toertips voor een
zeetje aan vrije tijd
schaken
Pi
dammen
A
HORIZONTAAL
VERTICAAL
oplossing!
aL
SI
•li
PZC/ vrijdagkrant
speelgoed
JACQUES CATS
LEO ANDERSON
z
TON SCHIPPERHEYN
m
CORJANSEN
Ifl -r—-
oj c 3
w
t-i
X a
i m
t
Aphyü fuiï$ui&
ALAND
f*
rè
bJj|
n
.j
Rfn BIJQIJF. FRANCAISE
7
CONFERENCE MONO:
l ENERGIE
r w w
hb<\
VRIJDAG 19 DECEMBER 1986
Met de feestdagen voor de
deur en gebruik makend
van wat snipperdagen tussen
Kerst en Oud en Nieuw ligt er
een leuk zeetje aan vrije tijd in
het zicht. Een mooie periode om
te wijden aan uitstapjes naar
een leuke bestemming op een re
delijk te overbruggen afstand.
Om inspiratie op te doen zijn
hier wat tips.
De Ster van Bethlehem straalt
in het Amsterdamse Planeta
rium tijdens de kerstvakantie
meerdere malen per dag. De be
zoeker krijgt in een vijftig minu
ten durend programma diverse
verklaringen aangereikt voor de
krachtige ster die de wijzen uit
het oosten naar Bethlehem leid
de.
De oude 'wierookroute' die in
Zuid-Arabïe begint is te vinden
in de Religiegalerie in de Oude
Kerk van Amsterdam. Foto's,
objecten, papyrussen en kruiden
vormen daar de tentoonstelling
onder de vrijmoedige titel 'als
een bundeltje mirre tussen mijn
borsten', over geuren in de bij
bel.
Het Kerstverhaal is niet alleen
om te lezen, zo wordt duidelijk
bij een bezoek aan het Bijbels
Museum in Amsterdam. Daar
wordt door middel van achttien
kijkdozen het kerstverhaal in
beeld gebracht. Voor een kerst-
beurs met kandelaars, zilver,
kerstversierselen uit verschil
lende landen en kerstkaarten
moet de liefhebber morgen, za
terdag naar het kunst en antiek
centrum De Looier. We verlaten
Amsterdam niet nadat is geat
tendeerd op de verzameling
kerststalletjes uit de gehele we
reld. opgesteld bij kunsthandel
Gebroeders van Paridon aan de
Nieuwe Zijds Voorburgwal num
mer 361.
Iets heel anders nu: liefhebbers
van de autosport kunnen prima
terecht tijdens de vierde Inter
nationale Race Show in Eindho
ven, van 26 tot en met 28 decem
ber. Er vallen weer diverse pri
meurs uit de wereld van de ge
motoriseerde sport te bewonde
ren. Bovendien wordt de bezoe
ker verrast met demonstraties
terreinauto's waaronder de fa-
meuse Camel Trophy Land
rovers, worden er wedstrijden
gereden met karts en radiogra
fisch bestuurder auto's en zul
len prominenten dagelijks met
hun bolides echte rallysprints
rijden.
en op 29 december in schouw
burg De Kring in Roosendaal
uitvoeringen. Op beide dagen
zijn er voorstellingen om 13 en 16
uur.
In het Haagse Museon aan de
Stadhouderslaan is tot en met 4
janua een expositie ingericht
onder de titel 'speelgoed onder
stoom'. Het gaat om antiek me
chanisch speelgoed, totaal zo'n
240 modellen, die door middel
van stoomaandrijving kunnen
bewegen. Veel van dat speel
goed werd vroeger gekocht voor
kinderen, maar vaak mochten
die alleen maar toekijken hoe
hun vaders ermee speelden. Het
Voor de circusliefhebbers is er
naar traditie - dit jaar is het de
zestiende keer- weer 'Kerst in
Ahoy' in Rotterdam. Het pro
gramma bestaat uit diverse
voorstellingen van het Kerstcir
cus, het grootste circus dat in de
ze periode in het land te zien is,
met o.a. dierennummers uit het
Westduitse supercircus Althoff-
Williams. Daarnaast biedt Ahoy
'Kerstland' met rond veertig
grote en kleine lunapark attrac
ties. Informatie over voorstellin
gen en prijzen via telefoonnum
mer 010-4104204. Het Staatscir
cus uit Oost-Duitsland verzorgt
tijdens een tournee door Neder
land op 28 december in Concor
dia Stadsschouwburg in Breda
museum is van dinsdag tot en
met zaterdag van 10-17 uur en
op zon- en feestdagen van 13-17
uur geopend. Nieuwjaarsdag
gesloten.
Nog even vlug terug naar Am
sterdam. Daar presenteert de
Kleine Operastichting een spe
ciale Kerstopera voor kinderen
en volwassenen, 'Roderick' ge
heten. Deze nieuwe Nederlandse
productie die men kan gaan zien
in theater De Brakke Grond is
bestemd voor de jeugd vanaf 8
jaar. Aanvang dagelijks om 14
uur; vanaf 1 tot en met 3 januari
is er ook een voorstelling om 20
uur.
De hoopvolle verwachtingen
ten aanzien van Rob Clerc
zijn tenslotte niet in vervulling
gegaan. Na in de 14e ronde inge
lopen te zijn door Dibman en
Baljakin, moest hij in de vol
gende ronde zijn leiderspositie
definitief afstaan aan Dibman,
die aan een weergaloze eind
spurt was begonnen.
Uit de resterende vijf partijen
haalde hij de bijna maximale
score van 9 punten met in zijn
kielzog Baljakin en Korenewski
met resp. 7 en 8 punten, die daar
mee het Russische succes com
pleet maakten. Clerc bleef op de
wat schamele score van 5 punten
steken en moest de plaatsen op
het erepodium aan het Russisch
trio laten. Zelf werd hij eervol -
ongeslagen - vierde. De nieuwe
wereldkampioen Alexander
Dibman is 24 jaar, afkomstig uit
Leningrad en drievoudig Rus
sisch kampioen. Zijn sublieme
spel - bekroond met de wereldti
tel - bevestigt de sinds 1983 door
vele insiders verkondigde stel
ling, dat hij de hoogste titel ooit
zou veroveren. Men sprak toen
reeds van de 'onweerstaanbare
opmars van Dibman'. In de slot
fase van de strijd bond hij o.a.
achtereenvolgens v. d. Wal, Koe-
perman en v. d. Borst aan zijn ze
gekar. Jannes van der Wal, die
meende zich zelfs tegen Dibman
een provocerende stijl te kunnen
veroorloven, moest dit flink be
zuren. De experimenten op de
lange vleugel werden genade
loos afgestraft; de tijdsover
schrijding vermocht de realiteit
van een kansloze nederlaag niet
te maskeren. Iser Koeperman
hield lange tijd stand tegenover
de hekstelling van Dibman,
maar toen ook de linkervleugel
onder druk werd gezet, moest
ook hij voor de a.s. wereldkam
pioen zwichten. Tegen John v. d.
Borst ontwikkelde zich weer een
geheel ander speltype. In een
soepele stijl worden de zwakke
punten in diens stelling belaagd
met een lichte combinatie als
winnende afronding. De veelzij
digheid van Dibman komt in de
ze drie partijen goed tot uitdruk
king.
Jannes van der Wal - Alexander
Dibman 0-2 tijdsduur (2.00-1.50).
1. 35-30 20-25 2. 40-35 15-20 3. 45-
40 17-22 4. 32-27 11-17 5. 30-24
20x29 6. 33x24 19x30 7. 35x24 14-
19 8. 40-35 19x30 9. 35x24 6-11 10.
38-33 10-14 11. 24-20 14-19 12. 20-
15 19-23 13. 34-30 25x34 14. 39x30
5-10 15. 44-39 1-6 16. 50-44 23-28
17. 42-38 17-21 18. 47-42 21x32 19.
38x27 12-17 20. 42-38 7-12 21. 44-
40 17-21 22. 40-34 21x32 23. 38x27
12-17 24. 43-38 8-12 25. 48-43 17-21
26. 34-29 21x32 27. 38x27 2-7 28.
43-38 9-14 29. 29-24 14-20 30. 49-44
20x29 31. 33x24 12-17 32. 38-33 17-
21 33. 44-40 21x32 34. 39-34 28x39
35. 37x17 11x22 36. 34x43 10-14
37. 30-25 16-21 38. 31-26 21-27 39.
40-34 7-12 40. 43-38 12-17 41. 38-33
6-11 42. 33-29 3-9 43. 34-30 22-28
44. 24-20 17-22 45. 26-21 27x16 46.
36-31 16-21 47. 30-24 11-17.
Stand na 31. 12-17
Dibman
Hier begint de nederlaag van wit
zich in alle duidelijkheid af te te
kenen. De dreiging 28-32 is met
38-32 niet te pareren wegens 28-
33x33 met de nieuwe dreiging 33-
39 en 13-19. Na de tekstzet 38-33
büjft de stand weliswaar mate
rieel gelijk, maar positioneel
blijft het een hopeloze zaak.
Iser Koeperman - Alexander
Dibman 0-2 (2.10-2.00)
1. 32-28 16-21 2. 31-26 18-22 3. 37-
32 11-16 4.41-37 7-11 5.34-29 1-7 6.
37-31 21-27 7. 32x21 16x27 8. 38-32
27x38 9. 43x32 20-25 10. 49-43 14-
20 11.42-38 13-18 12.47-42 9-13 13.
46-41 4-9 14. 40-34 10-14 15. 45-40
5-10 16. 50-45 11-16 17. 31-27
22x31 18. 26x37 19-23 19. 28x19
13x24 20. 32-28 7-11 21. 37-32 17-
22 22. 28x17 12x21 23. 42-37 8-13
24. 32-27 21x32 25. 37x28 2-8 26.
48-42 18-22 27. 28x17 11x22 28. 38-
32 14-19 29. 42-38 10-14 30. 32-28
22-27 31. 41-37 8-12 32. 35-30
24x35 33. 28-23 19x28 34. 33x31
14-19 35. 38-32 6-11 36. 31-27 3-8
37. 36-31 9-14 38. 27-22 16-21 39.
43-38 11-16 40. 31-27 19-24 41. 38-
33 21-26 42. 32-28 14-19 43. 29-23
24-30 44. 23x14 20x9 45. 28-23 12-
17 46. 22x11 16x7 47.27-22 9-14 48.
33-28 7-11 49. 23-18 26-31 50.
18x20 31x42 51. 20-14 42-47 52.14-
9 8-13 53. 9x18 47-41 54. 28-23
41x19 55. 18-12 19-24 56. 22-17
11x22 57. 12-7 22-28 58. 7-1 28-33
59. 39x28 30x50.
Dibman
Na 38. 27-22 stapelen de proble
men voor wit zich snel op. Wel
licht was - maar achteraf praten
is altijd gemakkelijker - 32-28
een betere keus geweest. 19-24;
39-33 25-30? behoeft hij niet te
vrezen, want dat betekent een
winnende doorbraak naar veld 6
(34x25 14-19; 25x23 13-18; 29x20
18x49; 31-26 enz.)
Alexander Dibman - John van
den Borst 2-0 (1.50-1.59)
1. 33-29 20-25 2. 39-33 14-20 3. 44-
39 10-14 4. 32-28 17-22 5. 28x17
11x22 6. 37-32 5-10 7. 41-37 7-11 8.
46-41 1-7 9. 32-28 19-23 10. 28x17
11x22 11. 31-27 22x31 12. 36x27 6-
11 13. 41-36 11-17 14. 37-31 14-19
15. 42-37 19-24 16. 48-42 17-22 17.
50-44 13-19 18. 31-26 22x31 19.
36x27 12-17 20. 27-22 17x28 21.
33x13 9x18 22. 37-32 24x33 23.
39x28 10-14 24. 42-37 4-9 25. 37-31
8-12 26. 31-27 9-13 27. 44-39 7-11
28. 38-33 23-29 29. 33x24 19x30 30.
35x24 20x29 31. 34x23 18x29 32.
49-44 25-30 33. 28-22 30-35 34. 32-
28 12-17 35. 43-38 14-19 36. 40-34
29x49 37. 28-23 49x21 38. 23x14
17x28 39. 26x6 16-21 40. 6-1 21-27
41. 1-12 27-31 42. 12-26 31-36 43.
26-21 2-7 44.21-27 7-12 45.27x4 28-
32 46. 14-10.
v. d. Borst
y
Q
i n«
Q
Dibman
Stand na 35. 14-19
Koeperman
Stand na 37. 9-14
Dit weekend wordt in Tilburg de finale ge
speeld van de play-offs om het kampioen
schap van Nederland. Plaats van handeling: In
terpolisgebouw, aanvang op beide dagen 10.30
uur. De wedstrijd is te volgen op vu-graph - met
commentaar van Toine van Hoof, Frans Borm,
Hans Vergoed en Cees Sint - en (live) op teletekst;
er worden 112 spellen gespeeld. Eikaars tegen
standers zijn WAC en Studiecentrum. WAC won
in de halve finale van het Groningse Aegon, ter
wijl Studiecentrum korte metten maakte met
USS; USS staakte zelfs voortijdig de strijd.
In de degradatiepoule toonde CPP zich hersteld
van de zware inzinking van de laatste weken. De
titelhouders wonnen hun drie wedstrijden en daar
mee werd het vege lijf gered. Ook Hok handhaafde
zich, zij het dat het verschil met ABC op de valreep
niet meer bedroeg dan één enkele overslag. ABC
en het tweede Groningse team degraderen; hun
plaatsen worden volgend jaar ingenomen door het
Haagse Buitenhof en Bridgeclub Nijmegen.
Een theoretisch aardig spel was het volgende:
HB87653
A3
973
B
naar de hand via de klaversnit (lukte) en nu volgde
een kleine harten naar de heer (lukte ook). Dit is de
situatie:
B8765
A
-
AIO
V6
A4
N
W O
Z
-
752
6
76
A102
V64
854
4- AV104
N
W O
Z
V
H752
AVB6
4» 9876
94
B1098
H102
4» H532
Noord (niemand kwestbaar) opende 3 Sch, aan één
tafel rondgepast en twee down. Aan de andere tafel
liet oost een vederlicht doublet los, waarop west de
bieding besloot met 3 SA.
Noord startte met ruiten, voor vrouw en heer. ge
volgd door schoppen voor de heer. Noord speelde
weer ruiten, waarop de leider een klaveren van ta
fel probeerde. De snit ging verloren aan de boer;
noord speelde een derde maal ruiten. Er zijn nu 8
slagen: 3 in klaveren, als KI H goed zit, 3 in ruiten
en 1 in zowel schoppen als harten. De leider ging
4
B109
-
4» H2
Ru 6 werd geïncasseerd, in de hand schoppen weg
(Sch 10 had als 'opvang' zijn werk gedaan, noord
heeft geen tweede keer schoppen kunnen spelen),
gevolgd door KL 7. Zuid dekte niet, zodat de tafel
aan slag bleef. Nu volgde harten, zuid de 9 en west
de 6! Een bekende situatie. Het is bekend dat
noord het aas heeft; zuid zou zeker de eerste har
tenslag hebben genomen, in dergelijke situaties
heeft het volstrekt geen zin de vrouw te zetten en
west moet maar hopen dat het aas valt. Dat ge
beurde en west scoorde 9 slagen.
10965
976
AHB
4* AVB
2
5432
85432
4» 432
N
W O
4 A3
AH8
V1076
4- H1076
4» HVB874
VB10
9
4» 985
Een probleempje tot besluit. Zuid speelt 4 Sch,
west start met harten. Hoe maakt zuid zijn con
tract? Oplossing in de rubriek van de volgende
week.
Helmut Cardon uit Sas van
Gent heeft zich als eerste
Zeeuwse speler geplaatst voor
het schaakkampioenschap van
Nederland. Dat is een heel bij
zondere prestatie, want de con
currentie was erg groot en zeer
fanatiek.
Vorig jaar ging het op het laatst
net mis, maar nu kon zelfs een
nederlaag in het midden van het
toernooi hem niet meer stuiten.
Helmut heeft een agressieve po
sitionele stijl. Zijn openingsre
pertoire heeft hij de laatste jaren
ook uitgebreid, zodat het voor
zijn tegenstanders ook moeilij
ker is geworden zich op hem voor
te bereiden.
Zoals het een speler betaamt, is
hij nooit uit op een snelle remise,
maar altijd op strijd. Angst om
te verliezen kent hij niet. Daar
entegen zal hij nooit dubieuze of
roekeloze openingsvarianten
kiezen. Altijd bouwt hij de partij
logisch op, waarbij hij ingewik
kelde varianten allerminst
schuwt.
Ook in moeilijke omstandighe
den blijft hij razend gevaarlijk.
Daarvan is onderstaande partij
een mooi voorbeeld.
H. Temmink-H. Cardon. Eind
hoven 1986.
I. Pf3 Pf6 2. g3 b5 De Poolse op
stelling. 3. Lg2 Lb7 4. d4... Een
belangrijk alternatief is 4. c3 en
5. Db3.4... e6 5.0-0 c5?! Beter was
het rustige 5... Le7. 6. c3 Db6 7. a4
bxa4 Gevaarlijk is 7... b4 wegens
8. a5! Dc7 9. Lf4! en zwart heeft
problemen. 8. Dxa4 Le7 9. Pbd2...
Sterk in aanmerking kwam 9.
dxc5 Lxc5 10. b4 Le7 11. Le3 en
wit staat beter. 9... cxd4 10. Pxd4
Lxg2 11. Kxg2 0-0 12. Pc4 Db7t
13. Kgl Pe4 Veiliger en voldoen
de voor gelijkspel was 13... d5.14.
Pa5 Dc8 15. Lf4... Niet goed is 15.
Pxe6 wegens 15... Pxc3. 15... f5
De ongedekte stand van Pe4 was
lastig voor zwart, maar nu wordt
het nog moeilijker. 16. Dc4! Lc5
Dameruil leidt tot een voor wit
zeer gunstig eindspel. 17. f3 Pd6?
Een lelijke fout, die op hardhan
dige wijze een pion kost. Nodig
was 17... Pf6 en zwart kan de toe
komst met vertrouwen tege
moet zien.
18. Lxd6! Lxd6 19. Pxf5ü... Een
fraaie zet, die onze Zeeuwse
hoop bijna tot wanhoop bracht.
Zoals hij zelf zegt moest nu de
'knop op de Schwindel-stand
worden gezet'. Daarbij kont nog
dat wit ook wat bedenktijd be
treft aanzienlijk in het voordeel
is, zodat de toekomst er voor
zwart donker uitziet. Hij weet
echter op meesterlijke wijze
complicaties te scheppen en
blijft op elke geboden kans loe
ren.
19... Lc5f 20. Pd4 d5 21. Da2 Pd7
22. Kg2 Pe5 23. Tadl?... Niet
goed. Wit had op het doorzetten
van e4 moeten spelen. Daartoe
was 23. Pab3 Lb6 24. Pc2 en 25.
Pbd4, zoals Cardon zelf aan
geeft, het geëigende middel.
23... Lb6! Deze geraffineerde zet
betekent het keerpunt in de par
tij. Er dreigt Lxa5, Pc4 en Pe3t
24. f4?... Een ernstige verzwak
king, die schitterend wordt
weerlegd. Nog steeds was 24.
Pab3 aangewezen.
Zie diagram.
zetten te spelen. Na 32. Pxc4
Dd5t 33. Kh3 Lf6 staat hij welis
waar aanzienlijk beter, maar of
de winst eruit gerold zou zijn is
een open vraag.
32. Pc6??... Dit zou een fraaie
combinatie op de onderste rij ge
weest zijn, ware het niet...
32....Dxc6t Met schaak! „Een on
tevreden geluidje aan de over
kant was hoorbaar...". Gezien de
tijdnood van zwart speelt wit
nog even verder.
33. Kh3 h6 34. Dh5 De4 35. TH c3
36. Te7 Df5t 37. Dxf5 exf5 38.
Txe5 Tc8 39. Txf5 c2. Wit gaf het
op. Dit was zeker geen partij uit
een stuk, maar een die laat zien,
dat Cardon ook onder zeer moei
lijke omstandigheden het hoofd
koel weet te houden. Voorheen
deden onverwachte tactische
verwikkelingen hem op het
laatst nog wel eens de das om.
Nu hij deze zwakte in zijn spel
onder de knie heeft gekregen
kan hij zeer ver komen. We zijn
benieuwd naar zijn optreden in
het kampioenschap van Neder
land, waar hij zich met de echte
groten mag meten. En als de
voortekenen niet bedriegen zal
hij op dit niveau een geducht
woordje kunnen meespreken.
Het zal in elk geval een prachtige
leerschool zijn.
Probleem van de week
24... Da6ü Een schitterende zet,
die wit in grote verwarring
brengt. Waarschijnlijk had wit
24... Pg4 verwacht, waarna hij na
25. Td3 nog steeds een goede
stelling had gehad.
25. fxe5?... Noodzakelijk was 25.
b4 om het paard te dekken. In
dat geval zou na 25... Pc4 26. Tf3
Lxa5 27. bxa5 Tab8 zwart wel
licht ook wat beter hebben ge
staan, maar nu moet hij meteen
voor zijn leven vechten. 25...
Lxd4ü Zeer verrassend! 26. c4!...
Wit weertzich naar beste vermo
gen. Verliezend was 26. cxd4
Dxe2+ 27. Kgl Tab8ü 28. TxfBt
Txf8 29. Da4 (29. Db3 Tf2) h6ü en
wint. (Cardon). Fantastisch!
26... Txfl 27. Txfl Tb8 28. b4!
dxc4?! 29. Dd2!.. In de fase van
de vliegende tijdnood pleegt wit
nog een gevaarlijke aanslag op
de zwarte koning, waarbij hij
echter jammerlijk schipbreuk
lijdt!
29... Lxe5 30. Dd7 Df6! 31 Df7t
Kh8 Zwart had hier nog twee mi
nuten op de klok met nog negen
Speckmann/Mazel 1939. Wit:
Kei, Df3, Tal, Tc4. Zwart: Kb2,
Pbl. Mat in twee zetten.
Oplossing van de vorige week:
Lolli, 1763. Wit: Ka2, Dg5, Tf5,
pionnen op b2, a3 en c3. Zwart:
Kg7, Del, Tb8, pionnen op e3, g6
en h7. Mat in zeven zetten. 1
De7t Kh6 2. Dh4t Kg7 3. Dd4t
Kh6 4. Df4t Kg7 5. De5t Kh6 6.
Th5t gxh5 7. Df6 mat. Het is nau
welijks te geloven, dat dit subtie
le probleem ruim tweehonderd
jaar oud is.
1 zeer vlug; 10 orgaan; 11 onbepaald vnw.; 13 pracht; 14 kip
penziekte; 16 platte steen; 18 stootwapen; 19 mannetjeska
21 beminde van Zeus; 22 vaartuig; 23 hoofddeksel; 25 loop
plaats voor kippen; 26 namelijk (afk.); 27 steekvlieg; 28 vloe
bare spijs; 30 symbool van nikkel; 31 onvriendelijk; 33 klein
ste soort schar; 35 verdieping; 37 breibenodigdheid; 39 uitsti
kend; 41 Zuidafrikaanse munt; 42 vrouwenverblijf; 44 dei
v.e. traliewerk; 45 uitheemse zwemvogel; 46 graanpakhuis;4
flink manspersoon; 49 soort look; 52 deelteken; 54 snijwerl
tuig; 55 plaats in 't Gooi; 56 boom; 58 kist van open latwerë
59 voorzetsel; 61 slank en fijn gebouwd; 63 Europeaan; 64pei
soonlijk vnw.65 stevige vogelveer; 67 soort krulhond; 69 reg
ment (afk.); 70 paradijs; 72 kostbaar voorwerp; 73 aanwijzen
vnw.; 74 schrijflijn; 76 sporeplant; 77 niet vet (b.v. van vlees
78 van leer; 80 vrouwelijk dier; 81 troep roof plegende persi
nen.
1 helder wit; 2 snoer om papieren aan te rijgen; 3 teer, mager;
symbool van krypton; 5 kleine groep van uitgelezenen; 6 mi
zieknoot; 7 keurig; 8 wars van laagheid; 9 krijgsmacht; 10
geperkte ruimte voor vee; 12 argument; 13 eigenaar v.e. pl:
tage; 14 slag, klap; 15 dichtbehaarde huid van sommige rot
dieren; 17 melkwol; 19 zuivelprodukt; 20 hooistapel; 231
ding; 24 vluchtheuvel in dijkloos land; 27 persoon wiens ge
overdag een fantasiebeeld beleeft; 29 gladde plaat die bij b
persen van wollen weefsels gebruikt wordt; 31 kerkelijl
straf; 32 persoonsafbeelding; 34 raadgeving; 36 dier meta
slurfachtige snuit; 37 zichtbare damp; 38 schrijfkosten (L
tijn); 40 liturgisch hoofddeksel; 42 soort afsluiting; 43 dwaa
46 wilddief; 47 middel om melk te stremmen; 50 knaagdier:
tegenstelling van corrupt; 53 rijstbrandewijn; 55 breuk ina
vestingmuur; 57 vlug van begrip; 58 ruimte in de mond;
universiteitsbode; 62 hoefijzervormig staafje; 63 poedelhor
64 Europese hoofdstad; 66 kleurling; 68 bezinksel; 69 spells
ding; 71 wreedaard (fig.); 73 roede; 75 Bulgaarse munt; 77o
bepaald vnw.; 79 symbool van neon; 80 dieregeluid.
Welke 2 sleutelwoorden vormen de letters uit de vakjes!
81,51,40,53,63,59, 71, 66, 22 en 46,29, 35,17,9, 70, 3,68,5,7
Schrijf uitsluitend de twee sleutelwoorden op een brief
kaart en zorg ervoor dat uw oplossing uiterlijk woensdag
morgen in het bezit is van:
Puzzelredactie PZC-vrijdagkrant
Postbus 466, 4380 AL Vlissingen
Vermeld uw naam, adres en woonplaats.
Voor de wekelijkse Vrijdagpuzzel stelt de PZC ditmaald(
volgende prijzen beschikbaar:
Eerste prijs 50 gulden, tweede prijs 25 gulden en twee ex
emplaren van het boek 'Zeven eeuwen Veere' van ds. P
Fagel
De oplossing en de namen van de prijswinnaars vindtuii
de PZC-Vrijdagkrant van volgende week.
o
G
a
4->
3'
a
gë
2
S
K" [J CD
rno^ bc
O)
i—l CD o
co ra fo
"d*
- o
M CO W
H CD
iC £5 es
cö J d
os w iS 5
to X OJ 3
-e -re g
Vrijdag 12 december
1 w ai
*-"3 aT-g
OW
spg
|£*g
Q, >-]
"bh a>
aJ Q co
■O Uj
3"
O co
a, it 2
•O a>£
G JS c3
"fid
N .O co
N e 11)
a Z P
CJ
xifiü
w 2 3
'3 J.2
•O-g-L
aj N J -G <N N
4J 4) <u
D so!z;
dj
S
1 ï-t
I a>
<D
1 G
- <v w
1
o
.a Q
bD 1
<D
in o
o ëü2 B
.3 c
'dl 9
G c
aj o
üHoO N
T
W
Y
F
E
L
B
A
N
A A
E
-
K.
-
T
E
R
M
I
E
T
-
U -
N
u
-
T
H
E
E
-
A
L
A
- B
N
-
B
-
E
R
-
A
-
K
A
-
S -
I
V
0
0
R
-
R
U
N
-
S
A
T A
S
0
E
S
-
T
I
T
A
N
-
F
U G
B
I
G
-
I
R
-
0
-
A
S
-
G A
A
L
-
E
N
I
G
-
H
A
R
P
- M
L
E
U
S
-
0
E
V
E
R
-
D
R I
I
-
-
-
L
A
M
-
-
-
Y
K
A
L
F
-
K
Y
K
E
R
-
0
K E
A
B
-
A
R
A
K
-
L
0
M
P
- L
R
U
G
-
Y
S
-
C
-
E
V
-
D I
N
I
E
T
-
T
R
0
N
K
-
J
U T
E
S
S
E
N
-
A
L
M
-
P
A
R E
M
-
P
-
0
A
-
T
-
I
0
-
F -
E
G
-
H
E
K
S
-
I
D
E
E
- Z
L
-
A
-
S
T
I
E
K
E
M
-
B -
K
A
R
A
T
E
M
A
L
E I
Ml illll
II 181 18
o
Ira
Jliillil
v. d. Wal
Het jongste Westeuropese
'postzegelland' Aland, het
Finse eilandenrijk dat voor de
Zweedse oostkust ligt, heeft,
dat moet worden gezegd, net als
de andere jonge gebieden (Jer
sey, Guernsey, Man, Faroer en
Alderney) een bescheiden emis-
siebeleid. Sinds deze autonome
Finse provincie met eigen post
zegels komt - 1 maart 1984 -
werden er nog maar negentien
zegels uitgebracht, waarvan de
laatste van 1 september dateert.
Een zegel van 3,70 mark (oplage
700.000 stuks) gewijd aan het
100-jarig bestaan van de kunste
naarskolonie Önningsby. Op de
zegel onder meer een palet en
een beeld van Önningsby.
De eerstvolgende emissie van
Aland is gepland voor 2 januari,
een serie van drie permanente
zegels met een beperkte oplage,
waarop eenden zuilen worden af
gebeeld: 1,70 mark, eidereend
(Somateria mollissima), oplage
1,1 miljoen; 2,30 mark. kuifeend
(Aythya fuligula), oplage 700.000
stuks en 12,00 mark, grote
zeeëend (Melanitta fusca), opla
ge 600.000 stuks.
Aangezien dit dus de 20e tot en
met de 22e Alandse zegels wor
den kan nog met het grootste ge
mak van de wereld een Aland-
verzameling worden opgezet
zonder dat al te diep in de beurs
behoeft te worden getast. De eer
ste zes (permanente) zegels, die
op 1 maart 1984 werden uitgege
ven, staan bijvoorbeeld in de Mi
chel 86/87 genoteerd voor 20 D-
mark, zowel postfris als gestem
peld.
1766'
ten tien zegels van 2,20 franc en
afgebeeld worden (van boven
naar beneden in twee rijen van
vijf) scènes uit films met daaron
der de namen van deze films en
die van de regisseurs: Louis
Feuillade, Les vampires; Sacha
Guitry, Le roman d'un tricheur;
Marcel Pagnol, La femme du
boulanger; René Clair, Les bel
les de nuit; Jacques Becker, Cas
que d'or; Max Linder, Jean Re
noir; La grande illusion, Jean
Epstein; La glace a trois faces;
Jean Gremillon, Gueule d'a-
mour en Francois Truffaut, l'En-
fant sauvage.
De kunstserie kende op 29 sep
tember een uitbreiding. Deze
keer wordt op een grootformaat
zegel van 5,00 francs een mo
dern werk van Pierre Soulages
afgebeeld.
Ter gelegenheid van honderd
jaar technisch onderwijs werd
op 6 oktober een 1,90 fr.-zegel uit
gegeven met daarop een symbo
lische voorstelling.
delijk is en dat ik nooit terug zal
komen", werd op 2 augustus
1914 gemobiliseerd. Op 22 sep
tember, niet ver van Verdun, in
de bossen van Saint-Remy ver
dween Alain-Foumier tijdens
hevige gevechten. Zijn lichaam
werd nooit teruggevonden. Hij
werd 28 jaar.
zing naar twee permanente ze
gels van het type Liberté, die op
1 augustus aan de sedert begin
1982 lopende reeks werden toe
gevoegd: 1,90 fr. (groen) en 3,40
fr. (blauw). Met deze uitbreiding
bestaat deze reeks nu uit 33 ze
gels.
C3
JJS
FrankrijkVoor het vierde j aar
in successie is de Franse post
met een serie van vier zegels ge
komen, die aan de natuur is ge
wijd. Worden op de zegels van
1983 planten afgebeeld en vol
gen in 1984 en 1985 achtereenvol
gens roofvogels en bomen, dit
jaar zijn mineralen aan de orde.
Op de zegels, die op 15 septem
ber verschenen zien we: 2,00 fr.,
zwavel; 3,00 fr., kwarts; 4,00 fr.,
kalk en 5,00 fr„ vloeispaat.
Vijftig jaar Franse film is op 22
september herdacht met de uit
gifte van een velletje, een van de
weinige in de Franse postzegel
geschiedenis. In het velletje zit-
A._
De 100e geboortedag van de
schrijver Henri Alain-Fournier
(1886-1914) is op 6 oktober her
dacht met de uitgifte van een
2,20 fr.-zegel. De zegel toont een
illustratie uit Alain-Fourniers
bekendste roman 'Le Grand
Meaulnes'. Alain-Fournier, die
op een dag aan zijn vriend Jac
ques Rivière had geschreven:
„Ik weet dat de oorlog onvermij-
CANNES 1986
Het 13e wereldenergiecongres,
dat van 5 tot en met 11 oktober
in Cannes werd gehouden, werd
op 7 oktober gemarkeerd met
een 3,40 fr.-zegel waarop een ab
stracte voorstelling.
We ronden deze keer het hoofd
stuk Frankrijk af met een verwij-
In 't kort Andorra-Frans: 14
juni, WK-voetbal, 3,00 fr.28 juni,
toerisme, Angonellemeren, 2,20
fr.; 6 september, kunstzegel met
titelblad van de uitgave Manual
Digist (1748), 5,00 ff.; 29 septem
ber, internationale jaar van de
vrede, 1,90 fr. en 20 oktober, serie
cultureel erfgoed, kerk Saint-
Vincent d'Enclar.
Andorra-Spaans: 5 mei, Europa,'
17 en 45 ptas (750.000 series); 11
september, Spaanse co-vorsten
van Andorra, Justi Guitart.
Verenigde Staten: 28 mei,
Noordpoolonderzoekers, Elisha
K. Kane (1820-1857), Adolphus
W. Greely (1844-1935), Vilhjal-
mur Stefansson (1879-1962) en
Robert E. Peary (1856-1920) en
Matthew Henson, blokje van
I
1
P-.
n
V
i pp
i
vier 22 c.-zegels; 18 juni, seil
roemde Amerikanen, vrotl
ke rechter Belva Ann Lockr
(1830-1917) 17 c.; 30 juni. sei|
roemde Amerikanen, sch
Margaret Mitchell (1900-1|
c.; 4 juli, 100 jaar Vrijheidsl
22 c.; 14 juli, serie beroT
Amerikanen, de geestelp
ward Joseph Flanagan
1948), 4 c.; 20 augustus,
nente zegel vervoer, hond!
17 c.; 3 september. berol
Amerikanen, theoloog
Harvard (1607-1638).
Stempelnieuws Bijzj
stempel postzegeltentooj
ling Nophilex, van 27 toUl
30 december te NoordwOT
respondentie naar: P°s»T
Noordwijk, Postbus 991™|
NA Noordwijk-Z.-H.