PZC
sport
14
MAANDAG 31 JULI 1989
Pubs
Drie maanden
Afschuwelijk
BARCELONA - Elf uur 's avonds, en nog altijd blijft de thermometer op 25 graden steken.
Barcelona, olympisch Barcelona, stad van Gaudi, Picasso en Cruijff zal in 1992 dagelijks
vervloekt worden. Althans, door degenen die niet als toerist naar de 25e Olympische Spelen
zullen afreizen.
Alpe d'Huez
Tv-record
Geldbuidel
Nieuw gezicht
Kritiek
Eta
Politie treft blaam
voor voetbalramp
(Door Lia van Bekhoven
LONDEN - De politie treft de meeste
blaam voor de ramp in het Hillsbo-
rough-stadion waarbij 95 voetbalsup
porters werden doodgedrukt, aldus
de conclusie van een onderzoeksrap
port. Het rapport dat een dezer dagen
aan de minister van binnenlandse za
ken zal worden overhandigd, is uitge-
lektaan de Sunday Times die er giste
ren op de voorpagina verslag van
deed.
De politie van Zuid Yorkshire krijgt er
in het rapport, aldus het zondagsblad,
flink van langs. Ze zou gefaald hebben
in het treffen van adequate voorzienin
gen. De onderzoekscommissie verwijt
de politie totaal onvoorbereid te zijn
geweest op de late aankomst bij het
stadion van een groot aantal suppor
ters.
Maar de inspecteur van politie, Roger
Marshall, die de opdracht gaf de poor
ten te openen voor de late binnenko
mers, treft geen schuld. Er is echter
veel kritiek op zijn chef, hoofdinspec
teur David Duckenfield. Duckenfïeld
had zijn agenten de opdracht moeten
geven de fans naar bepaalde plaatsen
te begeleiden. In plaats daarvan
stroomden supporters naar de dichtst
bijzijnde staanplaatsen in het midden
van het Leppings Lane-gedeelte om
geen seconde te missen van de halve-
finalewedstrijd om de FA Cup tussen
Liverpool en Nottingham Forest, die
op het punt stond te beginnen. Het
plotselinge aanzwellen van de rijen
veroorzaakte enorme druk op de fans
die hun staanplaats tegen het hek al
hadden ingenomen.
De onderzoekscommissie, voorgeze
ten door Lord Taylor, wil het verbod
op de verkoop van alcohol bij voet
balwedstrijden herzien. Volgens
rechter Taylor werd de Hillsbo-
rough-tragedie gedeeltelijk veroor
zaakt door het tegelijkertijd leegstro-
men van de pubs waar supporters tot
de laatste minuut hadden zitten drin
ken. Het rapport stelt echter dat dron
kenschap geen belangrijke rol speel
de bij de gebeurtenissen van 15 april.
Behalve de politie wordt de Sheffield
Wednesday Footballclub bekritiseerd
voor de slechte toestand waarin het
stadion zich bevond. De club beant
woordde niet aan de veiligheidsmaat
regelen zoals voorgeschreven door de
regering. De tunnel die toegang gaf tot
de tribunes was te steil waardoor sup
porters met grotere kracht naar voren
werden geduwd.
De clubarts wist niet dat hij verplicht
was zich bij de eerste-hulpkamer te
melden als hem dat werd gevraagd.
Evenmin was hem bekend dat hij
geacht werd de politie van zijn verblijf
tijdens de wedstrijd op de hoogte te
stellen.
Het rapport doet geen aanbevelingen
over de verwijdering van de drang
hekken. Het spreekt zich evenmin uit
over de introductie van identiteits
kaarten zoals die destijds door de re-
gering-Thatcher is voorgesteld. Uit
sluitsel hierover wordt in een apart
onderzoeksverslag aan het einde van
het jaar verwacht. Ruim 170 getuigen
onder wie spelers, supporters, orde
bewakers en agenten werden tijdens
de drie maanden dat het onderzoek
duurde ondervraagd.
In het rapport, dat 3800 pagina's telt,
wordt een aantal aanbevelingen ge
daan om toekomstige tragedies te
voorkomen. De commissie zou graag
zien dat het aantal staanplaatsen
wordt beperkt, het aantal uitgangen
wordt vermeerderd en dat ordebewa
kers en politie voor iedere wedstrijd
nieuwe afspraken met elkaar maken.
Rechter Taylor heeft ook kritiek op
het communicatienetwerk van de poli
tie. Agent Harold Guest, die via de mo
nitor in het stadion de aankomst van
de supporters in het oog hield, verteld!
de commissie dat zijn radio geblok
keerd werd door oproepen van colle
ga's toen hij zijn oversten wilde waar
schuwen voor de ernstige problemen
die zich begonnen te ontwikkelen. D(
politie van Zuid-Yorkshire heeft tot nu
toe iedere commentaar op het nog niet
officieel uitgebrachte rapport gewei
gerd.
In een ander rapport wordt de Britsi
pers onder handen genomen voor dl
wijze waarop ze de Hillsborough-tra
gedie versloeg. Na een onderzoek vai
twaalf weken verwijt de Britse pers
raad een groot aantal dagbladen closi
up-foto's te hebben gepubliceerd vai
supporters die zwaargewond of reed:
dood waren. Veel foto's waren zo afge
drukt dat de slachtoffers duidelijl
herkenbaar waren. De persraad zegt
geen bezwaar te kunnen aantekenen
tegen foto's die van een redelijke af
stand genomen de eerste rij suppor
ters laten zien. „De foto's waren af
schuwelijk maar gaven accuraat eer
afschuwelijke gebeurtenis weef". Z(
noemde close up-foto's van gezichtei
die soms verwrongen waren door hel
ijzeren hekwerk 'een opdringerig!
aanval op de persoonlijk leed'.
Engelands grootste dagblad The Sul
werd apart bekrisiteerd wegens een
voorpaginaverslag getiteld 'De Waar
heid'. In het artikel werd melding ge
maakt van Liverpool-fans die de zak
ken van een aantal slachtoffers zoudei
hebben gerold en tegen agenten geurij
neerd zouden hebben. De raad vond
dat artikel 'provocerend, ongevoelig
en niet nodig'. De bewuste krant dia
zich vaker schuldig maakt aan publi'
katie van feitelijke onjuistheden ei
daar zelden van wakker zegt te liggen
gaf toe in dit geval „een nogal ernstig!
fout" te hebben begaan. De persraac
achtte de meeste klachten echter on
gegrond.
Tientallen supporters konden geen kant meer op en snakten letterlijk naar adem.
Barcelona wil
ook fors aan de
Spelen verdienen
(Door Karei Jansen
Ze lijken nog zó ver weg, die Spelen.
Deze week nog precies drie jaar te
gaan, openingsceremonie op 25 juli,
sluiting op zondag 9 augustus. De
echo van Seoul, nauwelijks een jaar
achter ons, klinkt zo af en toe zelfs
nog even door. Maar voor Barcelona
is Zuidkorea echt voltooid verleden
tijd, is de voorbereiding op de volgen
de editie van het grootste sportfestijn
ter wereld aan de orde van de dag. De
Catalaanse hoofdstad heeft nu de
toekomst. „Een toekomst met een
naam en een datum", zegt Luis Serra
no glimmend van trots. „De Olympi
sche Spelen, 1992".
Luis Serrano is woordvoerder van
COOB'92, het organisatiecomité dat
in een soort van bunker domicilie
heeft gekozen aan de voet van de
Montjuïch. Een bewuste keuze. De
213 meter hoge heuvel fungeert
straks als het kloppend hart van de
Olympiade, op het plateau zijn ac
commodaties gepland voor sporten
als atletiek, zwemmen, turnen, vol
leybal en handbal. Het valt nauwe
lijks voor te stellen dat hier over drie
jaar tienduizenden toeschouwers
naar 'boven' gaan, richting het totaal
gerenoveerde olympisch stadion of
naar het olympische zwembad. De
wegen zijn smal, te smal, vergelijk
baar met die op l'Alpe d'Huez, terwijl
een 'inspectie' van het terrein op de
top leert dat geen enkele architect er
blijkbaar over heeft nagedacht hier
parkeerruimte te bedenken. Klein
foutje, grote gevolgen?
Serrano en de medewerkster van
COOB'92, die de rondleiding langs de
in aanbouw zijnde accommodaties
op de Montjuïch leiden, schieten in
de lach. „Dat is een bewuste keuze
geweest", leggen beiden uit. „Barce
lona komt nu al dagelijks 200.000 par
keerplaatsen te kort en elk jaar ko
men er meer auto's de stad binnen
(vorig jaar nog werden in de Cata
laanse regio 125.000 nieuwe wagens
geregistreerd). Kun je je voorstellen
hoe het dan tijdens de Spelen zou
zijn? Inderdaad, een puinhoop. Van
daar dat we Montjuïch 'schoon' hou
den, er wordt geen auto toegelaten.
Buiten de stad worden grote parkeer
plaatsen aangelegd, waar iedereen
zijn wagen kwijt kan. Vandaar zullen
bussen voor verder vervoer zorgen.
Bovendien zal de metro verlengd
worden, zodat iedereen de Montjuïch
straks op twee manieren kan berei
ken. Zo zal het bij de overige drie
olympische centra (Diagonal, Vall
d'Hebron en Pare de Mar) ook gebeu
ren".
De blikken dwalen af. De wind, die
door het voor honderd miljoen gul
den gerenoveerde Olympisch Sta
dion (75.000 plaatsen) waait, zorgt
eindelijk voor wat verkoeling. De
arbeiders, die met de laatste werk
zaamheden bezig zijn om het uit 1929
stammende bastion op tijd klaar te
stomen voor de officiële opening op
8 september (World Cup-atletiek
wedstrijden), hebben inmiddels ook
de schaduw opgezocht. Uitgeput lig
gen ze te genieten van de koelte die
de stad onder hen zo ontbeert. Gis
teravond om elf uur nog 25 graden,
het moet nu toch zeker zo'n graad of
33, 34 zijn. Een meelijwekkend ge
voel dringt zich op, de atleten die
hier moeten oogsten na vier jaren
voorbereiding zullen het zwaar te
verduren krijgen. „De gemiddelde
temperatuur in de olympische perio
de", zegt de COOB'92-gids, „ligt tus
sen de 27 en 31 graden. Maar er zijn
uitschieters ja, zoals vandaag. Dan
kan het soms oplopen naar 35 graden
of meer".
De smogwolk boven Barcelona, de
stad met de meeste industrie in het
land, is duidelijk zichtbaar vanaf de
Montjuïch. „Daar zal weinig aan te
veranderen zijn", verzucht de gids.
„Er wonen hier nu eenmaal 1,8 mil
joen mensen. Die moeten tóch le
ven". „Er bestaan plannen om het
verkeer tijdens de Spelen in te dam
men", vult Serrano aan. „Om de dag
auto's met even en oneven nummer
borden toelaten. Dat werkte in Los
Angeles, waarom dan niet in Barcelo
na?".
In ruil daarvoor verkrijgt NBC wel de
exclusieve uitzendrechten voor de
VS, en wordt het programma aange
past aan de Amerikaanse 'prime-ti
me'. Dit keer betekent dat overigens
een meevaller voor de sporters. Vrij
wel het gehele programma zal nu
Met het noemen van de Amerikaanse
metropool is tevens het Grote Voor
beeld van de Spanjaarden aange
haald. Peter Ueberoth, de organisa
tor van de spelen van Los Angeles in
1984, zorgde destijds voor dé omme
keer toen hij de per traditie verliesge
vende Spelen veranderde in een eve
nement waar vette winst uit te halen
was. Wat dat betreft groeide de hoop
in de harten van de Catalanen, toen
Seoul onlangs de balans opmaakte
en wereldkundig kon maken dat de
natie na aftrek van alle kosten een
miljard gulden had verdiend aan de
Spelen van 1988.
Het binnenhalen van de commercie,
de verkoop van munten, postzegels,
het heffen van forse entreeprijzen en
uiteraard de verkoop van de televi
Het Olympische Stadion van Barcelona, waar op 25 juli 1992 de Spelen zullen beginnen.
sierechten bleken ook voor Barcelo
na de sleutelbegrippen naar succes.
Hoewel zelfs IOC-voorzitter Juan An
tonio Samaranch het in de aanloop
naar Seoul voor onmogelijk hield dat
de bedragen die met name de Ameri
kaanse tv-stations voor 'zijn' Spelen
wilden betalen ooit nog hoger zouden
uitvallen, kan Barcelona het zoveel
ste record op dit gebied melden. NBC
stak concurrent ABC voor de tweede
achtereenvolgende keer de loef af
met een onwaarschijnlijk bod van
416 miljoen dollar, 35 procent meer
dan het bedrag dat vier jaar geleden
werd betaald.
door het tijdverschil met Amerika 's
avonds worden afgewerkt.
Andere continenten moesten ook
diep in de geldbuidel tasten voor de
zelfde exclusiviteit op de buis:
Channel 7 (Australië) en CTV (Cana
da) betaalden zelfs ieder vijf keer zo
veel als voor Seoul: respectievelijk
33,7 en 16.5 miljoen dollar. De EBU,
optredend namens de Europese om
roepen, telde 90 miljoen dollar neer;
in '88 was dat nog 'slechts' 30 mil
joen. De vier contracten brengen het
nieuwe recordbedrag nu al op 556
miljoen dollar. En het einde is nog
niet eens in zicht. Op dit moment
wordt nog onderhandeld met o.a. de
Aziatische, de Afrikaanse en de
Zuidamerikaanse landen. Waarmee
voldoende duidelijk is gemaakt dat
de verkoop van de televisierechten
de belangrijkste inkomstenbron
voor COOB'92 (Comité Organizador
Olimpico Barcelona '92') vormt.
Sterker nog, zonder die gegarandeer
de inkomsten had Narcis Serra, de
voorganger van de huidige burge
meester Pasqual Maragall, in 1981
ook nooit de eerste aanzet gegeven
om zijn stad kandidaat te stellen.
Barcelona mag dan welhaast uit zijn
voegen barsten van de historische en
architectonische hoogstandjes, mu
sea, kunstgalerijen, opera's en con
certen: feit is dat het centrum van Ca-
talonië de laatste decennia steeds
meer van haar uitstraling verloor.
Frustrerend was het voor de Barcelo-
nezen om Madrid tot een moderne
wereldstad uit te zien groeien, terwijl
de eigen infrastructuur wegkwijnde.
De vicieuze cirkel was geschapen.
Met het verval stak ook de criminali
teit steeds meer de kop op. Jongeren,
vaak verslaafd aan drugs en afkom
stig uit de verpauperde wijken, zoch
ten het centrum van de stad op, op
zoek naar portemonnees en tasjes
van toeristen. De Ramblas, de popu
lairste wandelboulevard van de stad
vertoont daardoor 's avonds een ver
warrend beeld: veel toeristen, uiter
aard, maar ook het ronddralende le
ger kanslozen: prostituées, waarvan
veel travestieten, zakkenrollers en
verslaafden. Om de zoveel meter dus
ook een agent.
Het was dit naargeestige beeld - en
niet de drie eerdere vergeefse pogin
gen om de Olympiade binnen te ha
len - dat Narcis Serra er nu alweer
acht jaar geleden toe bracht het nut
tige met het aangename te vereni
gen. De winsten die met de organisa
tie van een groots evenement als de
Olympische Spelen - in Barcelona en
dus niet in het gehate Madrid - zou
den worden geboekt, zouden volle
dig in de renovatie van de stad gesto
ken kunnen worden. Bovendien zou
den alle bouwplannen, en dat waren
er vele, jaren eerder gerealiseerd
kunnen worden. De kandidatuur,
van harte gesteund door koning
Juan Carlos en de totale bevolking,
was daarmee een feit.
Voor het renovatieproces werd met
een een monstrueus bedrag uitge
trokken: zeven miljard gulden. De
stad hoopt de wereld over drie jaar
haar nieuwe gezicht te tonen: dat
van een frisse, dynamische en scho
ne metropool. Nu de nieuwe (olympi
sche) geldstroom is aangeboord
moeten hele wijken er aan geloven.
In Pare de Mar bij voorbeeld zullen
de bestaande gebouwen allemaal te
gen de grond gaan ten faveure van
het olympisch atletendorp. De nieu
we flats, aan zee, bieden plaats aan
15.000 mensen.
De wegen krijgen een 'opknapbeurt',
er worden (twaalf) nieuwe hotels ge
bouwd, vliegveld 'Prat' wordt gemo
derniseerd - de Spaanse luchtvaart
maatschappij Iberia heeft nu al extra
lijndiensten ingesteld en is druk be
zig de vloot uit te breiden -, er wordt
een olympische haven aangelegd, na
genoeg alle sportaccommodaties
(Barcelona heeft er totaal zo'n 1300!)
die zijn ingeschakeld voor de OS wor
den gerenoveerd en de stad krijgt een
ringweg, de Pata Sur, die de vaak ki
lometerslange files definitief moet
oplossen. Het is slechts een greep uit
het totale pakket vernieuwingen.
Alle olympische accommodaties in Barcelona liggen binnen een straal van
vijf kilometer.
In alle euforie kwam de kritiek van
stadgenoot Juan Antonio Sama
ranch keihard aan. In april van dit
jaar hief de voorzitter van het Inter
nationaal Olympisch Comité reeds
een waarschuwende vinger: Barcelo
na moest haast maken met de uitvoe
■■nm
HnMBHOBW
m IIWIWIIIKI Will tillHHIIilHHIIBII IHIIMillllHilll IIHMiHWI—UB III iMMil f iHIHill illl
ring van alle mooie plannen. Onlangs
herhaalde de verontruste Sama
ranch zijn reprimande: nog steeds
heeft hij geen afdoende antwoord ge
kregen hoe Barcelona de problemen
met betrekking tot het vervoer, de
communicatie, huisvesting en de vei
ligheid denkt te kunnen oplossen.
Binnenkort, tijdens de IOC-sessie in
Puerto Rico, komt dan eindelijk een
rapport op tafel, de vraag is of de in
houd Samaranch gerust kan stellen.
Luis Serrano blijkt evenwel een 'posi
tivo', maar daar is hij uiteindelijk ook
voor aangenomen. „De heer Sama
ranch", klinkt het clichématig,
„hoeft zich nergens zorgen over te
maken. Aan alles is gedacht en wordt
gewerkt. Het vervoer? De ringweg zal
in '91 klaar zijn, de wegen vrijge
maakt voor olympisch vervoer en de
metro doorgetrokken. Huisvesting?
Als ook de twaalf nieuw te bouwen
hotels zijn volgeboekt, kan alsnog
uitgeweken worden naar aangren
zende plaatsen, zoals Sitges. Boven
dien zullen er tijdens de Spelen zes
grote cruiseschepen in de haven van
Barcelona liggen. Dat schept ook
weer duizenden plaatsen extra. Het
enige", wil de woordvoerder dan toch
toegeven, „wat zeker niet op tijd
klaar zal zijn, is het geplande con
grescentrum aan de haven. Maar
nogmaals, dat is het enige. Verder is
Barcelona er in '92 echt wel klaar
voor hoor".
Maar geldt dat ook voor de Baski-
sche vrijheidsbeweging, de ETA? In
1987 eiste men nog de verantwoor
delijkheid op van een bomaanslag in
een supermarkt in Barcelona, die
aan 24 mensen het leven kostte. Hoe
zal de houding over drie jaar zijn?
De dreiging moet toch ais een loden
last op de trotse Catalaanse schou
ders drukken? Serrano, zonder te
verblikken of te verblozen: „Die aan
slag heeft de ETA aan het denken ge
zet. De reacties hier in de stad waren
zelfs voor hen een aanwijzing dat ze
te ver waren gegaan. Nee, nee, excu
ses zijn niet aangeboden, zo werkt
dat niet. Maar er zal nu wel een soort
van dialoog met de ETA op gang
worden gebracht. Zoiets dergelijks
mag nooit meer voorkomen. Van het
Olympisch Comité mag u evenwel
op dit punt geen officiële reactie ver
wachten. De beveiliging van de Spe
len is uitbesteed aan een speciale
commissie, die straks de beschik
king heeft over tienduizend man.
Maar persoonlijk? Persoonlijk hoop
ik nooit meer van de ETA te horen.
Nu niet, en over driejaar zeker niet".
