pen twee jaar positief (3,1 pro
cent in 1989 en 1.5 in 1990), maar
vanwege de doorgaans veel gro
tere bevolkingsgroei is de groei
per 'hoofd van de bevolking' ne
gatief. De inflatie was hier ge
middeld in de afgelopen twee
jaar meer dan 100 procent, maar
zal volgens het IMF zakken naar
40 procent in 1991 en 20 procent
in 1992.
Nederland is voorstander van
het - in stapjes - volledig kwijt
schelden van de schulden van
een aantal zeer arme landen.
Stapjes al naar gelang aan een
aantal economische voorwaar
den wordt voldaan. In de afgelo
pen periode hebben overigens
twee landen (Guyana en Hondu
ras) hun internationale beta
lingsachterstand weggewerkt
en kunnen nu weer volop ge
bruik maken van de faciliteiten
van de Wereldbank Groep. Vijf
landen (Zambia, Panama, Peru,
Sierra Leone en Vietnam) zijn
hard op weg in deze richting,
maai- aan de andere kant zijn er
drie landen bijgekomen die niet
meer aan hun verplichtingen
kumien voldoen: Dominicaanse
Republiek, Zaïre en Irak. Ernsti
ge probleemgevallen blijven lan
den zonder een duidelijk cen
traal gezag: Soedan, Liberia, So
malië en Cambodja.
jaren op Texel. Voor Wolkers is
zijn bedreigde zandplaat „een
flonkerende gesp in onze Wad
dengordel van smaragd', die
eeuwenlang met hand en tand
verdedigd is tegen de liefdeloze
Poseidon die alles blindelings
verzwelgt met zijn zoutwater
muil'. Helaas is Wolkers de zes
tig al gepasseerd en dus te oud
voor hel zware vak van strand
voogd.
Marten Toonder
ln een ingezonden brief in een
krant verscheen, schaart ook
Jan Gerhard Toonder zich ach
ter de doelstellingen van de
Stichting Vrienden van Rottu
meroog. Hij is de broer van Mar
ten Toonder, de schepper van
Heer Bommel en Tom Poes,
maar wat in dit geval relevanter
is, hij is de zoon van Marten
Toonder sr., die een deel van zijn
jeugd op Rottum heeft doorge
bracht. In diens jonge jaren, zo
schrijft Jan Gerhard, „heeft hij
nog noest geholpen om de plaat
van een gladde zandbank tot
een zelfstandig eiland te verbou
wen'.
Zijn vader ivist ook menig ver
haal te vertellen over de uit
zichtloze woordenstrijd die de
vroegere strandvoogd met Den
Haag voerde over de aanleg van
een stukje zeewering en een
paar strekdammen. De zoon
vindt het geen goed idee om de
natuur maar haar gang te laten
gaan: „Met dezelfde redenering
was Zeeland allang één grote
modderbrij en Hilversum een
badplaats". Rijkswaterstaat zelf
is natuurlijk de levende ontken
ning van dit laat-maar-waaien-
principe. De ware achtergrond
is uiteraard dat men een paar
grijpstuivers wil besparen.
De vader van Marten en Jan
Gerhard iverd later geen strand
voogd, maar zeeman. Jan Ger
hard, zo vertelde hij me eens,
diende een tijdje onder hem als
leerling-stuurman. Pas toen
leerde hij zijn vader, die tot zijn
achttiende maar een paar
maanden per jaar in de thuisha
ven voor anker ging, pas goed
kennen. Jan Gerhard verruilde
het roer algauw voor de pen en
werd schrijver. Het grappige is
dat beide mannen een mensen
leeftijd later weer op professio
nele wijze gingen samenwerken.
De bejaarde vader wendde zich
toen met ruim duizend handge
schreven vellen tot zijn zoon,
met het verzoek die met. een kri
tisch oog te bekijken. Daar zijn
twee boeken uit voortgekomen,
waarvan het ene - 'De oudste
ochtend', later herdoopt in 'Het
meeuwenjong' - gewijd is aan de
Rottumer tijd.
(Van onze correspondent
Hans de Bruijn in Brussel)
Voor sommigen een nacht
merrie, voor anderen een
droom: een Europese Ge
meenschap die vrijwel alle
Europese landen omvat, het
verenigde Europa in optima
forma. Een EG met twintig,
vierentwintig of misschien
zelfs wel meer leden. En een
uit zijn voegen barstende bu
reaucratie, waarschuwen die
van de nachtmerrie meteen.
De EG heeft het nu al moeilijk
genoeg met twaalf lidstaten
die het lang niet over alles
eens zijn, een moeizame be
sluitvorming kennen en een
logge Brusselse bureaucratie.
Het debat over de omvorming
tot een economische, monetai
re en politieke unie verloopt
ook zonder nieuwkomers, die
nog aan de Europese geest
moeten wennen, al niet erg
gladjes.
Moet je dan nu al gaan praten
over een EG, waarbij in de Eu
ropese ministerraden straks
meer dan twintig bewindslie
den hun zegje willen doen,
waarbij dreumesen als Liech
tenstein of Malta net zo hard
mogen meepraten als Frank
rijk, Duitsland of Groot-Brit-
tannie? Waarbij vele miljoe
nen 'Europese vreemdelingen'
de Westeuropese arbeids
markten overstromen?
Tot nog toe stelde de Gemeen
schap zich dan ook op het
standpunt dat de adspirant-
leden nog maar even geduld
moesten hebben.. Eerst dien
den de twaalf intern orde op
zaken te stellen, en pas dan
kon met mogelijke nieuwe le
den gepraat worden. Dat zou
dus zeker niet voor die magi
sche datum van 1 januari 1993
het geval kunnen zijn.
Toetredingsonderhandelin
gen duren al' gauw een jaar of
zes, zeven en feitelijke uitbrei
ding van de Gemeenschap zou
dan ook niet voor 2000 aan de
orde zijn. Met dat verhaal wer
den Turkije, Oostenrijk, Malta
en Cyprus (die al aanvragen
hebben ingediend) voorlopig
buiten de deur gehouden. En
de andere kandidaten wisten
meteen waar ze aan toe waren.
Dat gold vooral de Oosteuro
peanen: Tsjechoslowakije,
Hongarije en Polen willen dol
graag tot de EG toetreden.
Van landen als Zweden. Noor
wegen, Cyprus of Finland lij
ken de aanvragen nog slechts
een kwestie van tijd. Ook Joe
goslavië, Liechtenstein en IJs
land zijn potentiële EG-leden.
Geen van hen wil tot 2000
wachten om toe te treden.
In die landen moet dan ook
verheugd gereageerd zijn op
Nederlands EG-commissaris mr. Frans
Andriessen
foto Miguel Rojo/AFP)
het voorstel van de Nederland
se EG-commissaris mr. Frans
Andriessen om al deze landen
en landjes al binnen een tot
twee jaar lid van de Europese
Gemeenschap te maken.
Geen volwaardig lid, maar een
soort B-lid, dat wel aan tafel
mag zitten maar niet over alle
onderwepen even hard mag
meepraten..
Andriessen sprak zelf van
'geaffilieerde leden', een
woord waarvan een goede Ne
derlandse vertaling ont
breekt. Zij zouden ministers
naar de EG-ministerraden
mogen afvaardigen, leden
aanwijzen voor het Europees
Parlement en voor de Europe
se Commissie, het dagelijks
bestuur van de Gemeenschap
dat nu met zeventien leden
door velen al veel te groot
wordt geacht.
Maar zij zouden niet op alle
terreinen mogen meedoen.
Wel meepraten over het Euro
pese buitenlands en veilig
heidsbeleid, over monetaire
kwesties, en zaken als trans
port, energie en milieu. Maar
niet over die onderwerpen
waar hun economisch achter
stand of eigenbelang een soe
pele Europese besluitvorming-
in de weg zou kunnen staan,
zoals de landbouw of het socia
le beleid.
Stabiliteit
Die beperking in het idee van
Andriessen maakt al duidelijk
dat hij vooral het oog heeft ge
richt op de nieuwe democra
tieën in Oost- en Midden-Eu
ropa, zoals Tsjechoslowakije,
Polen en Hongarije. Het is van
het grootste belang voor de
politieke stabiliteit in die lan
den dat zij al in een vroeg sta
dium bij de Europese eenwor
ding betrokken worden, vindt
Andriessen.
Dat geldt op den duur natuur
lijk ook voor de landen van de
Europese Vrijhandelsassocia
tie EFTA (de Skandinavische
landen, Oostenrijk en Zwitser
land), maar dat zijn moderne
markteconomieën die weinig
moeite zullen hebben om zich
in de EG in te passen. Maar de
landen in Oost-Europa staan
nog pas aan het begin van hun
economische en politieke ont
wikkelingen.
De EG doet van alles om ze
daarbij te steunen: via tiental
len miljarden guldens aan eco
nomische steun, via de nieuwe
Europese Bank voor Recon
structie en Ontwikkeling en
rechtstreeks uit de EG-kas.
Tegelijk wordt met alle Oost
europese landen onderhan
deld over zg. associatie-ak
koorden, die hen toegang tot
de Europese markt en meer
voordelen moeten bieden.
Verwachtingen
Maar het gaat slecht in die lan
den en er moet dus meer ge
daan worden om het econo
misch herstel en het democra
tiseringsproces te redden. Er
is meer hulp nodig, en vooral
meer westers investeringen.
De Oosteuropeanen zelf heb
ben dan ook al te kennen gege
ven dat zij de associatieover
eenkomsten onvoldoende vin
den en ook Andriessen is daar
nu van overtuigd geraakt.
En dus ook de Europese Com
missie, want het is niet aanne
melijk dat hij zulke uitspraken
volledig op eigen houtje doet.
Daarvoor wekken zij teveel
verwachtingen bij de betrok
ken landen. En alleen daarom
al zijn zij omstreden. Ook al
wijzen de EG-lidstaten de
ideeën van Andriessen af, dan
weten de kandidaat-leden nu
dat er meer te halen valt.
De EG kan het zich niet meer
veroorloven hen bruusk te we
ren. De twaalf zullen dus in
hun interne discussie over de
economische, monetaire en
politieke unie een manier
moeten vinden om de rest van
de Europeanen niet het gevoel
te geven dat zij pas worden
toegelaten tot de grote-men-
sengemeenschap als zij alles
wat in Brussel is voorgekauwd
zonder meer slikken.
(Van onze verslaggeefster
Canne Neefjes
Het bezoek van koningin
Beatrix aan de deelsta
ten van de voormalige DDR is
bemoedigend voor de inwoners.
Haar komst bewijst dat de vroe
gere Oostduitsers nu in een vrij.
Europees land leven. We heb
ben veel vertrouwen in haar be
zoek. Ze is geïnteresseerd in
maatschappelijke problemen.
En ze praat niet alleen met poli
tici, maar ook met mensen op de
werkvloer", zegt dr. K.J. Citron,
de Duitse ambassadeur in Ne
derland.
Koningin Beatrix is het eerste
Europese staatshoofd dat een
bezoek brengt aan de voormali
ge DDR. Samen met prins Claus
reist zij vandaag (donderdag)
naar het herenigde Berlijn,
waarna het koninklijk paar ook
de nieuwe Duitse deelstaten
Brandenburg, Sachsen en
Mecklenburg-Vorpommem aan
doet. De Duitse ambassadeur,
geboren in Berlijn, zal met het
koninklijk paar meereizen.
Dat koningin Beatrix als eerste
staatshoofd naar het verenigde
Duitsland gaat, is louter toeval.
Zij ontmoette de Duitse presi
dent Von Weizsacker tijdens de
begrafenis van de Noorse koning
in Oslo, waai- hij haar uitnodigde
voor een kort verblijf. Het ko
ninklijk paar heeft in 1982 een of
ficieel staatsbezoek gebracht
aan West-Duitsland.
Het koninklijk paar wordt deze
reis niet overdonderd met tradi
tionele ceremonies, zoals tijdens
een staatsbezoek meestal het
geval is. Geen saluutschoten op
de luchthaven en geen kransleg-
ging. Niet gebonden aan tradi
ties, kan de koningin zich deze
keer meer richten op de econo
mische situatie van de voormali
ge DDR, waar maar liefst ruim 1
miljoen mensen werkloos zijn.
Investeerders
tiet Nederlandse bedrijfsleven
kan met flinke investeringen
werkgelegenheid scheppen in
het oostelijk deel van Duitsland.
Dit aspect zal zeker niet aan de
koningin voorbij gaan, vertelt
ambassadeur Citron. „Mijn.
landgenoten hebben dringend
behoefte aan westerse kennis",
Zo brengt de vorstin een bezoek
aan Dresden waar de Nederlan
der Rijkaard een machinefa
briek heeft overgenomen. Zij
discussieert hier met de onder
nemingsraad over de overgang
van een geleide naar een vrije!
markteconomie.
Het privatiseren van voormalige
Oostduitse staatsbedrijven
waar de Treuhand verantwoor
delijk voor is, verloopt niet zon
der problemen. In bijna alle fa
brieken zijn de ouderwetse ma
chines hard aan vernieuwing
toe. Ambassadeur Citron: „Dei
werknemers moeten leren oni
initiatieven te nemen. Voorheen
werden ze gecommandeerd van
bovenaf. Nu zijn ze zelf verant
woordelijk voor een bedrijf
Daar moeten zij nog aan wen
nen".
De ambassadeur benadrukt dat
de mensen die nu werkloos zijn
in ëen psychische crisis verkN
ren. „In de DDR had 90 procent
van de bevolking werk. Ook veel
vrouwen hadden een baan. Nu
zijn ze weer Financieel afhanke
lijk van hun man. Dat levert pro
blemen op". Volgens de Duitse
-autoriteiten is de snelle komst
van Beatrix mede te danken aan
de goede verhoudingen tussen
beide landen.
Citron ontkent dat door de
slechte economische situatie in
de voormalige DDR het rechts-
radicalisme daar toeneemt, Af
gelopen weekeinde vierden ruim
honderd jongeren in Dresden de
verjaardag van Hitier. Vrijdag
zal koningin Beatrix een bezoek
brengen aan deze plaats. Citron,
„Het gaat slechts om een hand
jevol fascisten, jongeren die
oogkleppen dragen. De slechte
economische situatie is natuur
lijk een goede voedingsbodem
voor fascisme. De hereniging
heeft echter tijd nodig. De komst
van de koningin zal aan veel
voormalige Oostduitsers duide
lijk maken dat er oprechte be-
langstelling is voor hun proble
men".
(Van onze medewerker in
Paramaribo, Wim Noordegraaf)
9\\Te willen geen geweer;
f met het potlood doen we
meer'. Met deze slagzin is de
voormalige Surinaamse rege
ringscoalitie Nieuw Front, ver
sterkt met de kleine, maar radi
cale Surinaamse Partij van de
Arbeid (SPA), in het district Sa-
ramacca de campagne voor de
verkiezingen van 25 mei begon
nen.
„Halleluja, aha, dat is daf hele
ding: Nieuw Front", zongen dui
zend aanhangers van de VHP,
NPS. KTPI en de door vak
bondsman Derby geleide SPA
tussen de sprekers door. SPA-
leidei- Derby, die volgens eigen
zeggen de „oude" Frontleiders
„tot zelfcorrectie" heeft ge
bracht, waarschuwde de
toehoorders. „We zijn twee jaar
te vroeg met deze verkiezing. De
zittende regering kreeg man
daat voor vijfjaar- en werd door
het leger telefonisch naar huis
gestuurd. Dat was ondemocra
tisch en ongrondwettelijk".
De oude rot Jagernath Lachmon
van de VHP, tevens vooorzitter
van de Nationale Assemblée,
daagde Wij denbosch uit te ver
tellen hoeveel het zakenkabinet
aan ontvangsten had en hoeveel
is uitgegeven om kiezers te trek
ken. Derby wist het antwoord al:
het zakenkabinet heeft er 100
miljoen gulden meer doorheen
gejaagd dan het Front in een
vergelijkbare periode. En ook
zou de regering Kraag-Wijden-
bosch 36 miljoen dollar opsoupe
ren die door het afgezette Front
opzij was gezet voor slechtere tij
den.
De regering reageerde veront
waardigd. Premier Wijdenbosch
zei populaire maatregelen te
kunnen nemen doordat priori
teiten binnen de begroting ver
schoven zijn. Hij had bij aantre
den wel vöor 200 miljoen Suri
naamse gulden aan onbetaalde
rekeningen aangetroffen. Wij
denbosch, tevens minister van
financien: „Ik wil niet natrap
pen. Maar het Front had het be
grotingstekort verlaagd door le
veranciers niet te betalen. We
zijn die achterstand nu aan het
inhalen. Ik geef toe dat ik per
half maart 79 miljoen gulden
meer heb uitgegeven dan er bin-,
nenkwam. Dat is geen verkwis
ting, maar het afbetalen van ou
de schulden".
Kraag en Wijdenbosch legden
verantwoording af over het be
leid van hun interim-kabinet tij
dens een 'openbare persconfe
rentie' die direct werd uitgezon
den op alle televisiestations. De
opgetrommelde pers moest de
volksvertegenwoordigers ver
vangen, die vorige week weiger
den een assemblee-vergadering-
te houden, waar Wijdenbosch'
zijn beleid ui teen had willen zet
ten.
Toch verwacht het Nieuw Pront
de verkiezingen met een grote
meerderheid te winnen. Ep
wordt wel op gewezen dat het
NDP niet voor niets meedoet
aan de verkiezingen. Het NDP-
getinte zakenkabinet hakt kno
pen door in kwesties die het'
Front voor Democratie en Ont
wikkeling jarenlang verdeeld
hielden. Dat kan stemmen ople
veren.
Ook de nieuwkomer Democra
tisch Alternatief '91 zal op be
langstelling van de kiezers kun
nen rekenen. DA '91 mikt op hen
die zowel de oude Front-politici
als Bouterse's NDP beu zijn. De
combinatie van vier kleine par
tijen heeft geen ervaring in de
politiek, maar daardoor ook
geen 'besmet verleden'.
De verkiezingen en de campag
nes worden gevolgd door 3D
waarnemers van de Organisatie
van Amerikaanse Staten (OAS),
Tot nu toe zijn die tevreden over
de procedures en over de 16 ter
reinwagens die de Nederlandse
regering hen in bruikleen heeft
gegeven. Na 25 mei moeten de
autosleuteltjes weer worden in
geleverd en worden de voertui
gen. aldus ambassadeur Pieter
Koch, ingezet voor „ontwikke
lingsdoeleinden".
Jan Laban is weer open.
Na drie weken dicht is er nu in de
Segeersstraat een schitterende,
nieuwe parfumerie. Er zijn bovendien méér
merken dan vroeger.
Nieuwsgierig?
Kom kijken en profiteer in april
van het openingsfeest.
Je neemt er altijd iets van mee!! SS
Segeersstraat 10, Middelburg,
tel. 01180-13401
