PZC
Boeing levert KLM
met forse vertraging
Etiketten vermelden lang niet
alle kleurstoffen in voeding
Aparte leerstof voor
bollebozen op komst
binnen- en buitenland
Meldingsplicht vervangt in
aantal gevallen hinderwet
7
EERSTE 7474-400 PAS MEI
Nefarma
onderzoekt
bijsluiter
Kostengroei
valt mee in
gezondheidszorg
EL
Donderdag 2 februari
WOENSDAG 1 FEBRUARI 1989
IKV is tegen
bezoek minister
aan Iran
CONSUMENTENBOND VRAAGT STRENGERE CONTROLE
Bestraling
Gele cake
Schadelijk
ji
(MsrteELes
(Van onze correspondent)
VIEXICO - In een dramatische toespraak voor het Nicara
guaanse parlement heeft de Sandinistische president Da-
üei Ortega verregaande bezuinigingen aangekondigd. Op
ie regeringsbegroting zal 40 procent worden gekort om de
galopperende inflatie een halt toe te kunnen roepen. Vorig
aar bedroeg die inflatie het astronomische percentage
ran meer dan 23.000.
Tijdens zijn rede. die rechtstreeks via de nationale televisie
oerd uitgezonden, riep Ortega de Nicaraguanen op tot de
■wdige offers en eensgezindheid. ..Als ive geen kans zien om
ie inflatie terug te dringen en de produktie op te voeren,
ian zijn we genoodzaakt om opnieuw een echte oorlogs-
nconomie af te kondigen", waarschuwde hij.
Het leeuioedeel van de bezuinigingen komt voor rekening
van de post defensie, die vorig jaar nog minstens de helft
van de totale begroting opslokte. Ortega maakte er geen
geheim van. dat hij hoopt dat het met George Bush in het
Witte Huis spoedig zal zijn afgelopen met de door Washing
ton gesponsorde anti-Sandinistische Contras.
Met de acht jaar durende oorlog zo goed als achter de rug
willen de Saiidinisten htm totaal vernietigde economie
weer op poten zetten. Daarom, zo kondigde Ortega aan. is
het afgelopen met regeringssubsidies voor de landbouw en
de prive-sector.
Tegen verslaggevers van het Amerikaanse weekblad 'Ti
me' had Ortega vorige week nog gezegd dat de Sandinisten
zich ervan bewust waren dat het opbouwen van een socia
listische staat naar Cubaanse voorbeeld een utopie is in
Midden-Amerika. Ortega zei dat de Sandinisten daarom
een maatschappij naar Skandinavisch model voor ogen
staat.
SCHIPHOL (ANP) - De vertragingen in de aflevering van de acht Boeing 747-400 vliegtuigen die
de KLM heeft besteld, blijken fors te zijn. De eerste uit de reeks zal pas 12 mei door Boeing
worden overgedragen. Eerder aangekondigde vertragingen van de tweede, derde en vierde uit
de reeks lopen verder uit, terwijl nu ook de laatste toestellen vertraagd worden overgedragen.
Dit is dinsdagmiddag door de KLM be
kendgemaakt. Eerder op de dag had
een vertegenwoordiger van Boeing de
KLM over het nieuwe afleveringssche
ma ingelicht. Oorspronkelijk zouden
de eerste twee nieuwe Boeing 747-400
vliegtuigen in februari aan de KLM
worden overgedragen. De tweede twee
zouden in maart afgeleverd worden, de
resterende vier in de laatste vier maan
den van dit jaar. Boeing liet oktober
het vorig jaar de KLM al weten dat de
tweede, derde en vierde uit de reeks
met een maand vertraging zouden
worden geleverd. Begin deze maand
kreeg de KLM te horen dat ook de eer
ste mogelijk niet op de overeengeko
men datum van 28 februari zou worden
overgedragen.
Na de aflevering van de eerste op 12
mei wordt in juni de tweede overgedra
gen. Het derde en vierde toestel volgen
in september, de vijfde en zesde, die
respectievelijk in september en okto
ber aan de KLM-vloot hadden moeten
worden toegevoegd, komen nu in de
cember. Het zevende, dat in december
zou worden overgedragen, komt niet
voor februari 1990. De aflevering van
de achtste is nog niet bekend.
De vertragingen hebben gevolgen
DEN HAAG (ANP) - Voor een aantal
zaken waarvoor tot dusver een hin
derwetvergunning nodig was, geldt
vanaf woensdag alleen nog maar een
meldingsplicht. Het ministerie van
volkshuisvesting, ruimtelijke orde
ning en milieu heeft dat dinsdag mee
gedeeld.
Het gaat om het bewaren en verkopen
van klein feestvuurwerk, propaan-
tanks op bouwterreinen, voor riool- of
poldergemalen en gasdrukregel- en
meetstations. Dit is het gevolg van het
in werking treden van vier algemene
maatregelen van bestuur (AMvB's) op
basis van de hinderwet. De AMvB's ge
ven landelijk geldende standaard
voorschriften die gevaar, schade en
hinder moeten voorkomen.
De maatregel vloeit voort uit het dere-
guleringsbeleid van minister Nijpels.
Met de woensdag in werking getreden
AMvB's zijn er nu negen van kracht uit
een serie van 26. Vorig jaar traden
AMvB's in werking voor onder meer
slagerijen, brood- en banketbakkerij
en en LPG-tankstations. In de loop
van dit jaar gebeurt hetzelfde voor on-
dèr meer doe-het-zelfbedrijven, gara
gebedrijven en chemische wasserijen.
Als volgend jaar alle 26 AMvB's van
kracht zijn bestaan er standaardvoor-
UTRECHT (ANP) - De Nederlandse
Associatie van de Farmaceutische In
dustrie (Nefarma) heeft haar leden in
formatie gevraagd over de bijsluiters
bij de 400 meest voorgeschreven pre
paraten. De bedoeling is na te gaan bij
welke middelen wel een op de patient
gerichte bijsluiter is gevoegd en bij
welke niet. In dat laatste geval moet
worden aangegeven wanneer de bij
sluiter zal worden aangepast.
Nefarma reageert hiermee op de klach
ten over onduidelijke of zelfs onleesba
re bijsluiters die via de „medicijnlijn"
bij de Consumentenbond zijn binnen
gekomen en op een verzoek -mede
naar aanleiding daarvan- van staats
secretaris Dees van volksgezondheid.
De fabrikanten en importeurs is ook
gevraagd een exemplaar van de bij
sluiters op te sturen naar Nefarma.
Een uit vier personen bestaand onaf
hankelijk panel onder voorzitterschap
van Nefarma-voorzitter dr. J.C. San
ders zal de bijsluiters op „patiëntge
richtheid" beoordelen. In het panel zit
ten twee patieriten die geen verstand
hebben van farmacie.
De overheid heeft april vorig jaar nieu
we richtlijnen uitgevaardigd inzake
voor leken duidelijke bijsluiters. De
voorlichting moest voortaan op de pa-
tienten worden gericht en niet meer op
artsen en apothekers.
DEN HAAG (ANP) - Het Interkerke
lijk Vredesberaad (IKV) heeft minis-
tér Van den Broek van buitenlandse
zaken gevraagd voorlopig af te zien
van zijn voorgenomen bezoek aan
Iran. Het IKV is zeer verontrust door
djj schending van de mensenrechten
in Iran en acht een bezoek „nu niet het
goede signaal".
Van den Broek zal Iran op uitnodiging
van zijn ambtgenoot Ali Akbar Ve-
H.vati van 6 tot 9 maart bezoeken. Ook
"anneer in de besprekingen de schen
dingen van de mensenrechten aan de
orde zullen komen, vindt het IKV een
bezoek nu niet op zijn plaats.
schriften voor ongeveer 300.000 geval
len waarin eerst een hinderwetvergun
ning nodig was. In zo'n 100.000 geval
len blijft dan nog een hinderwetver
gunning vereist.
De gemeenten, die met de vergunning
verlening zijn belast, krijgen hierdoor
meer ruimte voor andere milieutaken,
aldus het ministerie. Ook bedrijven
weten nu volgens het ministerie beter
waaraan ze toe zijn. Ook hoeven zij, in
tegenstelling tot bij vergunningen,
geen leges meer te betalen.
voor de vliegeropleiding en de vloot-
inzet. De opleidingen voor de beman
ningen van het nieuwe vliegtuig zijn
inmiddels opgeschort. Per vliegtuig
moeten tien bemanningen worden ge
schoold.
De eerste 747-400 was bedoeld om de
vloot uit te breiden. De volgende zes
gaan de oude 747-200 toestellen ver
vangen. Ook de achtste 747-400 is be
doeld voor uitbreiding van de vloot.
Met name de late komst van het eerste
vliegtuig uit de reeks geeft de KLM
problemen. „Voor het wegvallen van
deze capaciteit moet een oplossing ko
men", aldus de woordvoerder. Hij wil
de geen mededelingen doen over een
mogelijke schadevergoeding. „Het
was bekend dat er vertragingen waren,
maar dat ze zo fors zouden zijn is te
leurstellend".
De Boeing 747-400 is een nieuwe versie
van de Boeing 747. De cockpitbeman
ning bestaat niet meer uit drie, maar
uit twee leden. Het vliegtuig is ge
bouwd om zeer lange afstanden zonder
stops te overbruggen. In 1985 ging
Boeing met het programma van start.
De KLM was de eerste Europese maat
schappij die dit produkt bestelde.
Vorige week kreeg de Amerikaanse
maatschappij Northwest, die als eer
ste orders plaatste, de eerste overge
dragen. Dat gebeurde vanwege de ver
tragingen zonder feestelijk vertoon.
Op het ogenblik hebben 22 maat
schappijen orders geplaatst voor 172
toestellen. Boeing levert in de loop van
dit jaar 57 exemplaren af.
ft A
UTRECHT (ANP) - Amsterdam is de dubbele winnaar
geworden van de Nationale Renovatieprijs. Dat werd
dinsdag bekendgemaakt op het symposium 'Renoveren
in de jaren '90in Utrecht. De projecten die in de prijzen
vielen waren het afgebeelde Entrepotdok herbestem
mingsproject)1 en Betondorp (renovatieproject)
De jury werd voorgezeten door prof. ir. H. Henket, hoog
leraar afbouwtechniek aan de Technische Universiteit
Eindhoven. Er waren 81 inzendingen. De Nationale Re
novatieprijs werd in 1986 ingesteld door Hoechst Hol
land NV. Hij wordt eens in de twee jaar toegekend. In
1987 werd het project Heveadorp in Renkum de eerste
winnaar. De categorie herbestemming werd dit jaar in
gevoerd.
UTRECHT (ANP) - De kostengroei in
de gezondheidszorg voltrekt zich veel
minder snel en ongecontroleerd dan
veelal wordt aangenomen. Tegenover
de voortdurende stijging van de tota
le collectieve uitgaven is de ontwik
keling van de kosten in de gezond
heidszorg zeer gematigd, ook in ver
gelijking met andere ontwikkelde
landen.
De Nationale Ziekenhuisraad (NZR)
concludeert dit in het rapport „De fi
nanciële ontwikkeling van de gezond
heidszorg in beeld"In dit rapport ana
lyseert de NZR de ontwikkeling van de
kosten in de periode 1978-1986.
De totale kosten zijn in die jaren geste
gen van 23,4 tot 36 miljard gulden per
jaar. Het gebruik van de voorzieningen
steeg met 15 procent, het prijsniveau
met 35 procent. In dezelfde periode
groeide de bevolking met 5 procent,
zodat de stijging van de „consumptie"
per hoofd van de bevolking 10 procent
was. Deze stijging is voor een groot
deel het gevolg van de vergrijzing.
Vergeleken met het prijspeil van de ge
zinsconsumptie is de gezondheidszorg
in de periode 1978-1986 relatief niet
duurder maar zelfs iets goedkoper ge
worden.
Voor de komende jaren verwacht de
NZR een aanzienlijke kostenstijging
omdat het aantal ouderen groeit en
het aantal jongeren daalt. Door de be
zuinigingen van de laatste jaren moe
ten steeds meer patieriten lang wach
ten op een behandeling of opname.
Handhaving en verbetering van de
kwaliteit van de zorg zullen alleen mo
gelijk zijn als er in de toekomst meer
geld voor beschikbaar komt, aldus de
Ziekenhuisraad.
DEN HAAG (GPD) - In veel voedings
middelen zitten kleurstoffen die niet
op het etiket vermeld staan. Enkele
van die stoffen kunnen allergie- of
overgevoeligheidsproblemen veroor
zaken. De Consumentenbond heeft di
verse produkten onderzocht en con
cludeert dat de controle op het ge
bruik van kleurstoffen in voedings
middelen faalt. De bond pleit voor een
straffe wetgeving inzake kleurstof
fen.
De Consumentenbond onderzocht zui
veldrank met aardbeiensmaak, kren
ten- en rozijnenbrood en cake. In de 24
onderzochte aardbeiendranken trof
men in vier van deze produkten stoffen
aan die niet op het etiket vermeld
stonden. Volgens de Warenwet is dab
wel verplicht.
Alle 15 geteste krenten- en rozijnen
broden bevatten volgens de onderzoe
kers de omstreden kleurstof tartrazi-
ne. Daarvan is bekend dat het overge
voeligheid en allergie kan veroorza
ken. Twee bakkers gaven deze kleur
stof niet aan op het etiket.
Als positief punt noemt de bond de op
stelling van enkele grootwinkelbedrij
ven en fabrikanten. Deze vermelden
uit eigen beweging de gebruikte stof
fen met naam en nummer en zij laten
de meest omstreden kleurstoffen ach
terwege.
PARIJS RTR- Jean Farge. voorzitter van de Franse
beurscommissie, wordt dinsdag door de pers gehoord
naar aanleiding van verdenkingen dat in Franse rege
ringskringen sprake is geweest van laakbaar gedrag
op de beurs. Uit een onderzoek naar de zaak blijkt dat
misbruik is gemaakt van insider trading (handel met
misbruik van voorkennis). Het gaat om de aankoop van
aandelen van het Amerikaanse verpakkingsconcern
Triangle, voordat dat door Pechiney werd overgeno
men. Dinsdag werd bekend dat het bestuur van de
Franse effectenbeurs in samenwerking met de Ameri
kaanse en Londense beursautoriteiten „een reeks
nauwkeurige aanwijzingen heeft gevonden die tot de
zelfde conclusie leiden". De aanwijzingen geven alle
aanleiding de kioestie aan de justitie over te dragen,
aldus een in Parijs uitgegeven verklaring.
Ook cake bevat kleurstoffen: het gele
tartrazine en het oranjegeel S, die de
indruk moeten wekken dat er veel eie
ren in het produkt zitten. De wet re
gelt niets ten aanzien van kleurstof
fen in cake, dus alle toegestane stoffen
mogen erin zitten. Vier van de vijftien
onderzochte cakes bevatten geen
kleurstoffen.
Behalve tartrazine (E102) is ook de
rode kleurstof erythrosine (E127) om
streden. Deze laatste stof kan behalve
allergie- en overgevoeligheidsreacties
ook invloed hebben op de werking van
de schildklier. Ook vermoedt men dat
erythrosine een storend effect heeft op
het zenuwstelsel. De Consumenten
bond pleit voor een verbod van de twee
omstreden kleurstoffen en voor een be
tere controle op naleving van de be
staande wetgeving.
De internationale consumentenorga
nisaties zien voorlopig niets in voed-
selbestraling. Wetenschappelijk on
derzoek heeft namelijk aangetoond
dat de samenstelling van voedsel we
zenlijk verandert door bestraling.
Daarom moet eerst zonneklaar wor
den aangetoond dat bestraling on
schadelijk is, aldus Consumenten
bond, Konsumenten Kontakt en Al
ternatieve Konsumentenbond. In ons
land wordt dit jaar beslist over de toe
komst van voedselbestraling.
In steeds meer landen wordt ertoe
overgegaan voedsel te bestralen. Se
dert 1981 wordt doorstraling in Neder
land vooral toegepast op kruiden en
specerijen. In ons land mogen onge
veer 35 produkten worden bestraald,
waaronder aardappelen, champig
nons, gedroogde groenten, vis, krui
den en specerijen. Als er een wettelijke
regeling komt in het kader van de Wa
renwet mogen nog ongeveer zeven an
dere produkten worden doorge
straald. Zo pleit de Gezondheidsraad
voor het doorstralen van kip en rauw
vlees.
Volgens de consumentenorganisaties
wordt het gehalte aan vitamines
A.C.D, E en sommige B-vitamines aan
getast. Bovendien heeft vers bestraald
voedsel volgens de consumentenorga
nisaties, vreemde effecten op de chro
mosomen (dragers van erfelijke eigen
schappen) in de witte bloedli
chaampjes.
Ander onderzoek wijst uit dat door
bestraling zogeheten vrije radicalen
in voedsel worden gevormd. Dat zijn
instabiele stoffen, die schadelijke
verbindingen kunnen aangaan met
andere bestanddelen van voedsel. Om
dit negatieve effect van bestraling te
verminderen zouden droge bestraal
de produkten een tijdlang opgeslagen
moeten worden, zo menen de consu
mentenorganisaties.
De consumentenorganisaties stellen
verder dat controle volstrekt onmoge
lijk is. Door laboratoriumonderzoek
kan namelijk niet worden aangetoond
of voedsel bestraald is en met welke
doses.
Advertentie
UTRECHT (ANP) - Op vrijwel elke
school zitten leerlingen die veel beter
kunnen leren dan hun klasgenoten.
Die bollebozen krijgen op de middel
bare school vaak niet de aandacht die
nodig is. De meesten hebben volgens
de onderwijsdeskundigen behoefte
aan begeleiding die aan hun intellec
tuele mogelijkheden is aangepast. In
de boeken wordt wel rekening gehou
den met de zwakkere leerling, maar
voor de begaafde leerling ontbreekt
over het algemeen het lesmateriaal.
De vakgroep onderwijskunde van de
rijksuniversiteit Utrecht is vorig jaar
in opdracht van het ministerie van on
derwijs en in samenwerking met twee
Utrechtse middelbare scholen begon
nen met een ontwikkelingsproject om
hoogbegaafde leerlingen aan aanvul
lende leerstof te helpen.
Bij het experiment zijn 200 leerlingen
van de brugklassen van beide scholen
(de Openbare Scholengemeenschap
en het Christelijk Gymnasium) be
trokken. De eerste voorbeelden van
leerstof voor de vakken Nederlands en
wiskunde ten behoeve hoogbegaafden
zijn maandag als resultaten van het
eerste experimentele jaar gepresen
teerd.
De leerstof is toegesneden op de moge
lijkheden van de begaafde leerlingen.
Om tot differentiatie binnen een klas
te komen worden de lessen in de be
trokken vakken volgens een bepaald
model gegeven. Alle leerlingen krijgen
eerst de basisstof te verwerken. Dan
wordt met een toets beslist welke leer
lingen de stof moeten herhalen en wel
ke aan de zogeheten verrijkingsstof
mogen beginnen.
Prof dr. P. Span, oud-hoogleraar in de
psychologie, is een van de onderzoe
kers die voor het project verantwoor
delijk zijn. Hij zei tegenstander te zijn
van een systeem waarin de knappe
koppen van de andere leerlingen wor
den geisoleerd. Zij moeten zodanig
worden opgevangen dat zij in de groep
kunnen blijven, aldus de onderzoeker.
n
-
-]
i
-I
j
De brand is voorbij...;...
Wij zijn het nog niet vergeten
Wij zijn u ook niet vergetendaarom
gaan wij zo snel mogelijk weer open, met
frisse produkten, zoals het hoort in onze
parfumeriespeciaalzaak. Alles is weer
schoon en vernieuwd.
zijn wij weer open,
dan staan wij weer fris voor u klaar.
ledereen bedankt voor alle hulp, steun
en geduld en al onze klanten bedankt
voor hun begrip.
Edith, Miranda, Hélène en Icar
Parfumeriespeciaalzaak en schoonheidssalon
walstraat 91, 4381 gg Vlissingeo, 01184-1244:6
Brand, brandlucht je.
2 februari heerlijk fris luchtje.
