PZC
BRUGSE TRIPEL
kookwedstrijd met wijting
van honing
tot suikerbiet
vrijdagkrant
8
JieigiquulBefgif I
VRIJDAG 26 OKTOBER 1990
licentie
bockbier
legenden
MPÜBUQVE mANiMSK
een gezegend
belgisch biertje
Den Gust lag op sterven.
Met zwakke stem
stamelde hij een laatste wens.
„Geef me alsjeblieft een
Brugse Tripel", hoorde zijn
vrouw hem uitbrengen, „een
laatste Brugse Tripel". De
vrouw van Gust aarzelde. Zijn
laatste krachten verzamelend
herhaalde de stervende zijn
verzoek. Nog steeds ondernam
zijn vrouw geen actie. „Ja,
maar Gust", zei ze, „zou je dat
nou wel doen?" Den Gust deed
een uiterste poging: „je hebt
toch pas een bak Tripel
gekocht?" vroeg hij. „Ach ja,
dat wel" antwoordde de
vrouw, „maar die is voor na de
begrafenis".
„Uitvaart, zuipvaart", zeggen
ze in België. Het is één van de
126 spreuken en gezegden die is
uitgebeeld op de poster
„Spreuken brouwen" van
striptekenaar Daubi, die
onlangs door Jan de Bruyne in
Brugge is gepresenteerd. Het
originele schilderij hangt in zijn
speciaalbierhuis 't Brugs
Beertje.
Bier is verweven met de
Belgische cultuur. Dom Anselm
Hoste, abt van de Abdij
Steenbrugge, vertelde het
mopje over de stervende Gust
tijdens de feestelijke indronk
van de Steenbrugge Tripel in
de Abdijhoeve van Oudenburg.
Op deze plek stichtte in 1084 de
gewezen ridder Arnoldus de
eerste Sint Pietersabdij. De
abdij werd tijdens de Franse
revolutie grotendeels verwoest.
In 1879 gingen alle rechten van
de Sint Pieters Abdij van
Oudenburg over naar de
nieuwe Abdij van Steenbrugge.
Dom Anselm Hoste wordt
daarom beschouwd als de 58ste
opvolger van Sint Arnoldus.
discussieren en het eind van
het liedje was dat zij van twist
en strijd afzagen. Sterker, zij
keerden op hun schreden terug
en traden als monnik in het
klooster in. „Ik wil u maar
waarschuwen als u straks een
tripel drinkt, u weet nu waar
dat toe kan leiden", grapt de
abt.
Brouwen doen de Benedictijner
monniken van Steenbrugge al
lang niet meer, maar wel gaven
zij een licentie aan Brugse
brouwers. Toen Paul Vanneste
in 1983 besloot de oude
brouwerij 't Hamerken van zijn
grootvader en vader als
brouwerij De Gouden Boom
nieuw leven in te blazen, begon
hij met het brouwen van
Steenbrugge Dubbel, naast
Brugs Tarwebier. De robijnrode
Dubbel van 6,5 procent heeft
nu een goudblond broertje
gekregen.
De Steenbrugge Tripel bezit 9
procent alcohol en smaakt
kruidig en fris. Het bier is
redelijk zwaar gehopt en heeft
een aangenaam bittere
afdronk. In de hoofdsmaak
bespeur je een vleugje zoet,
maar minder dan in de Brugse
Tripel van de arme Gust, die
ook door de Gouden Boom
wordt gebrouwen. De
Steenbrugge Tripel is een bier
dat gemakkelijk wegdrinkt en
dat licht verteerbaar is. Door
hergisting op fles en de hoge
densiteit (voor de kenners: de
densiteit bedraagt 7,5
Belgische graden ofwel 18,5
graden Balling) gepaard gaand
aan een hoog alcoholgehalte
kan Steenbrugge Tripel onder
goede kelderomstandigheden
jaren worden bewaard. De
smaak zal pas na een paar jaar
veranderen. De brouwer
adviseert zijn Steenbrugge
Tripel op 8 graden Celsius te
serveren in kelkbokalen.
Uit de geschiedenis van De
Gouden Boom blijkt dat er
rond 1930 in de brouwerij - toen
nog 't Hamerken - een bockbier
van lage gisting werd
gebrouwen. Bo(c)kbier is
tegenwoordig meer onderdeel
van een Nederlandse dan
Belgische traditie. In het
weekeinde van 6 en 7 oktober
waren vrijwel alle Nederlandse
bokbieren aanwezig tijdens het
Hoorns Bokbier Festival,
inclusief één kratje Ganzebok
van de Goese minibrouwerij De
Gans. Liefhebbers probeerden
vergeefs een flesje te
reserveren. Rob Ladiges van
het organiserende biercafé De
Beiaard was in enkele minuten
de 24 flesjes kwijt. De
Noordhollandse Bierkring De
Herrezen Pauw, die samen met
de Beiaard-cafe's uit Hoorn,
Hengelo, Enschede en
Amsterdam het festival voor de
vierde keer organiseerde, hield
ook een wedstrijd voor
amateurbokbrouwers.
De bekers gingen dit jaar naar
Zeeland, want John Pieters uit
Baarland en Jan Passieux uit
Krabbendijke brouwden de
beste bokbieren in
respectievelijk de klassen
Dubbelbok, Meibok en
Donkerbok. Wie alle
Nederlandse bokbieren eens
naast elkaar wil zetten, heeft
daartoe de gelegenheid op 16,
17 en 18 november in Marcanti
aan de Jan van Galenstraat 6-
10 in Amsterdam, waar
consumentenvereniging PINT
het dertiende bokbierfestival
houdt. De Ganzebok is er dan
ook, maar zal gezien de
beperkte aanvoer de zaterdag
waarschijnlijk niet halen.
RIEN VAN REEMS
Er zijn vele legenden over
Arnoldus, Arnulf of Aernoud.
Zo zou hij tijdens een
pestepidemie zijn kromstaf in
een brouwkuip hebben
gestoken en alle pestleiders die
van het bier dronken, waren
genezen. Door die verkoop
bevorderende daad bracht Sint
Arnoldus het rond 1400 tot
schutspatroon van de
brouwers.
Vader Abt vertelde nóg een
verhaal over zijn heilig
verklaarde, verre voorganger.
Er klopten eens vier ridders
aan de poort van de abdij, op
weg naar een gewelddadig te
beslechten geschil. De ridders
vroegen en kregen logies voor
de nacht en de vredelievende
abt probeerde hen te bewegen
hun krijgszuchtige plannen op
te geven. Vergeefs echter. Ten
einde raad schonk hij de
ridders vlak voor hun vertrek
een in de abdij gebrouwen
tripel. Nauwelijks weer te paard
begonnen de ridders te
Dit jaar wordt in Brugge
de 25ste Salon van de
Gastronomie georganiseerd
en zoals ieder jaar zijn daar
weer kookwedstrijden aan
verbonden. Dit keer zijn er
twee wedstrijden voor profes
sionele koks en een wedstrijd
voor amateurs. Opdracht
voor de beroepskoks is een be
reiding van kalfszwezerik
voor de wisselbeker Louis De-
vos en van schol voor de wis-
selschaal Charles Vanhove.
De amateurkoks leveren
strijd om de wisselbeker Gus-
taaf Devreker en hun op
dracht is een gerecht klaar te
maken met wijting.
Kandidaten moeten hun re
ceptuur vóór 3 november aan
staande inzenden aan de se
cretaris van Horeca Brugge,
de heer John Simoens, Korte
Vulderstraat 31, 8000 Brugge.
De zes beste recepten komen
in aanmerking voor de wed
strijd en de zes finalisten wor
den uitgenodigd op zaterdag
17 november hun gerechten
klaar te maken in aanwezig
heid van publiek tijdens het
gastronomisch salon.
Dat wijting is gekozen voor de
amateurwedstrijd houdt wel
licht verband met het feit dat
de kabeljauw schaars en daar
door duur is geworden. Het is
verstandig dan naar alterna
tieven te zoeken. Nu komt wij
ting daarvoor zeker in aan
merking, de vis is het grootste
deel van het jaar verkrijgbaar
en redelijk geprijsd. In de win
termaanden is de wijting op
haar best. Een beetje promotie
zou echter niet gek zijn, want
de Nederlander beschouwt
wijting in het algemeen als een
visje voor de kat. Dat is in
Frankrijk anders en ook in
België wordt de waarde van de
wijting als culinaire vissoort
ingezien.
In het boek over het befaamde
Londense visrestaurant Whee
ler's noemt de auteur wijting
nog een onooglijke en voor de
keuken onbenullige vis. Lang
hebben de Britse restaura
teurs die mening gedeeld. Nu
echter, raakt ook daar de wij-
GEBAKKEN WIJTING
Ingrediënten: 2 flinke wijtin
gen van ruim een pond per
stuk, 100 gram boter, zout, pe
per, bloem, 2 citroenen, 1 eetle
pel gehakte peterselie en 1 dl
visfond. Bereiding: maak de
vissen voorzichtig schoon en
was ze af onder koud stromend
water. Licht de filets van de
graad zonder de huid te be
schadigen want die heeft veel
smaak en komt het gerecht
ten goede. Bestrooi de filets
met peper en zet ze even apart.
Maak de visfond warm en laat
ncft kleine
ting steeds meer in tel. Het vis
vlees van de wijting is los en de
vis moet daarom heel voor
zichtig worden behandeld.
Wijting is evenwel heel fijn van
smaak en heeft eigenlijk wei
nig toevoegingen nodig. Het is
een goed idee van de inrichters
van de Brugse Salon van de
Gastronomie die van 16 tot en
met 25 november wordt ge
houden om de wijting tot on
derwerp te maken van een
amateuristische kookcompe-
titie. Om aan te tonen dat wij
ting een heerlijke vis is, hier
enkele recepten.
knartJ
hem zachtjes wat inkoken. Zet
nu een koekepan op het vuur
met de boter en strooi zout
over de wijtingfilets. Wentel de
filets door de bloem en schud
de overtollige bloem eraf. Als
de boter intussen goed heet is
en uitgebruist bakt u de filets
aan beide zijden in zes minu
ten goudgeel. Leg de filets op
warme borden en leg daar bor
den op om de vis warm te hou
den. Garneer de vis met schij
ven citroen zonder schil. Giet
de visfond bij het braadvocht
en maak de saus op smaak
met peper en zout. Giet de
saus over de vis en strooi er
voor het opdienen de gehakte
peterselie over. U kunt deze
gebakken wijting opdienen
met gekookte worteltjes en
aardappeltjes maar ook met
wittebrood.
GEMARINEERDE
GEBAKKEN WIJTING
Ingrediënten: 1 kilo wijtingfi-
lets, 3 eetlepels citroensap, 3
eetlepels witte wijnazijn, 2 dl
olijfolie, 1 grote ui in dunne
schijven, 1 knoflookteentje uit
de knijper, 1 dessertlepel fijn
gehakte verse dille, 1 dessert
lepel fijngehakte peterselie, 1
laurierblad, een snufje zwarte
peper, 4 gepelde tomaten in
stukjes gehakt en bloem. Be
reiding: leg de visfilets in een
glazen schaal met het mengsel
van citroensap, wijnazijn, 1 dl
van de olijfolie, ui, knoflook,
dille, peterselie en laurierblad
en laat de vis 1 uur marineren
op kamertemperatuur. Ver
meng de peper met de bloem
en haal de visfilets door de
bloem. Bak de visfilets in de
rest van de olijfolie 3 minuten
aan elke kant tot de filets
goudbruin zijn. Houd de filets
warm tussen twee borden.
Voeg marinade en de tomaten
toe aan de olie waarin de vis is
gebakken en kook een beetje
in tot de saus wat dikker is ge
worden. Doe de vis op de bor
den en giet de saus er over
heen. Garneer met schijfjes ci
troen en wat fijngehakte pe
terselie.
RIEN VAN REEMS
Het lijkt onvoorstelbaar,
maar ooit heeft de snoe
plustige mens het zonder sui
ker moeten redden. Hoewel
het al lang voordien bekend
was, kwam het gebruik van
suiker in Europa pas in de 15e
eeuw langzaam op gang. Het
met de hand kappen van sui
kerriet was zeer zwaar en ge
vaarlijk werk, (menigeen
kapte een hand weg) en kende
daarom weinig liefhebbers.
Dit had als gevolg dat suiker
lange tijd gewoon te kostbaar
bleek voor algemeen gebruik,
zodat honing nog lange tijd
het zoetmiddel bij uitstek
bleef.
Pas 300 jaar later ontdekten
de Fransen dat een bepaald
bietenras een gelijkwaardige
kwaliteit suiker kon opleveren
als dat van de rietsoort. Napo
leon, eeuwig in geldnood, gaf
de Franse telers opdracht op
grote schaal suikerbietkweke
rijen te ontwikkelen. Hetgeen
wonderwel lukte, want suiker
biet neemt tegenwoordig het
overgrote deel van de wereld-
suikerproduktie voor z'n reke
ning. Toch iets om even bij stil
te staan, als men dat klontje of
schepjè achteloos door het
kopje thee of koffie roert. Of
zo'n smakelijk bordje krootjes
wegwerkt: suikerbiet werd im
mers ontwikkeld uit het nede
rige rode bietje.
Wie naar aanleiding van bo
venstaande opeens onbe
dwingbare trek krijgt in biet
kan zijn hart ophalen, winter-
bietjes zijn er weer volop. Ze
worden vaak gekookt en wel
aangeboden omdat de kook
tijd, afhankelijk van de groot
te, tot drie uur kan oplopen.
Een gegeven dat het schema
van drukke huishoudens met
kleine kinderen aardig in de
soep kan laten lopen!
Een verse oogst is overigens
duidelijk van het gekookte
produkt te onderscheiden: de
eerste is paarsrood van kleur,
de tweede daarentegen hel
derrood. Ook qua houdbaar
heid verschillen ze onderling
behoorlijk, ongekookte bietjes
blijven in droog zand zo'n drie
maanden goed, gekookt en on
verpakt weer niet langer dan
drie dagen.
Belangrijk is om altijd een
schort en huishoudhand-
schoenen (of plastic zakjes) te
dragen tijdens de bereiding
van bieten: vlekken op de kle
ding zijn er vrijwel nooit meer
uit te krijgen, ook op de han
den blijven ze nog lange tijd
zichtbaar. Jonge moeders
schrikken nog wel eens als de
baby een rode luier produ
ceert, wat later beschaamd ge
grinnik oplevert als blijkt dat
kindlief de vorige dag smake
lijk van de bietjes gesmuld
heeft...
Reken op zo'n 250 gram per
persoon (volwassenen, uiter
aard!) als de bietjes gekookt
geserveerd worden. 200 gram
voldoet ruimschoots voor vier
personen als het om 'Koude
soep uit Litouwen' gaat, een
'actueel' gerecht; boen de bie
ten heel goed schoon en kook
ze met 1 liter water en een hal
ve liter azijn en iets zout gaar.
Giet ze af, maar bewaar het
kookvocht. Stroop ze af en
snijd ze in reepjes. Doe de bie
ten terug in het vocht, en
maak deze op smaak met iets
azijn en een eetlepel suiker
Voeg er een grote, in schijfjes
gesneden komkommer en een
in ringen gesneden prei bij, en
laat het geheel nog een half
uurtje trekken. Laat de soep
afkoelen, en roer er vlak voor
het opdienen 1 dl zure room
door. Opdienen met geroos
terd brood.
ERIC TRUFFINO
Cees van Zwam (midden), voorzitter van de Noordhollandse Bierkring De Herrezen Pauw overlaadt
tijdens het Hoorns Bokbierfestival Jan Passieux uit Krabbendijke met prijzen (foto Rien van Reems)
JT 'm a poor lonesome cowboy
Xand a long way from home'.
Wie kent niet deze regel van het
lied, waarmee de cowboy, die
sneller schiet dan zijn schaduw
aan het einde van elk stripver
haal tegen een ondergaande zon
het album uitrijdt: Lucky Luke,
sinds 1945 het wereldberoemde
geesteskind van tekenaar Mau
rice de Bevere, beter bekend als
Morris.
Van deze eenzame cowboy, met
zijn onafscheidelijke knol Jolly
Jumper en de idiootste hond van
heel de Far West, Rataplan, zijn
sinds de oorlog over de gehele
wereld in dertig talen al meer
dan 300 miljoen albums ver
kocht en zijn al tientallen teken
films gemaakt. Maar sinds 15 ok
tober galoppeert hij echter ook
over een Belgische zegel in de
waarde van 10 frank (oplage 6
miljoen).
De zegel werd uitgegeven in het
kader van de dag van de 'jeugdfi
latelie'. Voor de vierde keer in
successie staan er dus stripfigu
ren op de jeugdfilatelie-zegel. Op
de 1987-zegel zijn het Suske en
Wiske van de onlangs overleden
striptekenaar Willy van der
Steen die in een autootje over de
zegel rijden; in 1988 staat Rob
bedoes afgebeeld en het vorige
jaar Nero van Mare Sleen. En
ook het volgend jaar zullen er
weer stripfiguren worden afge
beeld, zo heeft de Belgische Re
gie laten weten. Dan zullen ech
ter vier zegels van 14 frank in een
boekje worden uitgebracht.
vele nieuwe kloosterstichtingen,
o.a. 69 abdijen. In de loop der ja
ren weigerde hij niet minder dan
vijf bisschopsambten (Milaan,
Reims, Langres, Chalons en Ge
nua), alleen omdat hij zich volle
dig wilde wijden aan zijn roe
ping: monnik zijn. Reeds 19 jaar
na zijn dood werd hij heilig ver
klaard.
het stil aan het Franse zegel-
front. Pas 1 oktober werd de
draad weer opgevat met de uit
gifte van een 2,30 fr.-zegel ter ge
legenheid van het 50-jarig be
staan van het Institut Géogra-
phique National. Op de zegel een
fraaie kleurenkaart van Frank
rijk.
In 1983 begon Frankrijk met een
jaarlijkse serie (steeds vier waar
den) natuur-zegels. De reeks
werd in 1983 ingezet met plan
ten; in 1984 gevolgd door roofvo
gels, 1985: bomen, 1986: minera
len, 1987: paddestoelen, 1988: te
keningen uit het boek 'Natuur
geschiedenis' van Georges Louis
Leclerc (1707-1788) en het vorige
jaar: geen emissie, want toen
hadden ze bij de Franse post de
handen vol aan de herdenking
van de Revolutie.
Op 8 oktober is de traditie echter
voortgezet met een serie van vier
waarop vissen: 2,00 fr„ een voorn
(Rutilus rutilus), 3,00 fr„ een
baars (Perca fluvialitis), 4,00 fr.,
een zalm (Salmo salar) en 5,00 fr.,
een snoek (Esox lucius).
Gravenhage Vredespaleii
23.X.90. Correspondentie naar
Directeur hoofdpostkantoor
Postbus 99130, 2500 NA 's-Gra
venhage. Op de envelop vermei
den: Stempel Vredespaleis.
Ter gelegenheid van de 29st<
Dag van de Aerophilatelie 0[
Schiphol wordt 3 november eer
bijzonder stempel gebruikt. Cor
respondentie naar: Directeu:
hoofdpostkantoor, Postbui
99100, 1100 NA Amsterdam
Zuidoost. Op envelop: Stempe
Aerofilatelie.
Van 7 tot en met 9 novembei
wordt naar aanleiding van df
Kinderpostzegelactie op df
Dam te Amsterdam een bijzon
der poststempel gebruikt. In dil
geval moet de correspondentif
naar: Directeur hoofdpostkan
toor, Postbus 99110, 1000 NA
Amsterdam.
Tot slot wordt door de PTT, die
deelneemt aan de internationale
postzegeltentoonstelling Phila-
telia in Berlijn, van 8 tot en met
10 november een bijzondei
stempel gebruikt. Adres: PTI
Post Filatelie, Postbus 30051,
9700 RN Groningen.
Op 5 november herdenkt België
met een 25 fr.-zegel (oplage 1,8
miljoen) de Heilige Bernardus,
die 900 jaar geleden werd gebo
ren (1090) en in 1153 stierf. Ber
nardus was een van de sterkste
persoonlijkheden van zijn tijd.
Zijn hele leven heeft hij geijverd
voor vrede en gerechtigheid
waarvoor hij heel Europa door
reisde. In 1115 werd hij al belast
met de stichting van het kloos
ter van Clairvaux, dat op zijn
beurt het middelpunt werd van
Frankrijk heeft het dit jaar in de
zomermaanden gelaten bij de
uitgifte van drie zegels in de nu
al meer dan een generatie lopen
de toeristische reeks. Op 25 juni
werd een 2,30 fr.-zegel gewijd aan
Cluny (Saone-et-Loire) met
daarop links een beeldengroep
van de kerk en een beeld van de
plaats. Verder: 9 juli, 2,3,0 fr., het
662 meter lange en 11 meter bre
de brug-kanaal (aquaduct) van
Briare en 16 juli, 3,80 fr„ Cap Ca
naille bij Cassis in Zuid-Frank
rijk.
mmWfrW* Kfin)iü$l FRaH£Ms|
In augustus en september was
STEMPELNIEUWS - Op 23 ok
tober zijn, zoals gemeld, vier
nieuwe Cour-zegels uitgegeven.
Er is geen eerste-dagenvelop uit
gekomen en er is ook geen stem
pel 'eerste dag van uitgifte' ge
bruikt. Wel bestaat tot en met 23
november de mogelijkheid cor
respondentie te laten stempelen
met de dagtekeningstempel 's-
IN 'T KORT - Griekenland: 2(
juni, deel twee van de serie per
manente zegels gewijd aan pro
vinciehoofdsteden: 2 dr. Kardit
sa, 5 dr. Trikala, 8 dr. Veria, 10 dr
Mesalongion, 15 dr. Chios, 20 dr
Tripolis, 25 dr. Volos, 40 dr. Kal»
mata, 50 dr. Pyrgos, 70 dr. loan
nina, 80 dr. Rethymnon, 90 dr
Argostolion, 100 dr. Nauplioh
200 dr. Patras en 250 dr. Fiorina
13 juli, kandidaatstelling Athe
ne voor de Olympische Spelen in
1996, 20 dr. zeilen, 50 dr. worste
len, 80 dr. atletiek, 100 dr. hand
bal en 250 dr. voetbal (ook all
strip); 11 oktober, inval vandf
Duitsers in Griekenland 50 jaar
geleden (28 oktober 1940), 50,81
en 100 dr.; 11 oktober, lOOstf
sterfdag Duitse archeoloog
Heinrich Schliemann, 80 dr
(beeld identiek aan Duitse zo
gel).
HERO ff"
Suikerbiet neemt tegenwoordig het overgrote deel van de wereldsuikerproduktie voor z'n rekening foto ANP)
sèf.ümiarö é>sMtniarftH&j
EAAHNIKH AHMOKPATIA
