Stakingsgolf treft
mijnen Zuid-Afrika
Uitgewezen wegens alcohol
Westen wil meer controle
op naleving mensenrechten
EGENS GROTE FINANCIËLE CHAOS
Russen en Amerikanen
voorspellen het weer
39*29r
Vries wenst
|renge aanpak
tetbalvandalen
Ondèrn^mingéii
boekten in *85
meer winst
het weer in zeeland
VROOM19 DREESMANN
en in europa
Chissano volgt
Machel op
Hoogterecord
bergfietsen
fandaag
iautisch bericht
Hoog water
Laag water
Vooruitlichten
OPTIMISME BIJ OPENING CVSE-WENEN
SDAG 4 NOVEMBER 1986
eer accountants op
nodig
HAAG (GPD) De Tweede Kamer toonde zich gisteren
orgd over de administratieve- en financiële chaos die op de
schillende ministeries heerst. Zeer omvangrijke bedragen
uitgaven en inkomsten worden niet of buitengewoon on-
doende gecontroleerd. Daarbij gaat het om tientallen mil-
en guldens. Als voorbeelden kunnen onder andere de affai-
re&net het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) en de
lrus-onderzeeboot dienen.
eede Kamer is zeer bezorgd over
ontwikkeling. Daarom werd er
ndag een door bijna alle partijen
lersteunde motie ingediend waarin
|dt aangedrongen voldoende geld
ersoneel beschikbaar te stellen om
eind te maken aan de onderbezet
bij de controlerende accountants-
'Slot van pagina 1)
in het licht van de enorme ontwik-
jng van de medische wetenschap,
jist veel goede ontwikkelingen heeft
ook geleid tot verdwazing waar-
Ir levens verlengd worden tot over
grenzen van het betamelijke heen.
opstelling van Lubbers bevestigde
s te meer dat hij een tamelijk soe-
oplossing van het euthanasie-
Iigstuk voorstaat. De Vries heeft
it verheeld elke vorm van euthana-
if te wijzen. Al eerder, in het begin
het jaar, botsten de twee CDA-lei-
over deze kwestie. Het verkie-
;sprogramma kreeg daarna de be
kende uitleg, die De Vries voor
at.
de opmerkingen van Lubbers mag
rden afgeleid dat het kabinet nog
:ds probeert de standpunten van
A en VVD te verenigen.
diensten. De Algemene Rekenkamer
heeft becijferd dat daarvoor 50 miljoen
gulden nodig is.
Minister Ruding van financiën hield
vooralsnog de boot af. Hij is er wel voor
de accountantsdiensten van de minis
teries bij de inkrimping van de ambte
naren „te ontzien", maar wilde daar
voor geen garantie geven. Het is aan
het kabinet om besluiten over de „af
slankingsoperatie te nemen".
Vrijwel alle fracties in de Tweede Ka
mer waren het maandagmiddag eens
over het feit dat de controle van de fi
nanciën van het Rijk een zeer zorgelij
ke zaak is. Het PvdA-kamerlid A. Mel-
kert sprak over de „rommelzolder van
Ruding". VVD-woordvoerder J. van
Rey riep dat de administratieve chaos
op de departementen veel groter is
dan wat de Kamer ooit had geweten of
durven dromen.
Op de meeste ministeries is in het
verleden geen of weinig aandacht be
steed aan de interne controle. M. Eng-
wirda van D66 zei dat dit geldt voor de
sociale zekerheid (16,6 miljard gulden),
voor de helft van de sector welzijn (3
miljard), alsmede voor 0,4 miljard voor
volksgezondheid. Aan de uitgaven
kant gaat het, aldus Engwirda, om
„een slordige 30 miljard gulden". Aan
de kant van de ontvangsten is het
beeld zo mogelijk nog somberder. Cir
ca 95 procent van de ontvangsten, dus
van de belastingen vooral en bijvoor
beeld ook de Dienst der Domeinen,
wordt op zijn minst in onvoldoende
mate gecontroleerd. Daarbij gaat het
om ruim 70 miljard gulden.
VVD-kamerlid Van Rey vindt trou
wens dat niet alleen parlement en re
gering, maar ook de Algemene Reken
kamer tekort is geschoten.
HARLINGEN (ANP) - De Nederlandse
expeditie die vijf weken geleden naar
Nepal vertrok om het wereldhoogtere-
cord fietsen te verbeteren, is daarin ge
slaagd. Weliswaar werd niet de beoog
de 6.400 meter gehaald, maar een
hoogte van 6.200 meter was ruim vol
doende om het record van Franse alpi
nisten met 100 meter te breken. Dit
heeft een van de expeditieleden, Sjors
Homminga, maandag na terugkeer uit
Nepal meegedeeld.
Slechts twee expeditieleden, Peter
Vosch en Martin Drost, slaagden er sa
men met de Nepalese gids in om met
één fiets de recordhoogte op de berg
Thorung te bereiken.
AMSTERDAM (GPD) Wie op het treinstation Am-
sterdam-Bijlmer uitstapt, en het daaraan grenzend
rechthoekige blauw met rode kantorencomplex Nieuw
Amsterdam passeert, stuit op het bijna voltooide nieu
we hoofdkantoor van de Nederlandsche Midden-
standsbank.
De bouwsom bedraagt 179,5 miljoen gulden, inclusief de
grond en inrichting is dit 250 miljoen.
Een bijzonderheid is de goedkope en prettige voorzie
ning warmte, licht en verse lucht. Architect A. Alberts
vertelt eerst te hebben uitgerekend hoeveel procent van
de gevel uit glas mocht bestaan voor een optimale com
binatie van licht en energie. Dat bleek tussen de 27 en 28
procent te zijn. Dus kreeg het gebouw betrekkelijk klei
ne, maar wel zeer hoge ramen om toch veel licht naar
binnen te laten vallen. Er is geen airconditioning, en de
ramen kunnen opengezet. Om 's zomers de hitte en 's
winters de kou buiten te houden, zijn de muren enorm
dik.
DEN HAAG (ANP) - De grote Neder
landse ondernemingen hebben in 1985
opnieuw een hogere winst behaald.
De winst na belasting steeg in de be
drijfstakken nijverheid, handel,
transport en dienstverlening met zes
procent ten opzichte van 1984 tot 15
miljard gulden.
De winstgroei van de afgelopen jaren
werd daarmee in een lager tempo
voortgezet. Dit blijkt uit cijfers van het
Centraal Bureau voor de Statistiek,
die maandag zijn gepubliceerd. De uit
komsten hebben betrekking op 2.900
ondernemingen uit de nijverheid, han
del, transport en dienstverlening met
een balanstotaal vanaf 10 miljoen gul
den.
Het netto-resultaat (saldo van verlies
en winst na belasting) steeg in de vier
genoemde bedrijfstakken samen in
1985 ten opzichte van 1984 met zes pro
cent van 14,1 miljard gulden naar 15,0
miljard gulden. In de grootste bedrijfs
tak, de nijverheid, bleef het netto-re
sultaat met een bedrag van 10,6 mil
jard gulden in 1985 vrijwel gelijk 0,1
miljard gulden). Het netto-resultaat
van de binnenlandse activiteiten van
de nijverheid steeg echter van 6,6 mil
jard gulden tot 7,9 miljard gulden, het
geen neerkomt op een stijging van 19
procent. In de overige onderzochte be
drijfstakken was sprake van een stij
ging van het netto-resultaat. In de
handel 0,3 miljard gulden), trans
port 0,3 miljard gulden) en dienst
verlening 0,2 miljard gulden) lag het
netto-resultaat in 1985 boven het peil
van 1984. Een kwart van het netto-re
sultaat in 1985 is bereikt door buiten
landse dochters van Nederlandse on
dernemingen.
Advertentie
PADUA (AP) - De Verenigde Staten en
de Sovjet-Unie zullen gaan samen
werken in een groots opgezet interna-
hogedrukgebied blijft net ten
hen van ons land liggen, maar be-
jermt ons land niet tegen enige de-
Issie-activiteit. Een wolkenzone van
j depressie op noordelijke breedte is
de i fgelopen nacht met wat regen over
de omgeving getrokken. Het belooft
lidaagi redelijk weer te worden. Een
loper van het zuidelijke hogedruk-
\ied trekt in de loop van de dag van-
het westen over Zeeland en zorgt
pr overwegend droog weer met af en
I zon. De lucht, die vanuit het westen
fdt aangevoerd, is tamelijk onsta-
l en een enkele bui is niet uit te slui-
De west tot noordwestelijke wind
leest matig. Het blijft fris en de tem-
■atuur bereikt met moeite de 9 a 10
i den.
.;-
d: west tot noordwest 3 tot 4, af en
5 Bft, zicht: goed, temperatuur
twater: rond de 11 graden, afwij-
g waterstanden: een geringe ver
ing, maximum golfhoogte mon-
g Scheldes: tijdens hoogwater van-
md rond de driekwart meter.
ZON EN MAAN
5 november
Zon op 0741
Maan op 1225
onder 1704
onder 1850
uur
cm
uur
cm
Dinsdag 4 november
Vlissingen 02.54
259
15.11
264
Terneuzen 03.13
280
15.30
285
Zierikzee 05.00
154
17.15
153
Hansweert 03.47
285
16.02
290
Wemeldinge 04.50
175
17.05
175
O.scheldemond 02.50
194
15.10
195
Bruinisse 05.30
175
17.45
175
Woensdag 5 november
Vlissingen 03.36
249
15.53
259
Terneuzen 03.55
270
16.12
281
Zierikzee 05.40
148
18.00
155
Hansweert 04.29
275
16.44
287
Wemeldinge 05.30
168
17.45
175
O.scheldemond 03.40
184
15.55
193
Bruinisse 06.10
169
18.25
176
tionaal ruimtevaart-project dat tot
doel heeft de betrouwbaarheid van
weersvoorspellingen op de langere
termijn te verbeteren, zo hebben top-
wetenschappers uit beide landen
maandag bekendgemaakt. Ook Japan
en het Europese ruimtevaartbureau
ESA zullen aan het project deelne
men.
In het kader van het zogenoemde pro
gramma voor de natuurkunde van zon
en aarde, zal in de jaren negentig een
twaalftal satellieten worden gelan
ceerd voor de bestudering van de effec
ten van de straling en wind van de zon
op de aarde.
De eerste satelliet is van Japanse ma
kelij en wordt volgens de verwachting
in 1992 in een baan om de aarde ge
bracht. ESA levert vier of vijf satellie
ten, de Verenigde Staten drie, de Sov
jet-Unie twee of drie en Japan een of
twee, zo verklaarden Roald Sagdejev,
voorzitter van het Russische Centrum
voor Ruimtevaartonderzoek, en Bur
ton Edelson van het Amerikaanse
ruimtevaartbureau NASA.
Looppop Diana steekt
met kop en schouders
boven alle poppen uit
Want ze is even groot als
de kleuter zelf: 88 cm!
Een levensechte vriendin.
(Van onze correspondent
JOHANNESBURG In Zuid-Afrika
lijken massale stakingen steeds meer
Geldig t/m 6 december.
LAAG WATER
Vo ir morgen: een oceaanstoring trekt
\r ons land en zorgt voor veel bewol-
\g en later regen. De zuidwest tot
stelijke wind neemt toe tot 6 a 7 Bft.
maximum temperatuur rond 10
Iiden.
Vp >r donderdag tot en met zaterdag:
rug van hogedruk bouwt zich op
Iven ons land en zorgt voor droog
Ier. En er komen opklaringen voor.
■tximtm temperatuur rond 10 gra-
Tn. Later kans op nachtvorst. De
Istelijke wind icordt zwak tot matig.
uur
cm
uur
cm
Dinsdag 4 november
Vlissingen
09.17
189
21.44
204
Terneuzen
09.46
201
22.12
215
Zierikzee
10.55
110
23.20
121
Hansweert
10.13
214
22.39
228
Wemeldinge
10.50
124
23.20
134
O.scheldemond
09.00
123
21.30
134
Bruinisse
11.05
127
23.35
138
Woensdag 5 november
Vlissingen
10.02
191
22.27
194
Terneuzen
10.30
202
22.55
205
Zierikzee
11.40
115
Hansweert
10.56
215
23.21
218
Wemeldinge
11.40
128
O.scheldemond
09.45
125
22.15
126
Bruinisse
11.55
132
Stormvloedkering
De schuiven van de stormvloedkering
zijn de komende tijd voor ongeveer 25
procent gesloten. Hierdoor kan een tij
delijke afwijking ten opzichte van de
normale getijomstandigheden in de
Oosterschelde optreden. Voor nadere
informatie kunt u bellen het Hydro-
meteo centrum (tel. 01110-7056).
6'eerrapport 3 november
19 uur
W m/s
°C
Amsterdam
regen
zzw 7
11
Aberdeen
onbewolkt
w 5
11
Athene
half bew.
windst
20
3arcelona
licht bew.
n 2
15
3erlijn
zwaar bew.
wzw 1
8
Boedapest
onbewolkt
nw 4
11
3ordeaux
onbewolkt
n 2
12
3russel
zwaar bew.
z 3
10
Dublin
licht bew.
w 4
11
Frankfort
zwaar bew.
windst
7
penève
licht bew.
nno 4
8
rlelsinki
onbewolkt
wnw 2
2
Innsbruck
onbewolkt
no 2
9
Klagenfurt
onbewolkt
ono 4
11
kopenhagen
zwaar bew.
zw 5
9
Lissabon
onbewolkt
nnw 4
21
tocarno
onbewolkt
02
19
/.onden
regen
wnw 2
11
Luxemburg
licht bew.
nw 2
6
Madrid
onbewolkt
nnw 3
20
Malaga
licht bew.
windst
24
Mallorca
half bew.
03
19
Malta
regenbui
nw 6
20
1 Moskou
regen
wzw 1
5
München
onbewolkt
zo 1
1
1 lice
onbewolkt
nnw 2
20
1 Dslo
zwaar bew.
n 1
2
Parijs
half bew.
zzo 1
10
Praag
zwaar bew.
w 3
7
Pome
regen
nno 7
16
fcplit
zwaar bew.
no 9
15
Stockholm
onbewolkt
zzw 2
3
JVarschau
onbewolkt
wnw 4
6
[Venen
onbewolkt
verand
8
fcurich
licht bew.
nno 2
6
Pasablanca
licht bew.
n 2
21
Pyprus
licht bew.
w 1
24
Pas Palmas
licht bew.
nno 6
24
Zuid-Skandinavië: Half tot zwaar
bewolkt en perioden met regen of
buien. Middagtemperatuur woens
dag 10 graden, donderdag enkele
graden lager.
Britse eilanden: Woensdag tijdelijk
regen, donderdag perioden met zon
en overwegend droog. Middagtem
peratuur woensdag ongeveer 13
graden, donderdag enkele graden
lager.
Benelux en noord-Duitsland: Pe
rioden met zon, donderdag in het
noorden mogelijk enkele buien.
Middagtemperatuur rond 10 gra
den.
Frankrijk, zuid-Duitsland en Al
pengebied: Rustig en droog herfst
weer. In de ochtend plaatselijk
mist, in de middag perioden met
zon. Middagtemperatuur circa 10
graden, aan de Franse Rivièra 18
graden.
Spanje en Portugal: Zonnig en
droog. Middagtemperatuur van 15
graden in het noorden tot 20 graden
in het zuiden.
Italië en Joegoslavische kust: Pe
rioden met zon en in het zuiden af en
toe buien. Middagtemperatuur
rond 17 graden.
LONDEN (ANP) - Na een verjaardagspartijtje waarop alcohol geschonken werd zijn 35 Britse verpleegsters uit
Saudi-Arabië uitgewezen. Het is volgens de islamitische wet verboden alcohol te drinken. Op de foto arriveren
maandag drie van de 35 verpleegsters op de Britse luchthaven Heathrow.
MAPUTO - De voormalige minister
van buitenlandse zaken, Joaquim
Chissano, die gekozen is tot de nieuwe
president van Mozambique.
(Van onze correspondent)
MAPUTO/JOHANNESBURG Het
centrale comité van de regerende Fre-
limo-partij heeft maandagmiddag in
de Mozambiquaanse hoofdstad Mapu
to de minister van buitenlandse za
ken, Joaquim Alberto Chissano, tot de
opvolger van wijlen president Samo-
ra Machel gekozen. Zoals bekend
kwam Machel op 19 oktober van dit
jaar om het leven, toen het presiden
tiële vliegtuig op de terugreis van Lu
saka naar Maputo vanwege een nog
niet opgehelderde oorzaak op Zuid
afrikaans grondgebied verongelukte.
Chissano was na wijlen-president Ma
chel en de andere kandidaat voor de
opvolging, Marcelino dos Santos, de
derde man binnen de Frelimo-top. Hij
is sinds de onafhankelijkheid van Mo
zambique, in 1975, minister van bui
tenlandse zaken geweest. Hij was ook
altijd een van de leidende personen
binnen Frelimo. Na de dood van de
eerste Frelimo-president, Eduardo
Mondlane, zuiverde hij de beweging
van rechts-conservatieve elementen
en vlak voor de onafhankelijkheid van
Mozambique in 1975 was hij negen
maanden lang premier van de over
gangsregering.
het dagelijks leven te gaan bepalen.
Een staking bij de General Motors-fa
briek in Port Elizabeth beleefde
maandag haar zesde dag en ook in een
aantal mijnen werd er opnieuw ge
staakt.
Op een tinmijn van Goldfields in
Noord-Transvaal werd door 800 mijn
werkers gestaakt omdat de onderhan
delingen tussen Goldfields en de vak
bond NUM over nieuwe salarisregelin
gen nog altijd niet zijn hervat. Ook op
een zinkrafflnaderij van Goldfields bij
het plaatsje Springs wordt er om die
reden sinds gisteravond door zo'n 500
arbeiders gestaakt. En bij de Presi
dent Steyn-mijn van het Anglo-Ameri
can concern in de Oranje Vrijstaat leg
den ongeveer 5000 mijnwerkers maan
dag het werk neer, uit protest tegen
het ontslag van een vakbondsleider op
de mijn.
In Johannesburg werd de 28-jarige
blanke Marion Sparg door het hoog-
gerechtshogf schuldig bevonden aan
aanklachten vanwege terrorisme,
hoogverraad en het lidmaatschap van
de verboden militaire vleugel van het
ANC, Umkhonto we Sizwe.
Sparg werd begin dit jaar gearresteerd
nadat ze bommen had geplaatst in het
politiebureau van Hillbrow en in het
John Vorster Square-hoofdbureau van
politie, beide in Johannesburg.
Sparg bekende op de eerste dag van
het proces schuldig te zijn aan de aan
klachten die tegen haar zijn inge
bracht. Ze zei ook een getrainde ANC-
strijder te zijn en geen spijt van haar
daden te hebben.
(Van onze verslaggever)
WENEN Controle op naleving van
mensenrechten is voor het Westen het
hoofdthema bij de opening vandaag
in Wenen van de derde vervolgconfe
rentie over veiligheid en samenwer
king in Europa (CVSE). Nederland, de
Verenigde Staten en Denemarken zul
len over dit onderwerp initiatieven
aankondigen in de toespraken die de
ministers van buitenlandse zaken de
komende vier dagen in slot Hofburg
zullen houden. De Sovjet-Unie en de
andere Warschaupact-landen zullen
de nadruk leggen op ontwapening in
Europa; minder troepen en conven
tionale wapens.
De Amerikaanse CVSE-ambassadeur
Robert Zimmerman zei gisteren in We
nen, dat Washington denkt aan een
commissie, bestaande uit drie voor
aanstaande burgers uit elk van de 35
landen die elf jaar geleden de Slotakte
van Helsinki ondertekenden. De com
missie zou het recht moeten krijgen
landen te bezoeken waarover klachten
worden ingediend.
Nederland denkt, zo verluidde in con
ferentiekringen. aan het periodiek bij
eenroepen van een CVSE-conferentie
over de mensenrechten. Minister Van
den Broek komt woensdagmiddag aan
het woord en wil over de details van
zijn voorstel eerst 'bondgenootschap
pelijk overleg'.
Vanuit het Oostblok werd aan de voor
avond van de conferentie al gerea
geerd op de westerse signalen. Vladi
mir Lomeiko, buitenlandadviseur van
het Kremlin, verklaarde gisteren dat
de buitenlandse politiek van de Sov
jet-Unie als 'uitgangspunt' heeft het
'naleven van afgesloten verdragen'.
De Amerikaanse delegatieleider Zim
merman verklaarde 'optimistisch' te
zijn over het verloop van de Weense
CVSE-conferentie, die naar verwacht
tot zeker eind volgend jaar gaat voort
duren. Hij meende dat twee achtereen
volgende topontmoetingen tussen
Reagan en Gorbatsjov het internatio
nale klimaat hadden verbeterd. Bij de
laatste top, in Reykjavik, had de Ame
rikaanse minister van buitenlandse
zaken Shultz al gezegd dat ook op het
terrein van de mensenrechten vooruit
gang was geboekt. Shultz komt hier
woensdag aan en zal donderdag met
zijn Russische collega Shevarnadze
spreken. Dan moet duidelijk worden of
de resultaten van Reykjavik kunnen
worden benut.
De confrontatie tussen 35 landen, de
VS, Canada en alle Europese landen
behalve Albanië, heeft de gebruikelij
ke aantrekkingskracht op allerlei
westerse actiegroepen. Zo presen
teerden zich gisteren al de Parijse or
ganisatie voor 'internationaal ver
zet', met als publiekstrekker Yves
Montand en andere bekende figuren
als Jean Kirkpatrick, Joeri Orlov (die
ook in Wenen aanwezig is), Anatoli
Sjtsjarantski en Simon Wiesenthal.
Ook Mient Jan Faber is er met 'zijn'
Europees Netwerk voor een Oost-
Westdialoog en talrijke andere vre
desactivisten.
PZC
Directie: K. Scherphuis,
W. F. de Pagter en F. van de Velde.
Hoofdredactie: M. P. Dieleman en
C. van der Maas.
Vlissingen: Walstraat 56-60,
Postbus 18,4380 AA Vlissingen,
tel.(01184)84000.
Middelburg: Markt51,
4331 LK Middelburg,
tel.(01180)81000.
Goes: Grote Markt 2,4461 AJ Goes,
tel.(01100)31800.
Terneuzen: Nieüwstraat 22,
4531 CWTerneuzen,
tel.(01150) 94457.
Hulst: Steenstraat 6,4561 AS Hulst,
tel.(01140)14058.
Opening kantoren: van maandag
t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur.
's Zaterdags in Goes, Vlissingen en
Middelburg van 8.00tot 10.30 uur.
Centrale redactie: Postbus 18,
4380 AA Vlissingen, (01184) 84000:
's avonds op zondag t m vrijdag
vanaf 19.00 uur; in het weekeinde:
verwijzing via de telefonische
boodschap op de kantoren.
Bezorgklachten: maandag t/m
vrijdag: op de kantoren gedurende
de openingstijden; 's zaterdags tot
16.00 uur: op de kantoren door de
klacht in te spreken op de band of
deverwijzing op te volgen.
Overlijdensadvertenties: maandag-
t m vrijdagavondvan 20.30 tot
22.00 uur (01184) 84000; zondag
avondvan 20.00 tot 22.00 uur.
Abonnementsprijzen: perkwartaal
68,65; franco per post 82,50; per
maand 23,65; jaarabonnement
262,50; jaarabonnement franco per
post 317,50; losse nummers 1,10
(alle bedragen inclusief 6 pet. btw.).
Postrek. nr.: 3754316,t.n.v. PZC
ab.rek. Middelburg.
Advertentietarieven: 132 cent per
mm; minimumprijs per advertentie
19,80; ingezonden mededelingen
2V2 x tarief.
Voor brieven bureau van dit blad
5,- meer.
Volledigetarieven met
contractprijzen op aanvraag.
Alle advertentieprijzen exclusief
6 pet btw.
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant B V.
Middelburg.
