PZC
Vogelwaarde
Terhole
Westdorpe
IJzendijke/
Sluis
Zandstraat
carnaval woensdag 1 februari 1989
Vlekkeloos
Professioneel
Schitterend
Betekoppenstad 3 maal 11 jaar
arnavalsjubilea worden per tra
ditie gevierd na elf jaar of een
eelvoud daarvan. Tien, vijftien of
ijfentwintig jaar, het zegt een
echtgeaarde carnavalsvierder
iets. Maar wanneer een elfjarig be-
taan kan worden gevierd, dan ko
en de kielen uit de kast, gaan de
estneuzen op en strooit men con-
tti in het rond.
erwonderlijk is het daarom niet dat
it jaar flink uitgepakt wordt in Sas
an Gent, tijdens de carnavalsdagen
imgedoopt Betekoppenstad. Liefst
|3 jaar trekt daar elke carnavalszon-
■ag een optocht door de straten van
■et centrum. In 1956, na een flinke
Inderbreking van jaren gaf burge-
ttieester Den Boer, die toen Sas van
Bent bestuurde, toestemming om
ïen carnavalsoptocht te houden. Nu.
3 jaar later spreekt de huidige bur
gmeester van Sas van Gent, me-
rouw J. van Rest, van het 'absolute
oogtepunt' van carnaval, als zij de
assse pleziervierdaagse onder de
|oep neemt.
e Sassenaren hebben met deze 33-
|arige optocht het absolute ouder-
omsrecht voor Zeeland aan hun zij-
e. Daarom wordt dit carnaval een
xtra groot evenement, dat niet op-
oudt op dinsdag 7 februari, maar
at de apotheose vindt op zaterdag
1 november van dit jaar. Dan wordt
et 33-jarig bestaan uitbundig en uit-
oerig gevierd met een totaalpro-
ramma waarvoor alle Sasse vereni-
ingen worden uitgenodigd.
ee mensen zijn al 33 jaar onaf-
cheidelijk met het Sasse carnaval
erbonden. Als lid van de Raad van
lf, inmiddels benoemd tot ereleden,
n daardoor plaatsnemend in de
<oets aan het begin van de optocht,
;ijn de gezichten van Guüst Inghels,
ij wordt in april 86 jaar, en Piet
Joossens (73) bij elke Sasse carna-
alsvierder bekend. Hoewel in Sas
an Gent al veel langer carnaval
vordt gevierd, verhalen beweren dat
:r ten tijde van de Spanjaarden al
jprake was van dit volksfeest in de
canaalgemeente, is er in 1956 een offi-
:iële stichting gekomen die zich het
reorganiseerde carnaval heeft aan
getrokken.
£,Het begon er eigenlijk mee, dat het
brgel van het café van Bram de Kok
verd afgebroken", zo herinnert
ïuust Inghels zich nog levendig.
[Met die pijpen van het orgel brach-
|en we een serenade bij burgemees-
er Den Boer en die vond dat zo pie
kerig dat hij ons allemaal, we waren
Vet een groepje van een man of tien,
Vnnen vroeg om een borreltje te
drinken. Wij vroegen aan hem of wij
op zondag een stoet mochten forme-
fen om door Sas van Gent te lopen,
lat stond de burgemeester direct
|toe". Daarmee was de optocht in Sas
van Gent nieuw leven ingeblazen.
3e eerste optocht in Betekoppen-
|stad kende al een enorm opzien, want
de zoons van Guust Inghels hadden
kwee grote kanonnen op hun wagen
laten monteren, die om de drie minu
ien luide knallen gaven, waardoor de
huizen stonden te trillen.
3e stoet stond dat jaar onder leiding
van prins Eugène den Eersten, beter
Guust Inghels.
bekend als Eugène Andriessen. Aan
gezien de wagens tamelijk snel in el
kaar moesten worden gezet, bleek
het materiaal voor die wagens niet al
tijd op een even eerlijke wijze in han
den van de carnavalsvierders geko
men te zijn. „Mijn zoons hadden die
wagen, dat een schip moest voorstel
len, stevig gebouwd van grote bal
ken. Aan de kant van de weg stond
tijdens de optocht de plaatselijke
aannemer George van Steenbergen
te kijken en die keek eens goed naar
de wagen van de jongens. Bovenop
die balken waren deuren bevestigd
en Van Steenbergen riep vanuit het
publiek: ,Hee, dat zijn mijn deuren'.
Inderdaad hadden mijn zoons die uit
de werkplaats van Van Steenbergen
gehaald. Na de carnaval hebben ze ze
wel netjes teruggebracht", zo herin
nert Guust Inghels zich nog de eerste
carnavalsoptocht.
Vanaf de eerste jaren is er een innige
band ontstaan tussen de carnavals
stichting De Betekoppen en de glas
fabriek. Dat kwam niet in de laatste
plaats door het enthousiasme van
directeur Horstman, die zelf een fer
vent carnavalsvierder was. De prin
senwagen werd in de loods van de
glasfabriek gebouwd en alle gereed
schappen mochten worden ge
bruikt. Pas vorig jaar werd de rela
tie met de glasfabriek verbroken. De
carnavalsstichting moest een ander
onderkomen zoeken voor de bouw
van haar prinsenwagen en heeft dat
gevonden in een pand op Driekwart.
Helemaal vlekkeloos waren die
prinsenwagens niet. De eerste prin
senwagen moest een ooievaar voor
stellen met in zijn bek een net. „We
hadden dat net zo geconstrueerd dat
het omhoog zou worden gehouden
door een vernuftig lipje", zo weet
Piet Goossens zich nog te herinne
ren. „Toen we de prins in het net wil
den leggen voor de optocht, kwam
het ding met een grote knal naar be
neden, en viel de prins op de grond.
We hadden het lipje verkeerd ge
last".
Dat vele medewerkers ook niet hele
maal op de hoogte waren van tech
niek en aanverwante zaken, onder
vond stichting De Betekoppen enke
le jaren later. ,,We wilden een groot
confetti-kanon op onze wagen heb
ben. We hadden dat in Rio de Janeiro
gezien en wij wilden dat ook. Geen
paniek, want Smitje en Nestje Mar
tens konden dat regelen. Nestje Mar
tens had een grote stalen plaat van
zeker twintig centimeter dik. Daarop
had hij een buis gelast van 70 centi
meter hoog. Smitje was onze spring-
stofdeskundige en die had een potje
buskruit in de buis gedaan. We gin
gen eerst oefenen op het erf van
Smitje. Zelf vertrouwde ik het niet zo
erg en bleef maar in de schuur staan",
verhaalt Piet Goossens. „Dat bus
kruit was bijna niet te zien op de bo
dem van die buis en daarom werden
er nog maar een paar potjes bij ge
daan. „Goed aanstampen", werd er
nog geroepen. Op dat buskruit een
hoop confetti en uit de loop een grote
lont. Die lont werd aangestoken en
tergend langzaam ging dat vuur naar
de loop toe. Wij verwachtten dat de
confetti er met een grote knal uit zou
springen, maar dat bleek toch even
anders te gaan. Ineens hoorden we
een enorme explosie. Van het appa
raat was niks meer te zien. Er zat een
gat van bijna een meter in de grond
en de loop van het kanon werd zeker
vijftig meter de lucht in geslingerd.
De stalen plaat was diep in de grond
geslagen. De buis viel met een grote
knal terug naar beneden precies in de
loods waarin wij stonden te kijken.
Gelukkig ver naast ons, maar de con
fetti zat er nog in. Je had er niet aan
moeten denken wat er gebeurd zou
zijn als we dat ding pas op de Westka
de hadden geprobeerd. Dan waren er
zeker vijfentwintig doden gevallen".
In die 33 jaar is de optocht in Bete
koppenstad enorm professioneel ge
worden. Het carnaval is veel gere
gelder geworden, zonder het plezier
en de ontspanning geweld aan te
doen. Met alle groepen van de bevol
king wordt rekening gehouden en
carnaval in Betekoppenstad 'staat',
zoals dat gezegd wordt.
Betekoppenstad heeft een reputatie
hoog te houden. Als 'oudste' Zeeuw
se carnavalsgemeente en inmiddels
bekend om de mooiste carnavalsop
tocht. Piet Goossens en Guust Ing
hels zullen er ook weer bij zijn dit
jaar. „Zolang ik op mijn benen blijf
staan, blijf ik lid van de stichting en
vier ik carnaval", zo zegt een opgeto
gen Guust Inghels. In de ogen van de
beide carnavalsoudsten glinsteren
alweer verlangende twinkels naar
de vier dagen leut.
Theo Sarneel
Wintersport een bedreiging?
aat het nou werkelijk minder
["met carnaval? Komen de men-
ken niet meer in groten getale naar
pet vierdaagse volksfeest? Zijn de
wintersportvakanties een bedrei
ging voor het voortbestaan van car
naval? Is het een teken aan de wand
flat er steeds minder horecabedrij
ven zijn, en dat degenen die er zijn,
hun deuren juist tijdens deze feest-
ragen sluiten?
9>e echte carnavalsvierder verwijst
fleze vragen en opmerkingen reso
luut naar het rijk der fabelen. „Alle-
aal negatief gepraat", zo verwoordt
ij zijn mening. „Laster om het car-
aval kapot te krijgen", zegt een an-
er, daaraan toevoegend dat carna-
al 'nooit kapot te krijgen is',
etekoppenstad is van oudsher de
raditionele carnavalsgemeente bij
itstek. Vier dagen lang leeft Sas van
ent in de ban van het feest dat door
en brede laag van de Sasse bevol
ing wordt gedragen. Met enkele an-
ere carnavalskernen in Zeeuwsch-
laanderen neemt Sas van Gent een
itzonderingspositie in, want veel ge-
eenten kennen carnaval nauwe-
ijks of helemaal niet. Vaak blijft het
'ij een bal, een bescheiden optocht of
en kroegentocht langs de twee
'laatselijke horecabedrijven,
ok een carnavalsgemeente als Sas
an Gent Betekoppenstad is tij-
ens deze vier dagen een betere bena-
ing stelt zich de vraag of het nu
llemaal voor- of achteruitgaat in de
arnavalsactiviteiten.
lereerst de voorbereidingen op het
arnavalsseizoen. Het prinsenbal
an wat bezoekersaantallen betreft
iet meer tippen aan de feesten van
en aantal jaren geleden. De animo
oopt terug, het publiek blijft thuis.
"et cafébestand in Sas van Gent is
de laatste jaren zeker niet toegeno
men. Een paar zaken, waaronder ze
ker gerenommeerde carnavalscen
tra, zijn in de loop der jaren gesloten.
De stichting Jongerencarnaval, die
jaarlijks vele honderden jongeren in
De Speije bezighield, heeft haar acti
viteiten gestaakt en een Sas horeca-
pand sluit haar deuren tijdens de
feestvierdaagse.
"Ik kan alleen het tegendeel bewe
ren", weerspreekt Pol Meuleman, ei
genaar van café Het Schippershuis,
de opmerking dat carnaval in Sas
van Gent minder in trek zou zijn.
,De laatste drie jaar zijn het schitte-
Daniëlle en Conny Oostdijk
rende carnavallen geweest. Vrijwel
geen baldadigheden, geen moeilijk
heden en over mijn omzet had ik niet
te klagen".
Feit blijft dat een groot aantal carna
valsvierders over een minder aantal
cafés moet worden verdeeld. Bij mooi
weer is dat geen probleem, want in
Sas van Gent wordt carnaval van
oudsher op straat gevierd. En bij
minder weer dan?
„Het zijn valse geruchten dat wij het
carnavalsvolk niet zouden kunnen
opvangen in onze cafés", vindt Pol
Meuleman. „Een café is alleen te
klein als er een groot muziekgezel
schap binnen is. Dat trekt veel volk
mee, en dan wordt het wel eens drin
gen".
Voor het gementebestuur van Sas
van Gent is de drukte van carnaval
overigens wel reden geweest zich te
bezinnen over de aanvraag van een
ondernemer om op het, Keizer Karei-
plein een tent neer te zetten tijdens
de carnavalsdagen, waarin dan ook
feest gevierd zou kunnen worden.
„Niet nodig", oordeelt Meuleman.
„In Sas van Gent mag dat niet gebeu
ren". Mede dank zij het unanieme
verzet van de Sasse horeca-onderne-
mers komt de tent er dit jaar dan ook
niet.
„Wij zaten dinsdagnacht na afloop
van het carnaval uit te rusten van
ons werk in het hotel, en toen zeiden
we tegen elkaar: „Gelukkig dat we
dit jaar die ellende van het oprui
men en schoonmaken niet meer heb
ben", vertelt Margo Hoogstad, van
hotel-restaurant Royal dat jaren
lang een carnavalscentrum in de ge
meente Sas van Gent is geweest en
het afgelopen jaar voor het eerst
haar deuren heeft gesloten tijdens
de carnavalsdagen.
„Veel mensen weten niet wat het in
houdt als je al dagen van tevoren de
hele zaak moet ombouwen. Deuren
eruit, lampen verhangen, vloerbe
dekking verwijderen, de ramen af
timmeren, wasbakken weghalen, het
is een complete renovatie. Dat doe je
al een dag of vier van tevoren. Als op
dinsdag carnaval is afgelopen, dan
heb je weer drie dagen nodig om de
boel in goede staat terug te brengen.
Bij elkaar was je dus twee weken be
zig. Vorig jaar stonden we voor de
keuze: of onze zaak verbouwen of kie
zen voor een voortzetting tijdens car
naval. Wij hebben gekozen voor een
verbouwing, waardoor het niet meer
mogelijk is de zaak voor carnaval om
te bouwen. Echt waar, we hebben er
geen spijt van gehad".
Volgens Margo Hoogstad liep het de
laatste jaren toch al wat terug tijdens
het Sasse carnaval. „Jaren geleden
begon het feest op vrijdagavond. De
laatste twee jaar zag je bijna nie
mand meer op vrijdagavond. Het was
goed dat de ouwe-wijvenoptocht op
zaterdag hier startte en weer terug
kwam. Goeie carnavalsdagen had
den we op zondag, maandag en dins
dag".
Conny Oostdijk is in tegenstelling tot
haar collega van hotel Royal wel erg
tevreden. Zij exploiteert sinds vorig
jaar café De Rijnvaart en heeft der
halve één jaar aan de andere kant
van de toog het feest meegemaakt.
„Van mij hoor je geen negatief woord
over carnaval", zegt ze beslist. „Het is
hard werken, de sfeer is leuk en Sas
van Gent heeft een uniek carnavals
karakter".
Zij erkent dat er mensen zijn die car
naval laten zitten voor een winter
sportvakantie. „Iedereen besteedt
zijn tijd op een eigen wijze. Ik zal
mensen daar nooit op aankijken".
Wat zeker voor een absolute topdruk
te zorgt in het Sasse carnaval is de
traditionele optocht op zondagmid
dag. Dan scharen zich tienduizenden
mensen langs de route door het cen
trum van Sas van Gent om de be
kendste optocht in Zeeland te aan
schouwen.
Van die bezoekers blijven er op zon
dagavond velen in Betekoppenstad
hangen. Dat het op maandag en dins
dag wat minder druk zou zijn? Och,
zeggen veel Sassenaren eensgezind.
Op zich is dat niet eens zo erg, want
dat zijn typisch 'Sasse' carnavalsda
gen, van en vóór de Sasse carnavals
vierders.
Theo Sarneel
Dinsdag 7 februari
14.00 uur: Feestmiddag voor de oudere
koeters en koeterinnen met medewer
king van het orkest The New Lords in
zaal Concordia.
Zaterdag 4 februari
14.00 uur: Kindermiddag met diverse
activiteiten in wijkgebouw De Straete.
20.30 uur: Carnavalsbal voor volwas
senen met muzikale medewerking.
Woensdag 1 februari
18.30 uur: Raadsvergadering
19.00 uur: Carnaval in bejaardencen
trum 't Verlaet.
Donderdag 2 februari
Tussendijkse durstdag.
Vrijdag 3 februari
10.00 uur: Raadsvergadering
10.30 uur: Bezoek aan peuterspeelzaal
Olleke Bolleke
14.00 uur: Carnavalsmiddag op basis
school De Kreeke
19.00 uur: Bezoek aan de koeters en
koeterinnen in het streekziekenhuis
De Honte te Terneuzen
21.00 uur: Bezoek aan het carnavals
bal in De Sassing
Sluis:
Per 1 januari is de stichting Jeugdcar
naval Sluis opgeheven. Er is dit jaar
geen optocht.
Vrijdag 3 februari
13.30 uur: Prins der Loetzers brengt te
zamen met zijn gevolg een bezoek aan
basisschool 'Ter Vliet' in Terhole voor
een gezamenlijke carnavalsviering.
Tijdens deze middag zal op de school
ook de jeugdprins en prinses gekozen
worden.
20.00 uur: Ontvangst van alle raden
van elf en prinsen van Hontenisse door
burgemeester mr. A. A. L. G. M. Kes-
sen.
21.30 uur: De prins en zijn gevolg be
zoekt Vogelpiekland.
Zaterdag 4 februari
13.30 uur: Carnavalsbal voor vijfenvijf
tig-plussers in het dorpscentrum.
19.00 uur: Bezoek van de prins aan alle
zieken van het dorp, die in streekzie
kenhuis 'De Honte' in Terneuzen zijn
opgenomen.
20.30 uur: Carnavalsbal in het dorps
centrum met medewerking van 'De
Droolse Kapel' en de 'Loetz drive-in'.
Zondag 5 februari
De prins en zijn gevolg nemen deel aan
de carnavalsoptocht der Lamsoren in
Lamswaarde.
Maandag 6 februari
13.30 uur: Vertrek carnavalsoptocht in
Terhole vanaf de Molenhoek. Na de op
tocht limonadebal in het dorpshuis
met medewerking van de 'Droolse Bla-
oskapel' en 'Loetz Drive-in'.
19.00 uur: Erwtensoepmaaltijd in café
'De Kroon' voor genodigden,
's Avonds brengen de Loetzers een be
zoek aan het carnavalsbal in Vogel
waarde. Tevens is er in het enige café
van Terhole gelegenheid tot het vieren
van carnaval.
Dinsdag 7 februari
Deelname van de prins en zijn gevolg
aan de carnavalsoptocht in Klooster
zande.
's Avonds carnavalsviering in café 'De
Kroon', met medewerking van 'Loetz
Drive-in' en de 'Droolse
Blaoskapel'.
Zaterdag 4 februari
9.30 uur: Raadsvergadering
10.00 uur: Lijne trekke
13.00 uur: Officiële opening Carnaval
1989 in 't Oudt Raedthuys door het
overhandigen van de sleutel door bur
gemeester J. van Rest aan Prins Lucas
I. Aansluitend receptie.
14.30 uur: Grote optocht. Bij zaal Con
cordia wordt de stoet ontbonden.
16.00 uur: Trekking van de loterij door
raadslid L. van Waes
16.30 uur: Prijsuitreiking van de groe
pen en grote wagens
18.00 uur: Versterken van de inwendi
ge mens
20.00 uur: Rondgang langs de horeca
gelegenheden.
Maandag 6 februari
14.00 uur: Kinderoptocht gevolgd
door het limonadebal en prijsuitrei
king van de optocht met medewerking
van SKW.
IJzendijke
Zaterdag 4 februari
14.30 uur: Kindercarnaval in het
Jeugdgebouw.
Zondag 5 februari
19.00 uur: Limonadebal Clubwerk IJ
zendijke. Een disco tekent voor de mu
ziek.
Maandag 6 februari
14.00 uur: Bejaardenmiddag in café
Hofzicht. Met de ouderen wordt het
spel 'Hoger/Lager' gespeeld. Tussen
door kan er worden gedanst. De koffie
(met een lekkernij) is gratis.
20.00 uur: Blauwe Maandag-bal in het
Jeugdgebouw. Een disco verzorgt de
muziek. De organisatie is in handen
van v.v. IJzendijke.
Zondagmiddag Lamsorendag: Onze
wagens gaan weer op bezoek in Lam-
sorenland om deel te nemen aan de op
tocht. De optocht begint om 14.00 uur.
Ook Prins Fuut 2 en zijn gevolg bezoe
ken op deze dag het Lamsorenland.
Maandag 6 februari
14.00 uur: Play-back wedstrijd met
medewerking van bekende d.j.
14.30 uur: Bezoek Prins en Raad van
Elf aan café De Doosjes en café Ons
Vermaak.
15.30 uur: Bezoek Prins Fuut 2 en
Raad aan Terhole.
16.30 uur: Prijsuitreiking play-back
wedstrijd.
17.00 uur: Bezoek aan café 't Karre-
wiel.
Om 19.30 uur begint ons bal in Feest
zaal Scheerders! Deze avond wordt
muzikaal opgeluisterd door de Sonny
Boys. Tijdens deze avond een optre
den van Jan Noezeroen met al zijn car
navalshits.
Dinsdag 7 februari
Deelname aan de carnavalsoptocht te
Kloosterzande.
Vrijdag 3 februari
20.15 uur: Openbare raadsvergadering
van de Raden van Elf van de Klooria-
nen uit Kloosterzande, de Vogelpiek
uit Vogelwaarde, de Lamsoren uit
Lamswaarde en de Loetzers uit Terho
le in het gemeentehuis te Kloosterzan
de.
Zaterdag 4 februari
13.00 uur: Opstellen van de carnavals
optocht.
14.00 uur: Start van de carnavalsop
tocht met deelname van een tiental ei
gen wagens en een tiental wagens uit
de buitenkernen. Verder vele groepen,
paren en individuelen. De optocht
wordt muzikaal opgeluisterd door de
muziekvereniging 'Vrijheid-Een-
dracht' uit Lamswaarde, 'De Bóeren-
kapel' uit Terhole, showband 'Kloor-
tje' uit Kloosterzande en de drumband
'Irene' uit Terneuzen. Verder nemen
ook de Prins en zijn gevolg uit Lams
waarde deel aan de optocht.
Na de optocht groot limonadebal.
Tractaties voor alle kinderen, hossen,
dansen en zingen in feestzaal Scheer
ders. Tevens vindt tijdens dit limona
debal de prijsuitreiking plaats van de
optocht.
Zaterdagavond in de feestelijk ver
sierde en supergezellige feesthal
Scheerders, groot carnavalsbal. Aan
vang 19.30 uur. Met medewerking van
Bluesette. Tevens broodjes Vogelpiek
volgens oud recept bereid
Tienercarnaval, in het dorpscentrum
Vogelwaarde. Zaterdagavond van ze
ven tot tien uur. Hossen, dweilen, dis-
comuziek, spelletjes. Verkiezing
Jeugdprins en twee hofdames. Entree
zeer laag. Tevens bezoek van Prins
Fuut 2 met gevolg.
