CYNDI LAUPER Ster met zwaar bevochten vrijheid HUGO CLAUS Zelfoverschatting vraagt een pantser Schrijversavond bij het ZKC PZC/ kunst/cultuur ie Angel Vertalingen Onbenul Vergissingen Massa NDÈRDAG 13 NOVEMBER 1986 IDoor John Oomkes) >p Schiphol herken je Cyndi Lauper niet als ze arriveert. Schouderlang blond haar, zwarte, onopvallende kleding. „Ik moet me wel onopvallend kleden als ik reis. Hoe kan ik zó over aat gaan als ik er nu uit zie? Hier in Amsterdam misschien wel, maar als ik het vliegtuig tap probeer ik geen aandacht te trekken. Dan zie ik er dus doorsnee uit. Ik houd niet van de tiilie Doorsnee". atten aan een koffietafeltje in een hroom. Ze heeft me laten wachten at ze na een fotosessie weer een :re outfit heeft aangetrokken. Dit- 1 een jeansjasje met juwelen be- d en een keurige kokerrok met mende gympen. „Iedereen ver- dtzich. Ik doe het, Madonna, Tina ïer, Boy George, Bruce Springs- Billy Joel, iedereen. Jij verkleedt ik", zegt ze als ik vraag of die om- dpartijen behoren tot de profes- ele verplichting. ntspannen als ze was tijdens de fo- ssie. zo fel is ze nu. Cyndi: „Ik ver- dde me al voordat ik een vak had. en een prof, en dus zie ik er goed Ik houd ervan om er goed uit te net zoals jij dat vermoedelijk tig vind". Lauper gaat het gevecht uit de weg. Niet met de camera, met mijn microfoon, di Lauper is opgegroeid in Queens ew York. Een moeilijk milieu, een ilang verblijf in een weeshuis. Ze eert als 18-jarige op eigen benen ;aan, neemt baantjes aan als ser- ster in een Japans restaurant en nopster in een boetiek, waar ze al bonter gekleed gaat als de etala- ippen. Ze vormt samen met een :r ambitieus meisje een folkduo, nt zanglessen, en rangeert zichzelf het ene cover-bandje in het ande- n 1977 als in New York punk- en wavebandjes (Blondie, Ramones, :ing Heads) de stad onveilig ma- ontmoet ze een begaafde musicus )hn Turi. 180 debuteert Blue Angel, de band net Turi vormt, met een slecht ge- luceerde elpee. De groep Wordt arketed onder een volkomen ver- d etiket, retrorock, omdat de mu- verwantschap vertoont met de abilly van de jaren vijftig en zes- n Cyndi's hoge stem doet denken de meidengroepen van de vroege zestig (The Ronettes, The ystals). het debuut staat één fantastisch ingen cover van Gene Pitney, 'I'm ia be strong' van het songschrij- duo Mann/Weil. di: „Ik had in 1980 geen cent con- Ik had een slecht functionerend ïagement, en daar breek je je nek De opnamen van de debuutplaat en afschuwelijk, en dat had zijn aak in het management. Je kreeg i schijn van kans. Je werd op een :eerd etiket verkocht. Dat heb je dadelijk in de gaten - ik was pas jaar of drie, vier professioneel be- Aanvankelijk maak je jezelf wijs het misschien nog wel in orde zou len. Dat heeft me twee jaar extra )st. Plus dat Blue Angel bankroet Plus dat we een proces aan onze dt kregen waarbij de eis van de te- martij was dat we nooit meer een tmochten opnemen. Ook niet indi- ïeel". ivid (Wolfe - Cyndi's manager en le- sgezel - J.O.) heeft me daar uitge- )en. Ik heb geluk gehad. Dan te be ken dat ik zijn hulp eerst niet wilde de denk je datje bent: de sproook- irins op het witte paard die de jonk- Jw uit de toren bevrijdt?" Hij lacht- ie midden in mijn smoel uit: Ik ge- het niet, zei hij. Je hebthulp nodig e accepteert het niet", kzij David bereikt Cyndi Lauper iet opnemen van haar solodebuut I's so unusual' de zo noodzakelijke [enschap over het creatieve pro- De plaat verkoopt het eerste jaar 'eer dan tien miljoen exemplaren, di: „Het werd een succes omdat ik s voor mekaar kreeg zoals ik het he. De platenhoes, de arrangemen- de selektie van songs, ik hoefde a vervelende covers te doen." het debuutalbum prijken een paar ■astische songs. 'Time after Time' dt later gecovered door niemand 'der als Miles Davis. 'She Bop' sit uit tot het lijflied van zelfbewus- neiden en 'Girls just wanna have verandert het beeld dat de Ameri- nse reclamemakers hebben van de 'e vrouw definitief. En dan is er nog ley changes Everything'. 'di: „Ik ben gevormd door de punk- eratievan 1977. Dus toen ik zes jaar 'rdat lied hoorde, dacht ik: ja. Dat en fantastisch nummer over de cor- Ue waartoe geld leidt. Laten we dat I- Girls just wanna have Fun' was lVankelijk lang niet zo geschikt, had een heel andere lading. Ik eg aan mijn producer Rick Cher- wat wil je? Moet ik in van die lnse lingerie rondlopen, eruit zien een halve idioot en dan maar zo'n 'an uitslaan dat meisjes ook wel s lol willen beleven?" 'en ik opgroeide merkte ik dat alles 1 'k deed tegen me werd gebruikt. wat tegendraads aan mij was, fegen me gebruikt. Je kon als JSJeJe seksualiteit niet publiekelijk nzien. En toen de tijden verander- en dat opeens wél kon, was je als sJe al wéér niet beter af, want toen wreven de mannen zich óók in de han den. Een meisje met een ontwaakte seksualiteit, tjeetje, dat leverde de mannen noóg meer op. Het was heel moeilijk om je eigen vrijheid te verove ren. Dus toen ik die song hoorde, ver starde ik. Dat ging ik niet zingen. Tot dat Rick me overtuigde en me duide lijk maakte dat ik er een andere lading aan kon geven. Ik heb dus alle macho franje eruit gehaald en de tekst zo ver anderd dat ze vanuit de vrouw werd gesteld". In 1984/1985 houdt Lauper zich bezig met het worstelcircus dat in de Ver enigde Staten een stormachtige popu lariteit doormaakt; ze laat vrouwelijke worstelaars de strijd aanbinden met het soort macho-schreeuwlelijken dat via Sky Channel ook regelmatig de Ne derlandse beeldbuis bevolkt. Het avontuur betreurt ze achteraf enigs zins. Meer genoegen schept ze in haar rol in het Live Aid-projekt van Bob Geldof. „Nadat ik mee had gedaan aan 'We are the World' kreeg ik opvallend veel brieven van kinderen. En ze schreven dat ze blij waren dat er eindelijk mensen op tv te zien waren die wat positiefs deden. Als je leest hoe bang ze zijn voor de dreiging van een kernoorlog, schrik je je te pletter. Ik had 'What's going on' (dat op Cyndi's elpee 'True Colors' staat - J.O.) al in 1983 willen opnemen, omdat dat lied over diezelfde angst gaat. Je kunt zeg gen dat 'What's going on' alleen maar negatief is, en dat Marvin Gaye voor hetzelfde geld een nummer als 'Imagi ne' had kunnen schrijven, maar Mar vin had dan ook geen vrouw die zoveel voor hem over had als Yoko Ono voor John Lennon". „Door die brieven van de kinderen ging ik zelf met kinderen praten en kwam ik erachter dat ze bang waren voor het beeld dat er geen toekomst zou zijn. Dan ga je denken over die langzamerhand krankzinniger wor dende wereld. Vandaar dat op de plaat' What's going on' zonder over gang doorloopt in 'Iko Iko', een lied dat je misschien alleen van het carna val van New Orleans kent, maar dat in wezen een indiaanse oorlogsdans is. Is het niet ironisch dat dat een carna valslied geworden is?" Ik snap niet datje "What's going on' zo nadrukkelijk hebt gekopieerd. Op dat kinderstemmetje na dan. Marvin drukt er een heel andere bezorgheid mee uit. Cyndi: „Nee, het is dezelfde bezorg heid en ik zing het ook niet hetzelfde; we zijn alleen andere mensen. Hij zong dat lied toen hij een brief kreeg van zijn broer die in Vietnam vocht. Ik zing het lied toen ik brieven van kinderen kreeg. Het gevoel is hetzelfde, maar het is een ander decennium. Ik kan al leen maar dat doen waarvan ik voel dat ik juist handel". (Ze wordt kwaad) „Ik wil alleen maar mijn echte gevoe lens tonen, geen namaakgevoelens. Op je nieuwe elpee zingt Ellie Green wich mee. Zij was in het begin van de jaren zestig de vrouwelijke tegenhan ger van Phil Spector. Zij presenteerde en creëerde meidengroepen, je hebt ongetwijfeld met haar van gedachten gewisseld. Cyndi: „Ja. Er gebeurden toen dingen waar ik het nooit mee eens zou kunnen zijn, en die ik ook niet zou pikken. Nooit, nooit, nooit! Die meidengroe pen werden verschrikkelijk slecht be handeld, hadden niks in te brengen. Ze kregen geen schijntje vrijheid om zelf creatief te kunnen zijn. Ze moesten er zijn, maar mochten hun hoofd niet ge bruiken. Ik heb mijn hele loopbaan ge vochten over de zeggenschap van mijn kop". „Ik ben een artiest. Ik houd van dit vak! Ik koester het vak! Ik spring heel zorgvuldig om met de vrijheid die ik veroverd heb zodat ik zelf creatief kan zijn. Ik kan op elk vlak creatief zijn - dus bemoei ik me overal mee. De foto graaf die mij voor zijn lens krijgt hoeft de camera alleen maar scherp te stel len, want ik bén er. Ik maak de video's met mijn 'volle verstand, bedenk de platenhoezen, het geluid, de arrange menten, de kwaliteit van de geluidver sterking, de bezetting van de band, het schrijven, de live optredens - er is geen facet van dit vak waarvan ik niet houd". Toch kom je onschuldig over. Cyndi: „Ik wil me voelen zoals ik ben. Ik ben impulsief, ik weet niet of dat kinderlijk is. Ik laat me leiden door mijn instinctief'. De verleidelijke Cyndi heb ik nog niet gezien. Cyndi: „Ik ben geen Marilyn Monroe, maar ik dacht dat ik wel verleidelijk overkom. Ik laat de gewaagde vrouw niet achterwege. Ik heb heel wat com mentaar gekregen op 'She Bop' omdat het daarin over zelfbevrediging gaat. Ik heb nooit gedacht dat ik niet sexy was. Ik ben misschien geen vamp, maar wel een vrouw, een zelfstandige, zelfbewuste vrouw". Jakkes begon ruim tien jaar gele den in Enschede. Aanvankelijk liet de formatie zich inspireren door de folk, maar gaandeweg werd ook de invloed van zangers als Wannes van der Velde en componist Jaap van der Merve merkbaar. Allerlei 'zaken van vandaag de dag' worden in de teksten behan deld en die vaak niet gespeend zijn van het nodige gevoel voor humor. Jakkes heeft een brede muzikale belangstel ling en de leden van de groep beheer sen meerdere instrumenten. De bezet ting is: Karei Bosman (zang, gitaar, Groep 'Jakkes' harmonica), Hans Notermans (zang, cello, mandola, bas, quiro, accordeon, gitaar) en Wouter Muller (zang, gitaar, mandoline, harmonica). De groep maakte twee LP's: 'Hartverscheurend' ('82) en 'Hard gelag' ('85). Zaterdag speelt Jakkes in Razzmatzz te Oost- Souburg. Het optreden begint om 20.30 uur. De trash-metalband Thanatos is zondag (15.30 uur) te zien en te horen in de Middelburgse Cavern. De Rotter damse formatie heeft zich bij het zoe ken naar een nieuwe koers la&en leiden door de muziek van onder meer Slayer, Celtic Frost en Metallica. Na enkele bezettingswisselingen heeft de groep twee drummers: Robert de Bruijn en Remo van Arnhem. Thanatos bestaat verder uit oprichters Stephan Gebédy (gitaar, zang) en Remco de Maaijer (gi taar) plus bassist André Scherpen- berg. In het voorprogramma speelt zondag de groep Scorcerer. Golden Earring-drummer Cesar Zuiderwijk demonstreert dinsdag zijn kunnen in gemeenschapscentrum De Vroone te Kapelle. Zuiderwijk - ook bekend van zijn Labyrinth-project - zal daarbij ook gebruik maken van drum elektronica. Aanvang 20.00 uur. Het kan geen toeval zijn dat Bonnie Raitt haar jongste 'Nine lives' heeft gedoopt. De roodblonde zangeres heeft al vaak het tij tegen gehad, maar weet toch te overleven in de muziekbiz. Na een aantal zeer goede, sfeervolle platen in haar begintijd is Bonnie nu al enkele jaren op zoek naar een nieuwe richting. Net zoals Jackson Browne dat was. Het duur de ruim driejaar voordat 'Nine lives' verscheen en dat komt niet doordat het hoe dan ook een meesterwerk moest worden, maar door proble men bij het vinden van het 'juiste' materiaal. 'Nine lives' is in vergelij king tot andere de LP's commercië ler van opzet geworden. Een goede zangeres is Bonnie toch wel en het onverwacht stevige 'No way to treat a lady' (Van Brian Adams) laat ho ren dat het allemaal nog wel goed kan komen. Verder mag het dan wel eigentijdser klinken, oppervlakki ger is het ook. En juist dat past ei genlijk niet zo goed bij iemand als Bonnie Raitt. H.J.K. Bonnie Raitt - 'Nine lives' Warner bros.) De langspeler 'True Stories' van het New Yorkse kwartet Talking Heads is alweer de negende met evenveel nieuwe, frisse nummers daarop. Net als de voorganger 'Little Creatures' is deze nieuwste elpee onderdeel van een zogenaamd multimedia projekt: 'True Stories' is niet alleen muziek maar ook een film en een boek met krantenknipsels en tekeningen. De negen nummers op de elpee zijn ei genlijk een verlengstuk van de voor gaande elpee. Simpele songs met makkelijk in het gehoor liggende teksten en een eenvoudige bezetting van gitaar, basgitaar, drums en toet sen. Op één nummer, 'People Like Us', spelen ook een viool en pedal steel guitar mee. Dat geeft een echt cowboy sfeertje of moet ik zeggen Texas sfeertje want daar is de elpee voor een groot gedeelte opgenomen.. Gitarist David Byrne is er weer inge- slaagd een goede elpee vol te schrij ven maar omdat het toch veel lijkt op 'Little Creatures' vraag ik mij af of hij niet is opgebrand. Enfin, wij zullen zien. M. de N. Talking Heads - 'True Stories' (EMI) David Byrne Paul Simons 'Graceland' uitroepen tot LP van het jaar is met krap twee maanden te gaan nauwelijks riskant meer te noemen. Niet alleen is het zijn beste werk sinds jaren, ook ten opzichte van de concurrentie steekt Simon zeer goed af. Dat de Ameri kaanse zanger/componist samen werkte met zwarte muzikanten uit Zuid-Afrika mag genoegzaam be kend zijn. Maar dat Paul Simon dit niet op een modieuze wijze heeft ge daan en zijn eigen identiteit wist te behouden is een bijzondere verdien ste. Ondanks het feit dat de invloe den uit de delen van de wereld ko men die duizenden kilometers van elkaar vandaan liggen, komt toch al les samen in de persoon van Paul Si mon. Hij bedient zich niet van de meest uiteenlopende stijlen, nee, hij absorbeert ze. Zo is het ook te ver klaren dat het Cajun-achtige That was your mother' - met Rockin' Dopsie in Louisiana opgenomen - en het in Johannesburg tot stand geko men 'Gunboots' qua sfeer veel op el kaar lijken. Simon maakt 'wereld muziek' in meerdere betekenissen van het woord en is wat betreft het integreren van stijlen een echt kind van zijn tijd. Maar dat er op 'Grace land' zulke prachtige harmoniën staan en dat het allemaal integer en overtuigend klink, dat komt op het conto van Paul Simon zelf, en nie mand anders. H.J.K. Paul Simon - 'Graceland' (Warner bros.) (Door Carlos Alleene Morgen - vrijdag - ontvangt Hugo Claus in Den Haag uit handen van koningin Beatrix de prijs der Nederlandse Letteren, Claus heeft er nooit een geheim van gemaakt dat hij prijzen vooral omwille van de lieve centen in ontvangst neemt. „Ik kan natuurlijk heel hautain zeggen dat ik thuis blijf, maar als men zo vriendelijk is me die prijs te geven moet ik me als een gentleman gedragen. Ik zal dus met een glimlach die prijs in ontvangst nemen en zeker niet doen alsof het me allemaal te min is. Nee, dat niet". We drinken gitzwarte koffie in zijn ha gelwitte werkkamer in het hartje van Gent. Hij steekt een zoveelste filtersi garet op als ik hem vraag waarom hij dit keer beloofd heeft een kort dank woord uit te spreken. „Het is de eerst keer dat ik bij de uit reiking van een belangrijke literaire prijs een dankwoord zal uitspreken. Ik heb dat nooit eerder gedaan. Ik doe het nu wel omdat het geen Belgi sche prijs is". Hij bevestigt dat hij literaire prijzen als een randverschijnsel beschouwt. „Ja, er zijn schrijvers die bijna ziek worden als ze buiten de prijzen va" len. Dat is mijn probleem niet. Die scribenten moeten zelf weten hoe ze privé hun mentale hygiëne regelen. Ik zie die prijzen niet meteen als een teken van erkenning, wel vind ik het leuk dat een schrijver af en toe een centje toegestopt krijgt in de vorm van een prijs. Als dat laatste niet op een gewone regelmatige manier kan gebeuren dan zijn litaraire prijzen wel noodzakelijk. Begrijp je? Een literai re prijs blijft voor mij hoofdzakelijk een toelage van de staat. Niets meer". nissen. Het verhalende van een ro man is inmiddels al lang door film en televisie vervangen". Ondanks de talloze verhalen, to neelstukken en gedichten die je hebt geschreven, heeft de literaire kritiek vooral het accent op je romans ge legd. Heb je daar een verklaring voor? „Vóór het verschijnen van 'De men sen hiernaast', mijn laatste verha lenbundel, had ik aan mijn uitgever gezegd dat ik geen interviews of pu bliciteit wilde. Ik wilde zonder al te veel poeha een boek publiceren en kijken hoe het ontvangen zou wor- Na de Franse vertaling van 'Het verdriet van België' is je boek inmid dels in de Bondsrepubliek als 'Der Kummer von Flandem' verschenen. Waarom werd de oorspronkelijke ti tel gewijzigd? „Het Franse 'Le chagrin des Beiges' is duidelijk een andere titel dan 'Het verdriet van België'. Zo'n titel wordt puur om commerciële redenen ge maakt. Wellicht denkt mijn Duitse uitgever dat Flandern meer begrip zal wekken in zijn land. Voor mijn part had men het boek even goed 'De vreugde van de Eskimo's' mogen noemen. Waarom niet?" Was de ontvangst van 'Het verdriet van België' in de Bondsrepubliek an ders dan in Frankrijk? „Het was een beetje anders, maar toch positief." De kans bestaat dat na 'Max Have laar' van Multatuli werk van Louis Paul Boon en van jou in het Chinees zal worden vertaald. Heb je daar al concrete informatie over ontvangen? „Ik heb dat ook gehoord. Eerlijk, wat er zal worden vertaald kan ik onmo gelijk zeggen. Ik heb een en ander ge hoord van enkele politici die in China op bezoek zijn geweest. Voor de rest heb ik daar echt geen kijk op. Luister, ik heb dat alles met grote vreugde vernomen. Ik hoop dat die vreugde mag omslaan in gejuich als de Chine zen auteursrechten beginnen te beta len. Iets wat nog altijd niet het geval is. Je hebt intussen al lang gemerkt dat ik altijd op dat triviale, op die kruideniersmentaliteit terugkom." —Je grootste verdriet is nog altijd dat de meeste mensen zich laten plat pra ten door onbenullen. Welke onbenul len bedoel je uiteindelijk? „Er zijn er heel wat: politici, leraren, priesters, recensenten, commissiele den, enz... Kortom, het hele zootje dat beter wil weten en eigen normen aan de een voudige burger wil opdringen. Ja, dat is iets wat me heel vaak irri teert." den. Dat doe je in deze tijd natuurlijk niet straffeloos. Deze tijd verdraagt dat niet. Vandaar dat die verhalen bundel praktisch onopgemerkt is ge bleven. Zeer tot mijn spijt, moet ik zeggen." Over je voortreffelijke dichtbundel 'Alibi' is ook al weinig verschenen. „In Vlaanderen is nauwelijks over de bundel geschreven. Dat is helemaal niet zo verwonderlijk. Het is zo iets van: ja, kijk daar heb je weer een boek van Claus. Men levert nauwelijks nog een inspanning om er kennis van te nemen.. Als poëzie niet opvalt door een totaal anders zijn heeft de criticus of recen sent niet het gevoel dat hij iets ont dekt. Ze brengen ook niet de moed op om nieuwe elementen in het oeuvre van iemand te ontdekken. Ik buig me niet over dergelijke fenomenen. Het is niet mijn bedoeling dat alles nauw lettend te analyseren. Ik constateer alleen maar. Of een nieuwe bundel echt gewaardeerd zal worden, zal de toekomst wel uitwijzen." Een alerte lezer die een briefje schrijft naar aanleiding van een nieuw boek is toch ook belangrijk voor een schrijver? „Het doet je plezier, maar je mag er niet op zitten wachten. Je mag publi ceren niet beschouwen als een recht op aandacht van de anderen." schreven. Je moet je altijd concen treren op het beste wat iemand heeft gedaan. Dat geldt toch ook in het da gelijkse leven? Stel je voor dat je je vrienden aan hun slechtste eigen schappen ging afmeten. Dan had je er toch geen?" Betekent een succesvol boek als 'Het verdriet van België' geen extra belasting voor je? „Je weet dat elke nieuwe roman met dat boek zal worden vergeleken. Zelfs als ik een boek schrijf dat twintig keer beter is, kan ik me best indenken dat er iemand schrijft dat ik niet meer het niveau van 'Het verdriet van België' haal. Dat hoort nu eenmaal bij het schrij versvak. Een auteur moet niet alleen talent hebben, hij moet ook gepant serd zijn tegen de zelfoverschatting die hij nogal gauw krijgt als een boek het goed doet. Daarom zeg ik altijd weer dat 'Het verdriet van België' op grond van enkele misverstanden zo goed is aangeslagen. Het kader van het boek biedt stof tot discussie. De oorlog speelt nog altijd mee, zelfs de verhoudingen tijdens de tweede we reldoorlog liggen nog altijd zeer ge voelig. Gelukkig heb ik nog voldoen de vijanden die me geregeld schrijven dat alles wat ik doe stront is." Heb je nog plannen voor een nieu we roman? „Zo makkelijk komt men niet van me af. Ik wil best nog enkele nieuwe boe ken produceren. Ik speel al enkele ja ren met het idee een boek te schrijven waarvoor 'Het verdriet van België' een soort springplank is. Maar wil ik daarover niet onthullen." Denk je dat koningin Beatrix 'Het verdriet van België' heeft gelezen? „Dat weet ik niet. Ik zou willen ver mijden dat ik in een situatie terecht kom dat hare majesteit nee moet zeg gen..." Moet een schrijver ook slechte boe ken schrijven in zijn carrière? „Hij moet niet, hij zal slechte boeken schrijven. Daar ontsnapt niemand aan, maar het is wel een middel om de lammeren van de bokken te schei den. Een goed auteur schrijft elk boek alsof het zijn allerbeste is. Dat kan wel eens tegenvallen, je kunt je inderdaad vergissen. Dat vind ik he lemaal geen probleem. Er zijn schrij vers die ik mateloos bewonder en die enkele slechte boeken hebben ge Twee veilingen voor het 25-jari- ge Amnesty International: vrijdag 12 december in het museum te Ter- neuzen werken van 115 Zeeuwse kunstenaars en zondag 14 december in De Beyerd te Breda werken van 29 Brabantse kunstenaars. Voorlezen uit eigen werk is weer mo gelijk op een proza- en poëzie-avond van het ZKC. De 'literaire vleugel' van het Zeeuws Kunstenaars Cen trum te Middelburg blaast vrijdag 28 november nieuw leven in haar schrijversavonden, die vroeger druk bezocht werden. Het maximum aantal deelnemers met een spreektijd van vijf minuten zal ditmaal 20 zijn. Plaatsing gaat naar volgorde van aanmelding. De genen, die deze keer niet mee kun nen doen, hebben voorrang bij een volgende schrijversavond. Vöör 24 november aanmelden en werk instu ren bij Johanna Kruit, Koudekerk- seweg 17, Biggekerke. Tel. 01185- 1507. Zij zal ook deze avond 'aan el kaar praten'. Het is de bedoeling om een keuze uit het voorgedragen werk te bundelen en op de volgende schrijversavond aan te bieden. Plaats: de ruimte van het ZKC in de Kloveniersdoelen (ingang toren), Achter de Houttuinen 30, Middel burg. De doorsnee burger biedt nauwe lijks weerwerk. „Omdat hij daar niet de mentale mid delen voor heeft. Vergeet niet dat de burger van zijn vroegste kindsheid af heeft geleerd om ontzag te hebben. De mens is toch opgegroeid in een omgeving die respect heeft voor dege nen die zichzelf met gezag bekleden. Een van de belangrijkste dingen die een burger moet doen is toch uitkij ken hoe de staat hem behandelt. Uit gerekend dat wordt niet geleerd." Je hebt intussen veel titels op je naam staan. Toch ga je er vanuit dat je niet zoveel geschreven hebt. Het lijkt volgens jou veel omdat het alle maal uitgegeven is. Een constatering waar de meeste lezers het toch een beetje moeilijk mee hebben. „Als ik mijn oeuvre vergelijk met dat van Victor Hugo, Dickens, Goe the of Dostojewski is dat toch maar een kleine rij boeken. De vroegere kampioenen van de schriftuur draai den er hun hand niet voor om een boek van zeshonderd pagina's te le veren." De vroegere grootmeesters moes ten niet tegen het stadium televisie concurreren. Integendeel, hun boe ken waren de feuilletons van die tijd. „Klopt. De schrijver heeft nu niet meer die binding met de massa die boeken verslindt om de anekdote, de geschiedenis en opvallende gebeurte- Hugo Claus

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1986 | | pagina 9