PZC
Loodsenkoor op eind
muzikale wereldreis
...de koffie is nog niet overal
bruin op het Zeeuwse strand.
V oor waar delij ke
straffen en boete
na dronken rijden
m
Oksel van Yerseke Moer
toevluchtsoord ganzen
MUSTERRING MEUBELEN
STRANDPAVILJOEN
provincie
13
SPECTACULAIRE
KORTING 20%
m
WOENSDAG 8 NOVEMBER 1989
MEVBELMAKES EN METAAU1EWEXKEN
Psoriasisvereniging
bijeen in Middelburg
NIEUWE MUSICAL OP KOMST
Langspeelplaat
In onze koopjeshal geopend vanaf Maandag
t/m Vrijdag van 13.00 t/m 16.30
Woonboek met prijslijst wordt u op aanvraag
gratis toegezonden.
MEUBELEN BV
Industrieterrein De Meeten 16
4706 NG Roosendaal tel 01650-35255
Achtergesteld
DRINKEND OVER DE SNELWEG
Confessionele
Vereniging bijeen
TOEGEVOEGD AAN RESERVAAT
Pleidooi voor
gemeentelijke
Scheldewerkgroep
Vrije School
start project
ambachten
MIDDELBURG - Goed Frans Ieren spreken en tegelijk weten
hoe je van een stuk metaal een emmer maakt. De leerlingen
van de bovenbouw van de Vrije School Zeeland worden vanaf
dit schooljaar in beide vakgebieden onderwezen. De school,
die in Middelburg is gevestigd, heeft in samenwerking met het
Gilde Walcheren een ambachtenproject opgezet. De leerlingen
van de bovenbouw krijgen naast hun gewone lesprogramma
nu ook twee middagen per week les in meubelmaken of me-
taalbewerken. Bedoeling is dat daar later dit jaar ook nog pot
tenbakken en boekbinden bij komen, mogelijk ook met docen
ten van het Gilde.
Bij die vrijwilligersorganisatie zijn ge
pensioneerde vakmensen aangesloten
en oudere mensen met een bijzondere
hobby die hun kunst graag aan ande
ren willen leren. „Zowel wij als de men
sen van het Gilde vinden dit een ideale
manier van onderwijs", zegt Vrije
Schooldocent C. de Jong. „Mensen
aan het eind van hun carrière met veel
vakkennis en ervaring dragen dat over
aan jongeren die nog aan het begin
staan. Voor ons was dit ook een manier
MIDDELBURG - De Psiorisasisver-
eniging Zeeland en Noord-Brabant
houdt morgen (donderdag) voor de re
gio Zeeland een voorlichtingsavond in
de Zeeuwse Bibliotheek in Middel
burg. De dermatoloog dr J. M. W. Ha-
bets uit Middelburg houdt in de aula
een lezing over 'de algemene aspecten
van psioriasis en de invloed van de zon
op onze huid'. Er is ook gelegenheid tot
het stellen van (algemene) vragen. De
aanvang is om 19.30 uur.
om een oude wens te verwezenlijken.
Geld vormde voorheen een groot strui
kelblok om deze lessen van de grond te
tillen. Het komt ons erg goed uit dat de
mensen van het Gilde kosteloos
werken."
Het is niet de bedoeling dat de leerlin
gen door de lessen ook echt tot am
bachtslieden geschoold worden. De
Vrije 'School vindt vooral het met de
handen werken van belang voor de bo
venbouwscholieren, die verder veel
theoretische stof te verstouwen krij
gen. De lessen zijn toegevoegd aan het
programma en de leerlingen moeten
daardoor vier uur per week extra naar
school. Ze krijgen naast de ambachte
lijke lessen ook nog zes uur kunstzinni
ge vorming. De Vrije School streeft
naar een rooster waarbij 's ochtends
het denken en 's middags het doen
centraal staat.
De lessen worden nu gegeven aan
groep 8/9 en aan groep 10. Bedoeling is
dat de school vanaf volgend jaar een
volledige bovenbouw krijgt die door
gaat tot groep 13, waarna de leerlingen
staatsexamen havo of vwo kunnen
doen. De hele bovenbouw krijgt dan
ambachtelijke lessen.
Het Scheldeloodsenkoor op het Vlissingse badstrand.
De heer Suurland geeft de bovenbouwleerlingen van de Vrije School lessen in
metaalbewerken. Hier geeft hij adviezen aan Daniel van Sluijs (links) en Peter
Beenhouwer.
VLISSINGEN - Het Scheldeloodsen
koor uit Vlissingen voert zaterdag 18
november voor de laatste keer zijn
musical 'Een reis om de wereld' op in
Zeeland. De belangstelling voor kaar
ten is groter dan het aantal zitplaat
sen in de stadsschouwburg van Mid
delburg. Het koor is inmiddels bezig
aan de ontwikkeling van een nieuwe
musical. Daarvan wordt in 1991, tij
dens het twintigjarig jubileum van
het koor, een voorproefje gegeven.
De voorstelling 'Een reis om de wereld
met het Scheldeloodsenkoor' is reeds
veertig keer op de planken gebracht.
Het tachtig leden tellende koor boekte
daarmee ook successen in België en
West-Duitsland. Naast dit avondvul
lende programma zijn de muzikanten
na achttien jaar nog steeds actief met
hun seasongs en shanties. Dat zijn zee
mansliedjes uit voornamelijk de twee
de helft van de negentiende eeuw. Op
de maat hiervan werd het zware en
eentonige werk aan boord verricht.
De teksten waren vaak dubbelzinnig.
Voor de vrouwen, thuis en onderweg in
de havens, was een hoofdrol wegge
legd. Voorzitter Ruud Visser: „Wij zin
gen alleen de nette coupletten." Het
repertoire is grotendeels engelstalig.
„De Nederlandse zeemansliedjes uit
die tijd zijn verloren gegaan. Niemand
durfde de teksten zwart op wit aan het
papier toe te vertrouwen. Ze mochten
per ongeluk eens thuis worden gele
zen", aldus Visser.
De musical is een creatie van Rinus
van Es, Ruud Visser en decorbouwer
Joop Ham. De show speelt zich af in
een zeemanskroeg, in een beman-
ningsverblijf aan boord en op het dek.
Telkens moet met de zware stukken
het scheepsdecor worden opgebouwd.
Een nieuwe show met makkelijker ver-
voerbare decors is in voorbereiding.
Daarin wordt een groot aantal whaling
songs, liederen uit de walvisvaart, ten
gehore gebracht. Deze musical zal zich
afspelen in de wateren bij Antarctica
en de Stille Zuidzee.
Het nieuwe spektakel laat nog even
op zich wachten. Volgens Visser
wordt pas in 1991 een voorproefje ge
geven. Het koor viert dat jaar zijn
twintigjarig bestaan. Het jubileum
wordt gevierd met een shanty-festi-
val. Ook wordt bij die gelegenheid de
nieuwste langspeelplaat 'te water ge
laten'. Van de vier vorige elpees van
het Scheldeloodsenkoor zijn in totaal
tienduizend exemplaren verkocht.
Eerder dan het jubileum lonkt Sail
Amsterdam naar de (voormalige) lood
sen. Deze vijfjaarlijkse zeilmanifesta-
tie wordt in 1990 weer gehouden. Het
loodsenkoor is uiteraard van de partij.
Het optreden viel in 1985 min of meer
in het water. Voorzitter Ruud Visser
denkt dat zijn koor kan fungeren als
slecht-weer-voorziening. „Bij regen
kan het publiek een kijkje bij ons ko
men nemen." Het zeilschip Avontuur
lijkt hem een mooie lokatie voor de op
tredens. Deze klipper wordt door vrij
willigers van de Stichting Zeilvaart
Zeeland zoveel mogelijk in originele
staat hersteld. Het streven is om met
de gerestaureerde Avontuur in ugus-
tus mee te doen aan Sail Amsterdam.
(Advertentie)
WESTENSCHOUWEN - Bij een
strandwandeling op een winterse
zondagmiddag hoort een kop erw
tensoep of een beker warme chocola
demelk, al of niet voorzien van een
scheut rum. Strandwandelaars op
Walcheren en in Zeeuwsch-Vlaande
ren kunnen zich in die service ver
heugen. Op die Zeeuwse stranden
bevinden zich paviljoens die ook op
zondagen in de wintermaanden
open zijn. De Kop van Schouwen
kent die luxe niet. En dat is eigenlijk
heel vreemd, zeker in de gemeente
Westerschouwen die zo graag met
haar strand pronkt. Terecht, want
de brede Schouwse kust trekt ook
buiten het seizoen steeds meer be
zoekers.
Het is ook de exploitanten van
strandpaviljoens opgevallen dat in
gemeente- en provinciehuizen wel
een seizoensverlengend beleid met
de mond gevoerd wordt, maar dat er
in de praktijk nog wel eens wat aan
schort. Zeker in een provincie als
Zeeland, waar de kust een van de
trekpleisters is. Dat Zeeland niet de
enige provincie is waar op dat gebied
wat verbeterd kan worden, bleek
eind september toen de Nederlandse
Vereniging van Strandexploitanten
Noordzeestranden (NVSN) aan
staatssecretaris A. Evenhuis een
zwartboek overhandigde.
Een deel van de in totaal 278 Neder
landse exploitanten van strandpa
viljoens voelt zich bijvoorbeeld ach
tergesteld bij de permanente hore-
ca-ondernemers aan de andere kant
van de duinen. Verder is er kritiek
op de overheid die de paviljoenhou
ders niet serieus neemt en strand-
overgangen en parkeergelegenhe-
den verwaarloost. Een andere
klacht is dat allerlei (ambtelijke) in
stanties langs elkaar heenwerken.
Ook in Zeeland is te zien dat nog niet
iedereen dezelfde taal spreekt als het
gaat om 'seizoensverlenging' en
'voorwaarden scheppend recreatie-
beleid'. Wat bijvoorbeeld op Walche
ren en in Zeeuwsch-Vlaanderen heel
gewoon wordt gevonden, is op
Schouwen-Duiveland uit den boze.
Op het noord-Zeeuwse eiland mogen
de strandpaviljoens niet blijven
staan. „Het waterschap staat dat
niet toe", laat een medewerker van
de gemeente Westerschouwen weten.
„Dat heeft te maken met de hoge wa
terstanden in de winter."
Maar op Walcheren, waar het net zo
hard kan waaien en de golven ook wel
eens tegen de duinen beuken, mag
het wel. Bij het waterschap Schou
wen-Duiveland is dinsdagmiddag
niemand aanwezig die exact uit kan
leggen hoe dat zit. Een medewerker
van de afdeling algemene zaken
spreekt het vermoeden uit dat tij
dens het stormseizoen, van oktober
tot april, geen obstakels in de zeewe
ringen aanwezig mogen zijn. Maar
hoe dat dan op Walcheren zit is hem
ook niet duidelijk
Op Schouwen-Duiveland bestaat ze
ker belangstelling om de strandpa
viljoens ook in de wintermaanden te
exploiteren, vertelt L. Hart die in een
strandpaviljoen staat bij de duino-
verang aan de Rampweg in de buurt
van Renesse. „We moeten het pavil
joen afbreken omdat er in de winter
hoger water staat dan in de zomer,
maar daar is misschien wel wat op te
vinden. Zeker als we definitief kun
nen blijven staan. In de weekeinden
is er waarschijnlijk wel wat te verdie
nen. Je ziet ook dat er steeds meer
kleine vakanties komen. En ook in de
kerstvakantie is het op het strand
druk genoeg." Aan de andere kant
ziet Hart ook kosten, zoals bewaking
en stookkosten. „Maar ja, daar staat
weer tegenover dat we niet weer ieder
voorjaar die 150 palen in moeten gra
ven waarop het paviljoen staat. We
breken het in het najaar in drie dagen
af, maar het duurt 14 dagen eer het
weer opgebouwd is."
Dat er in de wintermaanden wat te
verdienen is bevestigt R. P. Simpe
laar van strandpaviljoen de Zeester
Op Schouwen-Duiveland is het opbouwen en afbreken van de strandpaviljoens een jaarlijks terugkerend ritueel. In
andere delen van Zeeland hoeft dat niet.
bij Koudekerke. „Op een zondag kun
je een weekloon maken. Maar ik be
gin er niet aan. Gedurende acht
maanden van het voorjaar tot het
najaar ben ik zeven dagen in de week
open. Dan vind ik het welletjes. De
zondag is voor mij de mooiste dag
om bij mijn gezin te zijn en dat wil zo
houden. Het is financieel best leuk,
maar het gaat ten koste van je ge
zin."
Ook in Zeeuwsch-Vlaanderen wordt
wisselend over de openstelling van
de strandtenten gedacht. Mevrouw
A. Maas uit Breskens die samen met
haar broer in de buurt van Groede
een paviljoen heeft voelt er niet veel
voor. De verwarmingskosten wegen
niet op tegen de opbrengsten. Dat
bleek in de afgelopen winter toen het
paviljoen bij wijze van proef open
was. Afgelopen zondag was hun pa
viljoen voor de laatste keer open. Zo
dra het weer warmer wordt kunnen
de klanten er weer terecht. De
Zeeuws-Vlaamse strandwandelaars
kunnen dan echter bij enkele andere
paviljoens terecht die de deuren on
danks de kou nog wel open houden.
Dat geldt ook voor het strandpavil
joen Kaapduin bij Dishoek op Wal
cheren. Een medewerkster van dat
etablissement vertelt dat haar zaak
twee jaar achter elkaar in de winter
open was en met wisselend succes:
„Als het regent zit je met twee man
duimen te draaien, maar op andere
dagen is het druk. Je zet dan voorna
melijk koffie en erwtensoep om en
wat zakken friet. Je moet het ook zien
als een service aan de mensen die in
de zomer ook komen. Die klanten wil
ik graag houden."
F. Caljouw van de Piraat in Oostka-
pelle is als een van de weinige Zeeuw
se strandpaviljoenhouders lid van de
NVSN. „Voor het oplossen van je ei
gen problemen heb je er eigenlijk niet
zo veel aan. Dat kun je beter zelf maar
regelen met het plaatselijke gemeen
tebestuur. Maar ik ga wel eens naar
die vergaderingen. Dan praat je met
collega's en hoor je weer eens wat. Op
die manier kun je ideëen opdoen en
daar heb je dan weer voordeel van."
René Shrier
MIDDELBURG - De 33-jarige Goese-
naar C. van der B. stond dinsdag voor
de politierechter in Middelburg voor
rijden onder invloed. Hij raakte 18
maart rond de middag bij Rilland met
de auto van zijn werkgever in de berm
van de autosnelweg en sloeg over de
kop. Hij kwam er zonder noemens
waardig letsel vanaf, maar bleek bij
de ademanalyse 855 microgram (1.94)
promille te hebben.
Hij verklaarde de avond tevoren al be
gonnen te zijn met drinken. In de auto
had hijonderweg van Rotterdam naar
huis, nog enkele blikjes bier genuttigd.
Hij had vanwege een huiselijk conflict
de nacht bij een familielid doorge
bracht. Hij vroeg politierechter mr A.
A. Schuering dringend hem zijn rijbe
wijs niet af te nemen daar hij dan grote
moeilijkheden met zijn werk zou krij
gen. Hij zei permanent oproepbaar te
moeten zijn ingeval van storingen bij
de kerncentrale. In de praktijk bleek
dat nogal mee te vallen. Op een vraag
van de rechter vertelde Van de B. dat
hij vorig jaar drie keer met spoed was
ontboden en dit jaar nog in het geheel
niet.
Officier van justitie mr S. Tempel zei er
grote moeite mee te hebben als Van de
B. er zonder rijontzegging zou afko
men, omdat het alcoholgehalte erg
hoog was. Aan de andere kant had hij
nog geen strafblad en daarom kwam
de officier tot een eis van vijf maanden
voorwaardelijke ontzegging met als
bijzondere voorwaarde deelnemen
aan de alcohol-verkeerscursus (AVC),
2500 gulden boete en twee weken voor
waardelijke gevangenisstraf. Het von
nis was conform de eis.
P. de R. (21) uit Sluis vloog 4 mei in
Oostburg 's nachts om drie uur op de
Nieuwstraat uit de bocht en botste te
gen een boom. Hij was na cafébezoek
op weg naar huis. Zijn auto werd on
herstelbaar vernield en De R. had zo
veel pijn in de borst dat hij de adem
test niet kon afleggen. De bloedproef
had een resultaat van 1.76 promille.
Op 28 mei werd hij op de Hoogstraat in
zijn woonplaats aangehouden met 240
microgram (0.55), net iets boven het
toegestane maximum. Hij reed toen in
de auto van zijn vriendin. Hij werd con
form de eis veroordeeld tot vier maan
den rijontzegging en 1500 gulden boete
waarvan duizend gulden voorwaarde
lijk. Ook hij moet de AVC gaan volgen.
L. J. de K. (55) uit Terneuzen werd con
form de eis tot vijf maanden voor
waardelijke rijontzegging (gekop
peld aan het volgen van de AVC), 2000
gulden boete en twee weken voor
waardelijke gevangenisstraf veroor
deeld voor rijden onder invloed. Op
de Lekstraat in zijn woonplaats trok
hij de aandacht doordat hij midden
op de rijbaan reed. De ademanalyse
lukte niet, maar het was duidelijk dat
De K. erg veel had gedronken.
Hij verklaarde dat hij op de avond yan
18 mei thuis eerst enkele whisky's had
gedronken en later in een café nog wat
koppen koffie met likeur. Zware zor
gen over de gezondheid van zijn vrien
din hadden hem naar de fles doen grij
pen. Het was de eerste keer dat De K.
met justitie in aanraking kwam.
B. R. de Q. (41) uit Vlissingen kreeg
conform de eis vijf maanden voorwaar
delijke ontzegging, 1250 gulden en het
verplicht volgen van de AVC opgelegd
voor rijden met een ademgehalte van
645 microgram (1.47). Hij had samen
met een maat tijdens een feestje een
krat bier soldaat gemaakt. Hoewel hij
wist dat hij te veel gedronken had wil
de hij toch per se een vriendin naar
huis brengen. De Q. was pas geschei
den en zei dat hij ingeval van proble
men 'nog wel eens wilde doorzakken'.
GOES - De afdeling Zeeland van de
Confessionele Vereniging in de Neder
lands Hervormde kerk houdt dinsdag
14 november haar najaarsbijeenkomst
in de Oosterkerk aan de Bergweg! in
Goes. De aanvang is om 19.30 uur. ps
L. den Breejen uit Kapelle spreekt
over het onderwerp 'De voorzienigheid
Gods'. Na zijn inleiding is er gelegen
heid tot het stellen van vragen en dis
cussie. De avond wordt geleid door ds
de Rooij uit Terneuzen en is voor ieder
een vrij toegankelijk-.
Rotganzen in de Yerseke Moer, hun winterstek.
YERSEKE - De 'Oksel van Yerseke
Moer' gaat dienen als reservaat voor
ganzen. Het is het Bureau Beheer
Landbouwgronden (BBL) in Goes ge
lukt deze lap grond in het Yerseke
Moer aan te kopen. Tevens zijn er
nieuwe afspraken gemaakt voor de
'winter-opvang' van de ganzen.
Het BBL beheert landbouwgronden
die een belangrijke natuurwaarde heb
ben. Daartoe sluit het gewoonlijk een
beheersovereenkomst af met de land
bouwers. Die stemmen (vrijwillig) hun
bedrijfsvoering op de natuurwaarde
af. Mocht landbouwkundig gebruik
onverenigbaar zijn met de natuurdoel
stelling, dan probeert het BBL het ter
rein aan te kopen om er een natuurre
servaat van te maken. Het staat de
boeren vrij al dan niet te verkopen.
Het Yerseke Moer is al een reservaat,
maar er zat nog een hap landbouw
grond in, de zogenoemde 'oksel'. Dit
gebied is nu bij het reservaat getrok
ken. Het BBL gebruikt de Yerseke
Moer om er ganzen, voornamelijk rot
ganzen, te laten overwinteren. Het
zaait er dan gras in dat de vogels lek
ker vinden. Voordeel is dat de geveder
de dieren hun voedsel dan niet op de
landbouwakkers gaan zoeken. De
laatste jaren gebruiken de ganzen het
Yerseke Moer al als winterstek. Zo zijn
er ook speciale gebieden in het noord
en zuidwesten van Sint Philipsland
waar de vogels overwinteren. Dit is vo
rig jaar voor het eerst als proef gedaan.
De proef wordt nu voortgezet. In de af
gelopen winter hebben veel rotganzen
Advertentie
gebruik gemaakt van het terrein in het
noordwesten van Sint Philipsland, ter
wijl de meesten het zuidwestelijk ge
bied links lieten liggen. De oorzaak
hiervan is nog in studie.
Het BBL heeft ook een plan in voorbe
reiding dat de zuidkust van Tholen
voor dit doel geschikt moet maken.
Tot de nieuwe afspraken behoort dat
er kunstmest in de opvanggebieden
wordt gebruikt om geschikt gras té la
ten groeien. Met de landbouwers is af
gesproken dat zij de ganzen op de om
ringende landbouwgronden mogen
verjagen.
RUPELMONDE - De milieu-organisa
tie Greenpeace en de Zeeuws-Vlaam
se actiegroep 'Redt de Schelde' hiel
den gisteren in het kader van de cam-
pagneweek voor een schoon Schelde-
bekken een actiebijeenkomst aan
boord van het Greenpeaceschip Moby
Dick in Rupelmonde. Tijdens deze bij
eenkomst werd door de milieu-acti
visten van gedachten gewisseld over
de vervuilingsproblematiek die in
het Scheldebekken speelt.
Een woordvoerder van Redt de Schel
de pleitte aan boord van het campag
neschip voor de oprichting van een in
ternationale Scheldewerkgroep, waar
in niet enkel milieu-organisaties zit
ting in moeten hebben, maar ook ge
meentebestuurders uit de gemeenten
langs de Schelde-oevers. Volgens de
activist zouden de aangesloten ge
meenten - hij refereerde aan een eer
der gelanceerd plan van burgemeester
drs W. J. Plomp van Valkenisse - moe
ten zorgen voor een bundeling van de
krachten, waardoor middels politiek
lobbywerk een krachtdadiger aanpak
van de milieuproblemen in het Schel-
degebied gerealiseerd kan worden.
Na een korte rondvaart zette de Moby
Dick vervolgens koers naar Antwer
pen. Greeenpeace sluit donderdag de
campagne voor een schoner Schelde
bekken af met een persconferentie in
Antwerpen.
