SCHUBERT-SYMFONIEËN in originele out-fit vitaal vertolkt cd lezing en cobra-excursie bruckner esprit art-titude kooger trouvaille lunchcafé natuur soif balans 17 galerie witte MIDDELBURG VLISSINGEN GOES HEINKENSZAND WILHELMINADORP KATTENDIJKE NIEUWVLIET TERNEUZEN AXEL BERGEN OP ZOOM I I egen de wand staat een oud raamkozijn Hier en br bladdert de verf, bestemd crèmekleurig, eraf. Achter de vier ruiten evenveel met forse toets geschilderde "pen: drie keer een jongen, i keer een man, de hand gerend voor zijn gezicht, i schrikachtig oog is nog net zichtbaar. Om de koppen heen spiegelt de ruimte van La Strada. En je komt ook jezelf nog tegen. Vier maal Leendert Beye: zelfportretten van Amen tot man. Tien jaar en vedbaasd, veertien en ranenkend, twintig en lichtelijk brutaal. Ze hebben allemaal iets onschuldigs, het leven nog nauwelijks aangeraakt. De afwerende man, grote handen, baard, is harder geschilderd. Hij kan het licht niet verdragen: de waarheid snerpt doordringend lïor het netvlies heen. endert Beye's kunst is een lueel verslag van zijn êwustwording, groei. De Irkelijkheid zoals hij die vaart is wars van waarden die zijn denken een centrale laats innemen. Beye ziet de Irbondenheid van mens en atuur dagelijks geweld aan daan. Het cyclische denken, de kringloop wordt door een consumptieve leefstijl ontkend. Nu kun je als kunstenaar de maatschappelijke gevolgen daarvan tonen, maar ook op zoek gaan naar fundamentele beelden, achtergronden. Daarvoor kiest Beye. Op een volstrekt nonconformistische manier presenteert hij symbolen die verwijzen naar een nieuw begin. Bevruchting, geboorte en bewustwording zijn voor hem sleutelwoorden. Ze staan tegenover een op louter materiëel gewin gericht vooruitgangsdenken. Beye's verbondenheid met de natuur wordt vooral zichtbaar in de geboortefoto's. Naakt ligt hij in foetushouding in een aarden holte. Ook zie je hem omgeven door een dikke kleikorst die op het punt staat open te breken. De gedempte blauwen, bruinen en groenen contrasteren met de kwetsbare huidskleur van zijn lichaam. Vaak verwerkt Beye foto's in objecten of installaties. De foto's bestaan uit verschillende over elkaar heen geschoven lagen. Veiligheid binnen de moederschoot wordt gesuggereerd door over de ruimte om de gestalte heen een donkerblauwe vorm te projecteren. Zo'n foto plaatst Beye dan bijvoorbeeld achter twee oude glasplaten die verwijzen naar de broze afstand van toeschouwer en Beye zelf. Achter het glas zoekt hij bescherming, onthult hij zijn wezen en is hij tevens kwetsbaar. Het grootste werk is 'Floorpiece', dat bestaat uit een groot bruin dekzeil met uit kleinere delen samengestelde cirkelvormige foto van 150 cm doorsnee. Silburry Hill, een oeroude heilige plek in Engeland, een vrouw met kind en een reuzebaarmoeder schuiven in elkaar. Dit beeld verbindt heden en verleden met de natuur van mensen en wordt weerspiegeld in een vierkante spiegel. De cyclische vorm is daarbinnen niet helemaal te vatten, wat weer duidt op de tegenstelling kringloop en rechtlijnig denken. Het nonconformisme van Beye leidt tot integere beelden die wars zijn van esthetiek. Soms krijg ik het gevoel dat nog iets nadrukkelijker manipuleren of bewerken van de veelal gevonden objecten waarin Beye zijn foto's of schilderijen verwerkt de zeggingskracht zou vergroten. Maar Beye slaagt er in elk geval in om mij zijn visie op leven duidelijk in te prenten. In de reeks 'Kunst boven Water' presenteert het ZKC drie beeldhouwers: Liesbeth Messer-Heijbroek, Peter de Jong en Philip ten Klooster. Zij bepaalden het gezicht van de Zeeuwse monumentale sculptuur in de jaren vijftig en nog lang daarna. Zonder hen zou Biervliet zijn Willem Beukelszoon missen en Vlissingen zijn Frans Naerebout. Ook het beeld van Aristoteles in het Abdijcomplex en de Middelburgse 'Stadstimmerman' zijn aan dit tijdperk ontsproten. Op de expositie vanzelfsprekend alleen kléiner werk van hun hand. De tentoonstelling geeft een aardig beeld van de benaderingen die zij op academische basis kozen. De Jong, de 'Stadsbeeldhouwer' van Middelburg, is niet alleen verantwoordelijk voor beelden als de 'Stadstimmerman', maar restaureerde vrijwel in zijn eentje de beelden en ornamenten van het gotische stadhuis. In zijn vrije werk is hij de meest eclectische van het trio: je ziet bijvoorbeeld een kubistisch georiënteerd reliëf, naturalistische tondo's voor het Zierikzeese stadhuis en een licht gestileerde bronzen kop. Messer-Heijbroeks portretten zijn zeer -naar mijn smaak te- gedetailleerd. Haar rijzige figuurtjes - schoffie, krantelezer, kinderen met vogels- tonen echter veel speelser, zijn grafische tekens in de ruimte. Uit deze werken blijkt een fijn observatievermogen. Ten Klooster geeft mij op deze expositie de sterkste indrukken mee. Zijn bronzen portret en familiegroep -normaal opgesteld in de hal van het Middelburgse stadhuis- hebben met hun grote heldere vormentaal wel iets van de beelden van Maillol. Samenvattend biedt het ZKC een uitstekende kans om met uitingen van ouderwets vakmanschap kennis te maken, die ook vandaag nog het aanzien waard zijn. nico out Leendert Beye, La Strada Goes. Te zien tot en met 29 december Kunst boven water, Zeeuwse Biblio theek Middelburg. Te zien tot en met 15 december Als ik van de klassieke or kestwerken, dit jaar op cd #rschenen, een selectie zou nloeten maken voor de toeken- ing van mijn particuliere Edi- pn, dan zouden tot voor kort op kt lijstje de Decca-produktie jet Herbert Blomstedt en het fmfonie-orkest van San Fran- sco in werken van Hindemith het DGG-album met de ne- fcnde symfonie en het Adagio It de Tiende van Mahler door b Wiener Philharmoniker hoog jjn genoteerd. Bij de heruitga- pn zou de Philips-uitgave van pt Concertgebouworkest met aitink in een Wagnerprogram- jjja daar stellig op hebben ge- aan. pn paar andere recente uitga ve i gooien voor de titel 'orkest- •hijf van het jaar' wat mij be- •Jeft echter eveneens hoge ogen. vertolking, door Roger Nor- igton en The London Classical payers, van Beethovens eerste i zesde symfonie in authentie- setting voor EMI bijvoor- peld. Of de verschijning van ickners vierde symfonie, voor |GG gespeeld door de Staats- apelle Dresden onder leiding to Guiseppe Sinopoli. Maar Waarschijnlijk zou mijn Edison- puze vallen op de uitvoering an alle Schubert-symfonieën, pais die op vijf cd's worden ge- beeld door The Chamber Or- hestra of Europe met Claudio Ibbado. jet is een album, waar ik de af- plopen weken voortdurend en pet toenemend plezier naar heb ppakt. Dat genoegen wordt jotendeels veroorzaakt door de jtale manier, waarop Abbado en het uit jonge musici bestaan- orkest met Schubert omgaan, jrofkorrelig aangeduid kan Óen Schubert op drie manieren jmaderen: in de uitvoering van d< (jeugd)symfonieën zijn de Pilde, zangerige kanten van de Muziek te benadrukken, men kan de dramatische kant accen tueren of het is mogelijk lyriek en dramatiek met elkaar in evenwicht te brengen. Abbado en het orkest pakken vooral de zes jeugdsymfonieën levendig en vol dynamisch con trast aan. Die benadering is ver klaarbaar uit het onderzoek in de originele partituren, die aan de opname van de werken vooraf is gegaan. Daarbij bleek, dat vooral in de vierde, zesde, acht ste en negende symfonie door anderen allerlei correcties op de manuscripten zijn aangebracht. Ze hebben soms te maken met de harmonische context, maar vaak met een afvlakken -via (de- Icrescendi - van de oorspronke- lijk door Schubert aangegeven dynamiek en met het verwijde ren van sforzandi-accenten bo ven de noten. Wie, zoals Abbado en het Euro pees Kamerorkest, Schuberts oorspronkelijke, scherpere ac centueringen in ere herstelt, komt al snel uit op een aanpak, die Schubert minder 'zoetelijk' maakt dan-ie in het verleden - onder Karl Böhm of Istvan Ker- tesz - wel klonk. Voorbeelden van die 'herwonnen' vitaliteit zijn te beluisteren in de snelle delen van de vierde en het eerste deel van de vijfde symfonie. Van de twee laatste, grote symfo nieën - veel vaker gefonogra- feerd dan de rest - bestaan meer indringende, op dramatische werking gerichte versies: behal ve Abbado kan men ook denken aan de lezingen van bijvoor beeld George Szell of Georg Sol- ti. Een plezier is het om te beluiste ren hoe, ondanks dat accent op de vitaliteit van de symfonieën, Claudio Abbado toch ook de aandacht voor de Weense charme in sommige de len behouden bleef: het prachti ge trio voor blazers in het derde deel van de derde symfonie, sommige breed genomen lang zame delen en het rustige, bijna rustieke tempo in de finale van de Zesde getuigen van de veelzij digheid, die Abbado Schubert meegeeft. Een van de weinige vlekjes op de reeks uitvoeringen is de wisseling in tempo in het andante con moto van de Negen de. Maar dat is een relatieve be denking tegen een reeks zorg vuldig doordachte, spontaan uitgevoerde en gaaf opgenomen vertolkingen. Het Europees Ka merorkest leverde met het al bum een voortreffelijke staal kaart van zijn kunnen af: Abba do moet een inspirerend dirigent zijn, ook in de opnamestudio's. (Vijf cd's: DGG 423 651, digitale opname, met als toegiften de Rosamunde-ouverture en de cu rieuze symfonie naar het Grand Duo voor twee piano's). Van Schuberts negende naar Bruckners vierde symfonie is niet zo'n grote stap. Zeker niet als het gaat om de uitvoering zo als Abbado c.s. die hebben vast gelegd: door alle herhalingen in acht te nemen, duurt Schuberts Grote symfonie iets meer dan een uur en is alleen al door die lengte te vergelijken met Bruckners Vierde. De inleiden de hoornthema's in beide werken bieden een ander punt van overeenkomst en zelfs in sfeer zijn er parallelen. Guiseppe Sinopoli registreerde met de Staatskapelle Dresden een vertolking van Bruckners populairste symfonie, waarvan het karakter al in de eerste maat wordt vastgelegd in het prachtig gezongen, weids klinkende the ma van de hoorns. Bruckner, in zijn uitbarstingen en zijn fluiste ringen, ontrolt zich als een prachtig panorama, niet als een groots visioen. Een visie, die Bruckner minder wijding mee geeft dan bijvoorbeeld Von Ka- rajan dat pleegt te doen, en die niet een mystieke, maar op een aardse manier ruimte om zich heen heeft. Een genot voor het oor is het spel van de Staatska pelle Dresden en de manier, waarop DGG dat heeft vastge legd: zeer helder en met een ster ke dynamiek. Het Dresdense or kest kan zich, zo laat zich van deze opname moeiteloos afluis teren, soepel meten met de top van de Europese orkesten, of die nu in Wenen, Amsterdam of Ber lijn zitten. Een aanwinst voor de Brucknerdiscografie, deze DGG 423 677, 67 minuten. keescusouw Zeeuwsch-Vlaanderen gezien door Belgische en Nederland se kunstenaars is de titel van de expositie die vanaf mor gen, zaterdag, te zien is in ga lerie Esprit in Clinge. De ten toonstelling wordt morgen ge opend door Remi Cnodder, lid van de Association Interna tionale des Critique d'Art met een inleiding (20.00 uur). De exposanten zijn Jits Bak ker, Marian Binkhuysen, Emiel de Cock, Yvonne Guns, Wolfgang Hagedorn, Jos van Houdt, Theo Jordans, An van Lierde, Nelly van Nieuwen- huijzen, John Paepe en Ferdi nand Slock. Te zien tot en met 22 januari. Openingstijden: vrijdag tot en met zondag van 13.30 tot 17.30 uur, donderdag van 13.30 tot 21.00 uur. Maan dag en woensdag gesloten. In de vitrine van galerie Art-ti tude in Vlissingen is vanaf maandag een expositie inge richt met recente foto's van Reynier de Muynck uit Goes. Het thema van de tentoon stelling is vliegende man, mi xed media. De foto's van vliegende man nen die De Muynck exposeert komen voort uit het werkpro ces dat normaal gesproken voorafgaat aan het definitieve schilderij. Het knippen in en schilderen op foto's maakte al jaren deel uit van zijn schets en ideeën staium. De foto's in deze expositie zijn echter het eindresultaat. Te zien tot en met 15 januari. In het museum voor Zuid- en Noordbeveland in Goes is een expositie ingericht met aqua rellen van Kooger. Te zien tot en met 1 januari. Openingstij den: dinsdag tot en met vrij dag van 10 tot 16 uur, zaterdag van 11 tot 16 uur. Maya Wildevuur exposeert in de Terneuzense galerie Trou vaille. Zij toont aquarellen en gemengde technieken. Te zien tot en met 31 decvember. Ope ningstijden: gedurende win keluren, maandags gesloten. Cornelis Rouw exposeert beeldhouwwerken in het Lunchcafé van het Goese stadhuis. De tentoonstelling omvat enkele recente werken in hardsteen en ontwerpen in roestvrij staal. Te zien gedu rende de maand december. Openingstijden: dinsdag tot en met zaterdag van 9 tot 18 uur, zaterdag van 9 tot 18 uur, donderdag óók tot 21 uur. Burgemeester H. W. Hiet- kamp van Domburg opent vandaag, vrijdag, om 16.30 uur, de expositie Zeeuwen zien de natuur 2 in het Zeeuws Biologisch museum in Dom burg. De exposanten zijn Hei- ma Berghout, Anita Dekker, David Heijgelaar, Hansje den Hollander, Els Hollebrandse, Marian van Puyvelde, Ton Riemslag, Jaqueline van Tri rum, Trees Verwilligen en L. Vlieger. Barbara Jean exposeert haar werk onder de titel Modus Vi vendi in het Vlissingse café Soif. Te zien tot en met 3 ja nuari tijdens openingsuren van het café. Niet alle kijken op 1 voorwerp is de expositie met werk van Vanita J. Noest die te zien in Balans 17 in Middelburg. De expositie bestaat uit één werk bestaande uit ongeveer 1500 delen, schilderijen en tekenin gen, met als onderwerpéen enkel dagelijks voorwerp. Het is een poging om alle mogelij ke visies op een ding zichtbaar te maken en dat bleek niet mogelijk. Te zien tot en met 7 januari. Openingstijden: woensdag, donderdag en vrij dag van 12 tot 17 uur, zaterdag van 11 tot 16 uur. In galerie Witte in Middelburg is een expositie ingericht met werk van Louis Heymans en Andries Minderhout. Hey mans toont etsen, tekeningen en olieverven. Minderhout ex poseert olieverven. Te zien tot en met 31 december. Ope ningstijden: dinsdag tot en met zaterdag van 10.15 tot 12.30 en van 13.30 tot 18.00 uur. ETALAGE SINT PIETER STRAAT: Symmetrie '88: tot en met 10 december de West duitser Fritz Schwegler. ZKC: Kunst boven water (beeldhouwwerk), te zien tot en met 15 december in het Zeeuws Kunstenaars Cen trum in de Middelburgse bi bliotheek. Openingstijden: gedurende de openstelling van de bibliotheek KUNSTUITLEEN: Peter van den Hurk (olieverven), te zien tot en met 3 december. Openingstijden: dinsdag tot en met zaterdag van 13 tot 17 uur, donderdag van 19 tot 21 uur. PZEM-GALERIE-Peter de Vis (grafiek), tot en met 16 de cember. Openingstijden tij dens kantooruren. DU THEATRE- Rob Holl- man (krijttekeningen), te zien tot en met 30 december. Ope ningstijden: tijdens openings uren van den schouwburg. RABOBANK- Ernst de Vries (kalligrafie) te zien tot en met 29 december. Openings tijden: tijdens kantooruren. GEVANGENTOREN: Gui- no Jansen (olieverven), te zien tot eind januari. Openingstij den: dagelijks van 12 tot 14 en van 17 tot 21.30 uur, zaterdag en zondag vanaf 17 uur. GALERIE NIEUWEN- DIJK- Hugo Mayland (Afro- Surinaamse houtsnijkwerk). Openingstijden: dagelijks van 12 tot 17 uur. ART-TITUDE: Bob Pin gen (installatie van foto's en schilderijen), te zien tot en met 4 december. Openingstij den: dagelijks van 08.00 tot 22.30 uur. AHREND- Corneille (schil derijen), te zien tot en met 20 december. Openingstijden: gedurende kantooruren. PRINS VAN ORANJE: Me vrouw Heerebout-Van Hoorn (aquarellen), te zien tot en met 31 december. Openingstijden: openingsuren schouwburg. LA STRADA: Leendert Beye (fotocollages, objecten, installaties en schilderingen op papier), te zien tot en met 29 december. DE STENGE- Corrie Belle mans (schilderijen), te zien tot en met 10 december. Ope ningstijden: openingsuren centrum KATSEVEER- Mari Ja cobs (aquarellen, gouaches), te zien tot en met 15 februari. Openingstijden: tijdens ope ningsuren restaurant BEKENES: Corry van Schaik (papierknipkunst) en Marius van Nieuwkerk (aqua rellen, potloodtekeningen), te zien tot en met 18 december. Openingstijden: zaterdag en zondag van 14 tot 17 uur. GALERIE/WINKEL ADELBERT JACQUELI NE: Marie-Claire Moonen (aquarellen), B. J. Keyl (potte- rie) en pottenbakkerij De Oli fant, te zien tot en met 31 de cember. Openingstijden: zon dags van 10 tot 17 uur. ARTY PARTY: Marja de Boeck (Kleine prijsjes op de lijstjes- ook op deze), te zien tot en met 15 december. Ope ningstijden: gedurende win keluren. BELLEMANS: Anthony Hermsen (plastiek), Gerard Ram (zeefdruk), te zien tot en met 15 december en Tonke Dragt (kinderboek-illustra ties), te zien tot 15 januari. Openingstijden: gedurende winkeluren. MARKIEZENHOF: Leven bij kaarslicht, te zien tot en met 15 januari. In de aula van de Zeeuwse bibliotheek in Middelburg geeft Nico Out dinsdagavond (20.00 uur) een lezing over de Cobra-groep, een groep kun stenaars die elkaar in 1948 vonden in het experiment. Deze lezing gaat vooraf aan een excursie naar de Cobra tentoonstelling in de Amster damse Nieuwe kerk die zater dag 10 december plaatsvindt. De expositie geeft een over zicht van het werk van onder andere Constant, Appel, Cor neille, Alechinsky en Asger Jorn. Er wordt niet alleen een beeld geschets van het werk van de kunstenaars uit de be ginjaren van de Cobra-perio de, maar ook de artistieke we gen die de toenmalige experi mentelen in hun verdere loop baan zijn ingeslagen. A Het Zeeuws Instituut Kunst zinnige Vorming organiseert deze excursie in samenwer king met de Zeeuwse biblio theek. Informatie kan verkre gen worden bij het ZIKV aan de Kuiperspoort in Middel burg.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1988 | | pagina 11