PZC
Hulst
Kloosterzande
carnaval WOENSDAG 1 FEBRUARI 1989
Contract
Limonadebal
Sociaal
De wagen van de Kloddenzakken uit 1986.
Wagenbouwers gevraagd
Het oprichten van de carnavals
vereniging was niet zo'n pro
bleem. Met een man of drie, vier een
avondje bomen aan de toog van café
Oude Molen en binnen de kortste ke
ren stond de hele santenkraam over
eind. Een volledige Raad van Elf,
een prins, enthousiaste wagenbou
wers en een naam: De Kloddenzak
ken.
Die naam lag voor de hand. Tenslotte
laat Koewacht zich nog steeds graag
afficheren als vlassersdorp. De jute
zakken waar het afval van het vlas -
klodden zeggen de Koewachtenaren
- in wordt verzameld, konden ook
mooi als boerenkiel dienen. Uitbater
N. Groenewegen van café Oude Mo
len wijst er op dat niet te min over de
klodden moet worden gedacht. „Ze
maken van de plukjes houtkerf die na
het hekelen overblijven ook bankpa
pier. Dus om nou te zeggen dat het
waardeloos is...".
De oprichting van de vereniging in
'73 geschiedde in een opwelling. De
borrelpraat aan de bar werd enthou
siast omgezet in daden. Een praalwa
gen werd in veertien dagen volledig
opgetuigd. „Nou moet je je daar ook
geen al te grote voorstelling van ma
ken. We struinden de markt af voor
materiaal van andere carnavalsver
enigingen. De kop van de belangrijk
ste figuur op de wagen had bijvoor
beeld een jaar eerder nog dienst ge
daan als Azinus (de beschermheilige
van de IJzendijkse carnavalsvereni
ging de Azijnhalzen, red.). Met een
paar kleine aanpassingen transfor
meerden we Azinus tot Klodde de
Eerste", vertelt Groenewegen la
chend.
De eerste tijd draaide de club uitste
kend. Wel werd duidelijk dat het
elke keer dezelfden waren die de
boel op poten zetten. Als iemand af
viel, kwam er geen nieuweling voor
in de plaats. Carnaval in een kleine
kern draait vaak op een kleine vaste
kern. Na een aantal jaren was het
niet meer mogelijk alle festiviteiten
in Oude Molen te houden. „Dat was
financieel niet op te brengen. Boven
dien kwamen er allengs minder
mensen naar de feestavonden", zegt
de cafébaas.
De trots van de Kloddenzakken is
het kindercarnaval. Voor de kleine
Koewachtenaren is er elk jaar op
tocht en limonadebal. Op carnavals
maandag sjouwt een stoet van ge
middeld honderd verklede kinderen
door het dorp. „Door heel Koewacht,
dus ook het Belgische deel. Wij gaan
als Kloddenzakken altijd zelf voorop
met onze praalwagen. Na de optocht
is het hier limonadebal. Er blijven
nog wel eens wat ouders in het cafe
"hangen als de kinderen achter de po
lonaise lopen, maar zo druk als in het
begin is het al jaren niet meer".
Ondanks het kwijnende bestaan zijn
de Kloddenzakken zeker niet van
plan er mee op te houden. Het lid
maatschap van de Federation Euro-
païscher Narren blijven ze koesteren.
Hoewel er nog maar een stuk of acht
wagenbouwers over zijn, trekt toch
elk jaar een mobiel van de Klodden
zakken door de streek. Tot diep in
Vlaanderen kan de Koewachtse wa
gen worden bewonderd. „Eerst rijden
we altijd mee in verschillende
Zeeuws-Vlaamse stoeten. Voor de
rest sluiten we elk jaar contracten af
om in Belgische plaatsen te verschij
nen. Aangezien aan die kant van de
grens ook met half-vasten veel op
tochten zijn, trekken we er per jaar
toch wel een keer of twaalf op uit",
legt Groenewegen uit.
In België rijden ze op contract. Hoe
veel ze per keer krijgen wil de café
baas niet kwijt. De wagen - 'de kos
ten bedragen per jaar drie tot vier
mille' - halen ze er elk jaar wel uit,
laat hij doorschemeren. Financieel
is het op die manier vol te houden,
maar of de Kloddenzakken blijven
rollen is de vraag.
De meeste wagenbouwers zijn nu
rond de zestig. Nieuw bloed stroomt
niet vanzelf binnen. „En dan nog. Een
wagen bouwen is niet zo eenvoudig.
Daar komt heel wat vakmanschap
bij kijken vandaag de dag. Metaal be
werken, bouwtekeningen maken, het
bewerken van polyester. Met het
vasthouden van een hamer en wat
spijkers kom je er niet meer".
Groenewegen laat zich er niet echt
over uit. Als hij de oude foto's en de
eerste 'zakken-pakken' voor de dag
haalt, wordt toch wel duidelijk dat
een definitieve teloorgang van het
Koewachtse carnaval hem aan het
hart zou gaan. Hij leeft weer op als hij
aan de komende leutdagen denkt.
„We hebben weer een fantastische
wagen. De mensen kunnen er een po
litiek tintje aan herkennen. Maar
meer geef ik niet prijs van de verras
sing".
René Hoonhorst
Mosselkrauwers overeind
van de Betekoppen, zie je de Sasse-
naar denken. „Natuurlijk is Sas een
gerenommeerd carnavalsdorp. Dat
mag het ook rustig blijven, als het
maar niet ten koste van ons gaat", al
dus de strijdlustige voorman van de
Mosselkrauwers. Het laatste Prin
senbal heeft hem goede hoop gege
ven. Betekoppen, Mosselkrauwers en
Zuipcilinders zwalkten broederlijk
door elkaar.
Om in de toekomst het enthousias
me voor een knallende viering van
het carnaval levend te houden, moet
je de jeugd bij het feest betrekken.
Carnaval zonder limonadebal kan
dan ook helemaal niet. „Zonder een
feest voor de kleintjes is het niet
compleet. Dat festijn is door de inzet
van Cees Buyze ook nooit helemaal
verdwenen, maar het bloedde wel
langzaam dood. Dit jaar gaan we er
echter weer vreselijk tegenaan",
zegt Vos.
Ook de leeftijdsgroep daarna, mis
schien wel de moeilijkste om erbij te
betrekken, laat zich niet onbetuigd.
„Zo hebben we een stel gasten van
veertien tot zestien jaar die als 'de
Sloebers' met een eigen wagen zullen
rondrijden in de optocht. Bloedse
rieus hoor. Die prijs komt niet auto
matisch bij de gevestigde wagenbou
wers".
De Mosselkrauwers kijken boordevol
vertrouwen uit naar de vastenavond.
Iedereen heeft er zin in. Ook de mid
denstand is enthousiast gemaakt,
wat al tot uitdrukking komt in de car
navalskrant van dit jaar. „Maar daar
gaat het in eerste instantie allemaal
niet om", roept de voorzitter ten
overvloede uit. „De leut en de gezel
ligheid staan voorop".
Een kans voor open doel laat Vos niet
liggen. Het lijkt hem sterk dat Philip
pine dit jaar geen officiële openings-
en sluitingsceremonie beleeft. Als de
burgemeester ingezetene is, moet het
toch een fluitje van een cent zijn haar
de sleutel van het mosseldorp offi
cieel aan Prins Snorre te laten over
handigen. „Dat komt wel goed, dat
regel ik wel", zegt voorzitter Vos zelf
verzekerd.
René Hoonhorst
De Mosselkrauwers hebben er zin
in. Het is feest en dat zal heel
Philippine de komende vijf dagen
weten. De carnavalsvereniging is
uit het graf omhoog gekrauwd en de
geopende mossel (mét carnavals-
steek; het nieuwe logo) zal niet voor
aswoensdag dichtklappen.
Een complete Raad van Elf, een
nieuw logo. een nieuwe cape voor de
ervaren Prins Snorre (Norbert van
Limmem en een vers bestuur onder
leiding van voorzitter Jacques Vos.
Watje ver haalt is lekker en vast ook
beter moeten de Philippinenaren
hebben gedacht. Vos woont namelijk
al lang niet meer in Zeeuwsch-Vlaan
deren, maar aan de overkant in Wol-
phaartsdijk. Toch dachten enkele
verstokte carnavalsvierders direct
aan hem toen ze iemand zochten die
het voortouw kon nemen bij de 'hero
prichting' van caranavalsvereniging
de Mosselkrauwers. Hij had zijn spo
ren in de organisatie van evenemen
ten in de regio immers meer dan ver
diend.
De voorzitter is overigens de beschei
denheid zelve. De wederopstanding
van de Mosselkrauwers is zeker niet
alleen zijn verdienste vindt hij. „Met
het hele bestuur en de voltallige
Raad van Elf zetten we onze schou
ders eronder. Een collectief dat zich
inzet voor de leut, zo moet je het
zien", stelt Vos.
De drijvende kracht achter het car
naval is, volgens Vos, kroegbaas Cees
Buyze van de Marinet. „Cees zag al
jaren met lede ogen dat de viering
van de vastenavond sterk terugliep.
Hij heeft dat aan verschillende men
sen laten weten en wilde ook zelf al
tijd bijspringen als dat nodig was. Dit
jaar zullen we dan ook een echte nar
rentempel als uitvalsbasis hebben.
De Marinet", betoogt Vos.
Onder het vorige bestuur van de ver
eniging verslofte de leut in Philippi
ne langzaam. Volgens Vos omdat
niet in de gaten werd gehouden waar
het om gaat bij het carnavalsfeest.
„Het hoort natuurlijk gezellig te
zijn, maar dan moet je niet in de eer
ste plaats aan jezelf denken. Carna
val is een heel sociaal feest. Als leut-
bestuurders moet je dus je gezicht
laten zien in scholen, zieken- en be
jaardenhuizen en in een tehuis als
De Sterre. Als Philippiense vereni
ging moet je vooral de eigen inwo
ners opzoeken".
Ook het carnaval bij Dethon is zo'n
gelegenheid waar je als vereniging bij
hoort te zijn, meent Vos. De voorzit
ter vond het dan ook een prima idee
juist bij Dethon de nieuwe cape en
het nieuwe vaandel van de Mossel
krauwers voor het eerst officieel te
presenteren.
De Mosselkrauwers hadden daar
naast af te rekenen met een minder
waardigheidscomplex. Door de car
navalsvierders uit Sas van Gent wor
den de leutbroeders uit naburige dor
pen nogal eens meewarig aangeke
ken. Een echte carnavalsvierder kan
in Zeeuwsch-Vlaanderen toch ner
gens anders terecht dan in het dorp
Zaterdag 28 januari
14.00 uur: Bejaardencarnaval in hotel
Van Leuven m.m.v. Ambras
19.00 uur: Jeugdcarnaval in het Molen
hof te Groenedijk.
Vrijdag 3 februari
20.00 uur: Sleuteluitreiking op het ge
meentehuis, aan alle raden van elf uit
Hontenisse.
Zaterdag 4 februari
13.30 uur: Bezoek van prins en gevolg
aan buurtschap Walsoorden.
15.00 uur: Kinderoptocht op de Groe
nedijk, nummers afhalen Brouwerij
straat 11
18.00 uur: Bezoek prins en gevolg aan
het bejaardenhuis.
20.00 uur: Carnavalsbal in het Molen
hof te Groenedijk.
Zondag 5 februari
14.00 uur: Bezoek van de prinsenwa
gen aan de optocht van de Lamsoren.
19.00 uur: Bezoek aan Rue du Nord in
de Noordstraat.
20.30 uur: Bezoek aan paviljoen de
Perk
22.00 uur: Bezoek aan kleintje carna
val in verschillende horecagelegenhe
den te Kloosterzande.
Maandag 6 februari
14.00 uur: Limonadebal in hotel Van
Leuven en tevens bekendmaking van
de jeugdprins of prinses.
14.00 uur: Gaaibolling in de Kombuis!
19.00 uur: Inschrijving oude wijvenbaljj
19.30 uur: Vertrek kroegenoptocht.
23.30 uur: Prijsuitreiking oude wijven
bal in hotel Van Leuven.
Dinsdag 7 februari
14.00 uur: Vertrek grootste carnavals
optocht van Zeeland. Met deelname!
van o.a. prins Dick, prins Fuut II er.
prins Elohert en hun gevolg alsmede
vele wagens uit omliggende plaatsen
plus een 6-tal binnenwagens. Vele
loopgroepen en een reclame caravaan.
In de optocht tevens muzikale begelei-l
ding van een groot aantal muziekge
zelschappen voor 3 februari kunnen de
wagens uit de omliggende plaatsen1
zich opgeven bij de fam. De Booy, Piet
Heinstraat 2, tel.: 01148-1264. Ook alle
loopgroepen kunnen hun nummer bij
bovenstaand adres afhalen voor 3 fe
bruari.
16.30 uur: Prijsuitreiking loopgroepen
in zaal Van Leuven.
17.15 uur: Prijsuitreiking van de wa
gens in zaal Van Leuven. De prijzen
kunnen slechts worden uitgereikt te
gen inlevering van de startnummers.
Dit geldt voor alle deelnemers van de
optocht.
's Avonds: Hossen en dweilen in diver 1
se zalen en horecabedrijven.
Eén minuut voor twaalf: Officiële slui
ting carnaval 1989 in zaal Van Leuven.
Slot van pagina 3
komst van prins Emiel en de leden van
de club van 111 in het stadhuis. De
club van 111 bestaat uit mensen die
het carnaval elk jaar met 111,11 steu
nen.
14.30 uur: Start van de optocht. Par
keer alstublieft geen auto's langs de
route.
16.00 uur: Aankomst van de stoet op
de Grote Markt.
16.30 uur: Prijsuitreiking voor groepen
en individuelen vanaf het bordes van
het stadhuis. Over de prijzen voor de
wagens wordt nog even nagedacht.
17.00 uur: Groot limonadebal in Den
Dullaert voor de kinderen uit deze
wijk. Dit gaat over in het grote buurt-
bal, dat door de buurtvereniging
wordt georganiseerd. Iedereen mag
voor niks naar binnen.
20.00 uur: Als iedereen zijn maag heeft
gevuld kunnen we beginnen met de
tweede kroegentocht. De prins, de
raad van elf en de Kallesaien gaan
overal naar toe waar het gezellig is.
21.00 uur: De prijsuitreiking voor de
wagens wordt gehouden in Tiffany.
24.00 uur: De dag is voorbij gevlogen.
Iedereen is moe en moet zijn bed op
zoeken. Alleen de hele sterken gaan
nog even door.
Maandag 6 februari
11.00 uur: Minikroegentocht. Prins
Emiel en de raad van elf gaan onher
kenbaar de cafés rond de markt langs
om te kijken of de tap nog stroomt. Ie
dereen die bij de inspectie wil helpen,
moet tijdig naar het Bonte Hert ko
men.
14.00 uur: Start van de kinderoptocht
met hele mooie prijzen. Ieder kind mag
meedoen. De tocht begint op de Vis
markt. Alle kinderen, die zich tijdig
hebben ingeschreven, krijgen een
mooie herinnering.
15.00 uur: De Vossenjacht begint bij
het grote anker op de Vismarkt. Wie de
opdrachten goed uitvoert, maakt kans
op een lekkere taart.
16.00 uur: Na al het speurwerk is er
voor de kleine vossen en vossinnekes
een limonadebal in Tiffany. Elk kind
krijgt gratis een glas limonade en mag
voor niks naar binnen. Samen met de
Kallesaien wordt het Vossenlied ge
zongen.
19.00 uur: Limonadebal van buurtver
eniging De Statie.
20.00 uur: Na het limonadebal staan
we in de startblokken voor de derde
kroegentocht.
22.00 uur: De kroegentocht wordt on
derbroken voor de traditionele samen
komst op de Vismarkt, waar een grote
muzikale happening met de dweilor
kesten van Hulst plaatsvindt. Na af
loop wordt de kroegentocht voortge
zet.
24.00 uur: De Vossen en Vossinnen die
verstandig zijn, gaan op tijd slapen
met het oog op de dag van morgen.
Dinsdag 7 februari.
12.00 uur: De vlag wordt gehesen door
de sterkste man van de raad van elf,
die overigens nog wat wiebelig op de
benen staat.
14.00 uur: De kinderen mogen ballon
nen oplaten op de Grote markt. Er zijn
tien prijzen voor de ballonnen, die het
verst door de wind worden meege
voerd.
14.30 uur: De boerenbruiloft, een uniek
gebeuren in Zeeland. Door heel Hulst
trekt een stoet met volbloed paarden,
oude koetsen, boerenwagens en men
sen in oude klederdracht. Na de rond
rit wordt een Hulster stadsboer met
een stadsboerin op ludieke wijze in de
echt verbonden door prins Emiel en de
pastoor. Een bakker uit Sint-Niklaas
zorgt voor een bruidstaart. Wie het
bruidspaar komt feliciteren, krijgt eeni
stukje krentenbrood.
15.30 uur: Limonadebal van de Bos
kopjes op 't Jagertje.
19.00 uur: Op de Grote Markt begint
een lampionoptocht voor alle jonge
Vossen en Vossinnen. De route is nog
geheim. Aan het einde van de tocht'
gaan we nog eens lekker hossen. Na af
loop van een groots vuurwerk wenst
prins Emiel de kinderen goedenacht.
20.00 uur: Met zware benen gaan we
van start voor de laatste kroegen
tocht. De tocht eindigt in het Vossen
hol, waar prins Emiel de zilveren prin-
senbeker zal ledigen. Met het oog op de j
vastenavond drinkt iedereen zijn laat-1
ste glas.
23.55 uur: Een heel mooi moment. Alle
echte carnavalsvierders stellen zich op
onder het toeziend oog van de grootste
boer van Hulst: de stadstoren. De vlag
komt omlaag, het vuurwerk knalt en
de lichten gaan uit. Het carnaval is
voorbij. Aswoensdag is begonnen.
